Dagblaðið Vísir - DV - 02.06.1987, Blaðsíða 16

16
ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚNI 1987.
Neytendur
Meðaltal ð mann 5564 5892 /' / | I ! >: | < |
/ / ■í j
4518 4524 í < j
/ ? / : ?

:: : - j
í > i b -t j ■■■?

j y. >< •: <■

í ■ ? |
i
< j :• <: 1 . •:

— i 1 — i 1 j \ % f:
■ " 1 j 1 ■" 11

•> >

i >■ •: % i ! —
i —
1 ; <: j I > <
l ,< —
— •;
-■ :> i i
f
Janúar Febrúar Mars Aprfl
Þad borgar sig svo sannarlega ad athuga vel sinn gang ádur en kaup eru gerö. Munið eftir ad spyrja um verðið áður
en meira er aðhafst, ef verðið er ekki merkt á það sem á að kaupa. Myndin er úr myndasafni DV.
Þarna má sjá svart á hvitu hvernig meðaltalið á mann hefur hækkað siðan um
áramót.
Heimilisbókhaldið í apríl:
alltaf á uppleið
Niðurstöðutölurnar í heimilisbók-
haldinu eru á hraðri uppleið. í síðasta
mánuði fór talan upp fyrir 5 þúsund,
var reyndar 5.564 kr. Nú fór hún enn
upp á við, komst í 5.892 kr. á mann
að meðaltali.
A meðan verðbólgan þaut áfram með
ógnarhraða hækkaði niðurstöðutalan
í hverjum mánuði. Þegar verðbólgan
hægði á sér, hægðu einnig meðaltals-
tölumar á sér og í fyrrasumar kom
það fyrir oftar en ekki að tölumar
lækkuðu frá einum mánuði til annars.
Nú hefur þetta greinilega snúist alveg
við því allar tölur em á uppleið.
Við höfurn samt enn ekki náð des-
embertölunum, en í desember var
meðaltalskostnaður á mann 6.977 kr.
Aður hefur það jafhan verið svo að
desembertölunum hefur verið náð í
maí. Spennandi að sjá hvort sú verður
raunin nú.
Það hafa ekki heyrst neinar um-
kvörtunarraddir undanfarið um að
þessar tölur séu alltof lágar. Ekki er
nokkur leið að rengja tölurnar. Þær
koma frá öllum landshomum og em
nokkuð samhljóða. Fáeinar fjölskyld-
ur skera sig þó úr með sérlega lágar
tölur. Þeir aðilar em búsettir í höfuð-
borginni.
Tilfellið er að þar er hægt að gera
hagkvæmari innkaup heldur en víða
á landsbyggðinni þar sem verslanir
em færri. Hins vegar eru freistingam-
ar mun meiri á höfuðborgarsvæðinu
og því meira til þess að eyða peningun-
um sínum í.
Öllum ber hins vegar saman um að
mikið hagræði sé að því að halda ná-
kvæmt heimilisbókhald. Algengt er
nú orðið að fólk tölvukeyri heimilis-
bókhaldið sitt. Það ætti því enginn að
vera í vafa um í hvað hann hefur eytt
heimilispeningunum sínum, en til þess
að svo geti orðið verður að skrifa ná-
kvæmlega hvað keypt er hverju sinni.
Þeim sem senda okkur upplýsinga-
seðil hefúr fækkað upp á síðkastið.
Við söknum margra sem verið hafa
emð okkur árum saman. Hvetjum við
bæði gamla og nýja heimilisbókhalds-
menn til þess að senda okkur upplýs-
ingaseðil.
-A.BJ.
Einokun hækkar verðið til muna
- í starfsreglum, sem landbúnaðar-
ráðherra setti í febrúar sl. um „inn-
flutningsleyfi fyrir blómum, nýju
grænmeti, sveppum og kartöflum",
segir m.a. í 5. grein:
„...þegar íslensk framleiðsla er að
koma á markað eða er að hverfa af
markaði verða gefin innflutningsleyfi
fyrir ákveðnu magni í einu og þá ein-
ungis til þeirra sem dreifa íslenskri
framleiðslu. Ráðherra getur veitt und-
anþágu frá þessu ákvæði en aldrei
nema en 35% af innflutningi viðkom-
andi vöruflokks á hverjum tíma.
Skipting innflutnings milli aðila skal
vera hlutfallslega sú sama og í dreif-
ingu á íslenskri framleiðslu. Við þá
skiptingu verður stuðst við greiðslu
Upplýsingaseðill
til samanburðar á heimiliskostnaði
Hvað kostar heimilishaldið?
Vinsamlega sendið okkur þennan svarseðil. Þannig eruð þér orðinn virkur þátttak-
andi í upplýsingamiðlun meðal almennings um hvert sé meðaltal heimiliskostnaðar
(jolskyldu af sömu stærð og yðar.
Nafn áskrifanda
Heimili
j Sími
Fjöldi heimilisfólks
i Kostnaður í maí 1987:
j Matur og hreinlætisvörur kr.
1 Annað kr.
Alls kr.
lögboðinna sjóðagjalda á ársgrund-
velli og verða útreikningar miðaðir
við vöruflokkana „blóm“, „nýtt græn-
meti og sveppi“ og „kartöflur“...“
Á blaðamannafundi Neytendasam-
takanna í síðustu viku var „leyni-
plagg“ landbúnaðarráðuneytisins lagt
fram. Kom fram að samtökin telja að
með því plaggi sé réttur neytenda fót-
um troðinn. Með því sé verið að hverfa
aftur til hins illræmda einokunar-
ástands sem ríkti á meðan Grænmetis-
verslun landbúnaðarins var og hét.
Það er undarlegt að nokkur skuli vilja
hverfa aftur til þess ástands.
í framtíðinni verður það Sölufélag
garðyrkjumanna sem gegnir því hlut-
verki sem GL gegndi áður, samkvæmt
upplýsingum formanns Neytendasam-
takanna, Jóhannesar Gunnarssonar,
og Jónasar Bjamasonar, formanns
landbúnaðamefhdar NS.
Framtíðin felur því í skauti sér að
framleiðendur eiga að ákveða hvað
verður flutt til landsins af grænmeti,
kartöflum, sveppum og blómum. Þeir
eiga að ákveða hvað neytendur eigi
að kaupa og á hvaða verði þeir kaupa
sínar neysluvömr.
í 6. grein „leyniplaggsins“ segir m.a.:
„Nefndinni er skylt að taka tillit til
hafi hún rökstuddan gmn um að
ákveðin innflutt tegund hamli sölu á
annarri íslenskræktaðri.“
Það er alveg ljóst að með þessum
reglum er unnt að banna innflutning
á t.d. kínakáli og salati til þess að
spilla ekki fýrir sölu á innlendu hvítk-
áli. Þá væri hægt að ímynda sér að
bannaður yrði innflutningur á rósum
á meðan nóg væri af túlípönum í
landinu.
í 14. grein „leyniplaggsins" segir
m.a.:
„...öðlast gildi þegar í stað og birtist
þeim sem hlut eiga að máli“.
Greinilega telur landbúnaðarráðu-
neytið að neytendur eigi þama engan
hlut að máli því þeim hafa ekki verið
birtar þessar „starfsreglur“.
Það er svo sannarlega ekki ónýtt
fyrir framleiðendur að eiga annan eins
bakhjarl og landbúnaðarráðherra er,
þótt neytendur séu ekki jafhvel settir.
Forráðamenn Neytendasamtakanna
halda því fram að með þessum reglum,
sem við höfum verið að vitna hér í,
muni verð á þessum hollustuvörum,
sem grænmeti er, hækka til muna, eins
og varð raunin á með kartöflumar í
fyrra.
Neytendasamtökin hafa mótmælt
þessum starfsreglum harðlega og
hyggjast ekki láta þar við sitja.
-A.BJ.
Neytendur kæra sig ekki um að lá aftur einokunarverslun með grænmeti. Hver man ekki eftir óætum kartöfium
og skorti á hinum ýmsu tegundum eins og t.d. venjulegum matarlauk sem vantaði á markaðinn svo dögum og
jafnvel vikum skipti.