Dagblaðið Vísir - DV - 06.10.1987, Blaðsíða 14

Dagblaðið Vísir - DV - 06.10.1987, Blaðsíða 14
14 ÞRIÐJUDAGUR 6. OKTÓBER 1987. Frjálst.óháð dagblaö Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÖLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift, ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022 Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJOLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11 Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 600 kr. Verð í lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr. Hvað á að gera? Ný þjóðhagsspá greinir okkur betur en fyrr frá þensl- unni í efnahagslífmu. Við vitum af þessari þenslu. Við vitum, að nú er flutt inn erlent vinnuafl. Við þekkjum, að kaupmáttur tekna hefur aukizt ár eftir ár. Þjóð- hagsstofnun sendir okkur nú nýtt yfirht yfir þróun mála í ár. Það er því auðvitað meira að marka en stund- um vafasamar spár stofnunarinnar um framtíðina. Nú er gert ráð fyrir sjö prósent aukningu framleiðslu í landinu. Búizt er við að þjóðartekjur vaxi um níu og hálft prósent. Þjóðhagsstofnun gerir ráð fyrir, að kaup- máttur atvinnutekna vaxi um 16-17 prósent á þessu ári. Þetta er gott. En böggull fylgir. Þetta þýðir auðvitað meiri einkaneyzla. Þar með vex þrýstingurinn á inn- flutninginn. Því má búast við, að hallinn á viðskiptum við útlönd verði 2600-2700 milljónir eða nálægt 1,3 pró- sentum af framleiðslu í landinu. Við megum ekki lifa um efni fram. Við megum ekki auka skuldabyrðina er- lendis. Það getum við ekki gert komandi kynslóðum, nóg er af slíku samt. Því verðum við að taka afleiðingum þenslunnar. Þar reynir á ríkisstjórnina. Nú verður þrýstingur á gengið. Ýmsir útflutningsatvinnuvegir munu lenda í vanda. Stjórnin heldur í fastgengisstefn- una. En auðvitað fer gengisfelling að koma til greina. Hún mundi bæta tekjur útflutningsgreina. Hún mundi hækka verð innfluttra vara og því geta unnið gegn inn- kaupum þeirra. Stjórnvöld verða nú að glíma við þensluvandann, sem er vissulega miklu betra viðfangs- efni en að glíma við samdráttar- og kreppuvanda. Þetta hlýtur að verða meginverkefni ríkisstjórnarinn- ar á næstunni. Nú hefur kaup hækkað hinn fyrsta október um yfir sjö prósent. Ekki gátu stjórnvöld hindr- að þá kauphækkun. Verðhækkanirnar, sem þar voru bættar, höfðu þegar orðið. Ekki er við Alþýðusamband- ið að sakast. Kaupið varð að hækka samkvæmt samn- ingum. Það er ekki heldur verkefni þessarar stjórnar að stöðva með lögum þær kauphækkanir, sem kunna að verða upp úr áramótum. Látið fyrirtækin bera ábyrgð á því, hvaða kauphækkun þau samþykkja. Ríkisstjórnin á að vera með í samningum, en þá einkum til að bjóða fram niðurskurð ríkisútgjalda og minnkun tekjuskatts. Ríkisstjórnin á ekki að koma inn í samningana til að bera ábyrgð á gengisfellingu, sem þeir kunna að valda. Menn ættu að vera sammála um, að grípa verður til aðgerða gegn þensluvandanum. Við megum ekki þola mikinn halla á viðskiptum við útlönd og skuldasöfnun. Þá er fyrst til að taka, að ríkið hefur ekki komizt klakklaust frá eigin búskap. Þrátt fyrir aðgerðir stefnir enn í mikinn halla á ríkisbúskapnum. Þetta er ógæfu- legt. Afgangur á að vera á ríkisbúskapnum, þegar þensla er, til að draga úr henni. í sumum tilvikum getur verið afsakanlegt að reka ríkisbúskapinn með halla, þegar samdráttur er í efnahagnum. Nú er annað uppi á ten- ingnum, og.ríkið bregzt rangt við. Nú kemur til greina að auka aðhald í peningamálum, svo sem með vaxtahækkunum. Það mundi strax draga úr þenslunni. Enn má ræða um hækkun skatta til að minnka einkaneyzlu. Flestum mun þó þykja nóg komið af slíku. Þriðja og bezta leiðin er niðurskurður ríkisút- gjalda, sem strax mundi vinna gegn of mikilli þenslu. Þetta hefur verið rætt margsinnis en þó ekki nógu oft. Þetta er sú leið, sem hver skynsöm ríkisstjórn mundi fara við núverandi aðstæður. Haukur Helgason „Með bjálka í báðum augum“ Góðvinur minn kom til mín í kurt- eisisheimsókn á dögunum og eins og vanalega kom hann færandi hendi af hollráðum og ýmiss konar þönkum um lífið og tilveruna sem hann deildi með mér lengi dags. Efst í huga hans var þó mynd ein sem birtist í fjölmiðlum fyrir skömmu og gegndi hnifkuti einn þar aðalhlutverki en í aukahlutverkum voru formaður Verslunarráðs ís- lands og fjármálaráðherrann okkar. Hinn fyrmefhdi var gefandi kutans en sá síðamefndi þiggjandinn. Þessi litla gjöf, gefin af örlátu hjarta og enn örlátari hönd, vákti viðmælanda mínum ýmsar þenking- ar svo af varö ógleði mikil. Riddarinn sigursæli Viðmælandi minn fór að vísu fyrst nokkrum velvóldum orðum um þiggjandann, ráðherrann sigursæla, sem hann sagði hafa lofað ótöldum milljörðum í ríkiskassann mætti hann nokkm um þann eðla kassa ráða. Nú væri tómahljóð í kassanum og kassavörður enginn annar en riddarinn sigursæli með alla ósóttu milljarðana sem hann áður kvað auðvelt að sækja til þess stóreigna- lýðs sem ranglega eignaði sér ísland. Við komu riddarans sigursæla í ráðherrastól hefðu allir þessir und- ursamlegu milljarðar gufað upp en í kassann verið klórað smápening- um einum þar sem margfrægur eyrir ekkjunnar væri aðalbúsílagið. Jöfnunaraðgerðir Nú er þessi vinur minn með þeim undrum skaptur að vilja fleiri millj- arða í ríkiskassann, sem hann kallar að geymi samneysluþörf okkar allra og þeirra mest sem mest þurfa á að halda. Hann er einnig með þeim ósköpum gerr að hann vill láta byggja skóla, hafnir, heilsuver og m.a.s. dagvistarheimili hreint út um allar trissur og segir það bestu fjár- festingu til framtíðar svo og ýmis óarðbær mannvirki önnur sem landshomamenn einir kunna að meta. Hann heldur líka fram þeirri firru að drýgstur hluti ríkisútgjalda fari til jöfnunaraðgerða í þjóðfélag- inu í formi trygginga, menntunar, heilsugæslu og annars viðlika hé- góma sem allt frjálshuga fólk forakt- ar, vitandi um hin sönnu verömæti, sem á fínu máli kallast „bisness" af ýmsu ágætu tagi. Hann er m.a.s. svo forhertur að honum þykir sem meiri þörf sé að spara annars staöar en hjá hinu op- inbera, þó hann sé fundvís á ýmis- legt sem einnig þar mætti betur fara. Offjárfesting Já, hann er svo undarlegur aö allri gerð að hann afneitar því að mesta offjárfesting okkar sé í þeim bann- settu atvinnugreinum sem menn enn stunda af einni saman sérvisku og kenndar em viö landbúskap og útveg. Hann gerir sig jafnvel sekan um að telja ýmislegt annað upp á undan sem offjárfest sé í og svo djúpt er hann oftlega sokkinn að hann nefnir verslun og viöskipti sem dæmi um sóun og bmðl og hallmæl- ir jafnvel nýju englastöðinni okkar á „Guðs eigin“ flugvelli á Miðnes- heiöi. Og er þá aftur komið að kutanum og gefandanum þó að þiggjandinn hljóti áður ófáar kárínur úr munni vinar mins fyrir það að hafa gleymt öffum ósóttu miOjörðunum sem urðu óvart að álögum á aOan lands- lýð, þennan lýð sem aldrei er fjær því en nú að eiga ísland, þó riddar- inn sigursæO sitji klofvega á kassa allra landsmanna og beiji ákaft fóta- stokkinn eins og siður er þeirra manna er ekki kunna hest að sitja. Arftakar Skúla Fádæma virðingarleysi vinar míns í garö lúnna göfugu gefanda - versl- dnárá’ðalsins a' Isláhdí -'má' gléggsf * KjaUarinn Helgi Seljan fyrrverandi alþingismaður helgum boðoröum gefendanna, sem stjómarherrar síðustu ára hefðu tal- ið sig verða að lesa kvölds og morgna og um miðjan dag og hlýða í einu og öOu, ef sáluhjálp ætti að vera í augsýn. Hefur frelsið staðnæmst? Ekki gat ég neitað þessum sann- indum með öOu því verslunaraðaO- inn hefur látið á þrykk út ganga árlega boðskap sinn og fyrirmæO um leið til stjómarherra um hegðan aOa. Hefur „frelsi“ verið þar fyrirferð- armikið, frelsi undan skattaáþján, frelsi frá hömlum öOum á athafnir „bisnessúis", frelsi tíl að gera aOt sem mönnum hugkvæmist, ef aöems „er unnt að græða á því“. Frelsið hefur aOtaf staðnæmst við dyr þess heimtufreka launalýðs, sem vdl eiga hlutdeOd í þeim gæðum, sem versl- unaraðaOinn einn á að njóta. Það „Frelsið hefur alltaf staðnæmzt við dyr þess heimtufreka launalýðs sem vill eiga hlutdeild í þeim gæðum sem verzlunar- aðallinn einn á að njóta.“ marka af því að hann telur þessa eðalbomu arftaka Skúla heitins Magnússonar sækja aflafé sitt til annarra með aðferðum, sem ekki em prenthæfar að prúðra manna mati. Aílafé þeirra telur hann sum sé ekki gefiö þeún af Guði á hæðum í krafti þeirrar gömlu helgisetningar að Guð hjálpi þeim sem hjálpa sér sjálfir - heldur telur hann aðra erf- iða og sveitast tíl uppdialds þessum elskum hjartagæskunnar, sparsem- Ornar og göfugmennskunnar, sem allir ærlegir menn vita að era ein- kenni þeirra æðst og mest. Skera, skera Gefandinn góði kemur nú aftur beint við sögu og vOiur minn segir að hann hafi haft uppi þulu þessa um leið og hann afhenti „fiára“ karl- inum kutann. „Bregð þú kuta þínum sem best og fimast. Skerðu niður - norður og niður. Skerist burt skólar og sjúkrahús, heimdi ellimóðra og örkumla, einnig vistir óþarfra bama, minnki mennt og menning, trosni aOar tryggingar, skerðu burt mein aOs kyns eins og námslán óráð- síunnar, sérkennslu sóunarinnar, aðstoð tíl fatlafóla og félagslegs jafn- réttiskjaftæðis - svona utan enda. Hér er aðeins hið fegursta úr þul- unni fært á blað eins og vinur minn sagði hana vera. Hvílíkir endemis órar og ragl. En vinur minn kvað mig geta lesið þetta aOt með aðeins fegurri orðum og kurteisislegri í hefur Oka snarlega numið staöar við aOar athafnir Idns opinbera, enda bera þær yfirleitt ekki skjótan arð, allra síst fyrir verslunaraðaOnn og þ.a.l. er það ekki góður arður. Hin heilögu hof En aftur aö lokaorðum míns mæta vinar. Hann kvað þessa kutagefend- ur síst allra eiga að reyna að hafa vit fyrir öðrum. í engu væra þeir til fyrirmyndar um sparsemi og aðhald. Hann fór að agnúast út í íðidogur musteri þeirra og kvað þörf á aö þar kæmi eOihver inn td að sópa út þeim óguðlegu og svo langt gekk hann að nefna hið hedaga hof Mammons - Kringluna. Var mér þá að vonum öOum lokiö. Ég fór í það að rýna í mynd og frásögn af þessu atviki og sá raunar að kutann skyldi nýta tO þess annars vegar að spara ada hluti hins opOibera og svo hins að leggja ekki skatta á aðalinn. Enda brýndi vinur minn raustina og sagði: „Þeim ferst, sem svikja mdljarða undan skatti („fiári" er tO vitnis um það) og þenjast út með degi hverjum eins og púkinn á fiós- bitanum - alþýðan sér um það. Hektaramir era yfirbyggðir í steypu og marmara Mammoni og aðO hans td dýrðar og vegsömunar. Og svo ætla þeir að sýna öðrum hvemig á að spara. Þessir Farísear með bjálka í báðum augum.“ Þessu er hér með komiö á fram- færi. Helgi Seljan Fjármálaráðherra talar til fréttamanna. Hann varð aðnjótandi sendingar Verzlunarráðs. • ............-.................................

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.