Dagblaðið Vísir - DV - 06.10.1987, Blaðsíða 15
ÞRIÐJUDAGUR 6. OKTÓBER 1987.
15
Auglýsing á smygli?
Það vakti furðu mína, þegar Búvöru-
sýningin var haldin nýlega, þegar
var bryddaö upp á nýjungum hjá
landbúnaðarforystunni og borin á
borð fyrir alþjóð smygluð skinka.
Þessi smökkun fór fram í bás
Bændablaðsins. Ekki nóg með það
heldur var hún líka auglýst kirfilega
í hátalarakefi Reiðhallarinnar, enn-
fremur í útvarpi svo enginn missti
af því.
Gaman eða alvara?
Þvílík niðurlæging fyrir snilldar-
framleiðanda og hinn þjóðkunna
Þorvald Guðmundsson í Síld og fisk
sem hefur verið talinn einn fremsti
ef ekki besti framleiðandinn í þess-
ari grein. En ekki má gleyma öðrum
ágætismönnum, þar á ég við Hrafn
Backman.
Þetta uppátæki var gert af Bjama
Harðarsyni, ritstjóra Bændablaðs-
ins, sem fékk fullt leyfi Jónasar
Jónssonar, búnaðarmálastjóra og
formanns sýningamefndar BÚ ’87,
til að framkvæma þessa hluti. Til-
gangur með þessari sýningarauglýs-
KjaUariim
Jóhann Páll
Símonarson
sjómaður
ingu átti að vera gamanmál en
breyttist fljótlega í alvörumál. Reynt
var að dreifa vandamálum þjóðar-
innar yfir á blessaða sjómennina
okkar sem hafa verið að færa þjóð-
inni björg í bú. En eftir höfðinu
dansa limimir, segir máltækið. Ég
held að þessir vesalings menn hafi
gert þetta af fljótfæmi því þeir hafa
ekki hugsað dæmið til énda þegar
þeir buðu sýningargestum að bragða
á íslenskri og smyglaðri skinku sem
fór á þann veg að þjóðarskinkan
vann, 34-25. Þvílíkur sigur fyrir Þor-
vald í Síld og fisk og Hrafn Backman
og hans félaga. Þetta sýnir að þessir
framleiðendur standast fyllilega er-
lenda samkeppni. Ég held að menn
ættu að standa vörð um þessa menn
frekar en að reyna að lítilsvirða þá
í augum þjóðarinnar.
En eitt finnst mér furðulegt hjá
búnaðarmálastjóra, aö hann, sem
fyrrverandi alþingismaður fyrir
Framsóknarflokkinn í Norðurlands-
kjördæmi eystra 1973-1974, skuli láta
hafa sig út í svona fíflagang.
Spurningarvakna
Spumingar vakna hjá mér. Var
þetta kannski gert með ráðum innan
Framsóknarflokksins til að dreifa
athyglinni frá Útvegsbankaævintýr-
inu sem Framsóknarflokkurinn var
flæktur í? Enda em fleiri hissa en
ég. Sumir em orðlausir. Þar á meðal
Ingi Tryggvason, fyrrverandi for-
maður Stéttarsambands bænda, sem
sagði þetta í DV 20. ágúst 1987: „Mér
finnst þetta alveg stórmerkilegt mál,
ég er eiginlega orðlaus." Ennfremur
sagði landbúnaðarráðherra í DV 20.
ágúst 1987 eftirfarandi: „Þetta mál
kemur mér undarlega fyrir sjónir
og ég hef ekkert um það heyrt fyrr
en núna,“ sagði Jón Helgason.
Þann 21. ágúst, þegar Jón Helgason
var spurður hvort ráöuneytið hygð-
ist kæra þetta mál til toÚyfirvalda
eða raxmsóknarlögreglu, sagði hann
efdrfarandi: „Ég vil ekkert rnn það
segja á þessu stigi, ráðuneytisstjóri
er með máliö til meðferðar. En ég
held að fréttaflutningur af þessu til-
tæki hljóti að hafa náð eyrum toll-
gæslunnar og lögreglunnar."
Ennfremur sagði Sveinbjöm Dag-
fmnsson, ráuneytisstjóri í land-
búnaðarráðuneytinu og stjómar-
maður í BÚ ’87, að honum fyndist
tollgæslan og lögreglan hafa fullt til-
efni til að kæra þetta mál til rarrn-
sóknarlögreglu ríkisins. „Þeir sem
stóðu að smyglauglýsingunni verða
að svara fyrir sig sjálfir." sagði
Sveinbjöm Dagfinnsson.
í framhaldi af þessu hefur vaknað
hjá mér spuming. Vpm kannski
landbúnaðartækin á BÚ '87 öll und-
anþegin tolh? Þá varpa ég þeirri
spumingu til tollgæslustjóra og yfir-
manns rannsóknardeildar hvort þeir
hafi öll þau gögn varðandi innflutn-
ing á þessum tækjum á BÚ ’87 og
hvort þau hafi verið löglega flutt inn.
Mikilvægari málefni
Mér frnnst persónulega að ritstjóri
Bændablaðsins ásamt fyrrverandi
alþingismanni Framsóknarflokks-
ins í Norðurlandskjördæmi eystra
(búnaðarmálastjóra) ættu að snúa
sér að öðrum mikilvægari málefnum
bænda sem búa við lökustu kjör í
þessu landi. Því þeir sitja ekki við
sama borð og aðrir þjóðfélagsþegnar.
Þar á ég viö kaupmátt þeirra því að
bændafólk þarf að lifa á lúsarlaun-
um og fer harönandi með hveijum
deginum sem iíður því bændum
fækkar mjög ört vegna ails kyns
hafta og banna sem landbúnaðar-
ráðherra hefur rejmt að koma í gegn.
Þar á ég við kvóta á bændur. Mín
skoðun er að bændur rísi nú upp og
selji sínar afurðir milliliðalaust en
láti ekki aðra kúga sig lengur því
nú er nóg komið, vörum bænda er
haldið allt of dýrum því miililiðir eru
of margir og aflir þurfa sitt. Útkoman
verður núll. En ekki má gleyma slát-
urfélögunum sem hirða stóran hlut
af þessum krónum bænda enda
þurfa menn ekki arrnað en að sjá
allar hallimar þeirra, þá komast
þeir að því rétta. Ég held að þessir
milliliðir geti ekki haldið áfram á
sömu braut þvi vörum bænda er
haldið allt of dýrum. Það verður að
verða brevting á þessum hlutum til
þess að aliir þjóðfélagsþegnar geti
keypt vörur bænda án þess aö fólk
grípi um magann. Allir verða að lifa
í þessu landi. Mér finnst bændur
hafa verið htilsvlrtir þjóðfélaginu að
undanfömu. Þar á ég við haugakjö-
tið margumtalaða. Kannski vaknar
sú spuming hvort rottumar á haug-
unum séu á leið niður á Alþingi að
éta upp Framsóknarflokkinn með
húð og hári. Þá fá bændur kannski
viðunandi verð fyrir sínar afurðir.
Jóhann Páll Simonai-son
„Tilgangur með þessari sýningaraug-
lýsingu átti að vera gamanmál en
breyttist fljótlega 1 alvörumál.“
Hvað vill
meirihlutinn?
DV hefur við skoðanakönnun fengið
verulegan meirihluta með því að
áfengur bjór verði seldur hér á landi.
Þessari niðurstöðu fylgir svo Hauk-
ur Helgason ritstjóri eftir með
leiðara 29. september. Sýnist honum
málið næsta einfalt og eðlilegt að
þingið setji nú lög um frjálsa bjór-
sölu.
Þetta er þó ekki svo einfalt sem
ýmsum virðist.
í þessari skoðanakönnun var
spurt: Ertu fylgjandi eða andvigur
sölu áfengs öls hér á landi?
Sundurleitur meirihluti
Þeir sem segjast vera fylgjandi
áfengu öli em það margir hverjir
með vissum skilyrðum en annars
ekki. Fylgi þeirra er skilyrt. Um það
var ekki spurt.
Það er takmarkað hvað einir og
aðrir blaðamenn skilja en þingmenn
ættu að vita öðrum betur að ekki er
nóg að óska einhvers. Það þarf að
ákveða framkvæmd.
Þessi meirihluti með áfenga bjóm-
um er sundurleitur og getur alls
ekki komið sér saman um tilhögun
sölu og dreifingar á bjómum.
Að vísu segja sumir bjórmenn nú
KjáUaiinn
Það hggur í augum uppi að yrði
bjórinn seldur í áfengisútsölum yrði
kvartaö og kveinað um misrétti og
ójöfnuð, annars flokks fólks og und-
irmálsmenn. Hitt má vel vera, að
bjórmönnum finnist ráðlegast að
vinna máhð í áfóngum.
Mismunandi viðhorf
Ef DV vill kanna viðhorf almenn-
Á að binda söiu áfengs bjórs við vinbúðir og veitingastaði? - spyr greinar-
höfundur.
Hvar á svo að selja þetta? Á það
hvergi að fást nema á vínveitinga-
Halldór Kristjánsson
frá Kirkjubóli.
aö enginn sé að tala um annað en
sölu í vínbúðum og vínveitingastöð-
um. Það em auðvitað hrein og bein
ósannindi og mgl. Kaupmenn hafa
farið fram á það að mega hafa á
boðstólum í almennum matvöm-
búðum þær áfengistegundir sem
einkum er neytt með mat.
Kaupmenn hafa farið fram á það að
mega hafa á boðstólum 1 almennum
matvörubúðum þær áfengistegundir,
sem einkum er neytt með mat.
ings þyrfti að taka saman spuminga-
hsta. Hvaða styrkleika vilja menn
hafa á ölinu? Á að fylla í það bil
léttra drykkja sem nú er og selja
alls konar bjór, frá því sem nú fæst
óáfengt og að því sem öl verður
sterkast? A að sleppa úr því sem er
undir einhveiju marki, t.d. 5%?
stöðum? Á að binda söluna viö
vínbúðir og vínveitingastaði? Á að
takmarka söluna við svo og svo mik-
ið, flöskur eða kassa?
Þetta aht veröur að tilgreina og
ákveða í hugsanlegu frmvarpi um
verslun með áfengt öl á íslandi. Þar
verður ekki gert svo öhum líki. Þar
er nefnilega ekki til neinn meiri-
hluti.
Ritstjórinn segir í leiðara sínum
að utanfarir íslendinga hafi áhrif á
viðhorf til áfenga ölsins. Vel má svo
vera en ekki mun það aht á einn
veg. Svo mikið er víst að margir eru
á móti bjór vegna þess að þeir hafa
kynnst neyslu hans erlendis. Þeim
hefur sýnst að bjóriim væri stundum
plága á vinnustöðum. Það ghdir í
hafiiarvinnu, byggingariðnaði, skrif-
stofum og víöar. Aðrir hafa tak-
markað þekkingu sína við bjórkrár
eingöngu.
Ekki skal lastað þó að DV vilji
hugsa fyrir þingmenn og búa mál í
hendur þeim. En í þessu sambandi
ætti það þá að kanna hvaða tegund-
ir menn vfija og hvemig menn vilja
haga sölunni. Þar eru ennþá margir
óþekktir.
-H.Kr.
-rrr
rrm
TT