Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.1987, Blaðsíða 30

43
FÖSTUDAGUR 4. DESEMBER 1987.
Menning
r>v
Lrfrænn breytileiki
Steinunn Siguröardóttír- Kartöfluprins-
essan, 59 bls.
löunn, 1987
Bókinni er skipt í fjóra kafla sem
heita Tvöþúsundsteinar, Veðra-
tími, Á suðurleið með myndasmið
og stelpu og Kartöfluprinsessan.
Kímnin er löngu orðin aðals-
merki Steinunnar og hún er trú
þeim tóni sínum í þessari bók.
En það er einungis hið ytra gervi;
að stórum hluta er í Ijóöunum te-
kist á við óvissuna í lífi manns,
óviðráðanlegan breytileikann í öllu
sem Ufir, veðrabrigðin. Viðhorf
ljóðmælanda er aö sönnu nokkuö
blendið: stundum veldur stjórn-
leysi tilverunnar sárum en það má
einnig fagna hverri góöri stund
sem gefst, lifa hið óvænta.
Mér segir svo hugur um að hér
gæti víðar meiri dýptar en áður í
ljóðum Steinunnar.
í fyrsta kaflanum greinir frá
veðrabrigðum ástarinnar sem
geymir með sér hina fullkomnu
sælu, „andartak okkar er eitt“, en
það varir aðeins augnablik, konan
býr ekki til lengdar að ástmannin-
um staðföstum „í frjósömu gólf-
teppi að ryksuga" og brátt skipast
veður í lofti, draumurinn kveður.
Bókmenntir
Berglind Gunnarsdóttir
Og býr til kartöflumús
Og öfugsnúinn draumurinn, tó-
mið, ummyndast í ljóð:
Landslag æskunnar útmáð
klöppin okkar sprengd
fyrir djúpan grunn
undir ekkert hús...
Síðasta ljóð bókarinnar, samn-
HLJOMPLOTUR/KASSETTUR
1. (4) Dirty Dancing - Úr kvikmynd....
2. ( 1 ) Bubbi-Dögun...........
3. ( 3 ) Bjartmar-! fylgd með fullorónum ..
4. ( 2 ) La Bamba- Úr kvikmynd..
5. ( 6 ) Lög Jóns Múla-Ýmsir....
6. ( - ) Jólagestir-Ýmsir....
o'í 5)J?'Ck Ast,eV" Whenever you need somebody.
8. ( - ) Geiri Sæm - Geiri Sæm......
9. (11) Eurythmics-Savage......
1° ( 7 ) Megas - Loftmynd......
1. (10) Dirty Dancing-úr kvikmynd........... 1.299,-
2. ( 8 ) A very special Christmas-ýmsir....... 1.399,-
3. ( 5 ) Rick Astley-Wheneveryou need somebody... 1.299,-
4. ( 2 ) Magnús Eiriksson-20bestu lögin..... 1.399,-
5. ( 6 ) Eurythmics-Savage.................. 1.299,-
6. ( - ) Hitson CD nr. 8-ýmsir.............. 1 299,-
7. ( - ) Inxs-Kick.......................... 1.299,-
8. ( 3 ) Sting- Nothing likethesun............ 1.299,-
9. ( - ) Cock Robin-After herethrough Midland. 1.499,-
10.( 7 ) Pet Shop Boys-Actually 1.499,-
Venjulegt Okkar
verð verð
799,- 719,-
899,- 799,-
899,- 809,-
799,- 719,-
899,- 799,-
899,- 799,-
799,- 719,-
899,- 799,-
799,- 719,-
899,- 799,-

Venjulegt Okkar
verö
1.169,-
1.259,-
1.169,-
1.259,-
1.169,-
1.169,-
1.169,-
1.169,-
1.349,-
1.349,-
Tilboð vikunnar
15% afsláttur af plötunni „Smellir"
- ný safnplata med ýmsum flytj-
endum.
Okkar verö 679,- leyft verð 799,-
S-K-l-F-A-N
KRINGLUNNI • BORGARTÚNI • LAUGAVEGI
efnt henni, kemur svo ögn betur
inn á sama efni: konan bíður þess
mátulega þolinmóð í moldinni að
vera tekin upp en prinsinn bíður
ekki eftir uppskerunni - fyrr stelur
hann útsæðinu og býr til kartöflu-
mús - það er að segja hinn algjöri
prins.
í öðrum kafla varðar óvissan lífið
sjálft og er undirstrikuð markvisst
með líkingamáli úr náttúru- og veð-
urfari, þar er allt á eilífri ferð en
ekki kyrrstætt, tilgangurinn óljós.
Samt þýðir ekki annað en beygja
sig undir þetta lögmál og fylgja eft-
ir skýhnoðrunum „á óskipulegri
ferð milli höfuðátta þvers og
kruss“.
í Ijóðum þessum er víða ort á
næman hátt og eftirminnilegan um
stóra hluti (lífsgátuna sjálfa?) og
þar má finna sterka og ljóðræna
einlægni, í senn mannlega, sann-
færandi og djúpa:
Þú spurðir.
Hið rétta er:
Ég þekki ekki dagleiðir skógarins
milh árstíma.
Ég veit ekki hvem veg hann
sveigist í golu og stormi.
En trén úti dimma garðinum
allsber og stök
fara sömu leið fyrir vindi og gras
sem er grænt.
Fara þá allir sömu leið - í lífinu
og dauðanum? Altént dauðanum.
Það sem ekki sést
Sérstakur kafli er eitt samfellt
ljóð um ferðalag í bíl: Á suðurleið
með myndasmið og stelpu. í því
ferðast ímyndunaraflið fijálst og
skoðar náttúru og landslag gegnum
Steinunn Sigurðardóttir.
- enda bílrúöan á milli.
Þaö sem ekki sést
það er ekki til.
Hraði bílsins, síbreytileikinn og
ferðagleðin renna saman í eitt og
opna leið til hinnar ljóðrænu
skynjunar:
Hendi var veifað, hæhó, í Kömb-
um
frábending sorta, nú er lag, obbosí,
undirdjúp Suðurlands í léttu ljósi
og bíllinn er skúta, hljóðlaus á
malaröldum.
' En landið sjálft er eins og kyrra-
lífsmynd, efniviður sem ímyndun-
og ólíkum forsendum en þess eigin \
- í takt við hraðamæli bílsins.
í þessu langa ferðaljóði nýtur sín
best óheft og galsafengin kímni
Steinunnar en annars flnnst mér
henni takast best upp þegar hú-
morinn verður ekki öðru yfirsterk-
ara í ljóðum hennar. Þó er það
fullvíst að ljóðrænn veruleiki - og
þar með hinn huglægi - er margsl-
unginn og fjölbreytilegur, þar er
hver maður sinn eigin heimur. Og
stílbrögðin aðeins listrænn búning-
ur, eða hluti hans, en raunveruleg-
ur kjarni ljóða e.t.v. ávallt sá sami,
óumbreytanlegur þrátt fyrir ólíkar
aðferðir og gervi.
sín gleraugu - ekki hin jarðbundnu araflið kveikir líf í, út frá öðrum -BG
Allt Chebet og týndl kiölingurinn. Höfundur: Ben Alex. Þýðandi: Jóhannes Tómasson. Útgefandi: Salt 1987. er gott og fa Þessi saga segir frá 8 ára Pókot- stelpunni Chebet sem týnir sinni einustu veraldlegu eign sem er lítill llegt máli og myndum. En í mínum augum er guðstrúin framandleg í þessu umhverfi og boðskapurinn um týnda sauðinn þar af leiðandi pínulítið hjá- róma í sambandi við fund kiðlings- ins. En sá boðskapur er fyrst og fremst boðskapur bókarinnar. Þegar
„Bók þessi varð til þegar ég dvaldi hjá Pókotfólkinu í Amay- Bókmenntir
adalnum í vesturhluta Kenýu. Þessi þjóðflokkur býr fjarri al- Hildur Hermóðsdóttir þessi boðskapur verður heyrinkunn- ur vaknar líka sú spurning hvort
faraleið og hefur lítt orðið fyrir áhrifumafsiðmenningunni. /.../ Ég tileinka þessum þjóðflokki bókina og minnist um leið orð- taks þeirra: „Stjörnurnar heyra, jörðin heyrir, fólkið heyrir. Allt er gott og fallegt.““ Þessi orð höfundar, Ben Alex, eru á titilsíðu bókarinnar og segja meira en mörg orð um innihaldið. kiðlingur. Lesandi slæst í för með henni í leit að kiðlingnum og'verður margs vísari um lifnaðarhætti ætt- ílokksins og lífsbaráttu. Við fáum upplýsingar um húsakynni, búpen- ing, ræktun, matvenjur, hætturnar sem leynast úti í náttúrunni, skólann og trúarbrögðin. Sú mynd sem af þessu er dregin er trúverðug, bæði í rétt sé að þessi þjóðflokkur hafl lítt orðið fyrir áhrifum frá siðmenning- unni. Samt sem áður er sagan af Chebet litlu ágætlega sögö og ásamt hinum fallegU myndum leiðir hún lesandann á slóðir sem gaman er að kynnast og minnir á hve „gott og fallegt" getur verið að lifa í takt við náttúruna. HH
Nýjar bækur *
Syndir feðranna, II. bindi
Fyrra bindið kom út 1986 og var end-
urútgáfa endurbætt. Fékk hún mjög
góðar móttökur svo að ákveðiö var
framhald á þessum bókaflokki sem
sýnir að enn kunna íslendingar að
meta íslenskan fróðleik.
Gunnar Þorleifsson sá um útgáf-
una. Hildur gaf út. Verð kr. 1.288.
Önnubók
ísafold hefur gefið út bókina Önnu-
bók eftir Fynn í þýðingu Sverris Páls
Erlendssonar.
í bókinni Kæri herra guð, þetta er
hún Anna segir Fynn frá kynnum
sínum af Önnu, þessu óvenju ein-
læga, skýra og hreinskilna barni.
Þegar Anna lést, aðeins sjö ára
gömul, lét hún lítið eftir sig nema
minninguna um tilvist sína. En hún
hafði safnað saman í nokkra skó-
kassa ýmsu dóti sem hún vildi
varðveita. Þar á meðal voru niður-
stöður skemmtilegra athugana
hennar, ýmsar hugleiðingar og svo-
lítil sagnabrot. í önnubók leyfir
Fynn okkur að njóta með sér brots
af þessum handritum.
Bókin er gefin út með styrk frá
þýðingarsjóði. Bókin er innbundin,
63 bls. Verð kr. 988.
Hvaðan ert þú?
ísafoldarprentsmiðja hf. hefur gef-
ið út barnabókina Hvaðan ert þú
eiginlega? eftir Ásrúnu Matthías-
dóttur. Bókin er ætluð 8-10 ára
lesendum og fjallar um Laufeyju og
Lárus sem eru hressir krakkar í litlu
sjávarþorpi úti á landi. Skólanum er
að ljúka, fjaran er leiksvæði barn-
anna og sjórinn heillar. Þar þekkja
allir alla. Það er því ekki furða þótt
Laufey litla, sem er bara 8 ára, lendi
í ýmsum ævintýrum þegar hún kem-
ur í heimsókn til borgarinnar og
kemst að raun um að þar þekkir
enginn neinn.
Hvaðan ert þú eiginlega? er 91 bls.
Verð kr. 860.