Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1987, Qupperneq 12

12
FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 1987.
Frjálst,óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerö:
PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 600 kr.
Verð I lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr.
Annir á atþingi
Annir hafa ríkt á alþingi undanfarna daga. Þaö er
ekki nýtt og kemur engum á óvart, allra síst þingmönn-
um sjálfum eða þeim sem þar hafa forystu, ráðherrum,
forsetum og formönnum þingflokka. Þeir eru sjálfir
mennirnir sem hafa það á valdi sínu hvernig og hvenær
mál eru lögð fram og hvaða tíma þau fá til afgreiðslu.
Þannig hefur það alltaf verið og óþarfi að býsnast yfir
önnum síðustu dagana fyrir jól. Það verklag hefur ríkt
á alþingi að mál eru lögð fram seint og um síðir eða
afgreiðsla þeirra dregst til síðustu stundar. í rauninni
má ætla að ekki skipti máli hvenær sht eða hlé er gert
á störfum alþingis. Þingheimur mun alltaf koma sjálfum
sér í tímapressu.
Það er hins vegar hálfhlægilegt að heyra alþingis-
menn hafa áhyggjur af því sem einhverju alvörumáli
þótt þinghald þurfi að standa mihi jóla og nýárs. Hvað
er athugavert við það? Þinghlé allt frá jólum og til enda
janúar er tímaskekkja og arfur frá því í gamla daga
þegar samgöngur og önnur atvinna torvelduðu þing-
mönnum veturlanga þingsetu. Undanfarna áratugi
hefur málum og störfum alþingis fjölgað svo gífurlega
að það er satt að segja fáránlegt að ríghalda enn í þann
gamla sið að gera hlé á þingstörfum hálft árið, þar af
heilan mánuð á miðjum vetri. Þingmenn eru jú á laun-
um tólf mánuði á ári.
Með réttu má segja að þingmenn þurfi að hafa tíma
til að heimsækja kjördæmi sín og kjósendur en slíka
yfirreið má gera á tveim, þrem mánuðum yfir sumartím-
ann. Auk þess eru samgöngur og íjarskiptatækni
nútímans önnur og meiri en þegar þingmenn þurftu að
ríða um héruð eða heimsækja hvern bæ til að ná tah
af umbjóðendum sínum. Jólaleyfi í fjórar til fimm vikur
er óskiljanleg töf á þinghaldi alþingis sem á hverju ári
kemst í tímaþröng. Þingmenn eru ekki of góðir til að
sitja þingfundi milh jóla og nýárs og stunda sín störf
eins og annað fólk. Þeir gera hvorki sjálfum sér né virð-
ingu alþingis greiða með sífelldum barlómi um að álagið
sé svo mikið að þeir þurfi að framlengja þinghaldið fram
til áramóta. Það er kannske skhjanlegt að grunnskólarn-
ir gefi nemendum sínum frí nokkra daga fyrir jól en
alþingismenn eru vonandi vaxnir upp úr skólamóraln-
um.
Sannleikurinn er sá að alþingi er sjálfu sér verst gagn-
vart almenningsálitinu, bæði með sjálfsmeðaumkun
vegna aukins álags þessa dagana og svo með jólagjöfum
til sín og sinna. Nú eins og endranær hafa verið lagðar
fram tihögur um styrki til stjórnmálaflokkanna og blaða
á þeirra vegum sem nema fjörutíu mihjónum króna, auk
samþykktar um að ríkið kaupi tvö hundruð og fimmtíu
eintök af flokksblöðunum fyrir ýmsar opinberar stofn-
anir. Þau blaðakaup eru grímulaus aðferð til að láta
skattborgarana greiða fyrir útgáfu flokksblaða, hvort
sem þau eru lesin eða ekki. Ófyrirleitni meirihluta al-
þingis í íjáraustri til flokka og starfsemi þeirra er
auðvitað ekkert annað en misnotkun á aðstöðu flokk-
anna til að viðhalda sjálfum sér á kostnað annarra.
Það eykur ekki virðinguna fyrir alþingi þegar þeir
sem þar sitja ráðskast þannig með annarra fé til að
hygla sjálfum sér og væla síðan undan því að þurfa að
mæta til funda þremur dögum lengur. Slíkur málath-
búnaður fellur ekki í góðan jarðveg meðal kjósenda.
Látum vera þótt alþingi taki póhtískar ákvarðanir sem
orka tvímæhs. En í guðanna bænum, ekki kvarta undan
því að þær ákvarðanir stytti frítímann!
Ellert B. Schram
Lögbundinn
spamaður -
lögbundin sóun
Ungur framsóknarmaður, Hallur
Magnússon, beinir til mín skrifum
í DV fyrir nokkru varðandi ávöxt-
un á skyldusparnaði ungmenna.
Hann ber saman ávöxtun skyldu-
spamaðar og kjör á spariskírtein-
um ríkissjóðs og kemst að þeirri
niðurstöðu að íjármálaráðherra
hafi af ungu fólki um 100 milljónir
króna á næsta ári vegna lágrar
ávöxtunar skyldusparnaðar.
Nú er það svo að skyldusparnað-
ur sem slíkur og ávöxtun hans
heyrir ekki undir fjármálaráðu-
neytið. Verður ekki séð af hveiju
hinn ungi framsóknarmaður beinir
skeytum sínum aö fjármálaráð-
herra af þessu tilefni. Fyrir því má
færa óyggjandi rök að aörir ráð-
herrar Halli nákomnari reynist
ungu fólki sem öðrum skattgreið-
endum nokkru dýrari en sem
nemur áður nefndum eitt hundrað
milljónum.
Kjallariim
Jón Baldvin
Hannibalsson
fjármálaráðherra
„Ahrifaríkasta aðgerðin til að halda
vöxtum niðri er að reka ríkisbúskapinn
án halla og minnka þannig spennuna
á innlendum lánsfjármarkaði.“
Samanburðurinn
Lítum þó ögn nánar á þennan
samanburö skyldusparnaðar og
spariskírteina.
Um skyldusparnað er kveðið á í
lögum um Húsnæðisstofnun ríkis-
ins frá 1985 sem sett voru í ráð-
herratíð Alexanders Stefánssonar.
Þau segja aö skylduspamaður
skuli ávaxtast hjá Byggingarsjóði
ríkisins og ber að jafnaði sömu
vexti og eru á almennum útlánum
sjóðsins. Upphæð þeirra ákveður
ríkisstjóm hverju sinni. Þeir eru
núna 3,5%.
Öðru máli gegnir um spariskír-
teini ríkissjóðs. Þau era tæki til
fjáröflunar á innlendum markaði
og lúta lögmálum þeirra viðskipta.
Ríkissjóður á í harðri samkeppni
um innlent lánsfé, enda hefur verið
mörkuð sú stefna að ríkissjóður
taki engin erlend lán á næsta ári.
Hin leiðin væri auðveldari, að
sækja lánsfé til útlanda, en þessi
er viturlegri. Það leiðir af sjálfu sér
að ríkissjóöur þarf að bjóða góð
kjör á spariskírteinum ef þau eiga
að vera fýsilegur kostur í sparnaði.
Þaö hefur verið gert og skilað góð-
um árangri.
Hér er því verið að bera saman.
annars vegar ávöxtun með lög-
bundinni viðmiðun og hins vegar
ávöxtunarkjör í harðri samkeppni
á markaði. Þaö er því meira en
hæpið að álykta sem svo að þetta
tvennt lúti sömu lögmálum og sé
samanburðarhæft.
Undir hitt skal þó tekið að það
samrýmist ekki réttlæti að ávöxtun
lögbundins sparnaðar sé svo lág
miðað við önnur kjör sem bjóðast.
Þetta hefur verið réttlætt með því
að skylduspamaður er skattfrjáls.
Það breytist um áramótin með
staðgreiðslu skatta. Þess vegna er
eðlilegt að lög um skyldusparnað
séu endurskoðuð í því ljósi. Félags-
málaráðherra hefur lýst yfir að
hún muni beita sér fyrir slíkri end-
urskoöun.
Hallalaus fjárlög - lægri
vextir
Hækkun ávöxtunar á skyldu-
spamaði leysir út af fyrir sig engan
vanda og hlýtur að verða tíma-
bundin ráðstöfun. Vandinn er sá
að vaxtastig í landinu er almennt
of hátt. Þetta kemur m.a. fram í því
að húsnæðiskerfið tekur fé að láni
hjá lífeyrissjóöunum á því sem
næst markaðskjörum og eyðir svo
sífellt stærri hluta af ráðstöfunarfé
sínu til að niðufgreiða vexti á út-
lánum. Þetta nær auðvitað engri
átt, enda er hálf þjóðin komin í bið-
röð eftir niðurgreiddu fé hjá
Húsnæðisstofnun.
Áhrifaríkasta aðgerðin til að
halda vöxtum niðri er að reka rík-
isbúskapinn án halla og minnka
þannig spennuna á innlendum
lánsfjármarkaði. Ríkisstjórnin hef-
ur markað þessa grundvallar-
stefnu og frá henni verður ekki
hvikað.
Fjárlög veröa nú afgreidd halla-
laus. Því markmiði er náð með
aukinni tekjuöflun og víðtækum
niðurskurði. Niðurskurðurinn
beinist fyrst og fremst að því sem
viö jafnaðarmenn höfum nefnt vel-
ferðarkerfi fyrirtækjanna, þ.e.
millifærslum og styrkjum til at-
vinnuvega og fyrirtækja. Þar
dragast útgjöld saman um tæplega
20% skv. fjárlagaframvarpi.
Hallalaus fjárlög skila sér í lægri
vöxtum þegar til lengri tíma er lit-
ið. Ég hlýt þess vegna að vænta
stuðnings Halls Magnússonar og
annarra ungra framsóknarmanna,
sem bera hag ungra húsbyggjenda
fyrir brjósti, í baráttunni við kröfu-
gerðarhópana sem heimta meiri
ríkisútgjöld. Ekki síst veijendur
offramleiöslustefnu í landbúnaði
sem hafa komiö því í lög að fjár-
málaráðherra er orðinn umsvifa-
mesti kjötkaupmaður landsins.
Fráhvarf frá þeirri hringavitleysu
myndi spara ungu fólki ekki bara
milljónir, heldur milljarða á fáum
misseram. Svo geta menn spurt sig
hvort er verra, að tapa milljónum
í lögbundnum sparnaði eöa aö tapa
milljörðum í lögbundinni sóun.
Jón Baldvin Hannibalsson
uiklSSJ*
fý*,10.000

Spariskirteini ríkissjóðs eru tæki til fjárötlunar á innlendum markaði og' lúta lögmálum þeirra viðskipta.