Dagblaðið Vísir - DV - 25.04.1988, Blaðsíða 28

40
MÁNUDAGUR 25. APRÍL 1988.
Lífsstm
Sérðu fyrir þér sjónvarpsskjáinn
þekja hálfan vegginn í stofunni, en
myndina samt svo skýra að þú
nánast sjáir hrukkuna á milli
augnanna á knattspymumannin-
um sem var að brenna af? Þrátt
fyrir að leikmenn eigi erfitt með
að ímynda sér svona tækni, eru
tæknimenn úti í hinum stóra heimi
að þróa sjónvarpstækið í átt til
þeirrar fuÚkomnunar, sem aðeins
kvikmynd á breiðtjaldi hefur nú.
Upphafið er hjá Japönum
Enn sem oftar voru það Japanir
sem riðu á vaðið með hina nýju
tækni. Á áttunda áratugnum sváfu
Evrópubúar og Ameríkumenn á
verðinum hvað varðar nýja sjón-
varpstækni, en Japanir voru í
rólegheitum að þróa hágæðasjón-
varpstækið. En máhð er ekki alveg
svona einfalt þvi ekki nægir að
notandinn kaupi sér nýtt tæki,
heldur verður að skipta um allan
tæknibúnað frá upptökutækjum til
sjónvarpstækis notandans til að
nýbreytnin skih sér til fulls.
Allir að bítast um kerfi
Japanir töldu sjálfsagt að aðrar
þjóðir myndu nýta sér þeirra upp-
götvun og þróun. En Evrópu- og
Bandaríkjamenn voru ekki neitt
sérstaklega ginkeyptir og hófu
sjáifir að þróa sitt eigið kerfi. Það
er hins vegar stór galli, þvi þama
opnaðist tækifæri á að samræma
sjónvarpskerfi heimsins.
í dag er það þannig að í heiminum
eru mörg kerfi í gangi, sem gerir
alla miðlun á efni milli landa flókn-
ari en þyrfd að vera. Sem dæmi
má nefha að í Bandaríkjunum er

Gamla tækið verður haugamatur.
unum til að gefa almenningi
forsmekkinn af því sem koma skal.
Árið 1990 verður tekið upp nýtt
gervihnattakerfi sem notar hina
nýju tækni. Kvikmyndaiðnaðurinn
hefur tekið hina nýju tækni í þjón-
ustu sína. Kvikmyndir í Hollywood
í dag eru teknar upp með hinni
nýju tækni en síðan færðar yfir á
venjulegar filmur fyrir kvik-
myndahús. Tahð er að Bandaríkja-
menn hafi mikinn áhuga á nýju
tækninni, því kerfi þeirra, NTSC,
hefur lélegri gæði en t.d. PAL, sem
við notum.
Hvað er hágæðasjónvarp
í venjulegu sjónvarpstæki eru 525
línur í NTSC en 625 í PAL, þvert
yfir slqáinn sem augað greinir ekki
og nokkur hundruð þúsund Uta-
punktar. í nýja hágæðatækinu eru
tvöfalt fleiri línur, eða 1125, sem
gerir það að verkum að skýrleikinn
fimmfaldast.
Ekki er nóg með að myndgæðin
aukist heldur munu hljóðgæðin
aukast svo að þau gefa geisladisk-
um ekkert eftir.
Hvenær fá íslendingar há-
gæðasjónvarp
Það verður að segjast eins og er
að Utlar líkur eru á að íslendingar
verði komnir með hina nýju tækni
í notkun á næstu árum.
íslendingar voru fremur seint á
ferðinni með Utvæðingu sjónvarps
og mætti sú tækni jafnvel mót-
spymu í fyrstu. En árið 1975 hóf
Sjónvarpið útsendingu efnis í Ut en
það var rúmum 20 árum á eftir
Bandaríkjamönnum. Þegar Utvæð-
ingin hófst voru íslenskir notendur
Sjónvarpið þitt
er að verða úrelt
notað kerfi sem nefnist NTSC en
hér á landi notum við kerfi sem
nefnist PAL og Frakkar og Sovét-
menn kerfi sem heitir Secam, sem
er tiltölulega líkt PAL. Það þýðir í
raun að öUu efni þarf að breyta
tæknfiega fyrir útsendingu. Út-
búnaður til að breyta myndbönd-
um milh kerfa er ekki til hér á
landi, þannig að viö verðum að fá
myndböndin tilbúin fyrir PAL er-
lendis frá. Minni vandkvæði eru í
sambandi við 35 mm filmur því þær
eru nothæfar í hvaða kerfi sem er.
Miklir fjármunir i húfi
Japanir hafa öðlast stóran hluta
í heimsmarkaðnum i sölu á sjón-
varpstækjum. Enn sem komið er
eru nokkur stór fyrirtæki við lýði
í Evrópu sem framleiöa sjónvarps-
tæki fyrir Evrópumarkað. Því var
það að Evrópumenn vUdu ekki at-
hugasemdalaust taka við tækni-
búnaðinum frá Japan því þá hefði
sjónvarpsmarkaöurinn verið ein-
okaður af Japönum. TU þess að
gefa nokkra hugmynd um hve háar
fjárhæðir er um að tefla má nefna
að í Japan verður búið að selja
tæknibúnað fyrir 100 billjónir doU-
ara, eða 4000 miUjarða, fyrir næstu
aldamót. Fyrstu sjónvarpstækin til
almennings munu kosta um 140.000
ísl. kr. þannig að ljóst er að tækin
munu ekki komast inn á venjuleg
heimUi fyrst í stað. En hin tækniv-
ædda þjóð, Japanir, hafa sett á
stofn í bönkum nýja sparireikninga
fyrir almenning svo hann eigi fyrir
nýju tækjunum þegar þau koma á
markað.
Þessar háu fjárhæðir standa ein-
mitt í veginum fyrir því aö tekið
verði athugasemdalaust við tækn-
inni frá Japan, því ekki vilja aðrar
þjóðir að eingöngu Japanir hagnist
á hinni nýju byltingu.
Fyrsta útsending í Japan frá
ólympíuleikunum
Japanir ætla að nota hina nýju
tækni í sumar þegar þeir senda
beint frá ólympíuleikunum í Seoul.
Reyndar verða sjónvarpstækin
ekki komin í almenningseign, en
settir verða upp skjáir í stórversl-
aftur á móti mjög fijótir að taka við
sér, miðað við aðrar þjóðir, og
skiptu fijótt út gömlu svart/hvítu
tækjunum. Hins vegar hafði Ut-
væðingin þann kost að gömlu
svart/hvítu tækin voru nothæf og
eru enn, þrátt fyrir að sent væri út
í Ut. Þetta á hins vegar ekki viö um
nýju hágæðatæknina því erfitt hef-
ur reynst að samhæfa hana
núveraridi útsendingu, sem þýöir í
raun að ef sjónvarpsstöðvar taka
að nota nýja búnaðinn neyðast not-
endur til aö skipta um tæki.
Stórkostleg tækni
. Víða um heim eru haldnar sýn-
ingar á tæknivörum í sambandi við
sjónvarp, eins og annaö. Þeir sem
hafa séð á slíkum sýningum til-
raunaútsendingar segja að munur-
inn sé nánast ótrúlegur.
Tíðarandi
Myndgæðin séu slík að helst sé
unnt að líkja þvi við kvikmynd á
breiðtjcddi.
En hvort við íslendingar veröum
seint eða snemma komnir með
slíka skjái eða það að enn ein ný
tækni komi upp á næstu árum, er
erfitt að segja. Hins vegar er Ijóst
að sjónvarpsframleiðendur heims-
ins verða aUtaf að finna eitthvað
nýtt til að selja fóUti og við íslend-
ingar, sem þekktir erum fyrir
tækjagleði, verðum örugglega með.
-JJ
Byggt á grein í Newsweek.
íslendingar eru hrifnir af nýrri tækni, verðum við fremstir i hágæðasjónvarpstækjakaupum?