Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.1988, Blaðsíða 33

ÞRIÐJUDAGUR 17. MAÍ 1988.
LíffetOl
Teymisviima mikilvaegur þáttur
Maria Björk Ólafsdóttir sjukraþjálfari í Gigtarstööinni gefur gigtarsjúklingi
hljóöbylgjumeðferó. DV-mynd GVA
Hvaöa aðferðum er beitt til að hjálpa
gigtarsjúklingum? Hvernig skyldi
aðstöðu fyrir gigtsjúka vera háttað
hér á landi? Og að lokum, hver eru
helstu baráttumál Gigtarfélags ís-
lands? Um þetta og fleira var Jón
Þorsteinssn, yfirlæknir og formaður
Gigtarfélags íslands, spurður.
Samstarf heilbrigðisstéttanna
„Alvarlegri gigtsjúkdóma er í raun
og veru ekki hægt aö lækna. En það
er hægt að halda þeim niðri með svo-
kallaðri teymisvinnu. í teymisvinnu
felst samstarf gigtarlæknis, sjúkra-
þjálfara, iðjuþjálfa, hjúkrunarfræð-
ings,< félagsráðgjafa og liðaskurð-
læknis, sem öll þurfa að vinna saman
að því að hjálpa sjúklingnum. Teym-
isvinna er ákaflega mikilvægur þátt-
ur í gigtlækningum," sagði Jón.
Gigtarlæknirinn sér um að ákveða
hvers konar lyfjameöferð skal beita.
Algengustu lyf eru aspirín sem dreg-
ur úr bólgu og verkjum, og lyf sem
verka á ónæmiskerfi líkamans. Hann
sér einnig um að skipuleggja sam-
starf þessa teymis. Sjúkraþjálfari
heldur við styrkleika vöðva, með því
að beita þjálfun, hita og hljóðbylgju-
meðferð. Iðjuþjálfi er sá sem kennir
sjúklingnum að nota hjálpartæki til
hagræöingar við athafnir daglegs
lífs. Hjúkrunarfræðingurinn sér um
að veita nauðsynlega sérhæfða
hjúkrun á gigtardeild. Félagsráðgjaf-
inn aðstoðar sjúkling vegna opin-
berra fyrirgreiðslna eins og sjúkra-
dagpeninga og örorkustyrkja. Auk
þess sem hann aðstoðar sjúklinginn
við að takast á við margvísleg félags-
leg vandamál er oft fylgja í kjölfar
alvarlegs sjúkdóms. Liöaskurðlækn-
ir^kemur til skjalanna ef um alvar-
legri gigtsjúkdóma í liðum er að
ræða. En þá er stundum gripið til
þess ráös að skipta um hluta hðs eða
jafnvel liöinn allan.
Biðlistar langir
Að sögn Jóns er aðstaöa til gigt-
lækninga hér á landi langt frá því
að vera fullnægjandi. Siúkrarúm eru
alltof fá og aðstaða til endurhæfmga
fullnægir ekki brýnustu þörf. Gigt-
lækningastöðin í Ármúla bætti
ástandið mjög er hún var sett á stofn
fyrir fáum árum. En biðlistar eftir
að komast að eru samt sem áður
langir, þrátt fyrir að allt að fjóröung-
ur sjúkrarúma á Reykjalundi þjóni
gigtarsjúklingum. Auk þess sem aðr-
ar endurhæfingastofnanir sinna
þessum hópi.
Nýkjörin stjórn Gigtarfélags ís-
lands hefur sett fram kröfur um að
heildarskipulagi verði komið á varð-
andi læknisþjónustu við gigtsjúka
hér á landi. „í heildarskipulagi yrði
gerð áætlun sem tæki tillit til sér-
hæfðrar gigtardeildar á sjúkrahúsi.
Það þarf fleiri rúm fyrir gigtsjúka til
að hægt sé að veita þeim viðhlítandi
læknisþjónustu um leið og þeir sýkj-
ast. Þar þyrfti að vera bráðamóttaka
opin allan sólarhringinn, aö sögn
Jóns Þorsteinssonar. Aukin þjónusta
við landsbyggðina er einnig nauð-
synleg, en gigtsjúkir utan af landi
þurfa flestir aö sækja læknisþjón-
ustu til Reykjavíkur. Tillögur þessu
til úrbóta hafa verið sendar um að
gigtarlæknir og fylgdarlið fari í ferð-
ir út á land með þjónustu fyrir gigt-
sjúka í þeirra umdæmi. Stofnun sam-
býlis á höfuðborgarsvæðinu er fyrir-
huguö, þar sem sjúklingar gætu dva-
list á meðan á meðferð stendur.
Sólarlandaferðir hjálpa
Önnur mál, sem Gigtarfélag ís-
lands hefur áhuga fyrir að hrint
verði í framkvæmd, eru meðal ann-
ars að senda sjúklinga erlendis í að-
gerðir sem ekki eru framkvæman-
legar hér á landi. Sem og skipulagðar
ferðir fyrir gigtsjúka til heitra landa,
svipaðar þeim er farnar hafa verið á
hinum Norðurlöndunum. „Hafa slík-
ar feröir linað þjáningar margra gigt-
arsjúklinga," sagði Jón Þorsteins-
son, yfirlæknir á Landspítalanum og
formaður Gigtarfélags íslands, að
lokum.
-gh
1 Réttar vinnustellingar
eru mikilvægar viö öll
störf. Bórö og stólar
verða aö vera í réttri
hseö. Vöðvabólga á í
flestum tUfelium rætur
sínar aö rekja til rangra
vinnustellinga og of
einhæfs álags á
ákveðna^vöðva.
2 Líkamsæfingar, sem
stuðla að því aö vöö-
varnir séu notaðir á
Qplbreyttari hátt,
hjálpa til viö aö koma í
veg fyrir að vöðvabólga
myndist.
3 Heit böö lina þjáningar
og Mðka stirða liði hjá
sjúklingum sem ekki
eru með gigt á háu stigi.
4 ÖU líkamsrækt er af
hinu góða en varast
verður aö fara of geyst
af staö því það getur
orsakaö slæma vööva-
bólgu og jafnvel byijun
á shtgigt.
5 Gigtarlæknar mæla
eindregið með lýsi-
stöku. Fitusýrur í lýsi
verka bólgueyöandi og
verkjastiMandi á svip-
aðan hátt og aspirín.
6 Þaö er mjög mikilvægt
fyrir gigtarsjúklinga aö
þeir haidi kjörþyngd og
þyngist ekki því þá
verður mikið aukaálag
á liöi og aMar hreyfing-
ar verða mun erfiðari.
Já, já, hann er nú
loksins konúnn
Hver?
Auðvitað
Garðyrkjurit sem gagn er að
Víðtækur fróðleikur „beint í æð“ frá garðyrkjufræðingum.
„Gróandinn“ fæst á næsta útsölustað.
Tryggið ykkur áskrift að „Gróandanum“
í síma 23233 frá kl. 8-10 á kvöldin.