Alþýðublaðið - 05.07.1921, Blaðsíða 2

s
.A.fjjprciisdjsla
bSaðsias er í Aiþýðufaúsiau við
{cgólíssiræti og Hvernsgötu.
BlxELÍ 088.
Augiýsiagacs sé skilsð þ&ngsð
íða s Qutenberg í iíðasU !agi ki.
to áréegis, þaan 4ag, seui þær
siga &ð koma ( bt&ðið.
Áskriftargjald eiu ir r. á
mánuði,
AEgiýsing&yerð kr. r.go em.
etndáikuð.
UtsöiumeBn beðuir að gers skii
til afgreiðsiuaaar, að mínata kosti
ársQórðungskga.
SpánarsamningnriBn.
Ávarp Stórstúku íslands til
ríkisstjórnarinnar.
21. þing Stórstúku ísiands er
nýjafstaðið og var að þessu sinni
mjög fjölment. Út af kröfu Spán-
verja um afnám aðflutningsbanns-
ins var eftiríarandi ávarp til ríkis-
stjórnarinnar borið upp og sam-
þykt í einu hljóði:
Stórstókuþing I. O. G. T. á
íslandi, sem háð er í Reykjavík
og setið af um 60 fulltrúum víðs-
vegar að af landinu, er samþykt
því svari ríkisstjómarinnar við
kröfu Spánverja um afnám bann-
laganna gegn áfengi, að ekki geti
komið tii mála verzlunarsamningar
á öðrum grundvelli en þeim, að
bannlögin standi óhögguð, og
krefst stórstúkuþingið þess af rfk-
isvöldunum, fyrir hönd allra bann-
vina á landinu, að i engu verði
kvikað frá þessum grundvelii.
Byggist krafa vor m. a, á eftir
greindum atriðum:
1. Vér mótmælum því eindregið,
að Iátið sé undan fhlutun um inn-
anrfkismál tslands, og þá sérstak-
lega er um siðgæðismál er að
ræða. eins og banmnálið. Mundi
undanhald í þessu efni gerspilla
áliti lands og þjóðar í augum alis
heimsins.
2. Vér mótmælum þvf, að ísland
láti undán sfga í þessu efni, þar
sem vitanlegt er að norska þjóðin
mun neita að fullnægja líkri kröfu
þeirri, sem nú er gerð til íslands.
ALÞYÐUBL A|Ð IÐ
Mundi slíkur ógreiði við frændur
vora í Noregi aldrei fyrirgefinn
íslandi.
3. Það er augljóst, að ef vér
látum undan kröfu Spánverja,
mundi Norðmönnum ógerlegt að
standa gegn henni. Vér gerðumst
þannig iiðhiaupar í sameiginlegu
siðferðismáli beggja þjóðanna, og
tækjum að okkur þá ábyrgð, að
ákveða örlög beggja í þessu efni.
4. Vér mótmælum að það sé
til hagnaðár fyrir Ísland fjárhags-
lega, að fullnægja kröfu um af-
nám áfengisbannsins, vegna þess:
1. að áfengisfiutningur til landsins
mundi þegar kosta landið meiri
fjárhæð en tollmismunurinn nemur,
auk annars tjóns; 2. að á því er
hin mesta hætta, að Noregur Iáti
hart mæta hörðu með tolla á
vörum frá íslandi.
5. Það verður ekki fullyrt fyrir-
fram, að hækkun fisktolisins á
Spáai komi niður á seljanda.
Miklu freraur má ætla að tolfurinn
faili á kaupanda einsn eða deilist
á kaupanda og seljanda. Er slíkfc
að mikiu ieyti undir seljendum
sjálfum komið.
6. Þegar ísiand stendur við hlið
Noregs um að neita kröfuuni, og
Ðanmörk gerir mái þessara aðilja
að sínu máli með ísiandi, má
telja fuilar líkur á, að kröfunni
verði ekki haldið til streítu af
hendi Spánverja, þar sem þessar
þjóðir munu háfa vald yfir mikl-
um meiri hluta af þeim saltfiski,
sem seldur er á spönskum markaði.
7. Þótt kröfunni yrði fullnægt
af vorri hálfu mundi það skamm-
vinn gleði mótsemjendum vorum,
þar sem þetta gæti engin áhrif
haft á sigurför bannmálsins gegn
áfengi um heiminn, og mundi
skamma stund við það unað af
hálfu íslendinga, ef núverandi
ríkisstjórn og Alþingi léti undan
og gæfi þannig afar hættulegt for-
dæmi i slikum málum sem því
er hér um ræðir.
Ferðamannaskipið, sem von
var á hingað, kernur ekki að þessu
sinni. Fór það hér bjá, en kemur
við á Akureyri.
Sterling fór í morgun vestur
og norður um land tneð mikinn
fjölda farþega.
Kveðja til Morgunblaðsms.
Þú sérð flísina i auga
bróður þíns, en gætir
ekki bjálkans í þínu
eigin auga.
Morgunblaðið í gær birtir út-
reikning sem á að sýna, hve
mikið sjómannavérkfaliið norska
hafi kostað Norðmenn, og segir
í sarabandi við það, að „verk-
faHssmnar" hér ættu að iáta þetta
verða sér umhugsunareíni.
Ösagt skai látið, hvs réttur út-
reiknicgurinn er, en hitt má full-
yrða, að hann er núverandi þjóð-
félagsskipulagi og auðmönnunum
síst til hróss Og vissulega eru
verkföiiin og afleiðingar þeirra
uaahugsunarefni öilum „verkfalls*
sinnum*, því þau færa þeim smátt
og smátt heim sanninn um það,
að þau eru aðeins hálfstigið skref.
Eina úrlausnin á þessum deilum
er sú, að eiginhagsmunamennirnir
láti af stjórn og fái vöidin í hend-
ur þeim mönnum, sem engan hag
hafa af núverandi auðvaldsskipu-
lagi. Fáist það ekki með góðu,
er engin önnur leið til, en hnefa-
rétturinn; og hún er líklega óhjá-
kvæmileg, því eiginhagsmuna-
mennirnir láta ekki af hendi góð-
fúslega þau hlunnindi, sem margra
ára öfugstreymi þróunarinnar hefir
veitt þeim.
Alþýðan — öreigarnir — verða
að taka höndum saman og lag-
færa það, sem aflaga fer í heiml
hér. Frá alþýðunni verður hið
góða að koma, þvf auðvaldið er
andlega dautt og gersneytt hug-
sjónum, þó líkaœlega rói það í
spiki.
Morgunblaðið þykist geta djarft
úr fiokki taiað, það er ekki „verk-
fallssinni', aðstandendur þess hafa
ekki skaðað þjóðfélagið, þeir eru
verndarar þess, Ó, þú heilaga ein-
feldni! —
En hverjir áttu sök á „togara-
stoppinu* í vorf Og hvað kostaði
það landið mikiðf Skyldi Morg-
unblaðið geta frætt lesendurna á
því. Ekki var þar um verkfall að
ræða heidur verkbann togaraeig-
anda. En það kostar kannske
ekkertf