Dagblaðið Vísir - DV - 12.12.1988, Blaðsíða 4

4
MÁNUDÁGUR 12. DESEMBER 1988.
Fréttir
Gunnar Ingi Gunnarsson, yfirlæknir í Arbæ:
Ég harma hvernig
staðið hef ur
verið að þessu
„Þetta breytir því ekki að okkar
skoðun er að Árbæjaraðferðin, sem
er þá ekki Árbæjaraðferð eins og
búið er að lýsa og náðist munnlegt
samkomulag um, er aö okkar mati
besta aðferðin og við munum berj-
ast fyrir að sú aðferð veröi við-
höfð,“ sagði Gunnar Ingi Gunnars-
son, yfirlæknir í Heilsugæslustöð-
inni í Árbæ.
Gunnar Ingi og stjóm Félags ís-
lenskra heimilislækna hafa barist
fyrir því aö Árbæjaraðferðin verði
viðhöið viö rannsóknir á reikn-
ingsgerðum lækna. Þeir hafa hald-
ið fram að þeirri aðferð hafi verið
beitt við rannsókn á Heilsugæslu-
stöðinni í Árbæ. DV hefur eftir
traustum heimildum aö svo hafi
ekki verið. Þegar sú vissa var borin
undir Gunnar Inga Gunnarsson
sagði hann: „Þetta hef ég ekki heyrt
fyrr. Ég ætla aö leita staðfestingar
og ef rétt reynist þá kemur það mér
mjög mikið á óvart.“ Gunnar Ingi
hafði samband við DV skömmu síð-
ar og staðfesti að rétt væri að Ár-
bæjaraðferðin hafi aidrei verið
reynd.
„Það kom rannsóknarlögreglu-
maður á stofuna til min. Við gerð-
um með okkur samkomulag um aö
staðið yrði aö rannsókninni eftir
Árbæjaraðferðinni. Mér var boðið
að vera viðstaddur. Ég taldi það
ekki nauðsynlegt og vildi ekki
blanda mér inn í mál þess læknis
sem til rannsóknar var. Ég treysti
þvi fullkomlega að farið yrði eftir
þvi samkomulagi sem ég hafði gert
við ránnsóknarlögreglumanninn.
Það er ekki fyrr en í dag (sunnu-
dag) sem ég fæ það staöfest að það
var ekki staðið að þessu samkvæmt
því samkomulagi sem gert hafði
verið. Þaö er mikið áfail fyrir mig
að verða vitni að þessu. Ég harma
það mjög - og harma að ekki skuli
vera hægt að treystá þvi sem fór
fram á milli mín og rannsóknarlög-
reglumannsins. Það er ljóst nú aö
þaö var læknir með í rannsókninni
og hann fór í gögnin ásamt þeim
lækni sem sætti rannsókninni.
Þetta er hlutur sem ég hafði ekki
hugmynd um. Við sem erum í
stjórn Félags íslenskra heimilis-
lækna vissum ekki betur en sam-
komulagið, sem ég gerði við RLR,
hefði verið reynt í Árbæ. Við viss-
um ekki betur. Ég geri mér ekki
ljóst í þessu samtali hver eftirmáli
þessara nýju fregna getur orðið.
Það er mikið áfall að frétta þetta
Gúnnar Ingi Gunnarsson.
núna og ég mun taka þetta upp á
stjómarfundi sem haldinn verður
i stjórn Félags islenskra heimilis-
lækna á mánudag (i dag).“
- Rannsóknarlögreglan hefur þá
gengið á bak þessu samkomulagi
sem gert var viö þig?
„Já, það er mikið áfall. Ég hef
lagt mikla vinnu í að svona verði
ekki gert. Þetta breytir engu um
það sem í gangi er nú fy rir dómstól-
um. Það er stórmerkilegt að fá að
frétta þetta núna. Ég harma hvern-
ig Rannsóknarlögreglan hefur
staðið að málum. Á stjórnarfundi
hjá okkur verður tekin afstaða til
hlutdeildar læknisins sem vánn að
rannsókninni," sagði Gunnar Ingi
Gunnarsson, stjómarmaður í Fé-
lagi íslenskra heimilislækna og
yfirlæknir Heilsugæslustöðvarinn-
ariÁrbæ. -sme
Læknamálin taka á sig nýja mynd:
Árbæjaraðferðin aldrei verið til
- utanaðkomandi læknir sá sjúkraskrámar
Árbæjaraðferöin svokallaða, sem
stjóm Félags íslenskra heimilis-
lækna mælir meö að beitt verði við
rannsóknir á reikningsgerðum
lækna, hefur aldrei veriö farin og því
hefur málflutningur þeirra sem sagt
hafa að þeirri aðferð hafi verið beitt
við rannsóknir í Árbæ verið rangur.
Þetta hefúr DV eftir mjög áreiðanleg-
um heimildum.
Stjórnarmenn í stjórn Félags ís-
lenskra heimilislækna hafa sagt og
haldið fram á opinberum vettvangi
aö Árbæjaraðferðin hafi verið notuð
með góðum árangri við rannsóknir
í Heilsugæslustöðinni í Árbæ fyrr á
þessu ári.
Heimilislæknar hafa rökstutt mál
sitt með því að sú aðferð hafi að fullu
dugað rannsóknaraðilum - og með
henni hafi tekist að komast hjá brot-
um á ákvæðum læknalaga og á siða-
reglum lækna. Nú hefur komið í ljós
að aðferðinni var aldrei beitt. Stjórn
Félags íslenskra heimilislækna fund-
ar um þessa staðreynd í dag.
Hver er munurinn á Árbæjarað-
ferðinni, sem læknar leggja sem
mesta áherslu á að notuð verði, og
þeirri aðferð sem Ríkisendurskoðun
hefur notað við rannsóknir til þessa.
Með Árbæjaraðferðinni sér aðeins
sá læknir, sem sætir rannsókn
hverju sinni, sjúkraskrár sinna
sjúklinga. í þeirri aðferð, sem Ríkis-
endurskoðun hefur notast við, sér
læknir, sem er á vegum rannsóknar-
aöilanna, skrárnar. Þar sem Árbæj-
araðferðin hefur aldrei veriö farin -
og er reyndar ekki til eins og heimil-
islæknar hafa haldið fram - er sýnt
að læknamálin taka nú á sig nýja
mynd. Félag íslenskra heimilislækna
hyggur á aðgerðir vegna þessarar
staðreyndar. Þeir telja að rann-
sóknaraðilar hafi brotið áður gert
samkomulag.
Stjórn Félags íslenskra heimilis-
lækna, landlæknir og fleiri hafa lagt
mikla áherslu á að við rannsóknir á
reikningsgerðum lækna verði Ár-
bæjaraöferöinni beitt. Nú hefur kom-
ið fram, eins og fyrr segir, að slíkt
hefur aldrei verið gert. Einn viðmæl-
enda DV fullyrti að sú aðferð væri
með öllu ófær og hefði enga þýðingu
þar sem viðkomandi læknir, það er
sá grunaði í rannsókninni, ætti með
þeirri aðferð mjög gott með að breiða
yfir svik sín.
Á borgarafundi, sem heilsugæslu-
læknirinn í Grindavík, Kristmundur
Ásmundsson, boðaði til, lögðu frum-
mælendur áherslu á að ekki kæmi
til greina að leyfa rannsókn á reikn-
ingsgerðum - nema Árbæjaraðferð-
inni yrði beitt.
-sme
í dag mælir Dagfari______________
Löggan lömuð
Lögregluliðið í Reykjavík hefur
gefiö út skýrslu og upplýst undir-
heimana um ástandið á löggustöð-
inni. Þar er allt á hverfanda hveh,
bílarnir úr sér gengnir, símaborðið
ónýtt og lögreglumenninrir sjálfir
hættir að vinna eftirvinnu. Löggilt
gamalmenni eru dubbuð upp í ein-
kennisbúninga og úthveríin eru
eftirlitslaus allt frá Gróttu og upp
í Hvalfjörð. Segja má að lögreglan
sé eins og vængbrotinn fugl og
megi sín einskis þegar á henni þarf
að halda.
Þetta eru nú aldeilis upplýsingar
fyrir glæponana. Nú er hægðar-
leikur fyrir þá að fletta upp í skýrsl-
unni og ákveða svo i framhaldinu
hvar best sé að brjótast inn eða
drýgja sín afbrot með hliðsjón af
því hvar löggan er veikust fyrir.
Úthverfin liggja þar best við höggi
enda segir lögreglan sjálf svo frá
að þeir bæjarhlutar séu eftirlits-
lausir. Þetta þýðir líka að nú geta
karlarnir í úthverfunum lamið
kerlingarnar sínar og hagað sér
eins og bestíur án þess að hafa
áhyggjur af því að hringt sé í lögg-
una. I fyrsta lagi mun enginn svara
á stöðinni því símakerfíð er bilað.
í öðru lagi kæmist löggan ekki á
staðinn vegna þess aö bílar eru
ekki tiltækir og strætó gengur ekki
á nóttunni. í þriðja lagi eru lög-
reglumenn farnir heim eftir klukk-
an fimm því þeim er bannað að
vinna eftirvinnu. Ef svo kynni að
fara að eitthvert fórnardýr eða
jafnvel gangsterarnir sjálfir dyttu
inn á lögreglustöðina til að segja
sínar farir ekki sléttar mæta þeir
ellilífeyrisþegum í lögreglubúning-
um sem þar eru hafðir upp á punt.
Ef sú þróun heldur áfram að kerf-
ið hættir að endurnýja í lögreglu-
liðinu en notar uppgjafalögreglu-
menn í afleysingum kemur auðvit-
að að því áður en langt um líður
að ríkið getur selt lögreglustöðina
og flutt bækistöðvar sínar inn á
dvalarheimili. Sú lausn er miklu
ódýrari og hagkvæmari og þá er
hægt að binda útköll lögreglunnar
við heimsóknartíma á elliheimil-
inu.
Fíkniefnabransinn hlýtur einnig
að taka þessari skýrslu fagnandi.
Nú er bara að bíða fram yfir dag-
vinnu lögreglunnar og fara svo af
stað þegar fíkniefnalögreglan hefur
stimplað sig út vegna þess að það
er búið að setja á hana eftirvinnu-
bann eins og reyndar lögregluliöiö
allt. Svo framarlega sem afbrota-
mennirnir hafa vit á því að draga
afbrot sín fram yfir dagvinnu ætti
þeim að vera óhætt. Löggan er
kominn heim til sín og verður ekki
kölluö út aftur þótt himinn og jörð
séu að farast.
Ef lögreglan hefur ekki efni á því
lengur að endurnýja bílaflotann
kemur sennilega að því aö lögregl-
an ferðast fótgangandi enda aka
lögreglumenn ekki um á ónýtum
eða gömlum bílum öðru vísi en að
eiga það á hættu að bíllinn bili í
miöjum eltingaleik við ökufanta
eða innbrotsþjófa sem staðnir eru
að verki. Ráðið við þessu er að góö-
viljaðir borgarar taki lögreglu-
mennina upp í og leyfi þeim að fá
far. Með öðrum orðum að löggan
fari á puttanum út í úthverfin og
leysi þannig mikiö og stórt fjár-
hagsdæmi fyrir ríkissjóð sem ekki
hefur efni á því að halda úti lög-
regluliði.
Annars er ekkert svo illt að ekki
boði nokkuð gott. Ef lögreglan
sinnir ekki útköllum og annar ekki
afbrotum leiðir það óhjákvæmilega
til þess að færri skýrslur verða
gefnar um afbrot og lögbrot. Sem
aftur þýðir að samkvæmt opin-
berum skýrslum mun refsiverðum
verknuðum og lögreglumálum
snarfækka og íslendingar geta stát-
að af löghlýðinni og reglusamri
þjóð. Hingað munu verða sendar
nefndir frá öðrum þjóðum til að
rannsaka og dást að okkur fyrir
góða hegðan og þá munum við geta
bent þeim á að með fækkun í lög-
regluliði og með því að draga sam-
an í herkostnaði hennar fækkar
afbrotum sjálfkrafa. Með öðrum
orðum: það er lögreglunni að
kenna en ekki glæponunum að lög-
brotin eru eins mörg og af er látið.
Þaö er sama hvernig á þetta mál
er litið. Ríkið sparar með því að
fækka löggum sem er liður í niður-
skurði hins opinbera. Gamlingjar
fá starf við sitt hæfi sem er liður í
ellimálastarfi líknarfélaga. Opin-
berum afbrotum fækkar sem er lið-
ur í kynningarstarfi á þjóðinni, og
glæponar fá aukið svigrúm til af-
brotanna sem er liður í endur-
hæfingu þeirra og auðveldar starf-
ið í Vernd.
Dagfari