Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.1988, Blaðsíða 17

LAUGARDAGUR 17. ÐESEMBER 1988.
17
hún hafði að bjóða. í þessu tilviki
höfðum við verið að lesa skrif hennar
fyrsta laugardaginn í desember.
Maðurinn minn beið þess þá með
eftirvæntingu að lesa það sem hún
heíði að segja í það skiptið. Hérna,
sagði hann, er dálítið sem þú getur
lært af. Hér geturðu séð, svart á
hvítu, að það er óþarfi að láta hús-
móðurina slíta sér út á jólunum,
hvað þá heldur aðra á heimihnu.
Galdurinn er bara sá að skipuleggja
hlutina fyrirfram og þaö svo vel að
ekkert geti farið úrskeiðis. Það sem
um er að ræða er að skipuleggja jóhn
og hér stendur, sagði hann, og svo
fór hann að lesa úr dálki frú Tumle
með mikilli virðingu, rétt eins og
hann væri að lesa jólaguðspjalhð.
„Hvort sem konan vinnur á skrif-
stofu eða heldur sig innan veggja
heimihsins og eldar mat,“ sagði frú
Tumle á sinn hresshega hátt, „vill
'hún gjarnan láta fara vel um sig og
sína og gera alla ánægða. Og það
gerir móðirin sem getur slakað á í
jólamánuðinum, leikur við börnin,
gefur HONUM jólaglögg, ber lostæti
á fahegt borð og er fogur þegar hún
kveikir á kertum í fallegum stjökum.
Hún er með öðrum oröum húsmóðir
sem er í FULLU FJÖRI!“ Uppskriftin
að svona jólum var einfaldlega sú að
maður ætti að forðast allan vanda
við gerð jólamatarins. Meira að segja
máltíðin á aðfangadagskvöld ætti
ekki að íþyngja húsmóðurinni og því
ætti hún að panta hann úti í bæ og
láta senda sér hann heim. Þá kæmi
það eitt í hlut hennar að leggja fal-
lega á borð en síðan gæti hún snúið
sér að því að gera sér fegurðargrímu
svo hún gæti öðlast ytri yndisþokka
kvikmyndastjömunnar og innri ró
engilsins. Að auki var í dálkinum að
finna önnur ráð, meðal annars um
hvemig maður ætti að blanda sér-
staka blöndu sem kæmi í veg fyrir
að jólatréð felldi nálarnar.
C_—
i p jólatréð með blöndu frú
Tumle rétt eftir að komið var
heim með þaö en þegar kom fram á
aðfangadag komumst við að raun um
að kötturinn okkar var byriaður að
missa hár svo hann hktist helst möl-
étinni minkaslá þegar hann gekk um
húsið. Anders hélt þvi þá fram að við
vænun í þann mund að gera athygl-
isverða, vísindalega uppgötvun.
Hann hafði ætlað sér að gera köttinn
glaðan og ánægðan fyrir jóhn og
hvemig átti honum að koma til hug-
ar að blandan gæti haft aht önnur
áhrif á ketti en jólatré? Við vildum
þó ekki láta þetta smáræði hafa áhrif
á það ágæta jólaskap sem fylgdi
skipulegum undirbúningi fyrir há-
tíðina. Við vorum sannfærð um að
jólamaturinn fyrir þá tólf sem við
jólaborðið myndu sitja væri í góðum
höndum. Og þar að auki vex háriö
venjulega aftur á köttum missi þeir
þaö. Ég fylgdi því í einu og öhu ráð-
leggingum frú Tumle og lagði fallega
á borðið en hallaði mér síðan upp í
sófa með fegrunargrímuna.
Það er enginn vafi á því að ég hefði
orðið mjög fogur hefði ekki skyndi-
lega verið barið að dyrum eldhús-
megin svo að ég neyddist til að rísa
á fætur. Þegar ég opnaði dymar stóð
fyrir framan þær fullorðinn sendill
sem var mjög skelkaður þegar hann
sá hafragijóns- og sykurvatnsgrím-
una mína. Hann rak því upp óp og
rétti mér í skyndi pakka. Svo hvarf
hann niður tröppurnar og var kom-
inn 'næstum því alla leið niður þær
þegar mér varð ljóst að í pakkanum
vom tvær endur og heilmikiö af
rauðum pylsum. Að sjálfsögðu var
hvomgt við hæfi hjá okkur sem höfð-
um búið okkur svo vel undir jólin.
Ekkert getur fariö ver með fegrunar-
grímu en nokkur samtöl í síma við
slátrara sem segjast ekki hafa
minnstu hugmynd um hver á tvær
endur og þrjátíu pylsur. Loks kom
það þó fram í símtali númer sex að
það var fólkið á þriðju hæð sem átti
að fá endurnar. Þá var maðurinn
minn og bömin mín komin fram á
gang til mín þar sem þau störðu á
mig og hafragrjónsbrotamyndina
sem sýndi vel alla andhtsdrætti _
mína. Augu þeirra lýstu svo mikilli
depurð að ég fór að efast um það í
fyrsta sinn hvort ráöleggingar frú
Tumle ættu í raunini nokkuð erindi
th mín.
I I egarégtókámótijólagestun-
um var andlitið á mér eins
JL og ég væri nýkomin úr guf-
inni í baðhúsi Kaupmannahafnar.
Og roðinn var ekki horfinn þegar
amma kom. Ég var ein um það í allri
fjölskyldunni að geta ekki roðnað
þegar hún dró hundinn sinn, Polla,
inn yfir þröskuldinn.
Polla og htlu tíkinni okkar, Lovísu,
hefur aldrei komið vel saman. Þau
eru óteljandi skiptin þegar þeim hef-
ur lent saman en tilfinningar þeirra
hvors í annars garð eru þó ekkert á
við þá andúð sem Poti hefur á Polla
og öfugt. í nokkur augnablik stóð
Polh og velti því fyrir sér hvort hann
ætti að ráðast fyrst á Pota eða Lo-
vísu. Svo tók hann sína ákvörðun og
stökk á Pota sem rauk upp í jólatré.
BjöUumar hringdu, perukertin
sveifluðust til og frá og börnin æptu.
Þá fór Lovísa að gelta en amma stóð
bara kyrr og sagði að hún hefði ekki
getað annað en tekið Polla með því
það væri ekki hægt að láta lítinn
hund sitja einan heima á þessu
kvöldi.
Þegar við vorum sest inn í setustofu
nokkra síðar var ekki annað að sjá
en við værum öll glöð og ánægð. Ég
brosti leyndardómsfuhu brosi með
mínu ijóða andhti í hvert sinn sem
einhver spurði um jólamatinn. Að
vísu hafði frú Tumle ekki tekist að
auka fegurð mína en hún hafði fært
mér þá andlegu ró sem aðeins veitist
þeirri húsmóður sem veit að hún
hefur ekki þurft að strita frammi í
eldhúsi á aðfangadag og bíður nú
eftir því að sendill komi frá Egons-
eldhúsi. Eftir tíu mínútur ætti ég því
að geta opnað dyrnar á borðstofunni
og sagt: „Gjörið svo vel.“ Og þá ætti
allt að vera í lagi ef frá væri tahnn
svo sem einn köttur uppi í jólatré.
Fegar klukkan var að verða
átta og við sáum að farið var
að kveikja ljósin á jólatrján-
um í næstu húsum og maturinn var
enn ekki kominn var bros mitt orðið
stirðara þótt það væri að minnsta
kosti jafnleyndardómsfullt og fyrr.
Þá bað ég manninn minn, sem var
jafnábyrgur og ég, að hringja í Eg-
onseldhús og biðja um hrísgrjóna-
grautinn okkar og endurnar ásamt
því sem þeim átti að fylgja. Pétur
kom mjög vongóður úr símanum.
Matseljan og þjónninn voru lögð af
stað fyrir þremur tímum og áttu að-
eins eftir að koma við á fáum stöðum
áður en þau kæmu til okkar. Þetta
ætti því allt að veröa í lagi, sagði
hann og brosti. Hann var ekki enn
búinn að missa þá barnalegu trú sem
hann hafði á frú Tumie.
Allt í einu heyrðust mikhr skruðn-
ingar úr borðstofunni. Polh, hrópaði
amma og hljóp þangað inn. Polli lá
við hliðina á jólatrénu. Hann var að
sjá sem rúllupylsa á íjórum fótum.
En pylsan lá á bakinu og lappirnar
stóöu upp í loftið. Frá hundinum
bárust undarleg hljóð og eitthvað
annarlegt stóð út úr kjaftinum á hon-
um. Það voru leifamar af jólapoka
sem hangið hafði á trénu'. Hvað er
að sjá þig, htla lambið mitt, sagði
amma. Svo bætti hún því við að hnan
hlyti að hafa verið soltinn. Um leið
og hún sagði þetta leit hún á mig og
augnaráð hennar sagði mér.svo ekki
varð um villst að Polh væri ékki einn
um það að vera orðinn langeygur
eftir mat. Dýralækni! hrópaði amma
en kastaði sér svo yfir Polla og reyndi
aö koma honum á fætur. Svo fór hún
að tala um að hann væri besti og
tryggasti vinur hennar. Litla systir,
áagði ég, farðu niður á fyrstu hæð
og segðu við Hansen lækni að þú eig-
ir að skha kveðju frá pabba og segja
að litli bróðir sé orðinn lasinn.
Þegar dyrabjöhunni var hringt rétt
á eftir vonaði ég að þaö væri verið
að koma með matinn. En svo var
ekki. Það var jólasveinninn. Fyrir-
gefðu, sagði ég, en við báðum ekki
um neinn jólasvein. Jólasveinnin var
með svarta tösku í hendinni. Hann
sagði að í rauninni væri hann Hans-
en læknir en hann hefði bara komið
eins og hann var klæddur. Hann
hefði verið að rétta börnunum sínum
gjafirnar. Jólasveinninn tók skeggið
th hhðar og lagðist á hnén við hliðina
á Polla. Þessi hundur er búinn að éta
yfir sig, sagði hann. Það þarf bara
að gefa honum uppsölulyf. Það vhl
ekki svo th, spurði Anders þá, að þú
eigir eitthvað við hárlosi hjá köttum?
17
lukkantiu varjólamaturinn
I enn ekki kominn. Og nú
JL JL.voru það ekki bara garnirn-
ar í okkur sem gauluðu. Börnin voru
farin að hrópa á gjafimar sínar svo
að ég lagði th að við kveiktum á jóla-
trénu. Fuhorðna fólkið var rétt búið
að taka í hendurnar á börnunum og
var að búa sig undir að ganga kring-
um jólatréð þegar dyrabjöllunni var
hringt. Jólamaturinn! hrópuðum við
öh í einu, sársvöng.
Pétur fór og opnaði. Hann kom þó
von bráðar aftur og svipur hans sagði
okkur að eitthvað væri að og hann
vildi fá að tala einslega við mig. Kom
maturinn ekki? spurði ég. Jú, hvísl-
aði Pétur. En... Ég opnaði dyrnar
fram á ganginn og gekk beint á hvít-
klædda veru. Gliöðihg jóól, var þá
aht í einu sagt og um leið gripu tvær
hendur um axlirnar á mér. Þá varð
mér ljóst að ég stóð frammi fyrir
feitri, hvítklæddri konu. Á höfði
hennar var matsveinshúfa en fyrir
aftan hana stóð lágvaxinn, vinalegur
maður í þjónsbúningi. Hann hélt á
gríðarstórum kassa. Jólamaturinn!
Þettta er smáseendiing frá okkkur til
ykkkar! sagði hann og setti kassann
upp á endann svo að ég gat heyrt
endumar renna th. Nei, ekki gera
þetta, hrópaði ég. Hvar hafið þið ver-
ið? Hjá góóðu fóólki. Gegnumgóóðu
fóólki ... sagði lágvaxni maðurinn og
setti kassann ciftur upp á endann.Ég
hlýt að hafa verið hörð á svipinn því
að feita matseljan minnti mig á að á
jólunum ættum við að verða böm á
ný og svo spurði hún hvort þau
leyndust ekki innra með okkur.
Við vísuðum parinu fram í eldhús
þar sem við hjálpuðum því viö að
taka utan af hrisgrjónagrautnum og
öndunum.
Ég gekk síðan inn í borðstofuna til
að kveikja á kertunum á borðinu sem
leit nú ekki lengur út eins og frú
Tumle hafði sagt að það ætti að gera.
Allt æthegt skraut var horfið og
marsípangrísinn, sem hafði átt að
vera möndlugjöf, var nú einfættur.
Líth, svöng börn höfðu etið hina þrjá
fæturna. Og þegar uppsölumeðalið
hafði farið að verka á Polla hafði
amma gripið það sem hendi var næst
th að þurrka honum um trýnið. Þar
fór talsvert af baðmull sem verið
hafði hluti af eftirlíkingu landslags í
sveit þar sem jólasveinar voru á ferð
en það hafði einmitt verið helsta jóla-
skreytingin.
Tj
n svo var hrisgrjonagrautur-
| i inn borinn á borð og litla
JLm systir fékk möndluna. Henni
fannst sárt að þrufa aö taka við hm-
lestum jólagrís en rétt á eftir kallaði
litli frændi minn, hann Martin, að
hann vildi líka fá verðlaun því hann
hefði fundið brúnaða kartöflu í
grautnum.
Mamma hans sat og horfði vonsvikin
á okkur og sagði að það kæmi ekki
th greina að valda litlu barni von-
brigðum. Ég fór þvi og sótti tíu púð-
urkerlingar sem ég hafði tekið af
Anders daginn áður og sagði að
Martin frændi ætti að fá þær en þó
ekki fyrr en hann færi. Svo yrði hann
að lofa mér að sprengja þær um leið
og hann kæmi heim. Á meðan við
borðuðum kalda önd með klesstu
rauðkáli og sósu sem var öh hlaupin
saman og það af kartöflunum sem
hafði ekki lent í hrisgrjónagrautn-
um, heyrði ég hræðheg hljóö úr eld-
húsinu. Varfærnisleg athugun leiddi
í ljós að lágvaxni maðurinn hafði
dottið á gólfið. Feita konan hélt hon-
um nú uppi og þrýsti honum aö sér
eins og hann væri einkabarnið henn-
ar. Er hún sá mig spurði hún hvort
hægt væri að leggja hann einhvers
staðar. Mér datt margt í hug en andi
jólanna réð gerðum mínum. Jólin
eru jú hátið hjartans svo ég benti á
herbergið þar sem Pohi lá og hvíldi
sig eftir ofátið. Þá tók matseljan öl-
vaðan félaga sinn og reikaði af stað
með hann. Ég leit hins vegar sem
snöggvast í kringum mig í eldhúsinu
sem leit út eins og það hefði sprung-
iö þar sprengja. Martin frændi og
Utla systir voru því sem næst sofandi
er þau gengu kringum jólatréö og
vöknuðu þá fyrst til lífsins er þau
fóru að rífast um jólagjafir.
Jóhannes frændi, sem hafði elst svo
vegna rauna kvöldsins að hann virt-
ist hvorki geta heyrt né séð lengur,
settist á eina af grammófónplötum
tvíburanna og Pétur flktaði eitthvaö
við nýju vekjaraklukkuna hans afa
svo að hún hætti að ganga og fékkst
ekki th að hringja heldur. Þá dró
mamma mig afsíðis og sagði að hún
þyrfti að hvísla dálitlu að mér. Vertu
ekki að segja hinum frá því, sagöi
hún, því það er ekki víst að það sé
rétt að gera það. Mér sýnist hins veg-
ar að þetta fólk sem þú ert með í eld-
húsinu hafi verið að drekka.
Um leið kom amma og sagði
það það sæti maður inni hjá
Polla og syngi fyrir hann.
Þegar klukkan var orðin tvö um nótt-
ina kvöddum við jólagestina. Er hér
var komið sögu grét litla systir nær
látlaust því að vesalings tíkin okkar,
Lovísa, hafði nagað nýju skinnhúf-
una hennar. Niðri á götunni sprakk
svo fyrsta púðurkerlingin hans
Martins frænda um leið og þeir síð-
ustu gengu niður tröppurnarr
Poti kom niður úr jólatrénu rétt fyr-
ir hádegi á jóladag. Er komið var
fram á dag var aftur hægt að vera í
setustofunni og borðstofunni og um
kvöldið var eldhúsið orðið nothæft.
Annan jóladag höfðum við náð svo
langt að við hjónin gátum látið fara
vel um okkur í setustofunni. Ég var
með handavinnu en maðurinn minn
las í uppáhaldsvikublaðinu sínu.
Veistu það, sagði hann, að hér segir
frú Tumle hvernig maður eigi að
skipuleggja gamlárskvöld. En hún
segir að maður verði að byrja í tæka
tíð. Hann komst ekki lengra. Ég stóð
upp, vafði strangann svo fast saman
að lögreglukylfa hefði verið mjúk
viðkomu í samanburði.
Svo sló ég hann í höfuðið og hróp-
aði: „Ekki skal standa á mér!“
Þýð: ÁSG.
Teikning: Kirsten Raagaard.
Frá og með 1. mars 1989 mega
íslendingar drekka bjór án þess að
brjóta landslög. Mikið er rætt um þær
reglur sem settar hafa verið um inn-
flutning bjórs og bjartsýnustu menn
sjá fyrir sér bjórkrár á nær hverju götu-
horni.
En kunna íslendingarað umgangast
bjór? Verður þessi breyting til batnað-
ar? Hvað er góður bjór?
DV birtir í Lífsstíl á mánudag viðtal
við mann sem hefur mikinn áhuga á
bjór. Hann hefursmakkað tæplega
þúsund bjórtegundir og haldið ná-
kvæma spjaldskrá yfir þetta áhugamál
sitt. Hann er hafsjóraf fróðleik um
bjórbruggun og bjórmenningu ann-
arra þjóða og fylgist með gegnum
tímarit og bækur auk þess sem hann
er óþreytandi að bæta við tegundum
í bjórsafnið á ferðum sínum erlendis.
Bent er á góða bjórbari í löndum sem
íslendingar heimsækja oft og skoðað-
ar ýmsar goðsagnir um bjór.
Nánar um bjór og bjórmenningu í
hressilegu viðtali í Lífsstíl á mánudag.