Dagblaðið Vísir - DV - 06.01.1989, Blaðsíða 4

4
FÖSTUDAGUR 6. JANÚAR 1989.
Fréttir
Hrólfur Jónsson varaslökkviliðsstjóri um stórbrunann að Réttarhálsi:
Eldvarnaveggirnir sem við
treystum á brugðust alveg
- óhress með viðbrögðin eftir brunann
Úr brunarústunum þar sem slökkviliðsmenn voru að störfum í gær. Kraft og hita eldhafsins má sjá á stálbitunum
sem héldu þakinu uppi en þeir eru nánast kengbognir. Ef grannt er skoðað sést gaskútur standa ósprunginn fyr-
ir miðri mynd. DV-mynd S
„Málið er að skoða hlutina meðan
þeir eru að gerast, hvaða ákvarðanir
eigi að taka og á hvaða upplýsingum
sé að byggja. í dag höfum við allar
upplýsingar um húsiö. Hefðum við
haft þær í gær og þá vitað að allir
veggir sem hólfuðu húsið niður
myndu gefa sig hefðum við farið
öðruvísi að. Við erum óhressir með
viðbrögðin eftir brunann en ég ætla
ekki að rengja alla þá sem gagnrýna
okkur fyrir ýmislegt, viö erum ekki
fullkomnir. Við erum heldur ekki
hópur af einhveijum aulum eins og
látið hefur verið í veðri vaka,“ sagði
Hrólfur Jónsson varaslökkviliðs-
stjóri í samtali við DV í gær.
Ýmsar gagnrýnisraddir hafa
heyrst eftir stórbrunann að Réttar-
hálsi 2 í gær. Beinast þær nær allar
gegn slökkviliðinu sem mönnum
finnst hafa verið með fát og fum, far-
ið vitlaust að í atlögunni við eldinn
og ekki verið með það á hreinu hver
stjómaði aðgerðum meðan slökkvi-
starfið stóð yfir.
4000 fermetra hólf
„Aðalatriðið varðandi þennan
bruna er að þeir veggir í húsinu sem
við treystum á gáfu sig. í stað þess
að vera að beijast við eld í 600 fer-
metra hólfi eins og við héldum í upp-
hafi að við myndum gera stóðum vii^
allt í einu og börðumst við eldhaf í
4000 fermetra hólfi og réðum að von-
um ekki við neitt.“
Á stöðugu undanhaldi
- Ef við byijum á byijuninni.
„Það virðist hafa kviknaö í þegar
verið var að rafsjóða inni í sólning-
unni. Það sprakk bensíntunna og
strax kom upp mikill eldur. Eins var
þama nokkuð af eldfimum efnum.
Rétt við eldinn var gat í gólfinu og
þar undir gríðarstór kjallari fullur
af gúmmídekkjum. Eldurinn læsti
sig strax í dekkin og af þvi hlaust
þessi gríðarlegi bruni. Þegar við
gerðum okkar fyrstu áætlun á leið-
inni upp eftir vissum við ekki af þess-
um gríðarlega dekkjalager þarna.
Það vom gríðarlegar eldsúlur sem
stóðu upp úr kjallaranum og þar sem
aðf ins tvö göt lágu þangað niður var
voiílaust að koma vatni þangað auk
þess sem maður sá ekkert fyrir
reyknum. Síðan eftir að sökkvistarf
hófst vom að gerast fleiri hlutir sem
við reiknuðum ekki með eins og að
brunahólfin héldu ekki. Viö vomm
eiginlega á stöðugu undanhaldi og
forsendumar fyrir ákvarðanatökum
af okkar hálfu vom alltaf að breyt-
ast. Við komum alltaf að bmnahólf-
unum í þessum bmna. Stærsta hólfið
átti að vera 900 fermetrar. Það var
hólfað með svokölluðum B-60 plöt-
um, sem em gipsplötur utan á tré-
grind og fyllt upp með steinull. Sums
staðar haíði verið sagað í veggina.
Þegar eldurinn geystist upp hitnuðu
stálbitamir gífurlega og bratu þann
vegg sem við treystum fyrst á niður.
Þessir eldvamarveggir halda engan
veginn við þessar aðstæður og gáfu
sig hver á fætur öðmm. Þess vegna
æddi eldurinn hömlulaust um allt
húsiö. Miöað við þessa lélegu veggi
hefði átt að vera öflugt úðarakerfi í
húsinu.
Froða dugar skammt
- Nú furöa sig margir á að dælubíll
flugvallarslökkviliðsins hvarf lang-
tímum Scunan.
„Þegar við komum upp eftir hafði
bíllinn frá flugvellinum þegar verið
pantaður. Það var þegar lögð slanga
á hann við austurgaflinn. Hann klár-
aði froðuna og hélt síðan að sprauta
vatni áfram. En það þarf að leggja
fleiri slöngur á hann til að halda
uppi þrýstingi og fá almennilega
vatnsbunu, þannig að slangan var
tekin og notuð við okkar störf við
húsið. Þess vegna fór dælubíll flug-
vailarslökkkviiiðsins og var burtu
einhvem tíma í þessu sambandi er
vert aö taka fram að froða er ekki
hentug við húsbruna. Hugmyndin
með froðu er að kæfa eldinn og hún
nýtist bara við eld í fljótandi efni eins
og bensíni. Við bensír.bmna geturðu
náð að kæfa eldinn í eina sekúndu
og eldurinn er slökktur þar sem að-
eins logar í yfirborði vökvans. Við
eld í fostu efhi erum við að eiga við
glóð og ef súrefni kemst að henni
eftir að froðan hefur slökkt logana
blossar eldurinn strax upp aftur.
Hefðum við fyllt allt húsið af froðu
hefði það dugað ansi skammt."
Eldurinn fossaði niður
- Hvaö með gagnrýnisraddir eig-
enda fyrirtækja norðanmegin um að
þið hefðuð ekki beðið fólk að flytja
vömr og annað úr húsnæðinu fyrr
en það var um seinan og að enginn
hafi vitað hver stjórnaði aðgerðum?
„Þegar neðra húsiö var farið að
brenna sagði ég aö ólíklegt yrði að
kjaliarinn brynni en benti fólki á að
skemmdir myndu líklega verða af
völdum vatns og reyks. Ráðlagöi ég
fólki að flytja vömr og annað úr
húsinu vegna þess. Síðan gerist það
ótrúlega sem á eftir að rannsaka bet-
ur. Eldurinn úr neðra húsinu fossaði
niður eftir veggnum við húsnæði
Rekstrarvara þannig að það kviknaði
í neðri hæðinni. Þetta höfum við
aldrei séð á íslandi áður en heyrt af
svona atvikum erlendis. Þannig
komst eldur í neðri hæðina. Varð-
andi gagnrýni eins fyrirtækjaeigand-
ans þá verður maður sjálfur að gera
sér grein fyrir því sem er að gerast
og taka einhveijar ákvarðanir. Ég
bannaði aldrei að vömr yröu fluttar
út úr húsnæðinu á neðri hæðinni og
ekki mér vitanlega nokkur annar.
Það getur verið að tilmæli mín um
að menn ryddu húsnæðiö hafi ekki
komist til allra í látunum. Varðandi
stjómun á slökkvistarfinu var vita
vonlaust að ætla einum manni að
hafa yfirsýn yfir alla atburði. Við
skiptum með okkur verkum eins og
eðlilegt þykir.
•
Töpuð orusta
„Eg endurtek að kjaminn í þessu
em hólfin sem bmgðust. Það gat
enginn sagt fyrir um hvaö mikið
brynni.
Hvað hefði fólk sagt ef við hefðum
strax farið niður fyrir bygginguna
og látiö 2300 metra fuðra upp? Þama
vom 60 slökkviliðsmenn að störfum
sem vissu alveg hvað þeir áttu að
gera. Þaö var ekkert fát á mönnum.
Það vora lagðar út allar slöngur sem
við höfðum tiltækar og barist sleitu-
laust allan tímann. Því miður tapað-
ist sú orasta."
-hlh
Brunabótamat Réttarhálshússins nirnar 310 miHjónir:
UUit fyrir mesta Ijón í
sögu Húsatrygginganna
„Þetta er stærsta tala sem hefur
komið inn á borð til okkar. Ég hef
ekki framreiknaö tölumar frá Iðn-
aöarbankabrunanum 1967, en tjó-
nið við Réttarháls er sennilega eitt
það stærsta í sögu Húsatrygginga,“
sagði Kristinn Ó. Guömundsson,
forstjóri Húsatrygginga Reykjavík-
ur, við DV.
Samkvæmt heimildum DV munu
milli 75 og 90 prósent af húsinu við
Réttarháls 2 hafa orðið fyrir tjóni
af völdum bmnans, þar af meiri-
hiutinn gereyðilagður. Samkvæmt
brunabótamatí er þarna um aö
ræða um og yfir 250 milijón króna
tjón á húsinu einu saman.
Matsmenn munu í fyrsta lagi
komast að til að meta skemmdimar
á húsinu í dag. Sagöi Kristinn aö
þaö gæti tekið einn til tvo mánuði
aö meta endanlega tjónið á húsinu
og þvi ætti eftir að koma í ljós hvort
þessar töiur séu réttar.
Gúmmívinnustofan er með tvo
eignarhluta i húsinu ognemur eign
þeirra 48,49 prósentum. Bmna-
bótamat þess hluta er tæpar 127
miiijónir. Aðrir aðilar eiga minna
í húsinu; J. Þoriáksson og Norð-
mann 9,94 prósent, Davíð Atii
Oddsson (Hús og lagnir) 2,16 pró-
sent, þessir tveir aðilar virðast hafa
sioppið best frá bmnanum, Blóma-
miðstöðin 11,49 prósent, Kæling
5,22 prósent, Bessi sf. 12,56 prósent
og Kristján Einarsson (Rekstrar-
vömr) 10,14 prósent.
-hlh
Hrólfur Jónsson varaslökkviliösstjóri:
Hvergi leyft án tryggra brunavarna
Það em hvergi í heiminum leyfð
svona stór hús án þess að þau séu
hólfuð sómasamlega niöur með
traustum eldvamaveggjum og út-
búin úðarakerfi. Ástandið á húsinu
við Réttarháls var þannig að þó við
hefðum komið með fleiri bíla og
meiri mannskap hefði varla farið
öðmvisi, sagði Hrólfur Jónsson
varaslökkviliðsstjóri við DV.
Hrólfur sagði varðandi frágang
hússins, sem háður er samþykki lög-
reglustjóra, að slökkviliðið gæti ekki
verið með 60-70 manns í vinnu við
eftirlit. Við verðum einfaldlega aö
treysta á að húsbyggjendur fari eftir
lögum og reglum um bmnavamir.
Svo getur það líka verið þannig að
eftir að eftirlitshópur slökkviliösins
hefur verið á staðnum og samþykkt
aðstæður sem viðundandi geta menn
hlaupið til og sagaö dyr í bruna-
vamaveggina.
-hlh
Bruninn við Réttarháls:
Tjónið nálgast
einn milljarð
Tjónið sem varð í brananum að
Réttarhálsi 2 í fyrradag mun nálgast
einn milljarð. Aðeins tjón á húseign-
um mun vera um og yfir 250 milljón-
ir. Eigendur fyrirtækja funduðu
flestailir með fulltrúum sinna trygg-
ingafélaga í gær og verður farið að
meta tjónið þessa dagana. Það þarf
að grafa ýmislegt upp í því sambandi
eins og innréttingar og vélar sem
keyptar vora fyrir löngu, lager,
rekstrarstöðvun og fleira. Sam-
kvæmt heimildum DV má samtals
áætla að heildartjónið nálgist einn
milljarð þegar öil kurl verða komin
tilgrafar. -hlh
Brumnn fyrir borgarstjóm:
Slökkviliðsstjórar
á f und borgarstjóra
Rúnar Bjarnason slökkviliðsstjóri
og Hrólfur Jónsson varaslökkviliðs-
stjóri vom boðaðir á fund Davíðs
Oddssonar borgarstjóra í gær. Var
erindi Davíðs að spyija þá út í brun-
ann þar sem Bjami P. Magnússon
mun ætla að taka brunann fyrir í
borgarstjóm.
Ekki mun hafa verið rætt um fram-
tíð slökkviliðsins en Hrólfur Jónsson
tjáði DV að það væri eilíft baráttu-
mál að fá fleiri tæki og fleiri vaktir
til að geta tekist betur á við stór-
brunasemþessa. -hlh