Alþýðublaðið - 08.07.1921, Blaðsíða 1

1921
Föstudagitm S. júlí.
154 tölubl.
jjverjir borga toilana.
Sem kunnugt er eru engar þær
innfluttar vörur til hér á landi,
setn ekki eru toilaðar. Almenning-
ur veit þetta en hann verðúr þess
þó lítið var. Hann tekur ekki
eítir því, að hann greiðir miklu
rneiri skatta í landssjóð og til
milliliða, en hann mundi gera ef
um beina skatta væri að ræða.
Toliur fer altaf síhækkandi á
öliurn neyzluvörum, og hann er
orðina svo hér, á sumum algeng-
ustu tegundunum, að furðu gegn
ir. Tökum t. d. kaffl. Á síðasta
þingi var tollurinn á því hækkað-
ur um helming, eða úr 30 aur-
ura upp í 60 aura á kg. og syk-
urtollur er iítið minni. Stundum
liafa tolltekjurnar verið alt að 70%
aí tekjum landssjóðs og raá af
því sjá, að þær eru ekkert smá-
ræði.
En hverjir borga þessa tolla?
Því er fljótsvarað. Neytendur
borga þá alla. Yfirleitt verður ekki
vart við það, að eftirspurn eftir
vörum minki við það, þó hækk-
aður sé tollurinn. Og minki hún,
þá er það aðeins í svipinn. Innan
skamms eykst hún aftur og verð-
ur síst minni en áður. Þetta sýnir
að framleiðendur vörunnar bíða
ekkert teljandi tjón við það, þó
tollur sé hækkaður á vörunum,
sem þeir flytja til Iandsins, sem
follinn hækkaði. Það eru neytend-
urnir einir sem tollhækkunina
greiða, og oftast nær töluvert á-
lag í viðbót frá milliliðunum.
Spánverjar hafa nú, eins og
aðrar þjóðir, tekið það ráð, að
tolla ailar innfluttar vörur gífur-
iega, ekki síst frá þeim löndum,
sem ekkert eiga inni hjá þeim.
Þá vantar fé í ríkissjóð, en eru
á hinn bóginn skuldunum vafnir.
Einkum skulda þeir Bretum offjár.
Bretinn heflr mikla fiskverzlun við
þá, og græðir vel á henni, en
vill gjarnan græða meira. Hon-
um, það er að segja físksölunum,
er þvf umhugað um, að bola
keppinautunum burtu, ef unt væri.
Og þá er ekkert ráð betra, en
láta Spánverja tolla saltfísk þess-
ara keppinauta, svo þeir neyðist
til að selja hann óverkaðan,
lágu verði, til Engiands; en Eng-
lendingar selja hann svo tollfrítt
til Spánar, eða því sem næst.
Spánverjar mundu þvf síst af öllu
græða á því, að tolla físk annara
þjóða, svo hann ekki gæti kept
við enskan físk Þeir mundu bein
Iínis tapa á því, en Englendingar
fleyta rjómann
Spánn mun halda því fram, að
hann geri það til þess að vera
samkvæmur sjálfum sér, að krefj
ast þess, að leyfður sé innflutn-
ingur á spönskum vínnm til ís-
lands, þvf vitanlegt er, að hann
mundi aldrei hafa neinn fjárhags-
legan hag af þeirri tilslökun, held-
ur miklu fremur óhag, eins og
bent hefir verið á. En að sam-
ræmið er ekki sem bezt i þessari
tollapólitfk Spánar, lézt af því,
að hann hefír ekki minst á það,
að Nýfundnaland, sem selur mik-
inn físk til landsins, afnemi vín-
bannið sem þar er.
Lfii maður hins vegar á þá
hlið málsins sem eingöngu snertir
íslendinga, kemur fyrst og fremst
það til greina sem iyr er sagt,
að tollur lendir nndantekningar-
laust á neytendum. En vttanlega
getur varan sem tolluð er verið
svo algerlega óþörf, að eftirspurn-
in minki stórum við það, að hún
hækkar í verði.
íslenzkur saitfískur hefír með
hverju ári unnið sér stærri og
fastari markað á Spáni. Ymsir
helstu físksalarnir þar hafa smátt
og smátt hætt að selja annan
físk og vilja ekki Ifta við öðrum
físki. Neytendurnir eru afarmargir
og úr öllum stéttum. Á þeim
hlýtur toilhækkunin að lenda að
mestu ef ekki öllu ieyti, ekki sízt
ef íslenzkir físksalar hafa sam-
haldssemi til þess, að standa sem
einn maður. Þó að tollurinn því
kæmist á, er ekki fkjamikil hætta
á því, að Islendingar sköðuðust
á því. Og hættan á þvf, að toll-
urinn verði hækkaður er þvf
minni, sem íslenzki saltfískurinn
á svo mikil ftök í spönskum
neytendum. Þeir mundu aldrei til
lengdar þola það, að hann væri
tollaður hærra en fiskruddinn sem
þeir fá frá Bretum.
Morgunblaðið var að reikna það
út um daginn, að íslendingar
mundu skaðast 7^/2 miljón kr. á
tollhækkuninni. Vitanlega nær þetta
engri átt Það er bara út í loftið.
1916 hefði hækkunin t. d. numið
2,880,000 kr. og ólfklega hefír
útflutningurinn aukist svo gífuriega
sfðan. Þáð er slfk fjarstæða að
haida því fram, að tollurinn lendi
aliur á seljendum, að engum er
hægt að trúa til að fara með
slíka vitleysu, nema örgustu flón-
um. En því miður virðist töluvert
til af þeim, og skyidi þó engan
undra.
Að síðustu, lítum með stillingu
á þetta mál og berum saman hver
áhrif tollhækkanir haia á þá vöru,
sem hingað er flutt, og hver áhrif
tollhækkun á íslenzkum saltflski
til Spánar mundi hafa á eftirspurn-
ina eftir fiski þar. Reynzlan er sú,
að eftirspurnin minkar hér ekki
við tollhækkun, er þá ekki senni-
Iegast að eins mundi verða um
físk á Spáni?
Og ennþá eitt. Hve mikið
mundi það kosta landið beinlínis,
ef leyfður yrði aftur innfíutningur
á áfengi? Og hve mikið tjón
mundi það bfða af álitshnekki, ef
það umsvifalaust léti undan jafn
ósanngjarnri kröfu og þeirri, sem
hér er farið fram á ? Hvernig
mundu Norðmenn taka þvf?
Laxveiðin í Elliðaánum gengur
nú ágætlega og er svo að sjá,
sem stfflan hafí engin áhrif á
göngu laxins í ámar.