Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.1989, Qupperneq 4
4
FÖSTUDAGUR 28. JÚLÍ 1989.
Fréttir
Fullkomnasta fiskeldisstöð landsins að rísa í Öxarfirði:
Sljórna alveg hita-
stiginu í kerunum
- stofnkostnaður áætlaður um 160 milljómr króna
Gylfi Kristjánsson, DV, Akureyri;
Fullvíst má telja að fiskeldisstöðin
Silfurstjarnan hf., sem verið er að
reisa af krafti í Núpsmýri í Öxar-
firði, verði hin fullkomnasta sinnar
tegundar hér á landi enda hafa þeir
sem að stöðinni standa ýmsa mögu-
leika sem aðrir fiskeldismenn hafa
ekki. Það kemur fyrst og fremst til
af því að „innan seilingar“ er meira
en nóg af bæði heitu og köldu vatni
og að sjálfsögðu sjó. Stöðin er byggð
upp með tækni sem ekki hefur verið
notuð áður hér á landi og gerir það
að verkum aö hægt er aö stjóma
vaxtarhraða fiskanna þannig aö allt
árið um kring er hægt að slátra fiski
af sömu stærð.
„Þetta er eina fiskeldisstöðin hér á
landi sem hefur þá möguleika að
geta stjómaö algjörlega hitastigi 1
kerunum," sagði Guðmundur Valur
Stefánsson, fiskeldisfræðingur og líf-
fræðingur, en hann er jafnframt
rekstrarstjóri stöðvarinnar, er DV
leit þar inn á dögunum. Guðmundur
útskýrir í fáum orðum hvernig því
kerfi er beitt sem stjómar hitastiginu
í kerunum en allur eldisvökvi, vatn
og sjór, er mjög skammt frá stöðinni
og hægt aö stjóma því hve mikið af
heitu vatni fer inn í kerin^og bland-
ast þar kalda vatninu og sjónum.
Margir hluthafar
Trausti Þórhallsson, sem.er einn
af stjómarmönnum stöðvarinnar og
sér jafnframt um alla aödrætti við
byggingu hennar, sagöi að eigendur
stöðvarinnar væra ýmsir heima-
menn sem eiga 35% hlutafjár, aðilar
annars staðar frá eiga einnig 35%,
Byggðastofhun 20% og landeigandi
10%.
Effir að vatnsmagn í Núpsmýri
hafði verið kannað með borunum
má segja að framkvæmdir þar hafi
hafist af fullum krafti í september á
síðasta ári, enda sýndu boranir að
nægilegt vatnsmagn var fyrir hendi.
„Ef við miöum við að hér í stöðinni
verði jafnmikið af bleikju og laxi get-
ur stöðin afkastað um 750 tonnum á
ársgrundvelli. Ef við værum ein-
göngu með bleikju væm afköstin um
1000 tonn en 450-500 tonn ef við vær-
um eingöngu með lax,“ sagði Trausti
um afkastagetu stöðvarinnar þegar
hún verður komin í fullan gang.
Með eigið seiðaeldi
Silfurstjaman er með eigið seiða-
eldi í Sigtúnum sem er skammt frá
Núpsmýri. Þegar rétti tíminn rennur
Unniö er af fullum krafti við framkvæmdir í Núpsmýri, eins og sjá má á myndinni, en áætlað er aö byggingarfram-
kvæmdum Ijúki að mestu leiti á þessu 4ri- # DV-myndirgk
Trausti Þórhallsson horfir yfir eitt
keranna sem þegar er komið hjá
Silfurstjörnunni í öxarfirði.
upp em seiðin flutt að Núpsmýri og
þar em 8 ker sem þau em sett í til
að byija með. Þar er hægt að stjóma
vaxtarhraða í hveiju keri fyrir sig
með því að .stilla hitastig eldisvökv-
ans. Að þessu loknu fara fiskarnir í
þrjár tegundir af kerum áður en þeir
enda í sláturkemm sem svo era köll-
uð. Reiknað er með að laxamir verði
þá um 6 pund að þyngd en bleikjum-
ar talsvert léttari.
Segja má að fleira en eitt sé merki-
legt við uppbyggingu þessarar stöðv-
ar. Eitt er það magn af heitu og köldu
vatni sem er í nokkur hundmö metra
fjarlægð og heita vatnið er mikið og
heitt. Þá er „sjótakan" merkileg en í
flæðarmálinu er dælustöð með 5
dælum sem hver dælir 120 lítram á
sekúndu af sjó í rörum upp í stöðina
um tvö 450 millimetra rör. Slíkt hefur
ekki verið framkvæmt hérlendis áð-
ur.
Stofnkostnaður um 160 millj'-
ónir
„Það er stofnkostnaðurinn sem
skiptir öllu máli,“ sagði Trausti er
hann var inntur álits um hvort að-
standendur stöðvarinnar hefðu ekki
áhyggjur af lágu markaðsverði á eld-
isfiski um þessar mundir og þeim
spádómum að þetta lága verð haldist
eitthvað áfram a.m.k.
„Ef stofnkostnaðurinn fer yfir
ákveðin mörk er þetta vonlaust. Viö
teljum okkur vel samkeppnisfæra
hvað þetta varðar. Stofnkostnaður
stöðvarinnar fullbúinnar fer ekki
yfir 150-160 milljónir. Þetta er hægt
vegna þess aðallega að hér er mjög
góður vinnukraftur og gætt er mikill-
ar hagkvæmni við öll innkaup. Þá
var mjög öflugt eftírlit með hönnun
stöðvarinnar og það skiptir sköpum
að vel sé passað upp á þessa hluti.
Ég get nefnt sem dæmi að hönnunar-
kostnaður nemur ekki nema um 2
milljónum króna,“ sagði Traustí en
þess munu dæmi hér á landi að hönn-
unarkostnaður fiskeldisstöðva hafi
farið hátt í 200 milljónir króna.
„Þessir hlutír mega ekki kosta
meira til þess að stööin geti borið
fjármagnskostnað. Slíkt verður að
vera hægt að gera í lélegustu árum.
Ef það tekst ekki blasir við stríð sem
endar með skelfingu," sagði Trausti
Þórhallsson.
Sigtryggur Sigurjónsson, eigandi Norðurvíkur á Húsavík:
Ovissuástand í byggingariðnaði
Gyffi Kristjánason, DV, Akureyri:
„Það er mikið óvissuástand í
byggingariðnaði hér á Húsavík, því
miöur. Enn sem komið er hafa
menn þó nóg aö gera en það er
mikil óvissa sem blasir við þegar
kemur fram á haustið," segir Sig-
tryggur Siguijónsson, eigandi
byggingarfyrirtækisins Norður-
víkur á Húsavik.
Noröurvík hefur í 20 ár starfaö í
byggingariðnaði á Húsavík og
reyndar víða.
Fyrirtækiö hefur unniö þjónustu-
starfsemi fyrir Húsavíkurbæ, Fisk-
iðjusamlagið og fleirl aðila og einn-
ig starfaö við nýbyggingar, s.s. flug-
stöðina á Aðaldalsflugvelli, íþrótta-
höllina á Húsavfk að hluta og viö
byggingu skrifstofu „sýslumanns-
embættísins" svo eitthvað sé nefnt
af nýlegum verkefnum.
Af og til hefur fyrirtækið svo
unnið við byggingar á eigin vegum,
byggt íbúðir og selt á fijálsum
markaði en Sigtryggur sagði þaö
fyrst og fremst hafa veriö gert til
þess að geta haldið uppi starfsemi
þegar minna hefur verið aö gera á
„útboðsmarkaðnum' ‘.
Lægð síðan 1975
„Það má segja að hér á Húsavík
hafi verið lægö í byggingariðnaði
síðan árið 1975. Það var mikil upp-
bygging á ámnum 1970 og fram til
ársins 1975 en þá fór að draga ipjög
úr byggingarframkvæmdum og
þaö má segja það eins og það er að
hér hefur t.d. verið litiö byggt af
einbýlishúsum síðan þá.“
í samtölum DV við fleiri aöila á
Húsavík, sem tengjast bygginga-
riönaði, kom fram aö menn óttast
mjög það atvinnuástand sem þeir
telja að muni blasa við þegar kem-
ur fram á haustiö. Lítið sé byggt á
vegum bæjarins, en á vegum hins
opinbera sé þó í byggingu fjölbýlis-
hús fyrir verkamannabústaði sem
fyrirtækið Fjalar sé með.
Erfíðleika 1 byggingariönaði á
Húsavík rekja menn m.a. til þess
að ekki hafi orðið fólksfjölgun á
Húsavík undanfarin ár, rekstur
„lykilfyrirtækja“ í bænum, s.s.
Fiskiðjunnar og Kaupfélagsins,
hafi gengiö illa og þetta segi til sín.
Þetta sjónarmið kom fram hjá fleiri
en einum viömælenda DV, en ein-
hverra hluta vegna vom menn ekki
tilbúnir til þess að láta hafa þessa
hluti eftir sér undir nafni.
DV
Athugasemd
við
athugasemd
sýslumanns
Vegna athugasemdar Sigurð-
ar Eiríkssonar, sýslumanns f
Suöur-Múlasýslu, sem birtist í
DV 22. júlí 1989, vll ég segja eft-
irfarandi. Á íslandi ríkir prent-
frelsi og skoðanafrelsi og mun
ég ekki spyija sýslumann hvort
og hvaöa fréttir ég sendi eða
senda honura fréttir til yfir-
lestrar áöur en þær birtast í DV.
Það er alveg rétt sem sýslu-
maöur segir, fréttin er ekki frá
embætti hans komin, hún er frá
mér og ég ber ábyrgð á henni.
Má ég minna á 59. gr. umferðar-
laga en þar segir: Eigandi eða
umráðamaður ber ábyrgð á aö
ökutæki sé í lögmætu ástandi.
Ökumaður skal gæta þess að
ökutæki sé í góðu lagi. Sérstak-
lega skal þess gætt að stýris-
búnaður, hemlar, merkjatæki
og Ijósabúnaður séu í lögmætu
ástandi og virki öragglega. Og
í annarri málsgr. 68. gr. sömu
laga segir: „Verði starfsmaður
verkstæöis þess var að öryggis-
búnaði vélknúins ökutækis,
sem þar er til viögerðar eða
breytinga, sé áfátt skal hann
skýra yfirmanni verkstæðisins
frá því en honum ber aö gera
eiganda ökutækisins viðvart og
síðan tilkynna þaö hlutaðeig-
andi lögreglu eða bifreiðaeftir-
liti ef eigi veröur úr bætt.“
Ég hélt að lögreglubifreiöar
þyrftu aö vera í fullkomnu lagi,
sérstaklega hemlar og stjóm-
tæki, og.er illt til þess að vita
að ekki skuli gert við slika hluti
strax og bilunar verður vart og
borið við auraleysi. Það má vel
vera aö starfsmenn verkstæða
eigi einungis að ger%þaö serg á
verkbeiðni stendur en væri
ekki í Iagi aö þeir prófuðu
hemla og stýrisbúnaö lögreglu-
bifreiöanna f leiöinni, þótt ekki
haii þaö staðið í verkbeiðninni,
áður en þær em settar út í
umferðina. Talandi um lög-
reglubifreiöir, er ekki aöalskoð-
un bifreiða lokiö í uradæmi
sýslumanns í Suður-Múla-
sýslu? Mér finnst endilega að
skoðunarmiðar frá 1988 séu á
framrúðum einhverra lögreglu-
bifreiða í umdæminu. „Hvað
höfðingjarnir hafast aö hinir
ætla sér leyfist það.“ Og eitt
enn, var yfirlýsing sýslumanns
borin undir rétt stjómvöld áður
en til birtingar kom?
Ægir Kristinsson
DV, Fáskrúðsfirði
Heimsmót blásarasveita:
Akureyrar*
sveitin
fékk gull-
verðlaun
Gyffi Krisjánsscm, DV, Akureyit
Það er óhætt aö segja að blás-
arasveit Tónlistarskólans á Ak-
ureyri hafi gert góöa ferð til
Hollands á dögunum en þar tók
sveitin þátt i heimsmóti blás-
arasveita í bænum Kerkrade.
Akureyringamir gerðu sér
ekki miklar vonir fyrirfram,
enda ungir krakkar í sveitinni
að mestu. Sveitinni gekk þó allt
í haginn og þegar upp var staö-
iö haföi þessi sveit frá Akureyri
unnið til gullverölauna.
Þessi árangur er ekki síst
mikill sigur fyrir stjómandann,
Roar Kvam, en hann hefur unn-
ið geysilega mikiö uppbygging-
arstarf á sínu sviði á Akureyri.