Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.1990, Blaðsíða 28
36
FIMMTUDAGUR 6. SEPTEMBER 1990.
Menning__________________________________________________________________________
Veturinn hjá Leikfélagi Reykjavíkur:
Fló á skinni fyrsta verkið
- söngleikur eftir Gunnar Þórðarson og Ólaf Hauk Símonarson síðar í vetur
Ólafsson leikara og verður hann
jafnframt leikstjóri. Segir leikritið
frá mikilsverðum atburðum í ís-
lenskri þjóðfélagsþróun og er í senn
spennandi íjölskyldu- og samfélags-
saga.
Síðasta frumsýningin, sem ákveðin
er, verður á hinu þekkta leikriti Ten-
nessee Williams, Köttur á heitu
blikkþaki. Þetta heimsfræga leikrit
Williams hefur aldrei veriö sýnt hér
áður en það gerist í Suðurríkjum
Bandaríkjanna og fjallar um þau fyr-
irbæri mannlegrar náttúru og sam-
félags sem mörgum hefur orðið að
yrkisefni: ást, völd, áuð og öfund.
Köttur á heitu blikkþaki er hádrama-
tískt verk sem krefst mikils af túlk-
endum. Leikstjóri verður Tennesse
Wilhams.
Frumsýningar hjá Leikfélaginu
gætu orðið fleiri. Það fer allt eftir
aðsókn og undirtektum. Þá má geta
þess að eina leikritið, sem sýnt var á
síðasta leikári og tekið verður upp
aftur, er Sigrún Ástrós eftir Willy
Russel. Leikrit þetta naut mikilla
vinsælda í fyrra. Það er Margrét
Helga Jóhannsdóttir sem fer með
eina hlutverk leikritsins.
-HK
Kór Langholtskirkju:
Draumurinn er nokkurs konar
sviðsetning Jóhannesarpassíu
- segir Jón Stefánsson, stjómandi kórsins
Kór Langholtskirkju á orðið fastan sess í
menningarlííi þjóðarinnar. Starfsemi hans er
viðamikil og eru verkin, sem kórinn hefur flutt,
margar af perlum klassískra kórverka. Kórinn
skipa hátt í níutíu manns og kórstjórnandi er
Jón Stefánsson. DV fékk hann í spjall um kórinn
og starfsemina í vetur. Fyrst kom til tals Finn-
landsferð kórsins sem framundan er:
„Við erum nýbyrjuð að æfa. í undirbúningi
er Finnlandsferðin sem farin verður 19.-24. okt-
óber. Það er í tengslum við íslenska menningar-
viku í Finnlandi. Þar munum við syngja kirkju-
tónlist, íslenska og erlenda. Meðal annars flytj-
um við nýtt íslenskt verk sem Þorkeíl Sigur-
bjömsson er aö semja fyrir okkur í tilefni af
þessari heimsókn. Kórinn mun einnig koma
fram í sambandi viö einstaka móttökur en verð-
. ur síðan með sjálfstæða tónleika í Helsinki þar
sem eingöngu verður flutt íslensk kirkjutónlist.
Mikið hæfileikafólk
sótti um inngöngu
Við auglýstum eftir nýju fólki fyrir stuttu og
það varð úr að við réðum fimmtán manns af
fjörutíu sem sóttu um. Stór hluti þeirra sem
sótti um nú er með mikið tónhstamám að baki.
Það er greinilegt að það er að skha sér nú það
starf sem farið hefur fram í tónlistarskolum.
Umsækjendur verða betri og betri. Maður er
kannski að vísa frá fólki sem á að baki fleiri ára
nám í tónlistarskóla við hljóðfæranám og söng-
nám. Ætlun okkar hafði aldrei veriö að ráða
nema xnn helming af þessum fimmtán sem við
á endanum réðum. Við gátum bara ekki annað,
hæfileikamir voru það miklir hjá umsækjend-
um.“
Þegar Finnlandsferðinni lýkur taka við tón-
leikar kórsins th minningar um fyrrverandi
kórfélaga, Guðlaugu Björgu Pálsdóttur, sem lést
fyrir nokkrum áram. „Stofnaöur var minning-
arsjóður sem hefur það hlutverk að styöja við
bakið á kómum. Þessir tónleikar verða eins og
ávaht á allraheilagramessu.
Þá taka einnig við æfingar fyrir jólatónleika
kórsins sem era tvennir. Þeir fýrri verða sein-
asta fóstudag fyrir jól. Þar verða flutt hefð-
bundin jólalög á tónleikum sem hefjast klukkan
11. Kórinn er búinn aö vera með shka tónleika
í tólf ár og við miðum við að fólk geti komið
eftir verslunarleiðangur og slakað á við góða
tónhst. Milli jóla og nýárs flytjum við Jólaóra-
tóoríuna eftir Bach.
Jón Stefánsson hefur stjórnað Kór Langholts-
kirkju frá því 1964, auk þess að vera organisti
kirkjunnar. DV-mynd Brynjar Gauti
Það hefur verið hér um bil regla að flytja Jóla-
óratóríuna annað hvert ár. Aö vísu eru nú þrjú
ár síöan við fluttum hana síðast. Hún veröur
ekki flutt í heild heldur aöeins fyrri hlutinn."
Sviðsett Jóhannesarpassía?
Seinni hluta vetrar er svo ætlunin að flytja
Jóhannesarpassíuna. „Það hefur verið margra
ára draumur minn að flytja þetta verk í nokk-
urs konar sviðsetningu sem byggist á að undir-
strika hvað er að gerast í textanum.
Langholtskirkja er ákjósanleg fyrir slíkan
flutning. Við erum með stórkostlega aðstöðu
hér, stórt svið, góðan ljósabúnað og góðan
hljómburð. Spurningin er um kostnaðinn. Það
kostar mikið að flytja stórverk á borð við þetta.
Þrátt fyrir að við fengjum fullt hús á tvær sýn-
ingar þá dugar það ekki til. Kostnaður við hljóm-
sveitina og einsöngvara og auglýsingakostnður
er það mikill. Auk þess þyrfti að ráða mann til
að gera búninga, ljósamann og sviðsstjórnanda.
Jóhannesarpassían býður upp á þessa mögu-
leika frekar en mörg önnur kórverk. Atburða-
rásin er hröð, dramatíkin mikh og verkið í heild
myndrænt.
Alvörukór síðan 1974
Jón segir kórinn hafa mikinn meðbyr. „Til
dæmis styður söfnuðurinn vel við bakið á okk-
ur. Við höfum þessa stórkostlegu aöstöðu hér
og getum verið að æfa á fjórum stöðum í hús-
inu.“ Jón segir æfingar fará fram tvisvar í viku,
auk æfinga fyrir messur, en í sambandi við
messurnar er kórnum skipt upp í fimm hópa
sem sjá um messusöng til skiptis.
„Við fáum ákveðna fjárapphæð sem er um-
talsverö. Sú upphæð fer eingöngu í reksturinn.
Þá höfum við mætt velvilja fyrirtækja sem
styrkja okkur fyrir einstaka tónleika.
Ég er búinn að vera með kórinn frá því 1964.
Þá var hér góður kirkjukór sem var samt ekki
með nema eina kirkjutónleika á ári þar sem
ekki voru flutt nein stór kórverk. Smátt og
smátt urðu verkefnin stærri. Það er svo 1974 að
við stígum skrefið til fulls, breytum starfsem-
inni og stækkum kórinn og opnum hann. Þá
hafði það gerst á þessu tímabili að kórverkin,
sem tekin vora th flutnings, uröu alltaf viða-
meiri en það aftur á móti krafðist meiri fjölda.
Þaö var gripið til þess ráðs að fá aukafólk til
þess að hægt væri að flytja verkin -en 1974 var
kórinn formlega stækkaður og gerður að þeim
kór sem hann er í dag.“
Jón segir verkefnin vera næg og óskalistann
langan. „Þó að kórinn hafi flutt mörg af stór-
verkum kirkjutónlistarinnar á hann eftir að
flytja nokkur stórverk, meðal annars Mattheus-
arpassíuna. Annað stórverkefni, sem hefur ver-
iö í biðstöðu hjá okkur, er tónleikaferð kórsins
til Bretlandseyja sem staðið hefur til að fara í
nokkur ár en verið frestað þrisvar sinnum." Jón
segir að sú ferð verði farin. „Það er varla hægt
að fara með kórinn nema eina utanferð á ári.
Nú er farið til Finnlands. í fyrra var farið th
ísraels en Bretlandseyjaferðin er ráðgerð næsta
ár,“ segir Jón að lokum og við óskum honum
og Kór Langholtskirkju velgengni á komandi
vetri. -HK
Hrafnhildur Hagalin
Guðmundsdóttir er höf-
undur leikritsins Ég er
Meistarinn sem frum-
sýnt verður um næstu
mánaðamót.
Guðrún Kristin Magnús- Guðmundur Ólafsson
dóttir er höfundur ieik- mun sjálfur leikstýra
ritsins Ég er hættur, leikriti sinu, 1932, sem
farinn, en það hlaut frumsýnt verður í mars.
fyrstu verðlaun í sam-
keppni sem haldin var i
tilefni opnunar Borgar-
leikhússins.
Það er óhætt að segja að fjölbreytni
gæti í verkefnavali Leikfélags
Reykjavíkur fyrir komandi vetur.
Fyrsta frumsýningin verður 20. sept-
ember. Þá verður í annað sinn settur
upp hinn vinsæli farsi, Fló á skinni,
eftir Georges Feydeau en þessi kostu-
legi gamanleikur gekk fyrir fullu
húsi í Iðnó í þrjú ár fyrir tæpum
tveimur áratugum og era það öragg-
lega margir sem eiga góðar minning-
ar frá þeirri sýningu. Leikstjóri var
þá sem og nú Jón Sigurbjörnsson. í
helstu hlutverkum era Árni Pétur
Guðjónsson, Ása Hhn Svavarsdóttir,
Guðmundur Ólafsson, Guðrún Gísla-
dóttir og Helga Braga Jónsdóttir. Fló
á skinni var frumsýnt í Frakklandi
1907 og er sá gamanleikja Feydeaus
sem oftast hefur verið settur á svið.
íslensk leikrit setja mikinn svip á
starfsemi Leikfélagsins eins og í
fyrra og verða frumflutt fjögur verk.
Fyrst verður frumsýnt á litla sviðinu
Ég er Meistarinn eftir Hrafnhildi
Hagahn Guðmundsdóttur og er þetta
frumsmíð hennar. Fjallar leikritið
um reynslu og tilflnningar þriggja
persóna. Leikarar eru Elva Osk Ól-
afsdóttir, Ingvar E. Sigurðsson og
Þorsteinn Gunnarsson..
Ég er hættur, farinn eftir Guörúnu
Kristínu Magnúsdóttur hlaut fyrstu
verðlaun í flokki leikrita fyrir full-
orðna í leikritasamkeppni Leikfélags
Reykjavíkur sem efnt var til í tilefni
af opnun Borgarleikhússins. Yrkis-
efnið er íslenskt nútímalíf. í helstu
hlutverkum eru Edda Heiðrún Back-
man, Eggert Þorleifsson, Guðrún
Ásmundsdóttir, Hanna María Karls-
dóttir, Helgi Bjömsson og Harpa
Arnardóttir. Leikstjóri er Guðjón
Petersen.
Önnur verðlaun í sömu keppni
hlaut leikritið 1932 eftir Guðmund
Gunnlaðarsaga
framhaldssaga
ísænska
útvarpinu
Gunnlaðar saga eftir Svövu
Jakobsdóttur er nú komin út á
finnsku, norsku og dönsku. Á
næstu dögum mun hún koma út
í Svíþjóð og í haust verður hún
lesin sem framhaldssaga í
sænska ríkisútvarpinu. í Noregi
og Svíþjóð hefur bókin hlotið af-
bragðs viðtökur og einróma lof
gagnrýnenda. Undir fyrirsögn-
inni, Meistaraverk frá íslandi, fer
norski gagnrýnandinn, Jorunn
Hareide, lofsamlegum orðum um
sögu Svövu. Hún segir meðal
annars: „í Gunnlaðar sögu kynn-
umst við fullþroska listamanni
þar sem Svava Jakobsdóttir er.
Hér fær sköpunarkraftur hennar
gleðhega útrás í skáldskapnum.“
I ritdómi í Pohtiken lætur Peter
Soby Kristiansen hrifningu sína
á sögunni í ljós og segir hann í
lok greinar sinnar: „Gunnlaðar
saga verðskuldar ekki einungis
sess á dönskum bókamarkaði.
Þetta er skáldverk sem verð-
skuldar tryggan sess í danskri
menningu." Þess má geta að
Gunnlaðar saga var tilnefnd af
íslands hálfu th bókmenntaverð-
launa Norðurlandaráðs á síðasta
ári. Það var í þriðja skipti sem
skáldverk eftir Svövu Jakobs-
dóttur var tilnefht til þeirra verð-
launa.
Caputflyturnýff
verkeftir
JónasTómasson
í kvöld heldur músíkhópurinn
Caput tónleika í íslensku óper-
unni. Á tónleikunum verður
meðal annars frumflutt Sónata
XX, í Tóneyjahafi, eftir Jónas
Tómasson. Verkið er samið fyrir
bassaflautu, klarinettu, bassa-
klarinett og horn. Verk þetta er
samið á ísafirði síðasthðið haust
og tileinkað eiginkonu höfundar.
Hljóðfærasamsetning verksins er
mjög óvenjuleg og veldur því að
hljómur þess verður framandi,
dökkur og dularfullur. i Tóneyja-
hafi tekur um það bil hálfa
klukkustund í flutningi og er í
tólf köflum. Auk þess flytur Cap-
ut, Kammerkonsert fyrir þrettán
hljóðfæraleikara eftir ungverska
tónskáldið György Ligeti og Spiri
eftir ítalska tónskáldið Franco
Donatoni. Sijórnandi áhljómleik-
unum í kvöld er Guðmundur Óh
Gunnarsson.
Þjóðleitóiúsið:
PéturGautur
fyrstaleik-
ritidíendur-
nýjuðumsal
Eins og landslýð öllum ætti að
vera ljóst hafa staðið yfir um-
fangsmiklar breytingar á áðalsal
Þjóðleikhússins. Stefnt er að því
að endurbótum ljúki um áramót-
in og hefur þegar verið ákveðiö
hvaða leikrit verður fyrst sett þar
á svið. Er það hið sígilda norska
leikrit, Pétur Gautur, eftir Henrik
Ibsen og er það í leikstjórn Þór-
hildar Þorleifsdóttur. Pétur Gaut-
ur hefur áður verið flutt í Þjóð-
leikhúsinu. Þá fór Gunnar Eyj-
ólfsson ,með hlutverk heims-
mannsins og lygalaupsins Pétur
Gauts.