Dagblaðið Vísir - DV - 23.02.1991, Page 21

I
'íci íiA'jnöií-i ti zioiji-.ii/i/-u J/.vl
LAUGARDAGUR 23. FEBRÚAR 1991.
21
_____________________Meiming
,HrolIvekja fyrir kvik-
myndagerðarmenn''
„Hvaö varðar Ryð þá er ég í sjálfu
sér ánægður með þá gagnrýni og
umsagnir sem myndin fékk. Hitt
er annað mál að aðsókn eins og
þessi er hrollvekja fyrir kvik-
myndagerðarmenn,“ sagði Lárus
Ýmir Oskarsson kvikmyndaleik-
stjóri en hann hlaut Menningar-
verðlaun DV í kvikmyndagerð að
þessu sinni.
Verölaunin hlaut Lárus fyrir
kvikmyndina Ryð sem frumsýnd
var um jólin 1990. Lárus leikstýrði
myndinni eftir handriti Ólafs
Hauks Símonarsonar og hlaut af-
raksturinn einróma lof gagnrýn-
enda. Siguijón Sighvatsson var
framleiðandi myndarinnar en
hann hefur látið talsvert að sér
kveða á því sviði í Bandaríkjunum.
Urðu okkur
nokkur vonbrigði
„Þegar viö lögðum upp stefndum
við að þvi að ná inn fyrir kostnaði
miðað við að 15 þúsund manns
kæmu að sjá myndina hér heima.
Þegar þessi orð eru töluð hefur
myndin veriö sýnd í tæpa tvo mán-
uði og 10 þúsund manns hafa kom-
ið að sjá hana. Það eru okkur nokk-
ur vonbrigði og talsvert minni að-
sókn en búist var við,“ sagði Lárus
nokkuð þungur á brún.
Fyrst í almennar
sýningar í Bretlandi
og Þýskalandi
„Góðar fréttir eru hins vegar þær
að samið hefur verið um almennar
sýningar á myndinni í haust bæði
í Bretlandi og Þýskalandi. Þýskur
aðili, sem tók þátt í íjármögnun
myndarinnar og keypti dreifingar-
rétt að henni í Evrópu, annaðist
þá samninga. Þetta er gott tækifæri
því þetta er fyrsta íslenska kvik-
myndin sem tekin er til almennra
sýninga í þessum löndum þótt ein-
staka myndir héðan hafi verið
sýndar á kvikmyndahátíðum
ytra.“
Liðin tíð að
treyst sé á aðsókn
- Hvaða þýðingu hefur þessi slaka
aðsókn fyrir íslenska kvikmynda-
gerðarmenn?
„Þetta þýðir einfaldlega að vilji
íslenskir kvikmyndagerðarmenn
gera eitthvað annað en grín og
glens þá geta þeir alls ekki treyst á
góöa aðsókn. Það er hðin sú tíð að
hægt sé að fjármagna íslenskar
kvikmyndir með lánum og treysta
á aðsókn til þess að ná endum sam-
an.
Hér eftir eiga menn um tvo kosti
að velja. Annar er sá að treysta á
opinber framlög úr sjóðum en hinn
er sá að leita aukins samstarfs við
erlenda meðframleiðendur. Það
hefur þann ókost í för með sér aö
það getur þurft að taka talsvert til-
lit til sjónarmiða og skoðana þess
sem leggur fram fjármagnið og þá
er kannski ekki lengur um íslenska
kvikmyndagerð að ræða,“ segir
Lárus.
„Þetta virðist vera svipuð þróun
og í sumum nágrannalöndum okk-
ar þar sem það þykir orðið löstur
á kvikmynd ef hún er innlend. Inn-
lend framleiðsla lýtur í vaxandi
mæli í lægra haldi fyrir innfluttu
afþreyingarefni. Þannig veit ég að
í Þýskaiandi hefur þýskum kvik-
- rætt við Lárus Ými Óskarsson leikstjóra
myndum, sem teknar eru til al-
mennra sýninga í bíóhúsum, fækk-
að úr því að vera um 100 á ári fyr-
ir tveim áratugum niður í tíu til
tólf á ári.“
Fjölmiðlabylting
vondfyrirbíóin
- Hafa menn reynt að geta sér til
um orsakir þeirrar þróunar sem
hér má greina? Finnst fólki ekki
lengur gaman að fara í bíó?
„Það virðist ekki gera þaö í sama
mæli og áður. Stærsti hópur kvik-
myndahúsagesta virðist vera ungt
fólk og unglingar sem eru í leit að
afþreyingu. Ögn eldra fólk, sem er
orðið þreytt á hefðbundnum af-
þreyingarmyndum, hefur nú um
að velja fleiri sjónvarpsrásir og
myndbandaleigur. Það fer því
minna í bíó. Gæðamyndir eiga því
fyrir vikið erfiðara uppdráttar.
Þegar ég segi gæðamyndir þá
meina ég myndir sem hreyfa við
áhorfendum og vekja þá til um-
hugsunar um lífið og tilveruna. Það
er liðin sú tíð þegar íslenskir bíó-
gestir tóku strætó suður í Hafnar-
fjörð til þess að sjá myndir eftir
Ingmar Bergman.
Það á sérstaklega við hér þvi
markaðurinn er svo lítill. Þegar
gerð er mynd, sem búast má við
að höfði til kannski 10% af fólks-
fjölda, þá segir það sig sjálft aö
þótt það kunni að vera hagstætt að
markaðssetja slíka mynd í Evrópu
er það ekki vænlegt hér,“ segir
Lárus. „Það sem hefur drepið niður
aðsókn á íslenskar bíómyndir og
bíómyndir almennt er sú fjölmiðla-
bylting sem hér hefur orðið á síð-
ustu 3-4 árum.“
- Hvaða þýðingu hafa þessi verð-
laun fyrir þig?
„Verðlaunin sem slík eru auðvit-
að heiður fyrir mig og um leið
ákveðin hvatning. Hins vegar er
þetta svolítið galli blandið því kost-
irnir, sem úthlutunamefndin hafði
úr að velja, voru ekki margir og
það segir auðvitað sitt um ástandið
í íslenskri kyikmyndagerð."
Lærði í Svíþjóð
Lárus Ýmir er fæddur 1. mars
1947 í Reykjavík. Hann hóf nám í
Svíþjóð 1973 í kvikmyndafræðum,
heimspeki og sálarfræði. Frá 1976
til 1978 stundaði hann nám vwf
sænska kvikmyndaskólann og
hlaut gullverðlaun fyrir lokaverk-
efni sitt, Fugl í búri, árið 1979.
Lárus hefur unnið mikið erlendis
og þær kvikmyndir, sem hann er
þekktastur fyrir, hefur hann unnið
þar. Nægir aö nefna Andra Dansen
sem hann gerði í Sviþjóð 1982 og
Frusna Leoparden sem hann gerði
þar ytra 1986. Báðar þessar myndir
vöktu mikla athygli og unnu til
verðlauna. 1987 vann Lárus þátta-
röðina Auga hestsins fyrir sænska
sjónvarpið.
Hér heima vann Lárus einkum
við leikhús og stýrði fjölda sýninga
bæði hjá Þjóöleikhúsinu, Leikfélagi
Reykjavíkur og Alþýðuleikhúsinu.
Auk þess hefur hann stýrt nokkr-
um útvarpsleikritum og gert nokk-
ur sjónvarpsleikrit. Nægir þar að
minna á Stalín er ekki hér, sem
gerð var 1985, og Dag vonar sem
sýnt var í sjónvarpi 1988. Ryð er
því fyrsta kvikmyndin í fullri lengd
sem Lárus Ýmir vinnur hér á landi.
- Hver af þínum verkum ertu
ánægðastur með þegar þú lítur um
öxl yfir ferilinn?
„Ég býst við að það séu Andra
Dansen, Auga hestsins og Ryð, þó
ekki endilega í þessari röð.“
Fjalla^-Eyvindur
í vinnslu
- Enhvaðverðurhansnæstaverk-
efni?
„Það má segja að ég sé með tvennt
í vinnslu. Annars vegar er það
vinna við handrit að kvikmynd og
sjónvarpsseríu um FjaUa-Eyvind
og Höllu. Ég hef fengið styrki í það
og vinna við handrit hófst nú um
áramótin. Þetta er reyndar verk-
efni sem ég hef gengið með í mag-
anum í 15 ár.
Hins vegar er ég að fara aö leik-
stýra kvikmynd erlendis. Hér er
um fjölþjóðlegt fyrirtæki að ræða
með breskum, þýskum og hol-
lenskum leikurum. Fjármagnið
kemur víða að. Kvikmyndin á að
heita Birds of Paradise eða Paradís-
arfuglarnir og ef ég þarf að setja
einhvem merkimiða á hana þá segi
ég að þetta sé svona póetísk eða
ljóðræn spennumynd."
-Pó Lárus Ýmir Óskarsson.
sameinast Samvinnubankinn
á Vopnafírði
Landsbankárium á staðnum.
í framhaldi af kaupum Landsbankans á Samvinnu-
bankanum flytur starfsfólk Samvinnubankans
á Vopnafirði yfir í húsnæði Landsbankans á Kol-
beinsgötu 10 og gengur til liðs við starfsfólkið þar.
Landsbankinn býður alla Vopnfirðinga og
starfsfólk Samvinnubankans hjartanlega velkomið.
Afgreiðslutími Landsbankaútibúsins er
alla virka daga ffá kl. 9:15 -12:00 og 13:00 -16:00.
Síminn er 97-31135.
M Landsbanki
íslands
Bankl allra landsmanna