Dagblaðið Vísir - DV - 31.07.1992, Blaðsíða 20

20
FÖSTUDAGUR 31. JÚLÍ 1992.
Kvikmyndir
Þá hefur enn einn handritahöf-
undurinn bæst í hóp kvikmynda-
leikstjóra. Það er rithöfundurinn
Michael Tolkin sem gerði m.a.
handritið að nýjustu mynd Roberts
Altman, The Player en hún vann
tíi nokkurra verðlauna á kvik-
myndahátíðinni í Cannes fyrr á
árinu. Frumraun Tolkins sem leik-
stjóra er myndin The Rapture sem
hefur fengið góða dóma víöast
hvar. Hún náði þó ekki af einhveij-
um ástæðum að höfða tii Banda-
ríkjamanna því að hún hlaut litla
aðsókn vestra. Myndin var hins
vegar frumsýnd í Evrópu í sl. mán-
uði og virðist efni hennar höfða
betur til Evrópubúa sem eru vanir
að horfa á myndir sem teljast vera
í listræna kantinum á kvikmynda-
framleiðslunni.
Ný andlit
Það er annars athyglisvert hve
kvikmyndaframleiðendur eru að
verða opnir fyrir því að leyfa
óreyndum leikstjórum að spreyta
sig og þá oft á tíðum á stórmyndum
þar sem kostnaður hleypur á
hundruðum milljóna króna. Kvik-
myndaverin eru að reyna að ná
niður kostnaði og eru tilbúin að
taka áhættuna sem fylgir því að
ráða tiltölulega óreyndan leik-
sfjóra. Þau hafa ekki enn þorað að
neita launakröfum leikara á borð
við Tom Cruise, Kevin Costner,
Mel Gibson, Sean Connery, Bill
Murray, Amold Schwarzenegger
og Steve Seagal, svo að einhverjir
séu teknir, en allir þessir aðilar fá
yfir 330 milljónir íslenskra króna
fyrir leik sinn í stórmynd frá Holiy-
wood. Þegar ofan á bætist kostnað-
ur við að kaupa kvikmyndaréttinn
að metsölubók, ráða þekktan hand-
ritahöfund til að skrifa handritið
og ráða síðan þekktan leikstjóra þá
er kostnaðurinn algerlega farinn
úr böndum og til að eiga möguieika
á að skila einhveiju í kassann verð-
ur myndin að slá öll aðsóknarmet.
Leikari og leikstjóri
Kvikmyndaframleiðendur hafa
oft fengiö þekkta leikara til að
lækka launin sín ef þeir fengju
einnig að leikstýra myndinni. Þetta
hefur heppnast oft vel eins og með
Kevin Kostner og mynd hans Danc-
es With Wolves eða Jodie Foster
með Little Man Tate. Það eru einn-
ig margir leikarar sem hafa lagt
leik meira eða minna á hilluna til
að sinna leikstjóm eins og Ron
Howard, Rob Reiner og Penny
Marshall en eftír þau liggja myndir
eins og Splash (1984), Misery (1990)
og Jumpin’ Jack Flash (1986).
Ein af stórmyndum sumarsins,
Alien 3, er leikstýrð af algerum
nýgræðingi. Hann fékk í hendum-
ar tæpa þijá milljarða sem var
kostnaðurinn við gerð myndarinn-
ar. í dag em lágmarkslaun leik-
sfjóra þegar um stórmynd er að
ræða um 7 milljónir króna. Þekktir
leiksfjórar eins og Richard Donner
lyfta ekki litla putta fyrir minna
en 300 milljónir svo það er mikil
Leikstjórinn og handritahöfundurinn Michael Tolkin.
Hér sjást Sharon og dóttir hennar.
freisting fyrir kvikmyndaverin að
taka áhættuna.
Trúarlegtefni
Það má heldur ekki gleyma því
aö það er takmarkað framboð af
leiksfjórum sem alltaf skila mynd-
um á réttum tíma án þess að fara
fram úr kostnaðaráætlun og svo
síðast en ekki síst skila myndum
sem verða nær undantekningar-
laust vinsælar. Árið 1990 fengu 35
nýir leikstjórar að spreyta sig sem
er 22 fleiri en árið 1989. í heild er
þetta ánægjuleg þróun því þessir
leikstjórar hafi blásið nýju lífi í
kvikmyndaiðnaöinn í Hollywood.
En snúum okkur aftur að The
Rapture. Efni myndarinnar hefur
farið fyrir brjóstið á mörgum þar
sem það fjallar um trúarlegt efni.
Tolkin segist hafa fengið fems kon-
ar viðbrögð við myndinni. „Fólk
segir að myndin sé góð vegna þess
að hún sýni hve mikilvæg trú er
fyrir fólk. Fólk segir einnig að The
Rapture sé góð mynd vegna þess
aö hún sýni vel tilgangsleysi trúar.
Fólk segir að The Rapture sé vond
mynd vegna þess að hún sé ekkert
annað en trúaráróður og að lokum
segir fólk að myndin sé slæm vegna
þess að hún boði guðlast." Þetta
sýnir nokkuð vel að myndin vekrn-
viöbrögð hjá fólki og það getur les-
ið út úr henni á margvíslegan máta.
Skrautlegur lífsstíll
Söguhefjan Sharon (Mimi Ro-
gers) vinnur sem símastúlka í Los
Angeles. Hún stundar næturlífið
mikið ásamt vini sínum Vic þar
sem þau leita uppi pör sem em til-
búin aö taka þátt í ástarleikjum
með þeim. Þannig kynnist hún
Randy sem hún tekur einnig upp
samband við. Nokkm síðar fær
hún heimsókn frá trúboðum sem
segja henni að dómsdagur sé í
nánd. Síðar fara að gerast ýmis at-
vik í lífi Sharon sem gera hana
þunglynda og örvæntingarfulla.
Dag einn hittir hún ungan ferða-
mann sem ferðast á puttanum og
fer með hann á hótel. Þar stelur
hún byssu frá honum til að geta
framið sjálfsmorð. En í örvæntingu
sinni finnur hún biblíu og fær vitr-
un. Þegar Sharon segir Vic frá
þessari reynslu hlær hann bara aö
henni og upp úr því skilja þeirra
leiðir.
Dularfullurendir
En sagan er ekki öll. Sharon
kemst aö því að yfirmaður hennar
er trúaður eins og hún. Hann kem-
ur henni í samband við hóp fólks
sem trúir því að dómsdagur sé inn-
an 5 til 6 ára. Sharon tekst að gera
Randy að trúfélaga sínum og sam-
an eignast þau dóttur, Mary að
nafni. Dag einn er Randy myrtur
af geðveikum starfsmanni hans.
Sharon fær þá vitrun sem hún túlk-
ar á þann máta að hún og Mary
geti sameinast guði og Randy í
himnaríki ef þær fari út í eyði-
mörkina sem þær og gera. Þar ger-
ast sorglegir atburðir sem enda
með því að Sharon verður dóttur
sinni að bana en brestur kjark til
að fyrirfara sjálfri sér. Hún er sett
í fangelsi þar sem hún hittir gamla
vinkonu sem segir henni að nú sé
komið að dómsdegi. Ekki er rétt að
fjalla nánar um enda myndarinnar
því sjón er sögu ríkari.
Tormeltefni
Tolkin hefur svo sannarlega tek-
ist að vekja upp fleiri spumingar
heldur en hann hefur svarað. Þessi
mynd er krefjandi fyrir áhorfendur
og lætur þá yfirgefa kvikmynda-
húsið þungt hugsandi um lífið og
tilveruna. „Þegar ég skrifaði hand-
ritiö að The Rapture reyndi ég að
gera það þannig úr garði að það
væri helst ekki hægt að gera kvik-
mynd eftir því,“ hefur verið haft
eftir Tolkin. „Eg var búinn að fá
nóg af kvikmyndahandritagerö,
ekki vegna þess að ég fengi ekki
greitt fyrir vinnuna heldur vegna
þess að enginn gerði myndir eftir
handritunum mínum. þetta átti að
verða úrslitatilraunin mín og ef
þeir segðu nei ætlaði ég mér að
verða venjulegur skáldsagnahöf-
undur. Þegar ég var orðinn næst-
um úrkula vonar hitti ég Mimi
Rogers og allt í einu var orðin til
kvikmynd."
Þörfin á að trúa
The Rapture fylgir í kjölfar
mynda eins og The Fisher King og
svo Grand Canyon sem byggja að
hluta til á söguhetjum í leit að ein-
verju til að trúa á. Sharon finnur
sína trú gegnum trúarsölumenn
sem beija að dyrum hjá henni. Líf
hennar er fullt af einmanaleika og
leiðindum og þarna finnur hún aft-
ur lífi sínu tilgang . Tolken setur
efni myndarinnar þannig fram að
áhorfendur finna til með Sharon
þótt þeir séu ekki samþykkir því
hvernig hún leysir sín mál. Það
má segja að myndin móðgi eða
Umsjón
Baldur Hjaltason
gangi fram af hveijmn sem sér
hana en þó mismunandi mikið eftir
því hvemig viðhorf og skoðanir
áhorfandinn hefur á trúmálum.
Þótt The Rapture hafi fengið góða
dóma þá á Michael Tolkin eftir að
sanna sig, bæði sem rithöfundur
og kvikmyndagerðarmaöur. Hand-
rit hans aö Thé Player gaf honum
draumastart og allt bendir til þess
aö næsta verkefni hans, handritið
aö Deep Cover, hafi heppnast vel,
enda er samnefnd mynd sýnd við
þokkalega aösókn í Bandaríkjun-
um. Tolkin gaf nýlega út sína aöra
bók sem ber nafnið Among The
Dead en ekki hefur verið tekin
ákvörðun um hvort hún verður
færð í kvikmyndabúning.
Það mæðir mikið á Mimi Rogers
sem fer með hlutverk Sharon. Hún
túlkar frábærlega vel hugarangur
Sharon og það er erfitt að hugsa
sér The Rapture án hennar í aðal-
hlutverki. Myndinni er ekki dreift
af neinum af stóru risunum svo þaö
er ekki auðvelt að spá hvar hún
birtist á hvíta tjaldinu. Þetta hefur
líka leitt til þess að myndin fær
ekki eins góða dreifingu og ef stóru
kvikmyndaverin heiðu tekið hana
upp á arma sína. Það er því lítið
annað hægt að gera en bíöa og sjá
til.
Helstu heimildir: Variety, Empire,
Sight and Sound.