Alþýðublaðið - 16.06.1967, Blaðsíða 5

vemig stóð á
sigri Ísraels?
FYRRI spurningunni verður
toezt svarað með því að bera sam
an skerf beggja aðila með tilliti
til fjögurra mikilsverðra þátta:
tímans, landfræöilegrar aðstöðu,
vopnabúnaðs hersveitanna sið-
ferðis og bardagagetu.
Svo að við tökum fyrst tímann
til athugunar, þá var fyrsta skil-
yrði fyrir Israelsmenn að reiða
snöggt til höggs til þess að koma
í veg fyrir, að skipulag komist
á sameinaða heri Arabaríkj-
anna og hindra, að herir Araba-
ríkja, sem áttu lengra að sækja,
gætu komizt til vígvallanna. Ar-
abar þurftu 'aftur á móti fyrst
og fremst að fá tíma til að sam-
eina tii skipulagðra átaka allan
(þann herafla, sem þeir raunveru
lega höfðu á sínum snærum. Ar
abar þurftu að fá tíma til þess
að koma alsírskum hersveitum
til toardagasvæðanna.
Arabar urðu að byggja hern-
að sinn á þvi að halda aftur af
ísraelsmönnum í byrjun, ef að
þeir áttu að geta reiknað með
sigri í lokin. Þegar hinar ísra-
elsku liérsveitir Dayans hers-
höfðingja ruddust gegnum vam
arlínu Araba hrundu allar áætl
anir og útreikningar Araba til
grunna.
Landíræðileg aðstaða var ís-
raelsmönnum í vil og stuðlaði
að því, að þeir gátu unnið þenn
an hernaðarsigur. ísraelsmenn
komu frá lítilli, margeflcLri bæki
stöð og ferðuðust eftir leiðum,
sem þeir réðu. Þetta var kostur,
sem þeir hagnýttu sér frá upp-
hafi til hlítar. ísrael gat á
skammri stundu sent hersveith-
sínar frá einum stað til annars
til þess að koma óvininum á ó-
vart, svara ógn eða eyðileggja
framsókn á vígvellinum.
Arabar urðu aftur á móti að
toerjast á mörgum, víðfeðmum
og sundurgreindum landamær-
um. Arabalöndin eru langt hvort
frá öðru og fjarlægðin er mikil
frá bækistöðvunum til vígvall-
anna. Að því er flutninga og að-
stoð varðaði, áttu því Arabar
HUGH Stockwell hers-
höfðingi stjórnaði land-
göngu brezku hersveitanna
viff Súezskurffinn áriff 1956.
Hann hefur mikla heriiað'ar
reynslu frá Austurlöndum
nær, þar sem hann var yf-
irmaffur brezka iandhersins
iim hríff.
Stockwell hefur víffa far-
iff um veröldina og barizt
fyrir brezku krúnuna á víg-
völlum víffsvegar um lieim-
inn allt frá brezk-franska
Noregsleiffangrinum í síff-
ari heimsstyrjöldinni til bar
dagans við Japani í frum-
skógum Burrna. Hann kom
frá Kyrrahafsstyrjöldinni
til Palestínu, þar sem hann
var yfirmaffur brezka flug-
hérsins.
Sir Hugh Stockwell hefur
og komizt til mikilla
mannvirffinga í æffstu varn
armálastjórn Breta, og þaff
er frófflegt aff vita, hvaff
hann segir um styrjöldina á
niilli ísraelsmanna og Ara-
ba.
við ólíkt meiri erfiðleika að etja
en ísraelsmenn.
Meira jafnræði var með ísra-
elsmönnum og Aröbum lá sviði
vopnabúnaðarins, a.m.k. á papp-
írnum. Bæði ísraelsmenn og Ar
abar lögðu í stríð vel búnir að
nýtízku vopnum. Arabar höfðu
skriðdreka, flugvélar og skot-
færi af nýjustu tegund frá Rúss
um. En ísraelsmenn höfðu aftur
á möti yfirhöndina á sviði tækni
legrar þekkingar og getu, Þeir
viðhalda hertækjum sínum bet-
ur en Aratoarnir. ísrael hefur
augsýnilega skipulagt viðgerð
og endurbót stríðstækja sinna,
en um slíkt var ekki að ræða
hjá Aröbum.
Þetta er mikilsvert atriði, þeg
ar um er að ræða að nýta ný-
tízku vélar í eyðimerkurstríði.
Þessi tæknilega viðgerðarþjón-
usta er fyrst og fremst mikilvæg
fyrir flugherinn, einkum, ef her .
flugvélar eru fáar í eign ríkis-
ins.
En öll þessi atriði, að nýta
tímann, samgönguleiðiriiar og
betri tæknikunnáttu, hefðu aldr
ei getað leitt af sér slíkan sigur
fyrir ísraelsmenn, ef ísraelski
herinn hefði ekki einnig haft yf
irhöndina að því er hið fjórða
varðar, siðferði og bardagagetu.
ísraelsmaður er sjálfstæður
og ákveðinn hermaður með
margra ára æfingu og reynslu
að baki. — Aratoinn er mikið
háðari foringja sínum. Fram-
sókn og baráttuvilji í styrjöld
fæst hjá Arötoum, ef hópnum
gengur vel. ísraelsk hersveit,
sém verour fyrir táföllum, heldur
áfram að toerjast á einhvern
háifit til síðasta manns, þar sem
ísraelsk hersveit er hópur ein>
staklinga.
En arabísk hersveit virðist
alltaf riðlast og verða ónýt til
bardaga um leið og foringinn
særist, fellur eða forfallast á
annan hátt.
Auk þessa er það djúpt rist í
hjarta hvers einasta ísraels-
manns, fyrir hverju hann er að
berjast, þ.e. líf sinnar eigin þjóð
ar.
Erfiðleikar Araba við upp-
haf styrjaldarinnar draga á eng
an hátt úr hinum mikla sigri ís-
SIGUR smáþjóðar ísraels yfir fjölmennum her Arabaþjóða í stuttu
stríði á dögunum á eflaust eftir að verða í annála færður, sem mikið
hernaðarafrek, imnið á skemmsta mögulega tíma. Atburðirnir vekja
margar spumingar, m. a. þessa, sem varða hernaðarlega hlið málsins.
í fyrsta lagi:
Hvernig gat ísrael unnið þennan skjóta sigur?
I öðru lagi:
Er imnt að viðhalda sigrinum? Eða geta Arabar náð sér niðri, ef
vopnahléð skyldi rofið á meðan stjórnmálamennirnir leita að friðsam-
legri lausn?
Enski herforinginn sir Hugh Stockwell svarar þessum spurningum:
Þreyttir Israelsmenn hvílast aff loknu stríffi . . .
raels og þessi atriði geta ekki
heldur útskýrt þau mistök, sem
Arabarnir gerðu. Það er ómögu
legt annað að segja, en að það
er merkilegt, að egypzka yfir-
herstjórnin skyldi leggja í þá
áhættu — eftir reynzluna 1946,
að fá að þola sömu meöferð einu
sinni enn.
Dayan og hershöfðingjar hans
höfðu aftur á móti lært af
reynslunni 1956 og gert miklar
endurbætur í samræmi við þann
lærdóm, sem hann þá dró af
bardaganum. Hann vissi, eins
og England-Frakkland vissu líka
tárið 1956, að leiðin til sigurs var
að vinna yfirráðin í lofti í einni
svipan með því að eyðileggja
flugflota óvinarins á jörðu niðri.
Dayan hershöfðingi endurtók
sömu söguna með sama eða jafn
vel ennþá meiri hraða í stríð-
inu núna, en England-Frakkland
gerðu 1956.
Hvernig er útlitið frá hernað-
arlegu sjónarmiði í næstu fram
tíð? Hvaða hernaðarlega mögu-
leika eiga Arabar til góða, ef
friðarumleitanir bera ekki ár-
angur?
Egypzku hersveitirnar. einar út
af fyrir sig ættu að vera úr leik
sem þýðingarmikill herstyrkur
um nokkurt skeið. Egyptar hafa
vissulega yfir að ráða víðáttu-
miklum landsvæðum, að þeim
landsvæðum undanteknum, s‘em
ísraelsmenn hafa lagt undir sig,
þar sem unnt væri að fylkja
hersveitunum og skipuleggja
þær upp á nýtt. En staðreyndin
er sú, að Egyptar eiga ekki rt]ik-
ið eftir af hernaðarstyrk til að
skipuleggja. Flóttinn yfir Súez-
skurð var eins konar egypzkt
Dunkerque í þeim skilningi, að
mjög lítið af hinum öflugu skrið
drekasveitum Egypta bjargaðist.
Svarið við þeirri spurningu,
hvort Egyptar geti reitt til höggs
aftur innan tíðar, virðist undir
því komið, hvort egypzki herjnn
getur fengið nýjar vígvélar ein-
hvers staðar að úr Arabaheimin
um.
Alsír er kannski lykillandið
í þessu sarnbandi — ef svo ,er,
að Alsír og Sovét, sem sér Alsír
fyrir vopnum, eru fús til J að
birgja Egypta upp með vopnum
Framhald á bls. 10.
16. júní 1967 ~ ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5