Alþýðublaðið - 30.06.1967, Blaðsíða 8

■1 '
h'% -

Ógnin evkst á Haiti
Forsetinn rýnir í galdrastafi
Francois Ðuvalier, forseti, situr
nú einn í hvítu höllinni sinni í
Port-Au-Prince. Hann er búinn að
senda fjölskylduna, konuna, dæt-
urnar og tengdasoninn, úr landi
og talar nú ekki við neinn nema
einkaritarann, frú Francesca Saint-
Victor. Æ oftar heyrast skothvell-
ir frá aftökustaðnum. 19 herfor-
ingjar voru teknir af lífi fimmtu-
daginn 8- júní - og það var for-
setinn sjálfur, sem stjórnaði af-
tökunum.
22 til viðbótar eiga að deyja,
iþeirra á meðal þrír læknar, tveir
lögfræðingar, fjórir tæknifræð-
ingar og margir námsmenn, sem
eru nýkomnir heim til Haiti að
afloknu námi í París og í Ciiile.
Duvalier, sem kaus sjálfan
sig forseta til iífstíðar á Haiti
fyrir nokkrum árum, virðist nú
óðum að komast á það síðasta
skeið mannlegrar glötunar, sem
allir harðstjórar og geðsjúkir
morðingjar komast á að lo'kum.
Margir þekktir glæpamenn hafa
hert á sprettinum undir lokin
og Duvalier tekur til höndunum
þessa dagana.
Ferðabann.
Hann sér samsærismenn alls
staðar meira að segja meðal
nánustu samstarfsmanna sinna
ö'g þeirra, sem eru honum trygg
astir. Jafnvel þessir menn eru
þess vegna farnir að óttast um
líf sitt og gera allt, sem þeir
geta til þess að komast úr landi.
En það er léttara sagt en gert.
Duvalier bannar öllum að fara
leiðar sinnar. Meðal þeirra,
sem verða að sitja um kyrrt
gegn vilja sínum eru Frank Ster
lin, skattstjórinn, fyrrverandi
formaður Rauða krossins á Hai-
ti dr. Jacques Foureand og
bankastjóri Verzlunarbanka
I-Iaiti, Charles Clémart-Joseph,
sem átti að gangast undir upp-
skurð í New York.
Duvalier var sjálfur á flugvell
inum og sá til þess, að fjölskyld-
an fór af stað. Konan hans, frú
Simone Duvalier, hefur lengi
reynt að telja hann á að flýja
land með fjölskyldunni, kannski
hefur undirrót þessa verið sú,
að hún hefur viljað koma hon-
um undan valdi ein’karitarans.
En hann kaus sem sé að senda
fjölskylduna í burtu og snúa
heim til einkaritarans í höliinni.
Tenftdasonurinn lækkaður í
tign.
Max Dominique, tengdasonur
forsetans, er einna grunsamleg-
astur allra í augum tengdaföð-
urins. Þessir 19 herforingjar,
sem voru teknir af Iífi 8. júní
voru persónulegir vinir Max off
ursta, — en það kostaði þá lífið.
Þeir voru fyrst sendir burt frá
Poft-au-Prince til herbúða á
afskekktum stöðum í þessu veg-
lausa og torfæra landi, — en
síðan voru þeir handteknir allt
í einu einn af öðrum og fluttir
til höfuðborgarinnar á ný. Þar
voru þeir sviptir öllum tignar-
merkjum og dæmdir til dauða
með hraði. Herforingjum var
faiið að taka þá af lífi, — en
sú tilhögun er talin hafa átt rót
sína að rekja til þess, að for-
setinn hafi viljað gefa þeim vís-
bendingu um, hvað biði, — ef
einhverjir samsærismenn fyrir-
fyndust þeirra á meðal. Og það
var forsetinn sjálfur, sem stjórn h
aði aftökunni.
Duvalier gnð.
Hann þorði ekki að leggja til B
atlögu við Dominique, offursta, |
— en til þess að koma honum úr
hernum lét hann þingið sam-
þykkja lög þess efnis, að ef her
foringja sé falið að gegna störf-
um í utanríkisþjónustunni falli
hann þegar í stað út af skrá
hersins. Svo útnefndi hann off-
urstann til sendifulitrúastarfa í
Bonn, — en offurstinn neitaði
að fara.
Nú er hann þó farinn úr landi
með tengdamóður sinni og eig-
inkonu og kom iá laugardaginn
til Genf. Ekki er vitað, hvað
hann ætlast fyrir í framtíðinni.
En á meðan á þessu stendur
heldur áfram leitin að samsæris
mönnum í Port-au-Prince. Er-
lend sendiráð eru yfirfull af
pólitískum flóttamönnum, sem
biðja um vernd gegn leyniþjón-
ustu Duvaliers, sem nú er orð-
in svo mannmörg, að helmingur
fjárútláta ríkisins gengur til
’hennar. Yfir öllum hvítmáluðum
opinberum byggingum í Port-
au-Prince stendur skrifað svört-
um stöfum: „Maðurinn talar án
þess að aðhafast. Guð aðhefst
án þess að tala“. Duvalier er .
guð.
En það eina, sem þessi guð
hefur gert, síðan hann komst
til valda, — er að efla lögreglu
sína, sem nú telur 500 lífverði
og 8000 þjóna réltvísinnar, hina
ógnvekjandi verndara forsetans.
Þeir mega taka hvern þann fast-
an, sem þeim sýnist, yfirheyra,
pína og drepa fólk eftir geð- §
þótta. Stj órnmálaandstæðingar
eru ekki dregnir fyrir lög og
dóm, til þess að láta fóik sjá, að
vítin eru til þess að varast þau.
Yfirleitt hverfa þeir sporlaust,
þegar verndararnir hafa haft
hendur í hári þeirra.
Gjaldþrot.
Nú gegna þessir þjónar rétt-
vísinnar líka hlutverki skatt-
heimtumanna og krefjast miik-
illa upphæða af borgurunum.
Ríkiskassinn er nefnilega illa á
sig kominn. Efnahagsaðstoð
Bandaríkjamanna, meira en 16
þúsund milljónir króna á ári,
var hætt árið 1962. Ferðamenn
koma ekki lengur, engar fjár-
Framhald :á 15. síðu.
g 30. júní 1967
HDHHENHHBI
ALÞÝÐUBLAÐIB