Alþýðublaðið - 06.11.1968, Blaðsíða 14
14 ALÞYÐUBLAÐIÐ 6. nóvember 1968
Kosrtingar
Framhald af 7. síðu.
ikerfið. Kjördæmi í írlandi hafa
3 til 5 Iþingmenn og um 8 til
10000 kjósendur eru að baki
hverjum þingmanni. í kosning
(unum 1957 hófst talning kl. 9
að morgni daginn eftir kjör
dag, og að kvöldi þess dags
höfðu 123 af 146 þingsætum
verið skipuð. Síðasta sætið
var skipað að kvöldi næsta
dags, í fimm manna kjördæmi,
þar sem tíu talningar þurfti.
Greindir og van'r menn ættu
að geta lokið talningu í ís-
lenzku kjördæmi á viðunanleg
um tíma, því að ekki er um
mjög mörg atkvæði að ræða.
Ég þykist geta fullyrt, að slík
talning tekur kjörstjórn
skemmri tíma en að telja sam
an útstrikanir og breyt'ngar á
listum undir núverandi kerfi.
Áhugi almennings á írlandi er
mikill meðan á taln;ngu stend
ur, og eru ráðhús og skólar,
þar sem talning fer fram oft
full út úr dyrum. Sk lningur
almennings á keríinu virðist
vera mjög góður, þótt það
virðist flókið við fyrstu sýn.
Ógjldir seðlar í írskum kosn
ingum eru að jafnaði um 0,9%,
sem verður að teljast lágt hlut
fall. íslenzkur almenningur
er tvímælalaust jafn vel upp-
lýstur og írskur, en hve marg
ir íslenzkir kjósendur skilja
hvernig úthlutun uppbótar-
þingsæta er framkvæmd, eða
breytingar og útstrikanir á
listum metnar? Er írskur al-
menningur ánægður með kerf
ið? Tvímælalaust. Stærsti
flokkurinn í írlandi, Fianna
Fail, sem hefur verjð í stjórn
síðan 1957, fær yfirleitt um
45% atkvæða í kosningunum.
en yfirleitt ekki hreinan meiri
hluta á þingi. Stjórnin hefur
mjög viljað koma á elnmenn-
ingskjördæmum og tvisvar
efnt til þjóðaratkvæðis um til
lögu þess efnis. í bæði skiptin
var tillagan felld, í júní 1959
með 487 þús atkv. gegn 453
þús., og nú nýlega, 16. október,
beið stjórn|n m kinn ósigur, til
lagan var felld með um 645
þús. atkv. gegn 415 þús. írar
taka því lýðræði fram yfir
flokksræði.
• •
Ohuhenná ia
Bifreiða&tjórar
Gcrum við allar tegundir bif.
reiða. — Sérgrein hemlavið-
gerðir, hemlavarahlutir. »—
HEMLASTILLING H. F.
Súðavogi 14 — Sími 30135.
Ökukennsla
Lærið að aka bii þar sem
bQaúrvalið er mest.
Volkswagen eða Taunus, 12 m.
Þér getið valið hvort þér vUJið
karl eða kven.ökukennara.
Útvega öll gögn varðandi
bUprúf.
GEIK P. ÞORMAR, ökukennarl.
Símar 19896, 21772, 84182 og
19015. SkUaboð um Gufunes.
radió. Siml 22384.
Ökukennsla
Létt, Upur 6 manna blfreið.
VauxhaU Velox.
GUÐJÓN JÓNSSON.
Simi 3 66 59.
Ökukennsla
HORÐUR RAGNARSSON.
Kenni á Volkswagen.
Sími 35481 og 17601.
Loftpressur til leigu
i ÖU minni og stærri verk.
Vanir menn.
JACOB JACOBSSON.
Sími 17604.
Kaupum
allskonar hreinar tuskur.
BÓLSTURIÐJAN
Freyjugötu 14.
Borðstofuborð
og stólar, óskast til kaups.
Kinning gólfteppi, stærð ca.
195x 380 m.
Upplýsingar í síma 82986 eftir
kl. 5.
Ný trésmíðaþjónusta
Trésmíðaþjónusta til reiðu, fyr
ir verzlanir, fyrirtæki og ein.
staklinga. — Veitir fullkomna
viðgerðar. og viðhaldsþjónustu
ásamt breytingum og nýsmíði.
— Sími 41055, eftir ki. 7 s.d.
Húsbyggjendur
Við gerum tilboð í eldhús.
innréttingar, fataskápa og
sólbekki og fleira. Smíðum
i ný og eldri hús. Veitum
greiðsiufrest. Sími 32074.
Húseigendur
Olíukyndingaviðgerðir og sót-
hreinsun á miðstöðvarkötlum.
Upplýsingar í síma 82981.
V élhreingerning
Glófteppa. og húsgagnahreins.
un. Vanir og vandvirkir menn.
Ódýr og örugg þjónusta. —
ÞVEGILLINN,
simi 34052 og 42181.
Jarðýtur
gröfur.
Traktors-
Höfum til leigu litlar o'g stór
ar jarðýtur, traktorsgröfur bil.
krana. og flutningatæki til
allra framkvæmda, innan sem
utan borgarinnar. Jarðvinnslan
s.f. Síðumúla 15. Símar 32480 og
31080.
J
arÖvitmslan sf
Heimilistækja-
viðgerðir
Þvottavéiar, hrærlvélar og
önnur heimilistæki.
Sækjum, sendum.
Rafvélaverkstæði
H. B. ÓLASON,
Hringbraut 99. Sími 30470.
Brúðarkjólar til leigu.
Stuttir og síðir hvítir og mislit
ir brúðarkjólar til leigu. Einnig
slör og höfuðbúnaður. Sími
13017. Þóra Borg Laufásvegi 5.
Smáauglýsing ? sím-
inn er 14906.
Valviður — Sólbekkir
Afgreðislutimi 3 dagar. Fast
verð á lcngdarmetra.
VALVIÐUR, smíðastofa
Dugguvogi 5, simi 30260. —
VERZLUN Suðurlandsbraut 12,
sími 82218.
INNANHUSSMIÐI
Gerum til i eldhúsinnrétt.
ingar, svefnherbergisskápa,
sólbekki, veggklæðningar, úti-
hurðir, bílskúrshurðir og
gluggasmiði. Stuttur afgreiðslu
frestur. Góðir greiðsluskil
málar.
TIMBURIÐJAN. Sfmi 36710.
Pípulagnir
Skipti hitakerfum. Nýlagnir,
viðgerðir, breytingar á vatns.
fíeiðslum og hitakerfum. —
Hitaveitutengingar. Sími 17041.
HILMAR J. H. LÚTHERSSON
pipulagningameistari.
Skólphreinsun
Viðgerðir
Losum stíflur úr niðurfallsrör.
um og vöskum, með lofti og
vatnsskotum úrskolun á klóak-
rörum.
Niðursetning á brunnum o.fl.
Sótthreinsum að verki loknu
með lyktarlausu efni.
Vanir menn. — Síml 83946.
WESTINGHOUSE
KITCHEN AID
FRIGIDARIRE------------
WASCOMAT
viðgerðaumboð. Við önnumst
viðgerðir á öllum heimilis.
tækjum.
Rafvéiaverkstæði
AXELS SÖLVASONAR,
Ármúla 4. Sími 83865.
Klæðum og gerum við
Svefnbekki og svefnsófa.
Sækjum að morgni —
Sendum að kvöld. —
Sanngjarnt verð.
SVEFNBEKKJAIÐJAN
Laufásvegi 4. Sími 13492.
Heimilistæk j aþ j ón-
ustan
Sæviðarsundl 86. Sími 30593. —
Tökum að okkur viðgerðir á
hvers konar heimilistækjum. —
Simi 30593.
Ef kerfi þetta yrði tekið upp
á íslandi, væri eðlilegt að
kosn ngaréttur allra lands-
manna yrðj sem jafnastur, en
meðan svo er ekki, er e. t. v.
unnt að viðhalda uppbótar-
þingsætum til þess að jafna
mun milli þingflokka. Eðlileg
ast væri, að kjördæmi kysu 5-
8 þingmenn, Reykjavík gæti
ver ð ejtt eða tvö kjördæmi.
Undir þessu kerfi eru engir
varamenn. Þegar þingmaður
deyr eða lætur af þing-
mennsku er efnt til aukakosn
inga á írlandi, og verður fram
bjóðandi að fá helming at-
kvæða (þ. e. Droops hlutfall)
til að ná kjöri. Ef óháður þing
maður eða þingmaður smá-
flokks deyr, getur svo farlð
að flokkurinn tapi sætinu. Á
Möltu er sá háttur hafður á að
atkvæðj hins látna þingmanns
eru talin upp aftur, eða að sá
flokksbróðir hans, sem næst
komst því að ná kjöri, tekur
við sætinu.
Ekkert er því til fyrirstöðu,
að kerfi þetta sé notað við
aðrar kosningar en þingkosn-
ingar. Borgin Cork á írlandi
ingar. Borgjn Cork á íslandi
kýs 21 bæjarfulltrúa í einu
skv. þessu kerfi, og virðist það
ekki vera of umsvifamiklð.
Einnig er þetta kerfi ágætlega
fallið til kosninga í nefndir,
og til trúnaðarstarfa í verka-
lýðsfélögum.
Ef þessu kerfj væri komið
á á íslandi, væri eðlilegt að nú
verandi kjördæmi yrðu látin
halda sér. Fjölda þingmanna
má breyta eftir fólksfjölda
þegar ástæða þykjr til. Jöfnun
atkvæðisréttar samkvæmt bú-
setu og stjórnmálaskoðunum
yrði því tryggð áfram, og flest
ir íslendingar telja slíkt nú
sjálfsagt réttlætismál. En kjós
andanum er fært meira vald
í hendur, hann velur í raun
réttri á milli maniía en ekki
flokka og í þeirri röð, sem
hann vill sjálfur hafa, en ekk|
samkvæmt fyrirskipun flokks
maskínunnar. Þingmenn eru
ekki pólitískt líftryggðir ævi-
langt, eins og margir þeir sem
nú skipa efstu sæti á listum.
Kerfi þetta stuðlar að því, að
sjálfstæðir einstaklingar velj-
ist til þingsetu, sem oft er tal
inn vera helzti kostur ein-
menningskjördæmaskjpunar.
Flokksræði er minna undir
þessu kerfi en undir e'nmenn
ingskjördæmaskipun, því að
oft þora menn ekki að bola
dáðlitlum þingmanni burt, ef
þingsætið er í hættu, en hér
velur kjósandi milli margra
frambjóðenda úr sama flokki
án þess að flokkurinn skaðist
við það.
Ég vona, að grein þessi
verði til þess að nokkrar um
ræður verði um fyrirkomulag
þetta, sem ég held að hafi alla
kosti sanns lýðræðis. Fróðlegt
verður að vita um viðbrögð
stjórnmálamanna; hvernig lízt
þeim á að færa valdið frá
flokkisapparatinu í hendur
kjósenda?
Þeim sem vilja kynna sér
þetta kerfi nánar, er bent á:
Encyclopædia Britannica: Kafl
inn Proportional Representat-
ion. E. Lakeman og J. D. Lam
bert: Voting in Democracies
(Faber & Faber, 1959). W. J.
M. Mackenzie: Free Elections
(Allen & Umvin, 1958’. D.
E. Butler: Elections Abroad
(Macmjllan, 1959).
o o $>FASTEIGNIR
FASTEIGNAVAL
Hðfl Pfl (bóðlx vlð ollra hœd V * j.ll IIH ” \ IIIIIII iii n ii 2ro\j iii ii fm fo^nílll 1 'á
Skólavörðustíg _____ fea>
Símar 22911 og 192B5.
HÖFUM ávallt til sölu árval af
2ja-6 herb, íbúðum, elnbýlishús-
um og raöhúsum, fullgerðum og
1 srniðum 1 Reykjavík, Kópa-
vogl, Seltjarnamesl, Garðahreppí
og víðar. Vlnsamlegast hafífl sam
band við skrifstofu vora, ef þér
œtllfl afl kaupa effa selja fastelfla
Ir
ARASOH %dL
Uöfum jafnan til sölu
fiskiskip af flestum stærðum.
Upplýsingar f síma 18105 og 4
skrifstofunnl, Hafnarstræti 19.
SFISKISKIP
FASTEIGNAVIÐSKIPTI :
BJÖRGVIN JÓNSSON
SMURT BRAUÐ
SNITTUR - ÖL - GOS
Opið frá kl. 9.
Lokað kl. 23.15.
Pantið tímanlega í veizlur.
BRAUÐSTOFAN
Vesturgötu 25. Sími 1-60.12.
Þakka innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðarför manns-
ins míns
GUÐMUNDAR GUÐMUNDSSONAR,
fyrrv. héraðslæknis.
Jóhanna M- Guðjónsdóttir.