Dagur - 18.12.1931, Blaðsíða 4

Móskast um flutning á mjólk nœsta ár úr Glœsi-
bœjarhreppi til Akureyrar. — Vœntanlegum til-
boðum sé skilað til Ágústar fónssonar Síla-
stöðum fyrir 27. þ. m.
16/l2 1931.
Mjólkurnefndin.
þótt fjárhagur Einkasölunnar
hafi ekki verið eins hörmulegur
og látið var í veðri vaka á full-
trúafundinum í Reykjavík, hefir
Einkasalan í ár mjög brugðist
vonum manna. En það er ekki
einkasöluskipulaginu að kenna,
heldur hefir svona farið, þrátt
fyrir það að síldin var öll á einni
hendi, hjá Einkasölunni, í stað
þess að hver framleiðandi keppti
við annan og spillti þannig fyrir
allri síldarsölunni, eins og áður
tíðkaðist, á tímabili hinna stóru
gjaldþrota síldarmanna hér á
landi. Ástæðan er hin, að Einka-
salan hefir að þessu sinni ekki
takmarkað veiðina nægilega.
Veiðileyfin voru aukin síðastliðið
vor, í stað þess að draga heldur úr
þeim eins og allt <töluútlit var þá.
Þetta er yfirsjón, sem undirritað-
ur þarf að vísu ekki að biðjast af-
sökunar á, því að hann var utan-
lands og tók engan þátt í þeirri
ráðstöfun. Ýmsar aðrar yfirsjón-
ir hjá stjórn Einkasölunnar kann
að mega benda á, og má vel vera
að undirritaður sé samsekur um
sumar þeirra. En fullyrða má að
öll önnur mistök Einkasölustjórn-
arinnar, en þetta eina sem að of-
an er nefnt, eru fremur smávægi-
leg og ekkert þeirra hefir komið
Einkasölunni á kné eða spillt
verulega afkomu hennar, að
minnsta kosti ekki á þessu ári.
í sambandi við þessa spurningu,
hvað það er sem raunverulega
hefir komið Einkasölunni á kné,
má geta sér þess til með fullum
rökum, að þar komi í fyrstu röð
hin misheppnaða tilraun síðasta
alþingis til endurbóta á skipulagi
Einkasölunnar, tilraun sem hefir
leitt til þess að framvegis hefði
stjórn Einkasölunnar í raun og
veru verið öll í höndum fulltrúa
verkalýðs þess, sem vinnur að
síldarverkun í landi, í stað þess
að fulltrúar útgerðarmanna og
verkalýðs voru áður jafnsterkir
aðilar um Einkasölustjórnina.
Þessi röskun á jafnvægi í stjórn-
inni, hlaut fyr eða síðar að stofna
Einkasölunni í voða, og er ekki
ólíklegt að þessi hætta hafi eflt
mjög þær heiftarlegu árásir, sem
leiddu til hins skjóta fráfalls
Einkasölunnar.
En eins og þá stóð, þegar full-
trúafundurinn í Rvík veittist að
Einkasölunni, var ekki kominn
fram í henni neinn banvænn sjúk-
dómur, og fjárhag hennar alls
ekki svo komið, að það eitt út af
fyrir sig þyrfti að leiða til hins
sviplega dauðsfalls hennar. Það er
kallaður eðlilegur dauðdagi, er
menn deyja kristilega og skap-
lega af völdum sjúkdóma. En hitt
voveiflegt, þegar orsökin er hast-
arlegt slys eða árásir haturs-
manna og ofbeldis valda skjótum
dauða þess sem veitzt er að. Eftir
þessari skilgreiningu mismunandi
tegunda dauðsfalla, má óhætt full-
yrða að Síldareinkasala fslands
hefir dáið voveiflegum dauða.
Böövar Bjwrlcan.
Á viðavangL
Ríkisslculdimar.
»íslendingur« heldur því fram,
að Dagur hafi skýrt rangt frá
því, hvað ríkisskuldirnar hafi
verið, þegar íhaldið lét af stjórn
1927. Ætlar blaðið að fara að leið-
rétta þetta og segir, að skuldir
ríkissjóðs sjálfs hafi verið um
1114 milj. og aðrar ríkisskuldir,
vegna sérstakra stofnana hafi
numið um 161/2 milj. þetta gerir
þá samtals sem næst 28 miljónir.
Það er einmitt nákvæmlega sama
upphæð og Dagur hélt fram að
ríkisskuldirnar hefðu alls verið,
þegar íhaldsmenn fóru frá völd-
um. Um þetta atriði eru þá bæði
blöðin, Dagur og Islendingur,
sammála og ætti þess þá ekki að
vera þörf að ræða þetta meira en
orðið er. En hvað þykist fsl. þá
vera að leiðrétta?
Blað Einars Olgeirssonar
skýrir með mikilli nákvæmni frá
því, hvað Jónas dómsmálaráð-
herra hafi lagt sér til munns, þeg-
ar hann var hér fyrir norðan á
dögunum. Þessar fæðutegundir
telur blaðið upp: haf ragraut,
mjólk, slátur og rjómatertur. En
ekki getur blaðið um, áð J. J. hafi
nærzt á »sleikiþinnum«, sem ver-
ið er að ginna óvita á að kaupa.
Svo bætir blaðið við:
»Vesalings fátækir smábændur
og leiguliðar. Hvenær skyldu opn-
ast augu ykkar fyrir svikapólitík
Framsóknar?«
Er ekki von að blaðinu blöskri
þessi svikapólitík í mataræðinu?!!
Harðræði kommúnista.
Kommúnistablaðið hérna finnur
sér það til, að framkvæmdastjóri
K. E. A. »hafi tíma til að bregða
sér frá starfi sínu« á sunnudegi.
Má af þessu marka hvernig
kommúnistar ætla að haga sér,
þegar þeir eru komnir til valda og
orðnir húsbændur verkamanna.
Þeir ætla að banna þeim að fá frí
frá störfum á sunnudögum.
Verkamenn! Viljið þið leggja
ykkur undir slíka vinnuníðinga ?
Jólamessur:
Aðfangadagskvöld: Akureyri kl. 6.
Jóladag: Akureyri kl.ll. Lögm.hlíðkl. 2.
2 Jóladag: Grundkl.il. Munkaþverákl.2
Sunnud. milli jóla og nýjárs: Kaupangi
kl. 12.
Hátiðarmessur í Möðruvallaklausturs-
prestaloalli:
Aðfangadag jóla kl. 6 á Möðruvöllum.
Jóladag kl. 12 í Glæsibæ.
Annan jóladag kl. 12 á Möðruvöllum.
Gamlaárskvöld kl. 6 í Glæsibæ.
Nýjársdag kl. 12 á Möðruvöllum.
Úr GrýtubakJcahreppi. Gifting: Ung-
frú Stefanía Guðlaugsdóttir Tindriða-
stöðum, Hvalvatnsfirði og Jónatan
Stefánsson Þönglabakka.
Trúlofun: Ungfrú Hólmfríður H.
Björnsdóttir Nolli og Ingólfur Bene-
diktsson Jarlsstöðum.
Björn Líndal
látinn.
Á mánudaginn síðla barst sú
fregn hingað, að Bjöm Líndal
hefði andazt á Landakotsspítala
kl. 3 þá um daginn, eftir þriggja
vikna legu. Hann kom frá útlönd-
um með »íslandi« síðast og lagð-
ist veikur í Reykjavík nokkrum
dögum síðar.
Björn Líndal Jóhannesson var
fæddur 5. júní 1876 á Sporði í
Línakradal. Var hann þannig
55árs gamall, er hann andað-
ist. Björn gekk skólaveginn og
varð stúdent frá Reykjavíkur-
skóla 1901. Síðan fór hann á há-
skólann í Kaupmannahöfn og tók
þaðan lögfræðipróf 1907. Stund-
aði síðan málaflutningsstörf á Ak-
ureyri til 1918 og var stundum
settur bæjarfógeti og setudómari
á þeim árum; jafnframt þessum
störfum rak hann nokkuð búskap.
Árið 1909 var hann ritstjóri
blaðsins »Norðri«. Árið 1918
fluttist hann að Svalbarði á Sval-
barðsströnd og rak þar búskap og
útgerð það sem eftir var æfinnar.
Bætti hann jörð sína stórum, og
mun Svalbarð lengi bera minjar
hans. í útflutningsnefnd Síldar-
einkasölunnar var hann kosinn
árið 1928 og hefir starfað í henni
síðan. Ýms fleiri trúnaðarstörf
hafði hann með höndum um æf-
ina.
Björn Líndal var orðlagður
heimilisfaðir. Hann var stórbrot-
inn í lund, vel máli farinn, skjót-
orður og hvassyrtur í orðasenn-
um og lenti því oft í útistöðum við
skoðanaandstæðinga sína.
Hann var þingmaður Akureyrar
1924—1927.
Björn Líndal var kvæntur
danskri konu, Berthu, dóttur
Hans Jörgen Hansen í Flensborg
á Suður-Jótlandi. Lifir hún mann
sinn.
-----o-----
S íms key ti.
(Frá FB).
Rvík 16. des.
Gengi sterlingspunds í New
York og Londan var í gær 3.44—
3,471/2 miðað við dollar. 7. des.
voru atvinnuleysingjar í Englandi
2,627,342, eða 5,297 fleíri en vik-
una á undan.
Madrid: Azana hefir lokið
stjórnarmyndun sinni.
Gulltoppur hefir selt ísfisksafla
sinn fyrir 931 sterlingspund.
Lögreglan hefir haft upp á þeim,
sem valdið hafa innbrotum hér í
Reykjavík að undanförnu. Inn-
brotsþjófamir eru allir um tví-
tugt að undanteknum aðalmannin-
um, sem er aðeins 16 ára piltur.
Hver þjónar sinni lund.
f tímariti, sem sjaldan er að
nokkru getið, birtast erfiljóð. Þar
í er þetta erindi:
»Hve sárt er að féllstu í sædjúpsins reit
því sagt er upp hérlendis allsherjar
griðum.
Oss vantar nú harðgeðja Væringjasveit
með vaikandi útsprungnum sjálfboða-
' liðum
gegn fárinu rússneska, er flytur oss
grand.
í flekkuðum i-æningjahöndum er þjóðin.
Og sprengidufl flutt eru í laumi um
land
og lögð undir húsveggi, spönuð upp
glóðinc.
Það er þægilegt að yrkja ljóð
um dána menn. Þar má koma
sennilega öllu að, og fleiru en hin-
um dána var og er viðkomandi.
Þar má dylgja um allt sem »skáld-
inu« er kærast. Þar má koma fyr-
ir bæði gömlum og nýjum
»sprengiduflum«. Þar má blása í
glóðina og — kveikja upp eld. Og
í öllu þessu er fólgin samúðin og
hinn kærleiksfulli klökkvi til eft-
irlifandi vina og vandamanna.
Þetta á svo vel við á degi sorgar-
innar. — Samt eru margir, sem
ganga á snið við allt þetta í minn-
ingarljóðum um dána menn og
eru þó af sauðsvörtum almúga
nefndir skáld. En hvað um það.
Hið tilfærða erindi á mjög vel
heima í tímariti, sem aldrei' þarf
að nefna á nafn, og þorri manna
ætlast til að týnist og gleymist. —
í sömu erfiljóðum eru þessi
vísuorð:
»-----En andvaka skáldi er innbyrðis
heitt,
sem einmana leitar í /orsíeZwrönnum«.
í mörgu eru mennirnir ólíkir.
Jónas kvað: »Skáld er ég ei, en
huldukonan kallar« o. s. frv. Sum-
ir vilja tylla sér á tá og hækka
sjálfa sig frammi fyrir almenn-
ingi. Aðrir hafa enga löngun til
þess, heldur frekar að draga sig
í hlé og láta lítið yfir sér. — Sum-
ir halda sig forsælumegin í lífinu,
leita þar uppi allt stórt og smátt
eins og væri það sjálft takmarkið.
Jafnvel leggja þeir á sig vökur og
erfiði til að leita uppi sorann og
gruggið. Aðrir vilja vera sólar-
megin og sýna almenningi fram á
það bezta og fegursta, sem lífið
hefir að bjóða. — Svona eru
mennirnir ólíkir. Og þó eru þeir
líkir, — líkir að því leyti, að hver
vill lifa eftir sinni lund.----------
______________________________Nói.
Gleðilegra jóla óskar Dagur öllum
lesendum sínum nær og fjær.
Ritstjóri:
Ingimar Eydal, Gilsbakkaveg 6.

Dagur kemur ekki út aftur fyrir jól.
■o-
Prentsmiðja Odds Bjömssonar,