Dagur - 25.01.1934, Qupperneq 1

DAGUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
XVII. ár
# •-# -#--#-■1
-#-4-# #-#H
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
Akureyri 25. janúar 1934.
7. tbl.
Erlendar fréttir.
Bæjarstjórnarkosfiiiisin í Reykjavík.
Ausl'irríkisstjórn ritaði þýzku
stjói ninni og krafðist þess að hún
kæmi í veg fyrir útbýtingu vopna
í Austurríki, af hendi þýzkra
Nazista, ella myndi þetta kært
fyrir Alþjóðasambandinu í Gene-
ve. Mun þýzka stjórnin eigi hafa
tekið til greina þessi mótmæli,
því að í gærdagóskaðiausturríska
stjórnin aukafundar í Alþjóða-
sambandinu, til þess að það tæki
þetta ágreiningarefni til meðferð-
ar. — Austurríkismenn uggir
mjög að Nazistar nái þar yfirráð-
um, með tilstyrk þýzkra flokks-
bræðra.
* * *
óeirðir í París.
Franska stjórnin hefir orðið
fyrir skæðum árásum innan þings
og utan í tilefni af gífurlegu
bankahneyksli í Bajonne. Hefir
hún þó látið rannsókn fram fara
og hneppt aðalbankastjórann í
varðhald. En hinir frjálslyndari
flokkar telja að rannsókninni sé
beint að minni háttar starfs-
mönnum, en hinir æðri starfs-
menn margir, er stjórnarsinnar
séu, hafi enn sloppið, þótt allar
líkur beinist að þeim. óeirðir
hafa orðið í París út af þessu, og
aðallega fyrir framan stjórnar-
byggingarnar. Voru um 800 tekn-
ir fastir í þeim óeirðum í fyrra-
dag, en flestum sleppt aftur. i
gær voru enn allmargir teknir
fastir, en líka flestir jafnharðan
lausir látnir. Vantraustsyfirlýsing
kom fram í þinginu á hendur
stjórninni, en var felld.
Bandarikin.
Flotamálaráðherra Bandaríkj-
anna auglýsir að afráðið sé að
auka nú þegar flotann í atvinnu-
bótaskyni sem frekast má, sam-
kvæmt samningi þeim um flota-
takmarkanir, sem enn er í gildi
milli Bandaríkjanna og Japan.
En sá samningur er nú bráðum
á enda. Hefir þetta fyrir löngu
komið til tals í Bandaríkjunum,
en friðarvinir spyrnt á móti í
blöðum sínum af ótta við það, að
þetta mundi leiða til hamslausra
vígskipasmíða hjá báðum, er
samningstíminn væri á enda.
Bandaríkin hafa nú 580 vígskip
af öllum stærðum, en Japanar
281.
* * *
Bandaríkin hafa nú viðurkennt
Mendoza-stjórnina á Kúba. Lund-
únaútvarpið tilkynnti í gær, að
sama myndi Bretaveldi gera,
sambandsnýlendur þess og Frakk-
ar og ítalir.
Bretaveldi.
Atvinnumálaráðherra Breta til-
kynnir, að aðstandendur atvinnu-
leysingja þeirra, er frá Glasgow
og Skotlandi leggja í kröfugöngu
þá til Lundúna, er »Dagur« gat
um síðast, muni eigi þurfa að
vænta atvinnuleysisstyrks, meðan
heimilisfeðurnir séu í þeirri för.
ijí S{í 5{í
Skipasmíðum Kefir hrakað í
Bretlandi árið sem leið. Þó hafa
Bretar enn byggt langmest af
skipum allra þjóða, um 260,000
smálestir á árinu 1933.
* ❖ #
Hudson, fulltrúi brezka verka-
málaráðsins í Geneve, víðvarpaði
erindi um atvinnuleysið í heimin-
um og taldi aðalorsakirnar tvær,
sem stendur: sívaxandi straum
verkamanna til iðnaðarborganna
og þá háskalegu einangrunar-
kenningu, er æ meir hefir rutt sér
til rúms síðari árin, að hver þjóð
eigi að vera sjálfri sér nóg, og
bögglast því við að komast af við
eigin framleiðslu, í stað gagn-
kvæmilegra og sem frjálslegastra
viðskifta. Þó segir hann að betur
horfi nú á Bretlandi en í fyrra í
þessu efni; háfi tala atvinnuleys-
ingja minnkað um 900.000.
* * *
Frá Normandí er víðvarpað í
gær, að ráð enska verkamanna-
sambandsins hafi sent þýzku
stjórninni mótmæli gegn stöðugu
varðhaldi Torglers og hinna
þriggja Búlgara, er sýknaðir voru
nýlega af ríkisréttinum í Leipzig
af ákærunni um þátttöku í þing-
húsbrunanum í Berlín ásamt van
der Lubbe, er einn hinna ákærðu
var sekur fundinn og hálshöggv-
inn fyrir nokkrum dögum. —
Torgler er nú haldið í fangelsi
sökum ákæru um landráð.
& H* *
Árið sem leið hefir verið mjög
hagstætt Nýja-Sjálandi. útflutn-
ingur hefir numið um 41 miljón
sterlingspunda, en innflutningur
aðeins 21 miljón sterlingspunda.
* *
Frá jarðskjálftunum í Indlandi
hefir ekkert frekara heyrzt annað
en að konungshöllin í Nepal hafi
Af A-lista (Alþýðufl.) komust
að þessir menn:
Stefán Jóhann Stefánsson.
Jón A. Pétursson.
ólafur Friðriksson.
Guðm. P. ólafsson.
Jóhanna Egilsdóttir.
Af B-lista (kommúnista):
Björn Bjarnason.
Af C-lista (Sjálfst.):
Guðmundur Ásbjörnsson.
Bjarni Benediktsson.
Jakob Möller.
Guðrún Jónasson.
orðið fyrir stórskemmdum og
tvær dætur stórltonungsins (ma-
haraja) látið líf sitt í rústunum.
*? * *
Atvinnumálaráðherra írska
sjálfstæðisríkisins tilkynnti í gær
að stjórnin hefði í hyggju stór-
fellda og róttæka áætlun um að
skipuleggja iðnað allan, með því
að hún sæi það eitt ráð, að dæmi
Bandaríkjanna og Soviet-Rúss-
lands, til þess að forða þjóðinni
frá því böli, er nú gengi yfir flest
lönd veraldar. Baðmullariðnaði
skuli komið í það horf á næsta
ári, að eigi þurfi að kaupa að
dúka; stál- og járnverksmiðjum
skuli komið á fót á Suður-írlandi;
Bílhlutar skuli fengnir að og sett-
ir saman innanlands og þá afar-
hár tollur lagður á fullgerða bíla
erlenda. Tilraunir með móelds-
neyti séu það langt komnar, að
innan skamms muni það reynast
jafndrjúgur hitagjafi sem stein-
kol, en á írlandi eru ótæmandi
mómýrar.
* * *
Víxlarar og peningamiðlarar í
Alexandríu og Kairo hafa höfðað
mál á hendur atvinnumálaráð-
herra Egypta er orðið hafði svo
beiskyrtur í þeirra garð, að hann
í opinberri ræðu lýsti allri þeirri
stétt, sem ótíndu stigamanna-
hyski, er engan rétt ætti á sér að
eiga.
Danmörk.
Frá Danmörku er víðvarpað í
gær, að mál hafi verið höfðað á
hendur hægrimannablaðinu »Da-
gens Nyheder«, fyrir mannskemm-
Sigurður Jónsson.
Guðm. Eiríksson.
Jóhann ólafsson.
Pétur Halldórsson.
Af D-lista (Framsókn): Hermann Jónasson.
Alþ.fl. fékk 32,74% greiddra atkv.
Kommúnistar 8,03% — —
Sjálfstæðisfl. 49,32% — —
Framsókn 7.11% — —
Þj óðernissinnar 2,80% — —
En alls voru greidd 14,279 at-
kvæði við kosriingarnar í Reykja-
vík.
andi ummæli um Stauning forsæt-
isráðherra.
* * *
Verkamannabankinn danski
(Arbejderbanken) tilkynnir, að
hann muni greiða hluthöfum 10%
í arð af innstæðufé þeirra.
* * #
Hinn frægi danski landkönnuð-
ur og mannfræðingur Knud Ras-
mussen, var jarðsettur í gær með
mikilli viðhöfn, að viðstaddri
konungsfjölskyldunni og hinum
mesta manngrúa, æðri sem lægri,
utanlands að sem innan. Ríkiserf-
ingi Dana og ýmsir vísindamenn
fluttu kveðjur yfir líkbörunum.
— Knud Rasmussen var maður á
bezta aldri, en sýktist af blóðeitr-
un í sumar á Grænlandi, var
fluttur heim til Danmerkur og
talin á batavegi, er honum sló
niður aftur fyrir jólin, svo að til
bana dró. —
n —
FRÉTTIR.
Hin nýja rafstöð á Blönduósi tók til
starfa 2. janúar. Hún framleiðir 300
hestöfl. í sjálfu kauptúninu er orkan
notuð til ljósa, suðu og hitunar.
Hvenær komumt við Akureyringar
svo langt að það verði almenningi
kleift.
Einnig á að nota hana til þess að
reka frystihús síðar. Auk þess munu
nokkrir bæir úr næstu sveitum geta
fengið orku frá hinni nýju rafstöð.
Orkuverið er byggt við skurð all-
mikinn, er gerður hefir verið úr Laxár-
vatni til þess að ná nægilegri fallhæð
á sem auðveldastan hátt.
Pramh. á 4. síðu,
„Cavalcade" kemur.