Dagur - 30.01.1934, Blaðsíða 1
DAOUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
íögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
• » • • • • -•-* • • •
XVII. ár. j
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir l.des.
Akureyri 30. janúar 1934.
9. tbl.
Erlendar fréttir
Skil/a írar við Breía?
Grunnt hefir ætíð verið á góðu
milli sjálfstæðisríkisins írska og
Bretlands. frska þingið vill ekki
sverja Bretakonungi hollustueið
við þingsetningu. Um mánaða-
mótin nóv.—dez. ritaði Eamonn
de Valera, forseti fra, brezku
stjórninni bréf, og baðst ákveð-
ins svars, hvort Bretar hugsuðu
sér að beita valdi, ef írar segðu
skilið við þá að fullu og öllu.
Utanríkisráðherra Breta, J. H.
Thomas, las þetta bréf og svar
sitt í brezka þinginu 5. des. Svar-
ið var á þá leið, að hann áliti
spurninguna hégóma; gæti hann
ekki hugsað sér að í alvöru væri
spurt um hvað Bretland gerði, ef
eitthvert sambandsríki þess ryfi
samninga sína við það. Spurning-
unni yrði því eigi svarað af hálfu
Bretlands. Féllst þingið á þetta
svar utanríkisráðherrans.
írum þykir svarið loðið og þó í
raun réttri hótun um ófrið, ef
þeir segi sig ur samveldinu
brezka. Talað er um að De Valera
muni láta kosningarnar skera úr
skilnaðarfýsi íra og þá ef til vill
leggja á tæpasta vaðið.
FrákklaTid.
Eigendur vefnaðarverksmiðja á
Frakklandi hafa kvartað til
frönsku stjórnarinnar um sam-
keppni Japana, er ómögulegt sé
að standast á Frakklandi, sökum
láglauna verkalýðs í Japan. Sker-
ist franska stjórnin ekki í leikinn,
verksmiðjum á Frakklandi til
hjálpar, segja eigendur að þær
muni neyðast til þess að hætta
bráðlega.
# # *
Franska stjórnin hefir orðið að
segja af sér, sökum Stavinsky-
hneykslisins mikla. Er nú komið
á daginn, að Stavinsky, er skot-
inn var af lögreglunni, hefir haft
langan glæpaferil að baki. Brezk
blöð telja sérstaklega óheppilegt
að franska stjórnin skuli neyðast
til fráfara, sökum þess, að mjög
líklega hefði litið út, að henni
mundi hafa tekizt að afgreiða
fjárlögin hallalaust að þessu
sinni.
Japan.
Hermálaráðherra Japana ásak-
ar Soviet-Rússland fyrir ýkju-
fréttaburð um hernaðarráðstaf-
anir þeirra. Kveður Japan ekkert
vilja annað en friðinn.
* * *
Flotamálaráðherra Japana hef-
ir komið fram með nýjar tillögur
um endurskoðun samninga þeirra,
er enn eru í gildi, um flotastærð
Japana, Breta og Bandaríkja-
manna, en þeir mæla svo fyrir, að
Japanar hafi 3 herskip á móti
hverjum 5, er hinir hafa hvor um
sig. Kveður hann Japana hafa í
huga að krefjast jafnvígs flota,
er samningur þessi sé á enda.
* * *
Japanska stjórriin hefir sent í-
tölsku stjórninni mótmæli gegn
ræðu, er Mussolini nýlega hélt
um »gulu hættuna«. Kveða þeir
ummæli hans ómakleg og í alla
staði villandi.
* * *
Japanar hafa nýlega haldið
stórfenglegar heræfingar, þar
sem 600 flugvélar æfðu sig ásamt
neðansj ávarbátum.
Rússland.
Sovietstjórnin tilkynnir að höf-
uðstaður Ukranje verði framveg-
is Kieff (Kiænugarður forfeðra
vorra), i stað Kharkoff, er verið
hefir. — Líklega er ástæðan til
þessarar breytingar sú, að Kieff
er um 400 kílómetrum vestar í
landi en Kharkoff, og að Rússar
álíti Ukranjestjórnina því betur
setta þar til þess að hafa hendur
í hári sendimanna þeirra, er hún
fullyrðir að hinir þýzku Nazistar
hafi undanfarið gert út til þess
að æsa Ukranjebúa til uppreisn-
ar gegn Soviet-sambandinu og
til samningsrofa við það.
* * *
Sovietstjórnín og rússnesk blöð
kveða friðaryfirlýsingu Japana
yfirdrepsskap einan; segja að So-
viet-Rússland hafi leitað samn-
inga við þá, að leggja hugsanleg
deiluefni alvarleg í gerðardóm
framvegis, en Japanar hafi hafn-
að því. Ennfremur telja Rússar
vígbúnað Japana engu minni en
fullyrt hafi verið áður.
* ❖ s|e
Rússneskur húsasmiður hefir
fundið upp nýja tegund spegla,
er taka öllum áður kunnum
speglum fram um skyggingu, og
geta auk þess eigi brotnað.
Pólland.
Pólverjar auka nú mjög fjár-
frandög til hersins. Frakkar
sömuleiðis, aðallega til ramlegra
viggirðinga á austur-Iandamær-
unum. Belgir víggirða sig einnig
sem öruggast að austan. Lítur
eigi friðvænlega út í heiminum.
* ❖
Pólverjar og Þjóðverjar hafa
gert með sér 10 ára hlutleysis-
samning. Þessu er vel tekið af
pólskum og þýskum blöðum, en
misjafnlega í frönskum. En
Frakkar eiga, sem kunnugt er,
væna hönk fjárhagslega upp í
bakið á Pólverjum.
Annarstaðar að:
Gula fljótið (Hwangho) í Kína
hefir brotið bakkastíflur sínar og
breytt faiwegi, enn einu sinni. Er
helzt kennt um jarðskjálftum. óg-
urlegt vatnsflóð vellur um lág-
lendið og er talið að margar þús-
undir manna hafi þegar drukkn-
að. —
Hungursneyð geysar á Cuba.
Bandaríkjastjórn hefir þegar sent
matvæli fyrir 2.000.000 dali.
Brezka blaðið »The Spectator«,
kveður undirmál muni eiga sér
stað mflli Þjóðverja og Japana
um vopnabúnað, er aðallega muni
beinast að Rússum og Kínverj-
um.
Síldarverð
fer hækkandi í Noregi, að þvi
er útvarpsfréttir þaðan herma í
gær.
Innlendar fréttir
Árekstur varð milli tveggja
enskra togara, 7J4 sjómílu út af
mynni Dýrafjarðar. Skar stefni
annars togarans inn úr byrðing,
og inn í kolarúm á hinum, er
fylltist þegar af sjó og sökk á
3 mínútum. Flestir skipsverjar
voru undir þiljum. Alls fórust
tólf menn. Tveimur eða þremur
varð bjargað og fluttír til Þing-
eyrar við Dýrafjörð.
Frá Norðfirði er símað, að þar
sé allt fullt af síld, og landburð-
ur af öllum bátum. Togari fyllti
sig á þrem dægrum. Talið útlit
fyrir að þessi uppgripaveiði muni
haldast.
Dómur í máU Lárusar
J óhannessonar.
Með mikilli óþreyju hafa menn
beðið dóms í máli því, er Lárus
Jóhannesson hæstaréttarmála-
flutningsmaður höfðaði fyrirhönd
viðskiftamanns eins gegn Guð-
brandi Magnússyni fyrir hönd Á-
fengisverzlunarinnar og Ásgeiri
Ásgeirssyni fyrir hönd ríkissjóðs.
Er nú undirréttardómur fallinn f
málinu og eru stefndir sýkn-
aðir af máli þessu, en kæran var
sú, að árin 1928—1931 hefði á-
fengisverzlunin . lagt 12,41—
83,66% hærra á vín, en lögin
leyfa. — Málskostnaður fellur
niður. — Forsendur dómsins er
eigi búið að birta.
Bæjarstj órnarkosningar
á Seyðisfirði fóru svo, að A-
listi (Sjálfst.) fékk 208 atkv. og
kom að fjórum mönnum. B-listi
(komm.) fékk 34 atkv. og kom
engum að, en C-hsti (Alþfl. og
Framsókn) fékk 263 atkv. og kom
að 5 mönnum. Kosnir voru af A:
Eyjólfur Jónsson, Sigurður Arn-
grímsson, Theodór Blöndal og Jón
Jónsson, en af C: Haraldur Guð-
mundsson, Karl Finnbogason,
Gunnlaugur Jónsson, Elín Jóns-
dóttir og Guðmundur Benedikts-
son.
Kæra frá Oddgeiri Bárðarsyni
er komin fram á hendur Her-
manni Jónassyni logreglustjóra í
Reykjavík fyrir að hafa skotið
æðarfugl í landi bæjarins. Dóms-
málaráðuneytið hefir skipað
rannsóknardómara Arnljót Jóns-
son lögfræðing.
Hér og þar.
Söngfélagið »Vísir« á Siglufirði, hélt
10 ára afmæli sitt á laugardaginn og
sátu þar veizlu 200 manns. Fyrir minn-
um töluðu Sophus Blöndal, Guðmundur
Hannesson bæjarfógeti, Egill Stefáns-
son, Friðrik Hjartar, Aage Schiöth,
Þormóður Eyjólfsson.
Heiðursmeðlimir voru kjörnir prð-
fessor, sr. Bjarni Þorsteinsson, Sigurð-
ur Þórðarson, söngstjóri, Björgvin
Guðmundsson, Sigurður Birkis, Tryggvi
Kristinsson.
Fyrsti formaður »Vísis« var Halldór
Halldórsson frá Bolungarvík, einn
helzti stofnandinn. Núverandi söng-
stjóri, Þormóður Eyjólfsson, tók við
starfinu 1929.