Dagur - 06.03.1934, Blaðsíða 1

DAGUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞOR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. deB.
••••••
XVII. ár
•T
Akureyri 6. marz 1934.
24. tbl.
Erlendar fréttir.
Afvopnunin.
Stöðugt þrefa stórveldin um af-
vopnunartillögur sínar, og gengur
lítið né rekur. Þó telja síðustu
fréttir heldur hafa blásið byrleg-
ar síðustu viku, með því að Þjóð-
verjar og ítalir virðist nú sæmi-
lega fúsir til þess að ganga að
afvopnunartillögum Breta, er
meðal annars ganga í þá átt, að
engin stórþjóðanna skuli hafa
meira en 200.000 vígbúinna her-
manna á hvaða tíma sem er og
skuli þá eigi litið til þess að mis-
munur sé fólksfjölda í stórríkjun-
um.
Helzt stendur á Frökkum, er
telja eigi brezku tillögurnar
setja nægilegar skorður vígbún-
aði Þjóðverja, og telja, að t. d. öll
íþróttafélög þeirra séu þjálfuð til
allskonar hermennsku, þótt ei sé
það látið í veðri vaka.
Annars er engu minna rætt um
vaxandi vígbúnað, er fjöldi
manna óttast að fari í hönd, og
eigi að ástæðulausu, þrátt fyrir
allt afvopnunarskrafið. í brezka
þinginu báru jafnaðarmenn fram
tillögu um að -banna einkafyrir-
tækjum allt hergagnasmíði. En
stjórnin lagðist á móti þeirri til-
lögu, kvað hana eigi myndi ná til-
gangi sínum. Væri enn eigi frið-
vænlegra en svo, að öll ríki yrðu
jafnan að vera reiðubúin til hins
ýtrasta og yrði afleiðingin þá sú
ein, ef einkafyrirtæki eigi mættu
starfa að hergagnasmíði, að þá
yrði ríkið sjálft að taka það að
sér. Var tillagan felld. — Þá hef-
ir og Beatty, hinn nafnfrægi
brezki aðmíráll, krafizt þess, að
flotinn yrði aukinn að stórum
mun. Aðrar kröfur hafa og kom-
ið fram meðal Breta, að auka
mjög flugflotann og er vissa fyr-
ir því, að það verður gert.
• * •
Mjög mikið var selt á iðnsýn-
ingunni brezku síðastliðna viku.
Vænta Bretar sér góðs af og telja
þetta, ásamt öðru, t. d. 9% millj.
sterlingspunda veitingunni til
Cunnard skipasmíðisins, ótvíræð-
an vott þess, að nú sé loks að
rakna fram úr kreppunni.
Stavisky-hneykslið.
er stöðugt undir rannsókn í
Frakklandi og einna tíðræddast
mál á dagskrá. Hefir frú Stavi-
sky nú verið kölluð fyrir rann-
sóknarnefnd, er væntir þess, að
hún muni einhverju ljósi geta
varpað á starfsemi og glæpaferil
manns síns. Annars telja frönsk
blöð, að stöðugt komi nýtt og nýtt
í ljós, er bendi til þess, að Stavi-
sky hafi verið við miklu fleiri
stórkostlega glæpi riðinn, en fjár-
svikahneykslið. T. d. telja þau
sum, að hann muni hafa verið
foringi íkveikjufélags, er víða
hafi kveikt í, til þess að fá
greidda vátryggingu, þar á meðal
stórskipsins »Laplandic«, er mjög
var talað um á sínum tíma.
Lausn Dimitroffs.
Illa mæltist fyrir í flestum
stórblöðum erlendra ríkja, fang-
elsisvist Dimitroffs og félaga
han§, löngu eftir að þeir voru
dæmdir sýknir saka af ríkisrétt-
inum. Var margs til getið hvað
valda mundi. Opinberlega var
sagt, að ástæðan væri sú, að þeir
hefðu verið sviptir ríkisborgara-
rétti í föðurlandi sínu, Búlgaríu.
En annars var Göhring kennt um
varðhaldið, en talið að Goebbels
og Hitler vildu hlýða dómsúr-
skurðinum. Þykir mörgum þetta
hafa sannazt nú, er þeir félagar
voru svo skyndilega lausir látnir
og meðal annars benda til þess,
að Göhring muni brátt verða að
láta í minni pokann fyrir Hitler,
er þyki hann orðinn helzt til um-
svifamikill, enda muni Hitler ætla
að losa sig við Göhring, með því
að skipa hann sendiherra til ítal-
íu, líkt og Mussolini fór með fyrr-
verandi ástvin sinn, Balbo, er
hann gerði hann að landstjóra í
Afríku, svo að hann skyldi eigi
vaxa sér yfir höfuð í lýðhyllinni,
eftir flugferðina frægu til Amer-
íku í sumar.
Söderbloms minnst.
Alveg nýlega er út komið í
Svíþjóð minningarrit um Na-
than* Söderblom, erkibiskup. —
Hafa 70 nafnkenndir menn er-
lendir skrifað um hann, allir full-
ir aðdáunar á gáfum hans, dreng-
lyndi, fjöri og trúarstyrk. — Sö-
derblom var heimsfrægur maður
fyrir kirkjulega starfsemi, enda
vafalaust langtum glæsilegastur
kirkjuhöfðingi sinnar samtíðar.
* Hann var annars ekki skýrður Na-
than, en kallaði sig svo. Skírður var
hann Lars Olaf Jonathan.
Nýung í \M\ á flkureyri.
Línuvindur.
Smá-mótorbátum — trillum —■
er alltaf að fjölga við strendur
landsins. Hingað til hafa þessir
bátar ekki notað_ línuvindur eins
og stærri bátar og skip.
Vélaverkstæðið »Oddi« hér í
bænum (eigendur Jón Þorsteins-
son og Gunnlaugur Jónsson) hefir
byrjað að smíða^Jientugar, litlar
vindur í »trillur«, sem eins og
línuvindur í stórum mótorbátum
er snúið af hreyfli bátsins. Vind-
ur þessar eru gerðar eftir ná-
kvæmar athuganir á þörfum bát-
anna hér við land og verða seldar
við mjög sanngjörnu verði. Er
það mikill hægðarauki fyrir
»trillu«-eigendur, að geta fengið
þessi nauðsynlegu áhöld hér hjá
verkstæði, sem er þekkt að því,
að vanda sem bezt öll sín verk, í
stað þess að þurfa að panta þau
frá útlendum, óþekktum verk-
smiðjum með löngum fyrirvara.
Vélaverkstæðið »Oddi« sendir
þessi tæki fullgerð hvert á land
sem er gegn póstkröfu, og ann-
ast einnig um niðursetning þeirra
í báta hér á staðnum.
Línuvindur þessar eru þannig
gerðar, að mjög auðvelt er að
breyta þeim í vindu þá, sem
Sveinbjörn Jónsson hefir fundið
upp og reynd var í ólafsfirði í
fyrrasumar af Þorsteini Þor-
steinssyni. Er sú vinda þannig
Bæjarfréttir.
Ársliátíð Menntaskólans var haldin á
laugardaginn var, á messu hiris heilaga
Jóns, sem venja. er orðin. Hafði hinn
blessaði 'oiskup gefið gott veður á há-
tíðina, enda fór hún að öllu hið bezta
fram. Þórarinn Björnsson meistari
flutti stutt, en fróðlegt og skemmtilegt
erindi um »Le Rire« (»Hláturinn«) eft-
ir Bergson. Skólameistari talaði tvisvar
fallega, bauð gesti velkomna og þakkaði
fyrir minni skólans. Fyrir minni hins
blessaða biskups mælti óskar Magnús-
son frá Tungunesi, 6. bekk, Bárður
Jakobsson 5. bekk, fyrir minni skólans
og Árni Jónsson, 3. bekk, fyrir minni
kvenna og þótti öllum segjast ágæta
vel. Steingrímur Jónsson, bæjarfógeti
þakkaði hlýjum orðum og fögrum árn-
aðaróskum, skóla og nemendum fyrir
hönd gesta. Ragnar Jóhannesson, 6.
bekk, hafði ort einkar skemmtileg og
græzkulaus kvæði, til söngs undir horð-
Nýja-Bíó
þriðjudagskvöld kl. 9.
Alpýðusýnino Niðursett verð.
Arséne Lupin.
John og Lionel Barrymore.
Miðvikudagskvöld kl. 9
Dýzk tal og söngvamynd í 10 páltum.
Myndin er full af tjöri og fyndni,
enda leikin af pekktustu og vin-
sælustu skopleikurum Djúðverja.
Hljðmleikarnir í myndinni eru ettir
valsasniilinginn FRANZ LEHAR.
gerð að hún, auk þess að draga
línuna úr sjónum, sleppir henni
sjálfkrafa og hringar hana niður
í línustampana. Vinda þessi spar-
ar þannig eins manns verk fram
yfir aðrar vindur. Þessi uppfynd-
ing verður reynd til fullnustu nú
á vormánuðunum af 3—4 »trillu«-
bátum hér við Eyjafjörð. En með
vorinu mun þessi »dráttarmaður«
koma á markaðinn fyrir smábáta
og síðar fyrir stærri báta og línu-
vciðara. Geta þá þeir, sem hafa
fengið línuvindur hjá vélaverk-
stæðinu »Oddi«, með mjög lítilli
fyrirhöfn breytt þeim í þessar
nýju vindur, sem sjálfar hringa
línuna niður. Sv.
um; var og margt fleira sungið. Tvö-
faldur kvartett, undir stjórn Guðmund-
ar Matthiassonar frá Grímsey, söng, og
urðu margt að endurtaka. En er borð
voru upp tekin, var stiginn dillandi
dans, undir fiðlu Karls Runólfssonar
og píanóleik Gunnars Sigurgeirssonar,
en á milli sungu skólasveinar undir
leiðsögu Björgvins Guðmundssonar. —
Skólinn var mjög fagurlega skreyttur
og lýstur, í samræmi Við lit veggja og
ganga. Höfðu listfengir skólasveinar
að því starfað undir forystu Steinþórs
Sigurðssonar, meistara. Kökur allar
höfðu skólasveinar bakað sjálfir, önn-
uðust þeir veitingar, einkennisklæddir,
að loknu borðhaldi.
Blaðið hefir verið beðið að geta þess,
að aðgöngumiðar að árshátíð félags
verzlunar- og skrifstofufólks verði af-
hentir í Ryels B-deild fimmtudag og
föstudag og alls ekki eftir kl, 7 &
föstudagskvöld.