Dagur - 28.04.1934, Qupperneq 1

D AGUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhauns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞOK.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
Akureyri 28. apríl 1934.
46. tbl.
XVII, ár. ;;
Báur ManningarsjóOs.
Bréf Jóns Sigurðssonar.
Nýtt safn. Bókadeild
Menningarsjóðs. Rvík.
1933.
í hinu mikla og stórfróðlega
riti dr. Páls Eggerts ólasonar um
Jón Sigurðsson, er komizt svo að
orði í niðurlagskafla, að seint
muni verða svo ýtarlega ritað um
Jón forseta, að ekki megi jafnan
einhverju þar við auka. Mundi
þó mörgum sýnast sem flest kurl
muni vera komin til grafar, þau
er máli skipta, um þennan mesta
ástgoða íslenzku þjóðarinnar á
síðustu öldum og rit Páls Eggerts
sé verðugur minnisvarði yfir
hann í íslenzkum bókmehntum.
Hafði hans og áður verið ræki-
lega minnzt á hundrað ára af-
mæli hans 1911 og gaf Bók-
menntafélagið þá út stórt bindi
af bréfum hans.
Nú kemur til viðbótar nýtt
safn af bréfum Jóns frá Menn-
ingarsjóði og hefir Þorleifur H.
Bjarnason, yfirkennari í Reykja-
vík annazt um útgáfu bréfanna
að mestu leyti og gert það með
þeirri frábæru vandvirkni, sem
honum er lagin og ástúð við
minningu höfundarins. Hefir
hann ritað formála og ítarlegar
athugasemdir og skýringar við
bréfin, svo og látið fylgja áður
óprentaðar minnisgreinar nokk-
urra manna, sem forseta voru ná-
kunnugir. útgáfan er öll hin
prýðilegasta.
f þessu safni eru alls 130 bréf
til ýmissa nafnkunnra manna, en
flest eða fullur þriðjungur til Ei-
ríks meistara Magnússonar í
Cambridge, sem var frændi hans
og trúnaðarvinur. Má nærri geta,
að sitt af hverju beri á góma í
bréfum þessum, sem rituð eru í
hita og þunga dagsins og undrast
lesandinn hina geysilegu elju og
alhliða áhuga J. S. á öllum mál-
efnum fslands að fornu og nýju.
En hitt er ekki minna um vert,
að í þessum bréfum kemur Jón,
eins og gerist og gengur í kunn-
ingjabréfum, öldungis hispurs-
laust til dyranna eins og hann er
klæddur, og gefa bréfin að þvf
leyti miklu gleggri mynd af
manninum Jóni Sigurðssyni, en
allt ritverk P. E. ó., að því ó-
löstuðu.
Þegar maður les bréfin er eins
og maður sjái Jón Sigurðsson lif-
andi fyrir hugskotssjónum sínum,
þetta »mesta íturmenni, sem fs-
land hefir alið«, gunnreifan i bar-
áttunni, og stöðugt með hnyttin-
yrði og glettnisbros á vörum, en
aldrei illorður í garð andstæð-
ingsins. Þó að dynjandi eggjunar
og kapps kenni stundum í orðum
hans, þá er þó einhver skemmti-
legur göfugmennskusvipur yfir
hverju orði, sem flýtur úr penna
hans og baráttan ávallt hin
drengilegasta. »Það þykir mér
verst«, segir hann við Halldór
prófast á Hofi, »að þú kemur
ekki sem friðarins andi til að
blíðka okkar steinhörðu hjörtu og
smyrja þau með »oIeo« blíðleik-
ans. En hvað skal segja? — Nú
vantar líka Tryggva, Daníel
Thorlacius og fleiri góða drengi,
svo ég held megi segja, að ef
leggja skal Orminn langa mjög
langt fram í orustu í sumar, þá
muni verða »ávinnt um söxin«.
Eg vona samt þú skipir Páli ól-
afssyni að standa á öndverðan
meiðinn með okkur, og yrkja þá,
ef prósan dugir ekki, og lesa
Buslubæn yfir konungsfulltrúa
svo hann fari í kuðung ofan í há-
sæti sitt og geti ekki staðið upp-
réttur fyrr en hann gerir hvað
Páll segir honum«.
Þannig hvetur Jón lið sitt og
sækir ávallt fram með óbifandi
festu en bros á vörum og er ekki
að undra, þótt hann væri vinsæll
og þætti manna bezt til foringja
fallinn. Það er öllum gott, að
eiga sálufélag við slíka hrein-
hjartaða stjórnmálamenn, ekki
sízt nú á tímum, þegar hálfgild-
ings Sturlungaöld er að renna
upp á ný í okkar unga fullveldi.
Við lestur bréfanna fer manni ó-
sjálfrátt að þykja vænt um Jón
Sigurðsson eins og kunningja og
vin, sem maður hefir þekkt í lif-
anda lífi, og sú ósk hlýtur að
koma fram í hugann, sem Páll
Eggert gerir að ályktunarorðum
síns mikla og góða rits, að sem
flestir fslendingar læri að skipa
sér við hlið hans í dáð og dreng-
skap og tengi þannig sögu sína
við sögu hans. Áreiðanlega er
ekki unnt að kynnast honum bet-
ur, en að lesa bréf hans. Og þess
vegna hefir Menningarsjóður
unnið ágætt verk með því að gefa
bréf þessi út. Sýni nú þjóðin
hversu vel hún kann að meta
minningu sinna ágætustu sona.
Benjamín Kristjánsson.
Veðráttan hefir verið frekar köld
þenna mánuð, en í gær breyttist til
sunnanáttar og hlýju.
Glugga-
sýningar,
Stjórn íslenzku vikunnar á
Norðurlandi hefir ákveðið að
þrenn verðlaun skyldu veitt hér í
bænum fyrir beztu gluggasýning-
ar á íslenzkum vörum.
Undirrituð voru skipuð í dóm-
nefndina. Dómnefndin hefir aðal-
lega farið eftir þessu í dómum
sínum:
1) Að vörunum sé smekkega
komið fyrir, samfara því, að sýn-
ingin sé góð auglýsing fyrir vör-
urnar.
2) Ennfremur er tekið tillit til
mismunandi aðstöðu, bæði hvað
snertir gluggapláss og einnig
þess, að ein vörutegund getur ver-
ið hentugri til fallegrar glugga-
sýningar en önnur. Hér í bænum
eru það tiltölulega fáir gluggar,
sem talizt geta heppilegir til sýn-
inga og því fáir, sem gætu talizt
samkeppnisfærir, ef ekki væri
tekið tillit til þessarar mismun-
andi aðstöðu.
3) Dómnefndin hefir ekkert til-
lit tekið til vörugæða.
Því miður virðast flestir þeir,
sem hafa ráð á litlu gluggaplássi,
ekki hafa talið sig samkeppnis-
færa og því sýnt lítinn áhuga á
því að útbúa smekklegar sýning-
ar, enda þótt margir þeirra hafi
sýningar á fjölbreyttum, íslenzk-
um vörum, en líka eru til stórir
sýningargluggar hér í bænum,
þar sem ekkert sérstakt hefir ver-
ið gert til þess að vekja athygli á.
Vegna þess að nokkrar sýning-
ar hafa orðið síðbúnar, hefir
dómur nefndarinnar ekki birzt
Útvarpið.
Sunnudag: Kl. 15 sr. Ragnar E. Kvar-
an; kl. 18.45 sr. Friðrik Hallgríms-
son: Barnaerindi; kl. 20 Magnús
Jónsson, prófessor: Erindi; kl. 20.30
Guðm. Einarsson frá Miðdal: Eld-
gosið; kl. 21.15 hljóml. Beethoven: 6.
symfónía.
Mánudag: Kl. 19.25 Ben G. Waage:
Erindi; kl. 20 Vilhj. Gíslason: Er-
indi; kl. 21 Alþýðulög; Pétur Jóns-
son syngur. — Síðan grammófón-
hljómleikar; Debussy.
Skíðastaðafélagið efnir til skíðaferð-
ar, fyrir félags- og utanfélagsmenn, á
morgun, austur á Vaðlaheiði, ef veður
leyfir. Er þar ágætt skíðafæri. Farið
frá B. S. A. kl. 8%. Áskriftarlisti
liggur frammi í verzl. »Norður!and«,
Héimeð tilkynnist að Brynja
Guðlaugsdóttir andaðist á Krist-
neshæli 23. þ. m. Jarðarförin
fer fram frá Akureyrarkirkju
föstudaginn 4. maí n. k, kl. 2
e. h. — Kransar afbeðnir.
Aðstandendur.
fyrr en nú, til þess að sem flestar
sýningar gætu komið til greina.
Þessi verðlaun hafa verið veitt:
1. verðlaun. Kjötbúð K. E. A.;
deildarstjóri Jóhann Kröyer;
gluggi í brauðbúð K. E. A.
2. verðlaun. Sýning á Kvarans
skóm hjá vefnaðarvörudeild K. E.
A.; deildarst. Arthúr Guðmundss.
3. verðlaun. Kaffibrennsla Ak-
ureyrar (Stefán Árnason); sýn-
ing í glugga hjá Jóni Guðmann.
Þuríður Ragnars.
Sveinbjörn Jónsson.
Steinþór Sigurðsson.
Röðun í glugga Kjötbúðarinn-
ar mun aðallega hafa annast
Benedikt Guðmundsson bjúgu-
gerðarmaður; í skó-glugganum
Arthur Guðmundsson deildar-
stjóri; í glugga Kaffibrennslu
Akureyrar, eigandinn, Stefán
Árnason.
Verðlaunin munu hafa verið
veitt fyrir sýningar, er fram voru
komnar á fimmtudagskvöld. —
Mjög smekkíegar sýningar á
köldu borði komu fram á föstu-
dagskvöld frá gistihúsunum
»Goðafossi« og »Gullfossi« í
gluggum Jóns G. Guðmanns,
kaupmanns.
Mannalát. f fyrrinótt varð Ingólfur
Kristjánsson, skipstjóri frá Framnesi,
bráðkvaddur um borð í Nova, er hún
var nýfarin héðan, komin út að Hjalt-
syni. Sneri skipið aftur með líkið hingað.
Látinn Vestur-fsle7idingur. Sú fregn
barst hingað með síðasta pósti, að lát-
izt hefði á sumardaginn fyrsta Sigur-
jón Bergvinsson frá Sörlastöðum. —
Sigurjón var tvíkvæntur. Fyrri kona
hans var Margrét, systir Sigtryggs
Jónssonar byggingameistara ogJóninnu
í Höfnum, en síðari kona hans var
Anna Þorkelsdóttir, systir Þorkels Þor-
kelssonar veðurstofustjóra. Meðal barna
þeirra var kona Lárusar Rist leikfimi-
kennara. — Sigurjón bjó seinast að
Glæsibæ í Skagafirði. Hann var óvenju
greindur maður og íslenzkur í anda.
Hann náði hárri elli, hefir sjálfsagt
orðið hérumbil hálfníræður.