Dagur - 01.05.1934, Blaðsíða 1
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓK.
Norðurgötu 3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
Akureyri 1. maí 1934.
" 47. tbl.
Innlendar fréttir.
Stúdentar kljást í Rvík.
Að því er »Nýja Dagblaðið«
hermir hefir stúdentum syðra
hitnað í barmi nýlega í tilefni af
heimboði frá brezkum háskólum.
Stúdentafélagiö var að vísu áður
klofnað. Eru nú gefin út tvö stú-
dentablöð auk gamla 1. dez. blaðs-
ins, annað af róttækum stúdent-
um, en hitt af nazistum, með
hakakrossi Hitlers á fremstu síðu.
i Englandsförinni verða 6 stú-
dentar, nýlega valdir af nefnd,
sem til þess var kosin innan stú-
dentaráósins. Þessir 6 eru: Bald-
ur Jakobsson, Páll Hallgrímsson,
Auður Auðuns, Lea Eggertsdóttir,
Bjarni Bjarnason og Sigurður
Samúelsson. Er enginn af þessum
kommúnisti, en m. a. k. einn naz-
isti, Baldur Johnsen, að því er
»N. D.« hermir. Bar nefndin það
fyi'ir sig um þetta val, að hún
hefði ekki treyst sér til að senda
neinn kommúnista, sökum þess að
þeir, er til mála hefðu komið,
hefðu þverneitað að taka ofan
fyrir þjóðsöngvum íslands og
Englands í förinni.
Heimtuðu nú kommúnistar í há-
skólanum kallaðan saman almenn-
an stúdentafund fyrra sunnudag.
Báru þeir þar fram vantraust
á stúdentaráðið, og var það fellt
með 40 atkvæðum gegn 17. Var
því næst borin fram tillaga um
að lýsa »fyrirlitningu« á komm-
únistum og öllu þeirra athæfi, og
var hún samþykkt með 30 atkv.
gegn rúmlega 20.
Kvað nú vera ólgandi hiti i
stúdentafélögunum út af öllu
þessu.
Kvoldmáltíð
„islenzku vikoDiar“
Eins og getið var um í siðasta
blaði, sýndu gistihúsin Goðafoss
og Gullfoss matborð, hlaðin köld-
um dýrindisréttum, í glugga Jóns
G. Guðmanns, kaupmanns. — Á
laugardagskvöldið var blaða-
mönnum og fréttaritara útvarps-
ins boðið til snæðings þessa lost-
ætis í glugganum.
Danir hafa sitt Smörrebröd,
Frakkar hors d’oemre, ítalir
antipasti, Malayar curry nusi og
Svíarnir »smjörgæsina«, en þegar
loksins sá tími kemur, að íslenzku
viðskiftaviti þóknast að kynna út-
lendingum kalt borð íslenzkt, með
íslenzkum þjóðréttum, þá er eng-
um betur treystandi en hinum á- -
gætu forstöðukonum þessara ak-
ureyrsku gistihúsa, að koma mat-
glöggum ferðalöngum þessa tára-
dals í skilning um að hér á ís-
landi geta þeir engu síður veitt
sér gómsaðningu og hugsvölun í
senn.
Að dæma í millum framreiðslu
og skreytingar er eigi vort verk,
enda ofraun, auk þess sem rúmið
mundi takmarka forsendurnar.
En að telja fram alla réttina,
eða helming þeirra, yrði sem mál-
tíðalýsing GrÖndals í Heljarslóð-
arorustu. Og hvar ætti að byrja
og hvar að enda? Á ginnandi
hlaupréttum; glærum hákarlinum,
»tólf ára og þrettán ára þó«; á
kitlandi kryddsíld; á sætsíldinni,
er mjólkar matvanda munnvatns-
kirtla, sem ærstritlu stöðulkona;
á ljúfsárum laukréttum; á rikl-
ingnum, angandi af úrsöltum suð-
vestanvindum og sætolíu sjálfs
síns; á sterkjufitu slagvefjunnar;
ilmhita Pétursseljunnar; á gagn-
sýrandi Ijúffengi lundabagga og
sviða; á munntömum laxi í »may-
onnese«-ídýfu; á bleikjunni au
naturel; á sættælandi súrhvalnum,
mjúkum eins og meyjarhörundi; á
jarðeimdri anganmunuö rjúpna-
laufs og lyngheiða í rjúpubrjóst-
um blíðmeyra? Nei, hér stoða
engin orð, aðeins yfirnáttúrleg
skynjan og tilfinning ilm- og
bragðtauga matsiðaðra manna
fær sungið hæfan löfsöng haf-
straumalífi voru, magnkynngi ís-
lenzkrar moldar og hugviti og
handleikni þeirra húsmæðrasnill-
inga er hér hafa um fjallað.
Nœr og fjœr.
Jörðin Staðartunga er EKKI laus til
ábúðar eins og stóð í auglýsingu í
finimtudagsblaðinu síðasta. Bæjarnafn-
ið hafði misritazt, átti að vera Búðar-
nes. Sbr. augl. á öðrum stað hér í
blaðinu.
fslenzka vikan í barnaskólanum. Á
mánudagsmorgun í vikunni sem leið
fluttu kennarar smáerindi um tilgang
íslenzku vikunnar í öllujn belckjum
skólans, en börnin sungu ýmsa ættjarð-
arsöngva. Á þriðjudagsmorgun skrif-
uðu bömin í elztu bekkjum skólans rit-
gerð um íslenzku vikuna og þýðingu
hennar. Skólinn var skreyttur fánum
að innan, alla vikuna.
Eins og lesendum þessa blaðs
er kunnugt, ver stofnað Fram-
sóknarfélag í Höfðahverfi í vet-
ur, fyrir forgöngu nokkurra á-
hugasamra manna í sveitinni. —-
Skýrði eg frá þessari félagsstofn-
un í blaðinu Degi þ. 24. marz s.
1., auk þess sem eg hafði nokkr-
ar setningar eftir ónafngreindum
bændum þar ytra. Var allt það,
sem eg sagði, rétt með farið, enda
hafði eg heimildir mínar frá
kunnugum mönnum.En nú hefir
þó svo undarlega borið við, að
það sem eg sagði frá, hefir ný-
lega verið gert að umtalsefni í
blaðinu fslendingi(8. þ. m.), und-
irritað Höfðhverfingur. Er þar
fyrst ráðist á hið nýstofnaða fé-
lag með ósönnum fréttaburði, og
síðan sjálfan mig, og mér borinn
á brýn ódrengskapur, og jafnvel
aðdróttanir að sögufalsi. Á þess-
um vettvangi mun eg ekki víkja
sérstaklega að persónulegum
meiðyrðum, í minn garð, í grein
Höfðhverfingsins. Læt þess að-
eins getið, að eg hefi þegar gert
ráðstafanir til þess að láta rit-
stjóra íslendings sæta ábyrgð að
lögum, þeirra ummæla vegna. En
af því að grein þessi er að mestu
leyti í ósamræmi við sannleikann,
langar mig til þess að biðja rit-
stjóra Dags fyrir svar þetta, svo
mönnum geti gefizt kostur á að
yfirvega og athuga bardagaað-
ferðir og sannleiksást andstæð-
inga Framsóknarflokksins I
Höfðahverfi. Þessi greinarhöf-
undur í íslendingi hefir að vísu
ekki þorað að rita nafn sitt undir
ummælin. Hefir hann efalaust
vitað, hve mikil ósannindi hann
fór með, og þessvegna talið það
hyggilegra og hættuminna, að
skríða í skugganum, fela sig á
bak við heiðarlega Höfðhverfinga
og vega þannig að hinu nýstofn-
aða félagi og mér á bak við tjöld-
in, heldur en að láta sjá sig í
réttu Ijósi. Er það ekki líka sið-
ur allra þeirra, sem hafa svarta
samvizku, að fara þannig að, og
er þetta í nokkru ósamræmi við
bardagaaðferðir íhaldsmanna —
hvort sem þeir byggja borg eða
sveit? En Höfðhverfingar eiga
fulla heimtingu á því, að hann
skríði úr skoti sínu út í dagsljós-
ið, svo þeir geti athugað hann í
birtunni, og þakkað honum á við-
eigandi hátt, það sem hann hefir
um þá sagt. En nú skal að nokkru
leyti drepið á stofnun þessa áður-
nefnda félags.
Þegar stofnfundur Framsókn-
arfélagsins var haldinn, hafði
þetta verið boðað nokkrum mönn-
um, sem fylgja Framsóknar-
flokknum, en vitanlega ekki öðr-
um, enda höfðu aðrir ekki erindi
á þenna fund. Var fremur slæmt
gangfæri þenna dag, og komu því
færri en annars hefði orðið, en þó
mættu milli 20—30 manns. Gengu
21 maður í félagið, en hinir sem
ekki vildu ákveða sig á þessum
fundi, lýstu því yfir að þeir væru
ákveðnir Framsóknarmenn, og
hefðu alltaf kosið með þeim flokki
og var það því samþykkt, að þeir
fengju að sitja á fundi, þá lög
voru samin, vitanlega sniðin í
anda laga þeirra, sem síðasta
Flokksþing Framsóknar í Reykja-
vík, hafði samið og samþykkt, og
með hliðsjón af lögum Framsókn-
arfélags Ljósavatnshrepps, sem
stofnað var 1927. Voru þau síðan
rædd grein fyrir grein, og urðu
litlar umræður um þau, nema 3.
grein b, er hljóðaði þannig:
»Með því að vinna að kosningu
þeirra manna, í allar opinberar
trúnaðarstöður, sem eru fylgjandi
stefnuskrá flokksins« (þ.e. Fram-
sóknar).
Mæltu aðallega tveir félags-
menn lítillega á móti þessari laga-
grein, og vildi annar láta fella
hana alveg úr, en það var fellt,
með nokkrum meiri hluta atkvæða
— hinn vildi láta bæta þessum
miðlunarorðum inn í: »að öðru
jöfnu«, en það var sömuleiðis
fellt með allmiklum atkvæðamun.
Síðan voru lögin í heild sinni les-
in upp og samþykkt með öllum
greiddum atkvæðum. — Eg hefi
skýrt frá þessu eins rétt og hægt
er, eða nákvæmlega eins og það
skeði, svo mönnum geti gefist
kostur á að bera þessa 3. grein,
eins og hún stendur skrifuð í lög-
um Framsóknarfélagsins, saman
við það, sem hinn nafnlausi Höfð-
hverfingur í íslendingi skýrir frá.
Og svo geta menn dæmt sjálfirum
sannleiksgildi orða hans. Vægast
sagt hefir hann farið þarna með
allmiklar blekkingar, svo eg taki
ekki dýpra í árinni, og hvað það
snertir, að allt hafi ætlað í bál
og brand út af þessu á fundinum,
og að félagiö muni klofna vegna
þessarar lagagreinar, eins og
hann segist hafa eftir einum af
stofnendum Framsóknarfélagsins,
eru tilhæfulaus ósannindi, sem
við engin rök hafa að styðjast.
Væri gaman, ef hann vildi benda