Dagur - 16.06.1934, Blaðsíða 1

D AGU R
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Aígresðsían
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
XVII
Akureyri 16. júní 1934.
67. tbl.

Fundir í Skagafirði.
Eins og áður hefir verið frá
skýrt í þessu blaði, boðaði Her-
mann Jónasson lögreglustjóri til
funda í Skagafirði, til þess að
ræða um dómsmálastjórn, og
jafnframt skoraði hann á Magnús
Guðmundsson að mæta á þessum
fundum og ræða við sig um þessi
mál. M. G. varð við áskoruninni.
Fundirnir voru haldnir 10., 11. og
12. þ. m., sá fyrsti á Hofsós, ann-
ar á Sauðárkrók og sá þriðji og
síðasti við Steinstaðalaug.
Dagur hefir fengið sérstakar
fregnir af Sauðárkróksfundinum.
Þar munu hafa mætt um 300
manns, en allir voru fundirnir
mjög vel sóttir. Fýsti menn mjög
að heyra þá eigast við um þessi
mál, þá H. J. og M. G. Fyrir-
komulag á fundunum var þannig,
að þessir tveir menn áttu að leiða
saman hesta sína, en aðrir að
vera áheyíendur. Báðir höfðu þeir
H. J. og M. G. jafnan ræðutíma
eins og sjálfsagt var. Hermann
hóf umræðurnar, en Magnús
svaraði eftir þvi sem hann var
maður til. En svo fóru leikar á
Sauðárkróksfundinúm, að Magn.
Guðm. notaði aðeins nokkurn
hluta af þeim ræðutíma, er hon-
um bar, til andsvara. Hermann
ræddi meðal annars um íslands-
bankamálið, Behrensmálið, mál
Björns Gíslasonar og hið svo-
nefnda »æðarkollumál« og sýndi
fram á hið afskaplega réttarfar í
stjórnartíð núverandi dómsmála-
ráðherra. Magn. Guðm. reyndi að
»pexa« fyrst i stað, en smádró af
honum eftir því sem á leið og að
síðustu gafst hann alveg upp. Er
almennt litið svo á í Skagafirði,
að M. G. hafi farið hina mestu
hrakför á þessurn fundum. Kom
það meöal annars í ljós á þann
hátt, að fylgismenn M. Guðm. i
Skagafirði, íhaldsmennirnir, gátu
ekki setið rólegir undir ádeiluræð-
um Hermanns Jónassonar, báðu
ákaft um orðið, eða gripu fram í
ræður hans. Einkum gerði einn
fundarmanna á Sauðárkróksfund-
inum, guðsmaðurinn Amór prest-
ur í Hvammi, mikið að því. Hróp-
aði hann margsinnis upp hin
smekklegu orð: »lyg'i, lygi«, og
þótti fundarmönnum þa£ miður
prestslegt orðbragð. Sauðárkróks-
fundinum lauk með því, að Sig-
urður Björnsson, mágur Magn.
Guðm., rauk upp og hellti ókvæð-
isorðum yfir Hermann Jónasson
fyrir það, að hann hafði flett of-
an af dómsmálastjprn Magnúsar
Guðmundssonar, og tók sér á
þann hátt Bessaleyfi fram yfir
aðra fundarmenn.
Eftir að Sauðárkróksfundinum
sleit, höfðu íhaldsmenn smáklíku-
fundi og voru hinir súrustu í
skapi út af yfirburðum Hermanns
og hrakför Magn. Guðm. Höfðu
kaupmenn á Sauðárkróki og fleiri
flokksmenn M. G. orð á því, að
það 'hefði verið mikill asnaskap-
ur af honum að láta narra sig
út í þessi fundahöld, þar sem
hann hefði ekki staðið sig betur
en raun varð á, og voru þeir
vansælir út af hrakförum M. G.
Hafði þá einn úr þeim hóp haft
það á orði, aö illa hefði setið á
M. G. að þora ekki að mæta, því
auðvitað hefði það verið lagt hon-
um út til hinnar mestu minnk-
unnar. Þá gall við einn illræmd-
asti íhaldsmaður í kjördæminu:
Hann þurfti ekkert að mæta,
hann hefði getað látizt vera veik-
ur!!
Móti ihaldinu.
Kunnugir menn fullyrða að ekki
komi til nokKurra mála að Einar
Olgeirsson geti orðið þingmaður
Akureyrar í þetta skipti. Hann
hafi að minnsta kosti 250 atkv.
færra en ísberg. Og er það að
vonum, eftir öll fíflalæti komm-
únista hér í vor. Er þar með al-
veg vonlaust að kommúnistar
komi að nokkrum manni í kjör-
dæmi eða fái nokkurt uppbótar-
sæti. öll þau atkvæði, sem þeim
eru greidd verða því gersamlega
ónýt. Nema að því leyti, að þau
hjálpa íhaldinu óbeinlínis, þar
sem þau eru tekin frá hinum um-
bótaflokkunum í landinu.
Talið er því sennilegt að all-
margt frjálslyndra manna hér í
bænum, sem hafa greitt E. O. at-
kvæði, muni ekki kasta þeim
þannig á glæ í þetta skipti. Því
valda hin nýju kosningalög. Þeir
munu greiða umbótaflokkunum
atkvæði, til þess að styðja þá í
baráttunni við íhaldið.
Nú er Framsóknarflokkurinn
aðalvígi þeirra manna, sem ekki
vilja að íhaldið stjórni landinu.
Hann sigraði það 1927, og síðan
hefir íhaldinu ekki tekizt að ná
meirihluta á alþingi. Baráttan
stendur um það, hvort landinu á
að stjórna til hagsbóta fyrir al-
menning. Hún stendur um þhð,
hvort stefna Hermanns Jónasson-
ar í lögreglumálum, eða stefna
Magnúsar Guðmundssonar, á að
ráða. Fáein atkvæði hér á Akur-
eyri geta ráðið því, hver fær úr-
slitavaldið á Alþingi. Það getur
allt oltið á því, hvort íhaldið fær
síðasta uppbótarsætið eða ekki.
Því eins og menn vita, er ekki
víst hve mörg uppbótarsætin
verða. Það fer eftir hlutfallstölum
flokkanna.
Vegna þessarar aðstöðu gera
allir frjálslyndir menn hér ,á Ak-
ureyri hyggilegast með því að
kjósa frambjóðanda Framsóknar-
flokksins.
A.
Sjáliliiöf a SlfiinÉíii.
f kosningastyrjöldinni, sem háð
er þessa dagana um allt land,
hafa rifjast upp tveir merkilegir
atburðir í stjórnmálasögu Stranda-
sýslu. Tveir fyrrverandi þing-
menn þess kjördæmis hafa verið
felldir í næstu kosningum eftir að
þeir hafa orðið sjálfkjörnir í sýsl-
unni.
Margar og að vísu nokkuð
sundurleitar fregnir berast af við-
ureigninni í Strandasýslu. Póli-
tískum skylmingum milli fram-
bjóðenda í kjördæmum landsins
er nú veitt meiri athygli en
nokkru sinni fyrr, en þó hvergi
meiri en í Strandasýslu. — Nú
berast þær fregnir um allt land,
að Tryggvi Þórhallsson ei^i mjög
í vök að verjast fyrir sókn ein-
hvers hins heilsteyptasta og ötul-
asta áhugamanns í liði Fram-
sóknarmanna. — Þetta er ekki
torskilið. — Tryggvi Þórhallsson
átti, meðan hann var í Framsókn-
arflokknum, nálega hvers manns
aðdáun á Ströndum, jafnvel þó
ekki fylgdu honum allir á kjör-
degi. Ræðumennska hans og
framkoma þótti hvarvetna stór-
um afburðamikil.
Nú berast af Ströndum skjótar
og háværar fregnir um allt land
og ber það einkum til, að mjög
þykir þrugðið til ólíkinda um
kappann Tryggva Þórhallsson.
Hann hefir, jafnvel í stjórnar-
sessi, ávallt haft sóknarstöðu í
stjórnmálum, þangað til hann tók
að semja frið við íhaldið eftir
þingrofið 1931. Síðan hefir hann
hrökklazt undan brekkunni og nú
forstjóri verzlunarinnar París
hér í bæ, andaðist í gærkvöldi.
Hann hefir að undanförnu legið
rúmfastur vegna meiðsla í fæti.
Er talið að hjartabilun hafi orðið
orsöð í dauða hans..
Þórsteinn sál. var ekki þrítug-
ur að aldri.
er svo komið, að hann hefir orðið
að búast til varnar á Ströndum
og hefir sú vörn orðið honum því
örðugri, sem lengur hafa verið
þreytt orðaskipti milli frambjóð-
endanna í kjördæminu. Mann-
spilling íhaldsaflanna, . sem Tr.
Þórhallson hefir verið ofurseldur
síðustu árin, hefir komið glöggt
fram í veikleika hans að verja
málstað sinn í kjördæminu. Eftir
því sem fundir urðu fleiri, varð
það auðsærra að hann var þrot-
inn að fylgi. Norðantil í kjör-
dæminu er mælt að hann hafi
haft nokkurt persónulegt fylgi á
fundunum, en að það hafi farið
þverrandi eftir því sem sunnar
dró í sýsluna. Á Borðeyri flutti
Tryggvi Þórhallsson 1 y% klst.
ræðu með sínum fyrri og alkunna
ræðumannsbrag. Vildi hann þar
freista að rétta við hnignandi
fylgi. —r Tveir kjósendur af á
þriðja hundrað viðstaddra klöpp-
uðu honum lof í lófa. En fyrir
sóknarræðu Hermanns Jónasson-
ar klappaði þorri fundarmanna.
Eftir það hélt Tryggvi Þórhalls-
son suður til Reykjavíkur og var
þó áður mælt, að líann hefði ætl-
að sér að taka þátt í fundahöldum
í Húnavatnssýslu.
Bændaflokksmenn í kjördæm-
um landsins hafa orðið nokkuð
toginleitir við þessi tíðindi af
Ströndum. Oftrúin á það að mað-
urinn skapaði málstað, betri en
hann er, hefir brugðizt. Svik
Tryggva Þorhallssonar við þann
flokk, sem hann hefir starfað fyr-
ir og sem hefir lyft honum sjálf-
um til æðstu metorða, hafa skap-
að honum mjög óvirðulega varn-
arstöðu í hans eigin kjördæmi.
Má þar, og er ekki óviðeigandi
að nota um Tryggva Þórhallsson
þau orð, sem Þórður Sturluson
mælti við Sighvat bróður sinn, að
»þar hafi mest eftir sig orðið«,
þvílíkur sem ofsi hans hafi verið,