Dagur - 23.06.1934, Blaðsíða 2
196
DáGDR
70. tbl.
Til minnis við
Allar framfarir áranna 1927—
1931 voru gerðar fyrir það, sem
góðærið og skilvís innheimta gaf
af sér. Á þessum árum stóð vaxta-
byrði ríkisins í stað, þegar frá er
dregið tap á spekúlöntum íhalds-
ins í íslandsbanka.
íhaldsmennirnir Pétur Magn-
ússon og Jakob Möller virtu ís-
landsbanka á einni nóttu 1930 og
sögðu, að hann ættí fyrir skuld-
um. íhaldsmenn vildu þá láta rík-
ið taka ábyrgð á öllum skuldum
hans. Af þeim skuldum er nú bú-
ið að afskrifa 6 milljónir.
íhaldsmenn segjast vilja spara
fé hins opinbera. — Jón Þorl.
hefir í árslaun 17 þús. kr. —
Jakob Möller hefir haft fyrir
einskisvert »bankaeftirlit« 16
þús., en nú kvað vera búið að
færa það niður í 13 þús. kr. á
ári. — Hafnarstjórinn í Reykja-
vík hefir í árslaun 18 þús. kr. og
rafmagnsstjórinn 22 þús. kr. —
Richard Thors hefir 24 þúsund
frá íslenzkum fiskimönnum, og
Ólafur Thors 18 þús., en þarf
uppbót, til þess að geta lifað. —
Knútur Zimsen hefir í eftirlaun
10 þús. kr.
Hvar finnst kjósendum ætti að
byrja að spara.
Árin 1917—1927 hækkaði. í-
haldið skuldir ríkissjóðs urn 26
milljónir. Upp undir helming þess
fór í tekjuhalla ríkissjóðs, hitt
til bankanna. Af því hafa nú 3
milljónir tapazt í íslandsbanka.
Bankarnir hafa tapað og af-
skrifað um 36 millj. kr. Af því
hafa 32 millj. farið í sóun íhalds-
spekúlanta.
vorkunn þó þeir hugsi svo. Sæmi-
lega greindir menn fá alls ekki
komið því saman, að þeir eigi í
senn að berjast á móti tækifæris-
sinnum og kjósa þá á þing, eins
og þeim er sagt að gera hér á Ak-
ureyri með »félaga« Einar 01-
geirsson.
E. 0. hefir nýskeð sannað á
hinn áþreifanlegasta hátt, að
hann er tækifærissinni. Fyrir all-
löngu síðan sýndi Jónas Jónsson
fram á fánýti kommúnismans hér
á landi og hvílíkar hégiljur kenn-
ingar Einars Olgeirssonar væru.
Er þetta sú eina fræðilega árás
á hendur kommúnismanum, sem
um hefir munað. Hvað gerir E.
0. ? Hann þegir. Svo líður mánuð-
ur eftir mánuð, að hann svarar
engu. Honum er lagt það út til
minnkunar að renna alveg af
hólmi. En svarið kom að lokum.
E. 0. notar tækifærið og lætur
svarið koma út rétt fyrir kosn-
ingarnar, svo að ekki vinnist tími
til að rífa það niður fyrr en að
kosningum afstöðnum. Hvað er
þetta annað en að nota hagkvæm
tækifæri hæpnum málstað til
framdráttar? E. 0. þorir ekki, að
J. J. fái tækifæri til þess að varpa
á nýjan leik Ijósi yfir lélegan
málstað kommúnista fyrr en eftir
kosningarnar 24. þ. m.
Er trú E. 0. á sannleikanníhans
tigin kenningum farin að þila?
kjorborðið.
ihaldsmenn segja, að erlendar
skuldir hafi á árunum 1927—1931
aukizt úr 40 millj. í 80 millj. kr.
Samvinnufélögin skulda sama og
ekkert erlendis. fhaldsmenn hafa
þá hlotið að auka þessar skuldir
um allt að 30 millj. kr.
Árin 1927—1931 hækkuðu
Framsóknarmenn ríkisskuldirnar
um rúmar 11 milljónir. Var það
afleiðing af sukki íhaldsmanna
með fé bankanna. Af því gengu 8
milljónir til bankanna í veltufé
handa almenningi, en 3 milj. í
síldarbræðsluna, símstöðina og
útvarpsstöðina. Stofnanir þessar
standa undir lánunum.
íhaldsmenn hafa þannig stofn-
að til eyðsluskulda ríkissjóðs. Þeir
bera að langmestu leyti ábyrgð á
töpum bankanna. Þeir bera beint
og óbeint ábyrgð á meginhluta
af skuldum íslendinga erlendis,
80 milljónum.
Á árunum 1927—1930 voru
frámlög ríkissjóðs til vega 4 millj.
837 þús. kr., til brúa 1 millj. 583
þús. kr., til síma 1 millj. 980 þús.
kr., til nýbýla og endurbyggðra
bæja í sveitum 1 millj. 224 þús.
kr. Á sömu árum voru reistir
skólar: Staðarfellsskólinn, Hús-
mæðraskóli á Laugum, Hallorms-
staðaskóli, Laugarvatnsskóli,
Reykholtsskóli og Reykjaskóli.
Auk þess reistir nokkrir heima-
vistarskólar í sveitum. Til hafn-
arbóta var á þessum árum varið
úr ríkissjóði 531 þús. kr. Styrkur
o glán til mjólkurbúa 590 þús. kr.
Allft oþiirla eyðsla, seg-
ir íhaldið!
Atkvœðagreiðsla
á kjördegi.
Svo segir í 76. gr. kosninga-
laganna:
»Kjörfund skal setjá á kjörstað
eigi síðar en kl. 12 á hádegi, en í
kaupstöðum kl. 10 árdegis, og
skal þá viðstödd öll kjörstjórn-
in...«.
Samkv. þessu verður kjörfund-
ur settur hér á Akureyri kl. 10 f
fyrramálið og kosningaáthöfnin
byrjar skömmu síðar. Kosið verð-
ur í 5 kjördeildum, svo atkvæða-
greiðslunni ætti ekki að verða
lokið mjög seint.
97. gr. laganna hljóðar svo:
»Atkvæðagreiðslu má ekki slíta
fyrr en 8 klukkustundir eru liðn-
ar frá því að byrjað var að taka
viö atkvæðum, og aldrei fyrr en
hálf klukkustund er liðin frá því
kjósandi gaf sig síðast fram. At-
kvæðagreiðslu má þó slíta, er all-
ir, sem á kjörskrá standa, hafa
greitt atkvæði og eftir 5 klukku-
stundir, ef öll kjörstjórnin og um-
boðsmenn eru sammála um það,
enda sé þá hálf klukkustund liðin
frá því kjósandi gaf sig síðast
fram. Nú hefir kjörfundur staðið
12 klukkustundir, og má þá slíta
kjörfundi þegar fjórðungur
klukkustundar er liðinn frá því að
kjósandi gaf sig síðast fram«,
Raoolínodans Itominisla.
Blað kommúnista, »Verkamað-
urinn«, sem út kom 19. þ. m., er
að fræða lesendur sína um það,
sem ég hafi sagt á framboðsfund-
inum hér, og af því að hvergi er
gerð tilraun til, svo séð verði, að
hafa rétt eftir mér, eða skýra
rétt frá því, sem gerðist, þykir
mér hlýða að gera nokkrar at-
hugasemdir við ummæli blaðsins.
f •
Blaðið segir, að ég hafi lofað
mjög lausn kjördæmamálsins.
Þetta er alrangt, ég gerði hvorki
að lofa það né lasta. Um það mál
sagði ég, að hvert atkvæði, sem
greitt væri flokki, sem fengi kjör-
inn fulltrúa, hefði fullt gildi, því
það gæfi rétt til uppbótarþing-
sæta. Þetta var aðeins leiðrétting
á röngum upplýsingum, sem birzt
höfðu í blöðunum hér. Þá segir
blaðið að ég hafi talið erfitt að
lækka laun starfsmanna ríkisins,
en um hitt getur blaðið ekki, sem
ég þó lagði áherzlu á og taldi auð-
veldari og réttlátari leið, að
hækka skatta á háum tekjum og'
miklum eignum, en þeim er ef til
vill illa við það, kommúnistunum;
þeir um það, en viss er ég þess,
að verkamenn og konur skilja,
að rétt er að þeir menn borgi því
hærri gjöld til ríkisþarfa, sem
þeir hafa liærri laun og eiga
meira. Þá segir blaðið að mér sé
illa við samtök verkalýðsins og
færir til, að ég hafi ekki talið
Borðeyrardeihjna stórmál. Eg
ætla nú alls ekki að fara að þrefa
um þessa Borðeyrardeilu. Komm-
únistar mega mín vegna kalla
hana stórmál, ef þeim er það hug-
arléttir.
Hinu vil ég algerlega mótmæla,
sem rakalausum ósannindum, að
mér sé illa við samtök verkalýðs-
ins, og orð mín á framboðsfund-
inum gáfu ekkert tilefni til slíkra
ummæla, þvert á móti er ég þess
fullviss, að þeir, sem sátu fund-
inn, og ekki voru fyrirfram á-
kveðnir í að rangfæra orð mín,
þeim er fullljóst, að ég er ekki
andvígur bættum kjörum verka-
lýðsins hvað atvinnu og laun
snertir.
Fúkyrðum í minn garð ætla ég
ekki að svara. Ef kommúnistar
halda að slíkt sé stefnumálum
þeirra gagnlegt til framdráttar,
er ástæða til að ætla, að málstað-
urinn sé éins og málflutningurinn
í meðvitund þeirra sjálfra.
Á. Jóhannsson. *
KJÖRSEÐILL
við Alþingiskosningar 24. júní 1934.
Erlingur Friðjónsson
frambjóðandi Alþýðuflokksins
X Árni Jóhannsson
frambjóðandi Framsóknarflokksins
Einar Olgeirsson
frambjóðandi Kommúnistaflokksins
Ouðbrandur ísberg
frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins
A Landslisti AÍþýðuflokksins
__________B Landslisti Bændaflokksins_________
__________C Landslisti Framsóknarflokksins
• P Landslisti Kommúnistaflokksins
E Landslisti Sjálfstæðisflokksins
Pannig íítur kjörseðiii á Akureyri út, eftir að frambjóðandi Framsóknarfiokksins
hefir verið kosinn. Settur blýantskross framnn við nafn Árna Jóhannssonar. —
Ekki má kjósa bæði frambjóðanda og landslista, heldur annaðhvort frambjóð-
anda eða landslista.
Yfirlýsing.
Ég hefi orðið þess var, að slef-
berar flytja þá sögu hér um bæ-
inn, að ég styðji kosningu Einars
Olgeirssonar. Lýsi ég hér með yf-
ir því, að þetta er með öllu til-
hæfulaus uppspuni.
VilliMm/wr Þór.
Að atkvæðagreiðslu lokinni af-
hendir undirkjörstjórn yfirkjör-
stjórn atkvæðakassann, og fer þá
talning atkvæða- fram þegar í
stað hér á Akureyri. f yfir-
k j örstj órn Akureyrarkaupstaðar
eu Steingrímur Jónsson bæjarfó-
geti, Jakob Karlsson og Ingimar
Eydal.
Fréttaritstjóri:
Sigfús Halldórs frá Höfnum.
Ritstjóri: Ingimar Eydal,
Framsóknar- 09 samvinnu-
b á Akureyri!
Varizt að kjósa frambjóðend-
ur annara flokka; ekki er það
útilokað að Framsóknarflokkur-
inn fái uppbótarsæti. Gleymið
því ekki, að öll atkvæði sem
fafla til kommúnista, verða
gagnslaus að öðru en því að
styðja Ihaldsflokkinn. — Kjós-
ið því allir og undantekningar-
laust frambjóðanda Framsókn-
arflokksins. —
PrentsmiÖja Odds Björflasonsjp.
\