Dagur - 21.07.1934, Síða 1

I
DAOUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðstan
er hjá JÖNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
XVII. ár. ::
Akureyri 21. júlí 1934.
82. tbl.
Danski knattspymuflokkurinn
H. 1. K. kemur til Reykjavikur.
>
Uppþot á Iþróitavellinum
i Reykjavik i fyrrakvöld.
Atvinna hefir verið með dauf-
asta móti hér í bænum í vor.
Fiskileysið á þar líklega nokkra
sök, en hitt þó meira, að fólkinu
hefir fjölgað örar, en atvinnu-
greinarnar hafa stækkað undan-
farin ár. En hvað á að gera? Það
liggur í augum uppi, að það. er
sjálfsagt að hlynna að nýjum iðn-
aði og eins að því, að einstakling-
ar geti fengið ræktanlega bletti
af landi til gras- og garðræktar.
En þetta er ekki einhlýtt. útgerð-
in þarf að aukast, því hún verður
að vera hér, eins og í öðrum ís-
lenzkum kaupstöðum, aðalundir-
staða undir afkomu almennings.
En það lítur út fyrir að það
skipulagsleysi, sem ríkt hefir í
útvegsmálum hér á landi, sé nú
að koma í ljós. Og aukning út-
gerðar þurfi því að vera eitthvað
skipulagsbundin. Einstaklings-
framtakið, skipulags- og eftirlits-
laust, muni ekki hefja nýja við-
reisn í útvegsmálum.
Fyrir nokkrum árum var mál-
um komið í ísafirði svipað og hér
nú. Þá hjálpaði Framsóknarflokk-
urinn á Alþingi bænum um ríkis-
ábyrgð til þess að hefja þar sam-
vinnuútgerð. Og það er alkunn-
ugt, að síðan samvinnuútgerð
hófst á ísafirði hefir hún verið
líftaug bæjarins.
Akureyri er mesti samvinnu- (
bær á íslandi. Hér hafa eyfirzkir
bændur og verkamenn bæjarins
rekið fyrirmyndar kaupfélag. —
Hér hafa fyrstu iðngreinir risið
upp, sem reknar eru með sam-
vinnusniði hér á landi. Hvers-
vegna ætti þá eki að nota yfir-
burði samvinnuskipulagsins, einn-
ig í útvegsmálum?
Það er augljóst, að bæjar-
stjórnin getur ekki látið þetta
mál afskiftalaust í framtíðinni.
Eitthvað verður að gera. Og ein
leiðin, sem hægt er að fara, er
sú, að bærinn leggi fram veiði-
skipin og leigi sjómönnunum, sem
geri þau svo út með samvinnu-
sniði. Eða þá að félag sjómanna
sjálft á þau, og gera þau svo út
með hlutaskiptum.
Á ísafirði á Samvinnufélagið
sjálft skipin. Sjómennirnir, sem
á þeim vinna eru í félaginu, einn-
ig þeir, sem hafa að aðalatvinnu
daglaunavinnu eða önnur störf I
þjónustu félagsins. Inngangseyrir
er 10 krónur, en áskilið stofn-
sjóðsframlag frá hverjum félags-
Fimmtudaginn 12. júlí s. 1. kom
með íslandinu til Reykjavíkur
danski knattspyrnuflokkurinn frá
»Hellerup Idrætsklub« (H. I. K.).
Það er 15 manna úrvalssveit úr
því félagi og auk þess 4 valdir
menn úr öðrum félögum. H. I. K.
er talinn að vera einn af beztu
knattspyrnuflokkum í Danmörku,
og vegna hinna fjögra úrvals-
manna verður flokkurinn miklu
sterkari.
Á föstudagskvöldið keppti H. I.
K. við úrvalslið Reykvíkinga og
vann það með 2:1.
Á sunnudagskvöld keppti H. I.
K. við Val og vann hann með 4:2.
Á þriðjudagskvöjdið keppti H.
I. K. við Fram og sigraði með
2:1.
K. B.-menn ganga úr
leik og leikurinn
leysi§( upp.
Á fimtudagskvöld keppti H. I.
K. við K. R. og endaði sá leikur
mjög sögulega. Foringi danska
manni 50 krónur og er það sér-
eign hans.
Með ' samvinnuskipulaginu eru
útilokaðir framkvæmdastjórar,
sem skammta sér launin sjálfir.
Með því er varðveitt einstaklings-
framtak og ábyrgðartilfinning,
yfirburðir skipulagsins og eftir-
lit hins opinbera. Og með því
ættu að vera útilokaðar vinnudeil-
ur. Það s’kipulag er til vegna
hinna vinnandi manna, en ekki
vegna »forstjóra« sem þurfa að
byggja »villur«. Samvinnuskipu-
lagið tryggir sannvirði vinmmn-
ar, hver fær það sem honum ber,
en hvorki meira né minna. Um
það fyfirkomulag ættu því allir
að geta orðið sammála, nema þeir
einir, sem vilja endilega fá meira
en þeim ber, og hafa af öðrum
með óréttu.
Það er ekki ósennilegt, að áð-
ur eh langt líður verði samvinnu-
útgerð reynd hér á Akureyri. Að-
alatriðið er þá að byrja með
gætni og fyrirhyggju. Samvinnu-
skipulagið er réttlátt, ef því er
ekki spillt af ranglátum mönnum.
flokksins A. Marcusen var dóm-
ari þetta kvöld, áhorfendur voru
um 3000 og biðu með óþreyju úr-
slitanna. En áður en fyrri hálf-
leikvr var úti, eftir 38 mínútna
leik, ganga K. R-menn úr leikn-
um, sökum áberandi hlutdrægni
dómarcms Dönum i vil, að þeirra
áliti. Áhorfendur ruddust þá inn
á völlinn, og gerðu einhvern að-
súg að dómaranum, en lögreglan
kom þegar á vettvang og vernd-
aði hann. Leystist leikurinn þá
upp og höfðu Danirnir þá 5:1.
Þessi atburður hefir vakið
feikna mikla athygli í Reykjavík,
og mikið rætt um hann þar í gær.
En erfitt er um það að dæma eft-
ir óljósum fregnum, hvorir hafa
rétt fyrir sér K. R.-menn eða
dómarinn. Móttökunefnd H. I. K.
hefir lýst leikinn ómerkan. En
dómarinn kveður aðrar venjur
gilda um aukaspark og rangstöðu
hér, en í Danmörku. í kvöld er á-
kveðið að úrslitakappleikur verði
milli úrvalsliðsins og H. I. K., og
mun mörgum forvitni á að vita
hvernig honum lýkur. Ef til vill
verður fregnum frá honum út-
varpað kl. 21.30 í kvöld.
hin vinsæla söngkona okkar, held-
ur söngskemmtun eftir næstu
helgi. Syngur hún að þessu sinni
eingöngu tónsmíðar eftir Franz
Schubert, m. a. mörg af hinum
skemmtilegu lögum úr Mey.ja-
skemmunni. Eitt af þeim er þrí-
söngur (terzet) og syngja hann
með Jóhönnu tveir af nemendum
hennar hér.
Þessi söngskemmtun verður
einstök í sinni röð, að því leyti,
að Schubertshljómleikar hafa al-
drei verið haldnir hér á Akur-
eyri fyrr, og mun margur fagna
því, að fá nú tækifæri til þess, að
kynnast mörgum af hinum beztu
lögum hins fjölhæfa og yndislega
tónskálds.
Páll ísólfsson tónskáld aðstoðar
Jóhönnu og er því undirleikurinn
í góðum höndum,
Innilegt þakklæti vottum við
öllum sem sýndu okkur samúð
og hluttekningu við andlát og
jarðarför elsku litla drengsins
okkar, Björns Guðlaugssonar.
Akureyri 21. júlí 1834.
Elín Friðriksdóttir.
GuðlaugurB/'örnsson.
Iferktai í San Fransisco.
Verkfallið á Vesturströndinni
heldur áfram. Talsverðar óeirðir
hafa orðið og 300 kommúnistar
verið teknir fastir. Johnson hers-
höfðingi hefir undanfarið verið á
fundum með fulltrúum verka-
manna og vinnuveitenda á víxl.
Fregn gengur um það, að verk-
fallsmenn ætli að hlýta úrskurði
gerðardóms, en hún er óstaðfest.
Talsverðum matvælum hefir' tek-
izt að koma til San Fransisco,
svo ekki er talin hætta á matar-
skorti þar fyrst um sinn. Nú hef-
ir verkfallið þar staðið í 10 vikur
og talið nú að hafa valdið um 100
millj. dollara skaða.
Allsherjarverkfallinu
lokið.
Siðustu fréttir herma, að verk-
fallsnefndin hafi ákveðið að
hætta allsherjarverkfallinu. Var
því tekið með miklum fögnuði af
fjölda fólks í San Fransisco og
öðrum borgum á vesturströnd-
inni. Johnson hershöfðingi hefir
sent Roosevelt forseta skeyti, þar
sem hann segir, að næsta sólar-
hring verði öll ágreiningsmál
jöfnuð.
Stórflóð í Japan.
Sökum rigninga eru nú í Norð-
ur-Japan þau mestu flóð, sem þar
hafa þekkst í yfir 40 ár. Hús,
svo hundruðum skiftir hafa eyði-
lagzt, yfir 150 manns er talið að
hafi farizt, og' fleiri þúsundir
fólks húsvillt. Um 1500 hús
standa í vatni. Gizkað er á, að
skaðinn nemi um I/2 milljón
sterlingspunda. Síðustu fregnir
herma þó, að flóðin séu í rénun.
Hljómleika hafa þeir í huga að efna
til hér í bæ, Páll Isólfsson og Árni
Kristjánsson, um míðja næstu viku.
Mun heyrandi til þessara tveggja snilÞ
inga í þessari grein.
*