Dagur - 02.08.1934, Blaðsíða 1
DAGUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
iögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Afgreiðslan
•r hjá JÖNI Þ. ÞOB.
Norðurgötu3. Talsimi 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. dea.
••••••__
XVII. ár.
Akureyri 2. ágúst 1934.
87. tbl.
Allan þriðjudaginn s.l. stóð blóðugur bardagi
milli sambandshers Austurríkis og Nazista á
landamærum JugoSIavíu, og er þetta talin snarp-
asta viðureignin í allri uppreistartilrauninni.
Mannfall varð mikið.
Uppreisn hefir enn á ný verið hafin í sumum
héruðunum, en fregnir, sem um þetta hafa
borizt, eru enn óljósar.
Göring eða Hiiler?
Einn af þeim mönnum, er þýzka
stjórnin lét taka af lífi í bylting-
artilrauninni í júní s. 1., var Gre-
gor Strasser, er um eitt skeið var
einn hinna áhrifamestu foringja
National-Sósíalista, og almennt
var talinn faðir að stjórnmála-
stefnu þýzkra þjóðernisjafnaðar-
manna. Hann var um eitt skeið
nefndur sem væntanlegur vísi-
kanslari Þýzkalands, en lentí
seinna í andstöðu við Hitler,
vegna þess, að honum þótti Hit-
ler framkvæma slælega hin social-
istisku verkefni nazista, og hefir
síðan ekkert borið á Gregor Stras-
ser í þýzkum stjórnmálum. Nú
skýrir eitt af stórblöðunum frá
því, að bróðir Gregor Strassers,
Otto Strasser, hafi fengið bréf
frá Gregor, skrifað rétt áður en
byltingartilraunin var gerð. Seg-
ist Gregor nýskeð hafa átt tal við
Hitler, og hafi þeir sætzt heilum
sáttum og hafi Hitler að endingu
lofað sér starfi Görings. »Þessa
hefir Göring orðið var«, segir
Otto Strasser, »og hann hefir líka
skilið, að ef Hitler tækist að sam-
eina hægri og vinstri fylkir gar
nazista, þá myndi hann stórum
styrkja aðstöðu sína, en til þess
að koma í veg fyrir aukin völd
Hitlers, hefir nú Göring gripið til
þess, að myrða Gregor, og eyði-
leggja þar með vinstri væng þjóð-
ernisjafnaðarmanna. Er nú Hit-
ler raunverulega fangi stóriðnað-
armanna, kapitalista — og GÖr-
ings«.
Motðingiar Dolfuss.
Fregn frá Þýzkalandi þann 31.
f. m. hermir, að morðingjar Dol-
fuss kanzlara, (en þeir voru tveir
er sagt var, að skotið hefðu á
hann) hafi verið dæmdir af her-
hétti og hengdir þrem klukkutím-
um seinna. Er þó tekið fram, að
verjandi þeirrá hafi talið þetta ó-
réttmætt, þar sem þeim hafi bein-
línis verið lofað af stjórnarhluta
þeim, er stóð að töku ráðherra-
bústaðarins, að þeim skyldi sleppt
yfir landamæri Þýzkalands, ef
þeir létu lausa ráðherra þá, er
uppreistarmenn héldu í gislingu.
Varpaði verjandi þeirra fyrir-
spurn til Fey, fyrrverandi vara-
kanslara, hvernig á þessu stæði,
en Fey varð svarafátt. Eignir
allra uppreistarmanna hafa verið
gerðar upptækar.
Á landamærum Jugo-Slavíu og
Austurríkis hafði lengi vel varizt
300 manna sveit af uppreistar-
mönnum, og þorði stjórnarher-
inn ekki að skjóta á þá, vegna
hræðslu við að hitta landamæra-
verði Júgo-,Slavíu. Sótt var um
leyfi til stjórnar Júgo-Slavíu til
þess að gera árás, en í millitíðinni
hörfuðu uppreistarmennirnir inn
yfir landamærin og voru fangað-
ir af Jugoslavíu-mönnum og
framseldir til Austurríkis.
John Grierson
flugmaður, er kom til landsins þ.
23. f. m., er enn í Reykjavík. Var
ætlun hans að halda þegar af
stað áleiðis til Grænlands, en hef-
ir beðið þess að veður yrði hag-
stætt bæði hér og við Grænland.
Á sunnudagsmorguninn vildi það
slys til, að flugvél hans rakst á
bát, og brotnaði annar vængur-
inn. En við þetta er ekki hægt að
gera hér, og verður þess vegna
að fá hina nauðsynlegu parta frá
Englandi. Menn muna ef til vill,
að einnig í fyrra, þá er Grierson
var hér á ferð, vildi honum það
óhapp til að vél hans bilaði, en
þá svo illa, að hann mátti hætta
við ferð sína og snúa heim aftur,
HIXDENBURG
latiim.
Frá Þýzkalandi hafa komið
hina síðustu daga fregnir um það,
að Hindenburg lægi hættulega
veikur, og þó að hann hafi í gær-
dag haft fulla rænu, er þá og þeg-
ar búizt við að honum geti versn-
að.
Síðustu fregnir herma, að Hin-
denburg hafi látizt í morgun kl._
9, eftir þýzkum tíma.
Slanley Baldwin
hélt mjög eftirtektarverða ræðu í
brezka þinginu í gær. Var það
sérstaklega ein setning í ræðu
hans, er vakið hefir veraldar at-
hyggli. Segir hann þar, »að gömlu
landamærin séu horfin, og nú
hugsum við ekki lengur um Erm-
arsund í því sambandi, heldur um
Rín«. Þessi orð Stanley Baldwin
hafa vakið feikna umtal. Frönsku
blöðin telja.að slík umsögn mundi
áður hafa verið full ástæða til
styrjaldar.
ÚTYARPIÐ.
Pimmtud. 2. ágúst: Kl. 19.25 Dagskrá
næstu viku. 19.30 Útvarpshljómsveitin.
Kl. 20 Beethoven-tónleikar með skýr-
ingum. Jón Leifs. Kl. 21.30 Grammó-
fóntónleikar.
Föstud. 3. ágúst: Kl. 20 Beethoven-
tónleikar með skýringum. Jón Leifs.
Kl. 21 Grammófóntónleikar.
Skip koma og fara vikuna 3.—10.
ágúst.
KOMA: 3. Drangey frá Sauðárkróki.
Dettifoss frá Rvík, hraðferð. Súðin (í
staðin fyrir Esju) að austan. 8. Brú-
arfoss frá Rvík, hraðferð. Drangey frá
Iíaufarhöfn. 9. Nova frá Reykjavík.
FARA: 3. Súðin til Siglufjarðar og
austur um. 5. Dettifoss til Rvíkur,
hraðferð. Drangey til Grímseyjar og
Raufarhafnar. 9. Nova austur um til
Noregs.
Skagafjarðarför F. V. S. A. Félagar
og aðrir verzlunarmenn og gestir
þeirra eru beðnir að minnast þess, að
áskriftarlistar liggja enn frammi í K.
E A. — matvörudeild —, Bræðrabúð-
inni og Schiöthsverzluná Oddeyri. Þátt-
takendur ættu að skrifa sig í dag, því
áskriftum verður hsett um hádegi á
föstudag.
Fridagur verzlunar-
inanna og' prentara
er í dag, en verzlunarmenn hér á
Akureyri munu hafa skipti á
honum og öðrum degi á næstunni,
vegna skemmtiferðalags, er þeir
eru að undirbúa.
í þessu sambandi mætti geta
þess, að Vestur-íslendingar hafa,
víðsvegar um íslendingabyggðir,
haft þennan sama dag fyrir þjóð-
hátíðardag sinn. Er nú í dag
haldin allsherjar þjóðminningar-
hátíð í fylkinu Wisconsin í
Bandaríkjunum til minningar um
fyrstu þjóðhátíð, er haldin var
þar á þessum degi fyrir 60 árum
síðan, árið 1874. Á þeirri hátíð
prédikaði í fyrsta sinn íslenzkur
prestur, á íslenzku máli. Var það
séra Jón Bjarnason, er upp frá
því varð starfandi prestur meðal
Vestur-íslendinga alla sina æfi.
Verður hátiðin í ár haldin á sama
stað í fylkinu Wisconsin og hin
fyrsta hátíð Vestur-íslendinga
fór fram.
Barnastúkumwr »Sakleysið« og »Sam-
úð« hafa ákveðið að fara skemmtiferð
í Vagnaskóg n. k. sunnudag (5. ág.),
ef veður leyfir. Verður farið frá
barnaskólanum kl. 10 árdegis stundvís-
lega. Þeir barnastúkufélagar, sem ætla
að taka þátt í förinni, verða að sækja
farmiða sína, er kosta kr. 1.75, til
Hannesar J. Magnúsonar eða Marínós
L. Stefánssonar í síðasta lagi á föstu-
dagskvöld.
Þann 31. f. m. undirskrifaði konung-
ur bráðabirgðalög um útflutning létt-
verkaðrar síldar, en það er síld, sem
söltuð er með 22 kg. af salti í 120 1.
tunnur. Bráðabirgðalögin eru á þessa
leið: 1. gr. öllum er bannað að flytja
út slíka síld, nema leyfi ráðuneytisins
komi til. 2. gr. Ríkisstjórninni er heim-
ilað að skipa nefnd manna, er hafi
umsjón með léttverkaðri síld. 3. gr.
Brot á bráðabirgðalögum þessum nema
allt að kr. 26 á tunnu hverja, er flutt
er út í óleyfi. 4. gr. Lög þessi öðlast
þegar gildi.
Síldarafli var á öllu landinu, þann
28. f. m., sem hér segir: Söltuð síld
4582 tunnur, en í fyrra um sama leyti
38883 tunnur; matjessíld 2850 tunnur,
en í fyrra 30806 tunnur; kryddsíld 917
tunnur, en í fyrra 2111 tunnur; sér-
verkaðar 807 tunnur, en í fyrra 3052
tunnur; sykursaltað, ekkert, enn sem
komið er, en í fyrra 189 tunnur. 1
bræðslu 318 þús. hektol., en í fyrra
314 þús. hektol. Af ofangreindu má
því sjá, að allskonar söltuð síld er nú
ttðeins 1/8 af því( sem var í fyrra.