Dagur - 23.10.1934, Blaðsíða 1

D AGUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
dögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
XVII.
Afgreiðs!an
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
I. ár. j
Viðsjár í Evrópu
Akureyri 23. október 1934.
eru nú taldar hinar mestu, er ef
til vill hafi nokkru sinni verið,
síðan fyrir ófriðinn mikla, og ei?
morð Alexanders Yugo-Slavakon-
ungs aðalorsök þeirra. Er nú hin
magnaðasta ófriðarhætta talin
yfirvofandi, svo að allt geti í
blossum leikið á svipstundu,
hversu lítið sem út af kann að
bera, þótt flestir reyndar voni,
að svo mikil stillingar- og vit-
glóra sé þó eftir, að stýrt verði
hjá nýrri, voðalegri styrjöld. En
viðsjárefnið eru rannsóknir
frönsku og yugo-slavnesku lög-
reglunnar, er leitt þykja hafa í
Ijós ýmislegt nýtt um það, hversu
konungsmorðið hafi verið undir-
hefir staðið afarlengi, sem kunn-
ugt er, og farið síharðnandi. Ka-
þólska kirkjan reis fyrst og
harðast til andmæla, er Miiller
ríkisbiskup gerðist yfirmaður
ríkiskirkjunnar, fyrir tilstilli
Hitlersstjórnarinnar og með það
fyrir augum að sameina allar
kirkjur í Þýzkalandi í eina ríkis-
kirkjuheild, er auðvitað væri al-
gerlega háð Nazistaflokknum. En
brátt hófust einnig mótmæli af
hálfu margra þýzkra mótmæl-
enda og sló sífellt í harðari deil-
ur, eftir því sem Miiller ríkisbisk-
up setti fleiri klerka og kirkju-
höfðingja af embættum. Er nú
svo komið, að klofningur þýzku
kirkjunnar er alveg fullkominn
og opinber. Hermir útvarpsfregn
í fyrakvöld, að stofnuð hafi verið
ný þýzk kirkjudeild, er nefnist
»þjóðsýnóda þýzkra evangeliskra
kirkna«. Hafa forystumenn henn-
ar látið boðskap út ganga, skor-
að á evangeliska söfnuði alla og
klerka þeirra, að rísa sem einn
maður gegn ofbeldi Mullers rík-
isbiskups og óhlýðnast fyrirskip-
unum hans. Hafa opinber um-
mæli evangelisk-lúterskra kirkju-
höfðingja verið afar hörð í garð
Mullers, og meðal annars á þá
leið, að hann hafi saurgað kirkj-
una og Guðs kristni með aðgerð-
um sínum. — Liggur stjórninni
þetta allþungt á hjarta, því að
hún er fastráðin í því, að sveigja
kirkjuna til hinnar nýju ríkis-
kirkju, eða ríkistrúarbragða, er
a. m. k. sumstaðar hafa verið
prédikuð í svo rammfornum »fqð-
búið. Ersvo hermt, að í aambandi
við þessar rannsóknir sé því
f.vllilega dróttað að Þjóðverjum,
að félagsskapur sá, er að kon-
ungsmorðinu stóð, hafi að ein-
hverju leyti haft bækistöð sína
og starfað í Þýzkalandi, og hefir
þetta þá leitt til grunsemda um
það, að Göring hafi ekki verið
ókunnugt' um morðundirbúning-
inn. Mál þetta er mjög rætt í
enskum og ítölskum blöðum, og
er þar sumstaðar talið líklegt að
undirbúninginn megi rekja til
Þjóðverja. Rússnesk blöð styðja
þessa skoðun, en þýzk blöð mót-
mæla af alefli þessum ásökunum.
urlandsanda«, að lítið hefir skort
á fullkomna óðins- og Ásatrú, en
á hinn bóginn er stjórnin hálf-
smeyk við áhrif klerkanna, er svo
fastheldnir eru við kirkju sína,
á meginþorra safnaðanna, og þá
íbúanna í sumum landshlutum.
Ilm ivennt að velfa.
Nú hefi ég gefið yfirlit í stór-
um dráttum um fjárlagafrum-
varpið og meðfylgjandi skatta-
frumvörp. Eins og menn munu
nú hafa áttað sig á til hlítar, átti
stjórnin um tvennt að velja, þeg-
ar hún samdi fjármálatillögur
sínar fyrir þingið. Annaðhvort
varð hún að taka þann kost að
létta ekkert tolla á neyzlu- og
framleiðsluvörum og minnka
jafnhliða framlög til verklegra
framkvæmda vegna fyrirsjáan-
legrar ' rýrnunar á tolltekjunum
eða hinu, að létta neyzlu- og
framleiðsluvörutolla svo sem
unnt var, auka verklegar fram-
kvæmdir og afla síðan nýrra
tekna i ríkissjóð. Síðari leiðin
var valin í fullu samræmi við
stefnu flokka þeirra, sem að
stjómínni standa og þarfir al-
mennings á þessum tímum. En
ég vil leyfa mér að vekja sér-
Frá Blonduósi
var símað í fyrrakvöld, að slátr-
un þar væri nú lokið. Hefði alls
verið slátrað 25.000 fjár, þar af
21.000 í Sláturfélagi Austur-Hún-
vetninga. Féð var venju fremur
rýrt, bar á veiklun í mörgu af
því. Margt fé hefir drepizt úr
bráðapest í sýslunni.
Frvmcmn B. Amgrímsson varð 79
ára á miðvikudaginn var. Að því und-
anteknu, að honum er eðlilega þungt
um sporið eftir fótbrotið, þótt enn sé
liann oft og einn á gangi, er hann
hverjum jafnaldra sinna ernari og ó-
bilugri.
Læknum fjölgar í bxnum. Tveir ný-
ir læknar eru setztir að hér á Akur-
eyri. Eru það þeir Jón Steffensen, son-
ur Valdemars Steffensen læknis, og
Jón Geirsson, sonur Geirs sál. vígslu-
biskups. Hinn fyrmefndi hefir lækn-
ingastofu sína í Hafnarstræti 83 eins
og áður hefir veríð auglýst, en Jón
Geirsson opnar lækningastofu sína í
Hafnarstræti 108 næstkomandi fimmtu-
dag (sjá auglýsingu á öðrum stað í
blaðinu).
staka athygli á því, að með fjár-
málatillögum sínum, fjárlaga-
frumvarpi og meðfylgjandi tekju-
öflunarfrumvörpum, fer stjórnin
ekki fram á, að heildartekjur rík-
issjóðs verði hækkaðar. Frum-
vörpin ganga í þá átt að færa
skattabyrðina í réttlátara horf
en áður hefir verið og að bæta
ríkissjóði upp þá tekjurýrnun,
sem hann hlýtur að verða fyrir
við minnkaðan vöruinnflutning
til landsins.
Benda sijévnmálaand-
sfæðingar á aðrar leiðir ?
Ég’ þykist viss um að háttvirtir
stjórnarandstæðingar muni telja
sig hafa eitthvað út á fjármála-
tillögur stjórnarinnar að setja.
Má vel vera, að með réttu megi
að finna og að eitthvað standi til
leiðréttingar. En ég sé alveg sér-
staklega ástæðu til þess að taka
það fram, að á þeim, sem gagn-
rýna þessar tillögur, hvílir tví-
mælalaust sú skylda, að benda
j 122. tbl.
Það tilkynnist vinum og
vandamönnum, að dóttir mín,
Hildur Margrét Schiöth, and-
aðist fimmtudaginn 18. okt. sl.
Jarðarförin er ákveðin laugard.
27. okt. og hefst með kveðju-
athöfn frá heimili okkar kl.l e.h.
Ytri-Tjörnum 22. okt. 1934.
Inga Kristjánsdóttir.
Pökkum auðsýnda samúð við
fráfall og jarðarför manns míns
og föður, Aðalsteins Jörunds-
sonar.
öuðbjörg Sumarliðadóttir.
Guðríður Aðalsteinsdóttir.
Hérmeð tilkynnist vinum og
vandamönnum að jarðarför son-
ar og bróður okkar, Alfreðs
Sumarliðasonar, fer fram frá
heimili hins látna, Lækjargötu
11, fimmtud. 25. þ.m. kl. 1 e.h.
Móðir og systkini.
glöggt á það, hvaða leiðir þeir
álitu réttari en þær, sem stjórn-
in leggur til að farnar séu. Sé
það eigi gei*t, fellur gagnrýnin
um sjálfa sig, en sé komið fram
með ákveðnar tillögur í aðrar
áttir, leiða þær vitanlega til rök-
ræöna um málið.
(■jaldeyrÍKverzliinin.
Þá vil ég minnast nokknim
orðum á gjaldeyrisverzlunina sér-
staklega og viðskiptin við útlönd.
Ég hefi nú drepið á þau mál í
sambandi við afkomu ríkissjóðs
og horfurnar um tekjur hans.
"Eins og ég gat um, þá er útlitið
hið ískyggilegasta um greiðslu-
jöfnuð við útlönd á yfirstandandi
ári. 1. sept. er innflutningur um
7 milj. kr. hærri en útflutningur,
en þyrfti í árslok að verða, eftír
því sem næst verður komizt, um
8 milj. kr. lægri en útflutningur-
inn, til þess að hagur þjóðarinn-
ar ekki versni út á við á árinu.
Virðast engar líkur til annars
Framsöguræða
Eysteinis .íóhssohísi’ ijármálaráðherra
við 1. umræðu um frumvarp til ffár-
laga lyrir árið 1935.
(Niðurl.).