Dagur - 17.11.1934, Side 1

D AGUR
kemur út á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugar-
dögum. Kostar kr. 9.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfél. Eyfirðinga
Gjalddagi fyrir 1. júlff
?■
jAfgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR.
Norðurgötu3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
-•
XVII
~r.j
* • « # « -
Akureyri 17» nóvember 1934.
133. tbl.
Asfand sjavarúfvegsins.
Sknldir nema SI.S prc. af eignum.
Milliþinganefndin í sjávarút-
vegsmálum skilaði skýrslu sinni
til Alþingis um síðustu helgi. Er
það mikið verk, 221 síða í all-
stóru broti.
f útvarpinu var á miðvikudag-
inn lesinn útdráttur um efnahag
útgei'ðarinnar. Var útgerðar-
mönnum skipað þar í flokka, eftir
skuldum. í 1. flokki voru þeir, er
skulduðu minna en 50% móti
eignum; í 2. flokki þeir, er skuld-
uðu 50—75%; í 3. flokki þeir, er
skulda 75—100% og í 4. flokki
þeir, er skulda yfir 100% móti
eignum.
Nefndin hafði fengið efnahags-
reikning frá 856 eigendum
smærri skipa en togara. Skiptust
þeir svo eftir framangreindum
flokkum:
I 1. flokki 272; skuld 26,6%
móti eignum.
f 2. flokki 178; skuld 62,3%
móti eignum.
í 3. flokki 164; skuld 89,3%
móti eignum.
í 4. flokki 242; skuld 142,0%
móti eignum.
Þessar tölur eru auðvitað með-
altal.
Nema eignir þessara útgerðar-
manna allra til samans 16.219.118
krónum, en skuldir 14,039.532
krónum, eða 86% af eignum.
Togaraeigendur, er létu nefnd-
inni efnahagsreikning í té voru
21 og áttu 32 togara. Af þeim
voru:
í 1. flokki 5; skuld 37.1% móti
eignum.
í 2. flokki 1; skuld 68,7 % móti
skuldum.
í 3. flokki 9; skuld 80,6% móti
eignum.
í 4. flokki 6; skuld 128.6% móti
eignum.
Eignir togaraeigendanna námu
16,219,118 kr., en skuldir 12.481,-
918 kr. Voru því skuldir móti
eignum 77%.
Nefndin hafði ekki fengið
skýrslur frá 230 skipum og voru
það aðallega trillubátar. En þó
telur nefndin þetta rétta mynd
af efnahag útgerðarinnar, svo að
nálega engu skakki. Eru eignir
allar, sem skýrslur ná til 32,438,-
236 krónur en skuldir 26,521,450
krónur eða 81,8%, eins og áður
er sagt.
Reksturshalli er talinn stór-
kostlegur sérstaklega á árunum
1930—1932 að báðum meðtöldum,
og talinn nema 8.669.870 krón-
um. Verst er talið árið 1931. —
Línuveiðaskip virðast hafa lítinn
reksturshalla fengið yfirleitt. —
endurreisnarlöggjöf hans og
skipulagningu atvinnuveganna.
Lét Wells í ljós það álit, að að-
gerðir Roosevelts myndu hafa
stórkostlegar afleiðingar i jafn-
aðarmennskuátt í Bandaríkjun-
um. Því svaraði »páfi« Marxista
á þessa leið:
»Ekki geri ég lítið úr persónu-
legum eiginleikum Roosevelts for-
seta, frumkvæðisgáfum hans,
kjarki og einbeittni. Tvímælalaust
er hann stórbrotnasti maðurinn
í heimi kapítalismans. En reyni
hann í alvöru að hrófla við und-
irstöðu kapítalismans, þá er hon-
um búinn algerður ósigur... Á-
hugamál fátæklinganna og auð-
mannanna fara ekki saman. Og
að því er ég fæ bezt séð tekst Mr.
Roosevelt ekki að finna veg til
samleiðar... Bandaríkjamenn í-
mynda sér ef til vill, að þeir séu
að endurskipuleggja þjóðfélagið,
Bæjarstjórnin hefir með fund-
arsamþykkt 6. þ. m. falið oss að
gangast fyrir því, að leitað yrði
undirtekta bæjarbúa um þátttöku
í stofnun félags, er reki héðan
útgerð.
Vér höfunv fengið eftirtalda
menn í lið með oss til þess að
leita undirtekta bæjarbúa:
Snorra Sigfússon, skólastjóra.
ITelga Pálsson, kaupmann,
Stefán Árnason, kaupmann,
Halldór Friðjónsson, ritstjóra,
Jóhannes Jónasson, yfirfiski-
matsmann.
en raunverulega er engin breyt-
ing að verða á undirstöðunni... en
án þess fær aldrei átt sér stað
gagngerð skipulagning atvinnu-
veganna«.
Glöggt kom í ljós í viðræðum
þeirra Wells og Stalins, að hinn
síðarnefndi telur stjórnarbyltingu
nauðsynlega og óhjákvæmilega.
Lengst taldi hann líkur til að
Englendingar myndu verjast bylt-
ingu.
»Æðri stéttir Englendinga eru
æðri stéttum allra annarra landa
langtum hyggnari og sveigjan-
legri frá sjónarmiði stéttarhags-
munanna... Bretar hafa aldrei
látið sig muna urn minni háttar
tilslakanir og endurbætur, en eng-
inn skyldi halda að þær verði
gagngerðar. Þó tel ég að aldrei
verði Frakkar, Bandaríkjamenn
né Þjóðverjar jafn kunnandi á
það að slaka til í tæka tíð...«
Vér gerum ráð fyrir, að undir-
tekta verði leitað einhvern næstu
daga og væntum almennrar þátt-
töku í þessu nauðsynjamáli bæj-
arins.
Stofnfundur félagsins verður
væntanlega auglýstur síðar.
í fjárhagsnefnd Akureyrarkaup-
staðar:
Akureyri, 16. nóvember 1934.
Steinn Steinsen.
Vilhjálmur Þór.
Jón Guónmndsson.
Jón Guðlaugsson.
Avarp til bæjarbúa.
Hafnaífjaföar.
Stórkostleg sjóðþurrð hefir við
endurskoðun komizt upp um
Magnús Jónsson bæjarfógeta í
Hafnarfirði og sýslumann í Gull-
bringu- og Kjósarsýslu. Nemur
sjóðþurrðin hvorki meira né
minna en 68.000 krónum, að því
er talið er. En um leið berst sú
fregn að sunnan, að vinir bæjar-
fógeta í Hafnarfirði og Reykja-
vík muni hafa greitt sjóðþurrð-
ina að fullu. — »íslendingur«
bætir því við fregnina, að bæjar-
fógetinn hafi beðizt lausnar frá
embætti.
MESSAÐ á morgun (sunnud. 18. þ.
m.) í Akureyrarkirkju kl. 2 e. h.
Lífeðlisfræðingurinn, sagnfræð-
ingurinn, þjóðmegunarfræðingur-
inn og — fremur öllu öðru —
stórskáldið H. G. Wells, ferðaðist
nú í októbermán. um Rússland.*
Auðvitað tók hann Stalin tali, og
barst talið að Roosevelt forseta,
* H. G. Wells ferðaðist um Rússland
1920 og ritaði þá bólc um ferð sína
»Russia in the Shadows« (Rússland
í skugga) og leizt allilla á. Persónu-
lega þótti honum afarmikið koma til
»Draumamannsins í Kreml«, en svo
nefndi hann Lenin, en leizt fjar-
stæðudraumur einn (Utopia) áætlun
Lenins um rafmagnsvirkjun Rúss-
lands, þessa marflata flæmis, er
skorti alla sérfræðinga, lægri sem
æðri stéttar. Lenin sagði: »Komið
aftur að 10 árum liðnumc.
fils*ezk nelnd
rekiai frA §páni.
Sjálfkosin nefnd brezkra manna,
undir forustu Listowel lávarðar,
fór alveg nýskeð af hálfu Verka-
mannaflokksins brezka til Spán-
ar, til þess að kynnast uppreist-
inni og afleiðingum hennar og
reyna að koma á sættum. En
nefnain fékk hinar háðulegustu
viðtökur, er til Spánar kom. Gil
Robles, aðalleiðtogi kaþólska.
flokksins, neitaði nefndinni um á-
heyrn í Madríd og kvað Spán
ekkert flökkumannahæli vera. Þá
er nefndin kom til Oviedo í Astú-
ríuhéraði, þar sem uppreistin
varð einna skæðust, neitaði lög-
reglustjóri að gera hana nokkurs
vísari, en kvað henni heimilt að
fara um borgina og spyrjast fyr-
ir. En er út kom, safnaðist þegar
skríll að nefndinni, hrópaði að
henni ókvæðisorð og gerði sig lík-
legan til ofbeldisverka. Kom þá
lögreglan, tók nefndina í sína
vernd, kom henni úr borginni og
meira að segja alla leið yfir
landamærin. Er nú vonzka í báð-
um, Bretum og Spánverjum.
Telja ensk blöð óvirðulegar við-
tökurnar, en spænsk blöð telja
þetta nefndarvafstur hina mestu.
ósvífni, og spyrja hvað Bretar
myndu hugsa, segja og gera, ef
nefnd Spánverja tæki sig til og
ætlaði sér að fara um England,
þefandi eftir hinu og þessu, er
væri algert einkamál Englendinga
sjálfra heima fyrir.