Dagur - 06.12.1934, Blaðsíða 2
384
DAGUK
140 tbl.
Ef íhaldið og „bændaflokks"
menn fengju að ráða.
Á undan síðustu Alþingiskosn-
ingum voru tveir vegir fyrir
höndum til stjórnarmyndunar og
yfirráða í landinu. Annar var sá,
að íhaldið og sprengimenn þeir,
er nefna sig »Bændaflokk«, kæm-
ust í sameiningu í meiri hluta og
mynduðu stjórn í félagi, hinn var
sá, að Framsókn og Alþýðuflokk-
urinn yrðu ofan á og kæmu sér
saman um stjórnarmyndun og
framkvæmdir.
Eins og kunnugt er, féllu kosn-
ingarnar þannig, að tveir síðar-
töldu flokkarnir komust til valda.
Það er nú ekki úr vegi að í-
huga, hvernig málum væri komið,
ef íhaldið og bændaflokksmenn
hefðu fengið að ráða.
Báðir þeir flokkar liafa borið
fram ýmsar breytingatillögur við
fi-v. til fjárlaga fyrir árið 1935.
íhaldsmenn vilja láta skera nið-
ur fjárframlög til verklgra fram-
kvæmda að upphæð um 600 þús.
kr. Þeir vilja veita um 160 þús.
kr. til fiskiveiðasjóðs. Þeir vilja
láta draga 800 þús. kr. útflutn-
ingsgjald frá tekjum ríkissjóðs
og leggja í skuldaskilasjóð. Þeir
vilja svipta ríkissjóðinn 125 þús.
kr. af tekju- og eignaskatti og
leggja til bæja- og sveitafélaga.
Aftur á móti vilja þeir ekki fella
niður 225 þús. kr. gengisviðauka
af kaffi og sykri, eins og stjórn-
in leggur til. Jafnframt berjast
þeir á móti skattafrumvörpum
stjórnarinnar og öllum fjáröflun-
arleiðum umbótaflokkanna. Nið-
urstaðan af öllum þessum bi*eyt-
ingatillögum íhaldsmanna yrði sú,
að tekjur ríkissjóðsins rýrðust
um 700 þús. kr., og er þá einung-
is miðað við þær tillögur íhalds-
manna, sem fram voru komnar
um það leyti, er fjárlagafrum-
varpið kom úr nefnd.
En sagan er ekki öll sögð enn
um fjármálastefnu íhaldsins. Á
síðasta landsfundi sínum sam-
þykktu íhaldsmenn að leggja nið-
ur ríkisstofnanir, sem gefa ríkis-
sjóði um 740 þús. kr. í tekjur.
Síðan gerðu þeir þenna niður-
skurð að kosningamáli á síðasta
vori. Þenna niðurskurð hefðu þeir
að sjálfsögðu framkvæmt, ef þeir
hefðu komizt til valda og er því
rétt að reikna með þeirri tekju-
rýrnun. Væri þá alls um 1 millj.
og 440 þús. kr. tekjurýrnun að
ræða samkv. tillögum íhalds-
manna.
Aðalniðurstaðan verður þá
þessi:
Samkv. tillögum íhaldsmanna
yrðu útgjöldin á fjárlögunum fyr-
ir árið 1935 13 millj. og 300 þús.
kr., en tekjumar 10 nnillj. og 950
þús. kr.
Greiðsluhalli fjárlaganna yrði
þannig samkv. fjármálastefnu í-
haldsmanna tvær millj. og 790
þús. kr.
Allt þetta upplýsti fjármála-
ráðherra Eysteinn Jónsson í eld-
húsdagsumi'æðunum, og reyndu
andstæðingarnir ekki að véfengja
eitt einasta atriði í frásögn hans,
en svöruðu í þess stað með raka-
lausum stóryröum og strákslegum
persónulegum skætingi.
Þegar fjárlagafrumvarpið var
lagt fyrir þingið, lýsti fjármála-
spekingur íhaldsins, Magnús
Jónsson, yfir því fyrir hönd
flokks síns, að hann ætlaði að
beita sér fyrir því, að fjárlögin
yrðu afgreidd tekjuhallalaust.
Engar líkur eru fyrir því, að
efndir verði á þessu loforði í-
haldsmanna.
í upphafi þessarar greinar var
gert ráð fyrir því, að »Bænda-
flokkurinn« hefði myndað stjórn
með íhaldinu, ef núverandi
stjórnarflokkar hefðu beðið kosn-
ingaósigur. Nú hefir »Bænda-
flokkurinn« borið fram útgjalda-
aukningu, er nemur 531 þús. kr.
Auk þess hefir flokkuiúnn borið
fram tillögur um tekjurýrnun, er
nemur 150 þús. kr. Á þenna hátt
reyna sprengimennirnir að skapa
681 þús. kr. tekjuhalla.
Þegar þessari upphæð er bætt
Milliþinganefnd í sjávarútvegs-
málum hefir rannsakað fjárhag
sjávarútvegsins og gefið um þær
rannsóknir prentaða skýrslu til
Alþingis.
Sýna þessar rannsóknir að hagur
útgerðarinnar er mjög bágborinn
og að hið opinbera verði að
hlaupa undir bagga og koma við-
unandi skipun á skuldamál þeirra
manna, sem þar eiga hlut að máli.
Sex íhaldsmcnn í neðri deild
hafa í þessu sambandi flutt frum-
vörp um skuldaskilasjóð útgerð-
armanna, sem á að vera einskon-
ar kreppulánasjóður fyrir sjávar-
útveginn og um fiskiveiðasjóð.
Eru bæði þessi frv. samin af
milliþinganefndinni. Frumvörp
þessi voru af atvinnumálaráð-
herra, Haraldi Guðmundssyni,
fengin í hendur sjávarútvegs-
nefndar neðri deildar til athugun-
ar. En sama daginn og þau voru
tekin fyrir í nefndinni, og áður
en fulltrúar stjórnarflokkanna
höfðu haft ráðrúm til að kynna
sér efni þeirra, heimtuðu íhalds-
mennirnir tveir í nefndinni at-
kvæðagreiðslu um, að nefndin
flytti frumvörpin þegar í stað.
Fulltrúar stjórnarflokkanna voru
vitanlega ófáanlegir til að gerast
flutningsmenn að frv., sem þeir
höfðu ekki lesið og báðu um stutt-
an frest á atkvæðagreiðslunni. En-
þegar hinir neituðu því, gátu þeir
ekki annað gert en að greiða at-
kvæði móti því, að flytja frv.,
sem þeir höfðu ekki lesið. Brugðu
við þann greiðsluhalla, sem í-
haldsmenn standa fyrir, þá kem-
ur í ljós, að ef íhaldsflokkurinn
og »Bændaflokkurinn« ættu í
sameiningu að ráða,yrði greiðslu-
halli fjárlaganna allt að þremur
og hálfri milljón kr.
Sameiginleg fjánnálastefna í-
haldsins og varaliðs þess blasir
við: f fyrsta lagi 3þt millj. kr.
greiðsluhalli á fjárlögum, í öðru
lagi barátta gegn öflun nokkurra
nýrra tekjuauka.
Þetta er ófögur sjón'.
Nú kunna einhverjir að segja,
að svona myndu andstöðuflokkar
stjórnarinnar aldrei hafa farið
að, ef þeir hefðu sjálfir farið
með völd, því þá myndi ábyrgðar-
tilfinning þeirra liafa gert vart
við sig. En þetta er þeim engin
afsökun, það er þvert á móti
þung ásökun um það, að af því
íhaldsflokkurinn og varalið hans
hafi beðið ósigur í kosningunum,
þá fremji nú íhaldsmenn og
»bændavinirnir« fjármálaglæpi
gagnvart þjóð sinni í hefndar-
skyni.
Auðsætt er, að slíkir menn, er
svo væru gersneyddir allri á-
byrgðartilfinningu, ættu sem
fyrst að hverfa af stjórnmála-
sviðinu með tölu.
íhaldsmenn þá við og fluttu frum-
vörpin í skyndi.
Síðan hafa íhaldsmenn reynt
að færa sér þetta r nyt á þann
hátt að breiða það út, að þetta
væri sönnun fyrir fjandsamlegum
hug stjórnarflokkanna til sjávar-
útvegsins. Eins og allir sjá, þegar
þeir vita málavöxtu, er þetta ekki
annað en ósvífin blekking, sem
hefir við ekkert að styðjast ann-
að en það, en hver maður með
nokkurri ábyrgðartilfinningu vill
ekki gerast flutningsmaður máls,
áður en hann hefir haft tækifæri
til þess að kynna sér það.
Annars má geta þess, að flutn-
ingur þessara frumvarpa er mjög
bágborinn frá hendi íhaldsmanna.
Frv. þessi fara fram á að
minnsta kosti 800 þús. kr. útgjöld
eða tekjumissi fyrir ríkissjóð á
næsta ári. En íhaldsmenn hafa
ekki haft nokkra tilburði í þá
átt að sjá fyrir tekjum í þessu
skyni. Þegar fjármálaráðherra
spurðist fyrir um það, hvað þeir
hugsuðu í því efni, svöruðu þeir
Olafur Thors og Sigurður Krist-
jánsson með því að vísa á einka-
sölufrumvörp, sem flutt eru af
stjórninni. Vakti þá ráðherrann
athygli á því, að þaö bæri vott
um undarlega ábyrgðartilfinn-
ingu í íhaldsflokknum að fara
fram á að hjálpa sjávarútvegin-
um með tekjuöflunaraðferðum,
sem flokkurinn hafði greitt og
ætlaði að greiða atkvæði á móti!
Loddaraleikur íhaldsmanna i
þessu máli kemur meðal annars
frarn í því, að úr íhaldsflokknum
kemur fram tillaga um, að þriðj-
ungurinn af útflutningsgjaldi
sjávarafurða gangi til landhelgis-
gæzlu, en í frv. um skuldaskila-
sjóð leggur sami íhaldsmaður til,
að allt útflutningsgjaldið renni í
skuldaskilasjóð! Þannig ætlast í-
haldsmenn til, að sömu pening-
arnir fari í senn í tvær áttir! En
það hefir ekki borið á því hingað
til, að íhaldsmenn hefðu þá nátt-
úru að geta gert kraftaverk.
Ihaldsmenn reyna
að hylja nekt sina.
ólafur Thors ber fram kröfur
um mikinn fjárstyrk frá ríkis-
sjóði handa sjávarútveginum, er
hann segir að sé máttvana og
mergsoginn undir stjóm sam-
keppnismanna og þar á meðal
hans sjálfs.
Lýsing ól. Th. á eymdarástandi
þessa atvinnuvegar mun fara
nærri lagi og kröfur til viðreisn-
ar eiga fullan rétt á sér.
En eitt gleymdist ól. Th. og
öðrum íhaldsmönnum í þessu efni,
sem óhjákvæmilega þarf að
fylgja með kröfunum. Það er að
benda á fjáröflunarleiðir, til þess
að hægt sé að fullnægja þeim.
Það er ekki einungis að íhalds-
menn hafi látið þetta undir höf-
uð leggjast. Þeir berjast auk þess
af alefli á móti skattafrumvörp-
um þeim, sem stjórnin hefir lagt
b
m
giWIWIWIHWWWWHIii
Hið viðurkennda
Sjafnar-Mattkrem
og
Sjafnar-Coldkrem
fæst alltaf hjá okkur.
Kaupfélag Eyfirðinga.
Nýlenduvörudeildin.
ðWUUMUUUUUMUii
Fjárhagur útvegsins.
Blekkingarfilraimír ihaldsins.