Dagur - 22.12.1934, Blaðsíða 3
147 tbl. ÐÁGXJR 405
nýja testamentisins að dæma. —
Vinátta tollheimtumanna og
»syndara« var ekki auðveldlega
unnin í þeim mæli, sem Nýja
testamentið lýsir. Mæður hefðu
eigi þyrpzt með börn sín til
manns, sem hefði verið kaldur og
hranalegur, til þess að hann
skyldi blessa þau. Jesús hefir ver-
ið blíður og mildur. Og í höll Cai-
fasar og fyrir dómstóli Pílatusar
sýndi hann það, að hógværð hans
lét ekki bugast. En samt þraut
Jesú mildi sína, þegar hann
skildi að farið var að gera must-
eri guðs að ræningjabæli. Hóg-
værð hans átti sín takmörk, þar
sem hann sá, að lítilmagninn var
órétti beittur. Á augnablikum gat
lund hans hitnað af harmi og
ræða hans orðið hvöss eins og
hárbeitt stál. Því að bak við mildi
hans og hógværð var fólginn
máttur þeirrar lundar, sem var
eins og Jesaja lýsir skaplyndi
höfðingja: »Hlé fyrir vindum,
skjól fyrir skúrum, sem vatnslæk-
ir í öræfum og skuggi af stórum
kle.tti í vatnslausu landi«.
Næstum því allir, sem rannsak-
að hafa sögu Jesú, komast að
þeirri niðurstöðu, að naumast
muni nokkur mannssonur hafa
fæðst honum dýrðlegri að mann-
dyggð og hugargöfgi. Menn af
öllum kynkvíslum jarðar taka
Undir það, sem Charles Lamb
mælti: »Ef Shakespeare gengi inn
til vor, mundum vér öll rísa á
fætur og heilsa honum með virð-
ingu, en ef Jesús gengi inn,
mundum vér falla á kné og kyssa
klæðafald hans«. Svo vissir eru
margir um, að hann hafi verið
sannheilagur maður, jafnvel ýms-
ir þeirra, sem fyrir löngu eru
horfnir frá trúnni á guðdóm hans
í hinni eldri merkingu. —
IV.
En þrátt fyrir þetta, þó að
menn dáist að honurn og undrist
ljómann, sem logar um minningu
hans, verður þeim undarlega
tregt um að trúa því, að heimin-
um yrði áreiðanlega betur borgið,
með því að fylgja honum og hlýða
kenningum hans. Innst inni í sál-
um sínum finnast mönnum kenn-
ingar hans öfgakenndar, og þeir
efast um, að almenningi sé fær
sú leið, sem hann fói’. Og þó að
vér skírum bömin til kristinnar
trúar, með þeim formála, að Jes-
ús hafi sagt: »Leyfið börnunum
að koma til mín og bannið þeim
það ekki, því að slíkra er guðs-
ríkið«, þá er það annað, sem er
öllu meira áríðandi, ef sú skím
á að vera annað og meira en þýð-
ingarlaus venja, og það er, að
ala börnin ekki jafnframt upp í
því andrúmslofti, sem bannar
þeim að koma til Jesú — þ. e.
andrúmslofti, sem daglega van-
treystir og brýtur allar grund-
vallarkenningar Jesú, en einungis
heiðrar hann með vörunum.
Fæstir foreldrar mundu vilja
gefa börnum sínum steina fyrir
brauð og höggorma fyrir fisk. —
öllum væri kært að kjósa börnum
sínum betra hlutskipti en þeim
hefir sjálfum auðnast, og að vita
líf þeirra verða gleðiríkara og
giftudrýgra,enþau hafa sjálf haft
af að segja. En þegar verið er að
jafna veginn fyrir hina ungu
kynslóð, þá er nauðsynlegt að
minnast þess, að jafnvel liættu-
legra en höggormseitur er það,
að innræta börnunum með for-
dæmi sínu ógiftusamlegar lífs-
skoðanir, eða réttara sagt: Að
innræta þeim engar fagrar eða
göfugar lífshugsjónir, sem setja
markið hátt og stefna langt fram.
Að lifa aðeins frá degi til dags
fyrir munn og maga, án vonar
eða trúar á neitt annað til að lifa
fyrir og stefna að, er aum tilvera
og ekki samboðin skynsemi gædd-
um mönnum. Og það er einungis
vegna þess hve vér höfum lifað af
lítilli skynsemi, og trúað lítt á
hugsjónirnar, sem vér erum kom-
in svo skammt á leið og fremjum
stöðuglega hin sömu glapræði, og
hröpum stöðuglega til hins sama
ófarnaðar. Það er einungis vegna
þess, að vér höfum ekki treyst
spámönnunum, né haft mannrænu
í oss til að fylgja þeim. Vér höf-
um ekki trúað þeim: »Hver sem
vill verða mikill yðar á meðal,
skal vera annara þjónn«. »Slíðra
þú sverð þitt, því að sá sem vegur
með sverði, mun falla fyrir
sverði«. »Einn er faðir yðar og
þér eruð allir bræður«. Það er
svo sem nógu auðvelt að skilja
þessar kenningar. Hvert barn
getur það. En það, sem oss bagar
einungis er, að vér trúum þeim
ekki og vér höfum ekki þrek til
að lifa eftir þeim. Og þá er reynt
að finna miðlunarveg milli hug-
sjónarinnar og framkvæmdar
hennar.
Það er svo auðvelt að játa
trúna á Jesú og engu við það að
tapa. Að Jesús hafi verið einget-
inn sonur guðs, fæddur af Maríu
mey, krossfestur vegna synda
vorra og komi að dæma lifendur
og dauða — öllu þessu er auðvelt
að játa, án þess að trúa í raun
og veru nokkru, fórna nokkru eða
leggja neitt í sölurnar. En að
trúa eins og Jesús, þannig að vér
séum reiðubúnir að leggja allt í
sölurnar fyrir komu guðsríkisins,
jafnvel lífið — það er örðugra og
kostar oss miklu meiri hugdirfð
og erfiði. Þess vegna höfum vér
fundið upp þetta ráð, að mála
Jesú á kirkjugluggana og altaris-
töflurnar og tilbiðja hann þar, en
forðast hann svo og kenningar
hans í daglega lífinu, af því að
vér hræðumst kröfur hans þar.
V.
En í hvert skifti sem líður að
jólum vaknar hjá oss sú spum-
ing, hvort sú tilbeiðsla sé nokk-
urs virði, sem tignar Jesú með
vörunum, en gengur fram hjá
kenningum hans, sem upphefur
hann í orði kveðnu, en krossfestir
hann í hjarta sínu? Jesús sagði
aldrei: Trúið á mig, heldur fylg-
ið mér. Ef Jesús hefir haft rétt
að mæla, er líf vort að miklu leyti
á refilstigum. Vér höfum ranga
dómgreind á gildi hl;utanna. Vér
sækjumst ekki eftir þvf, sem oss
er nauðsynlegast, Vér höfum
rangar hugmyndir um happasæld
og virðingar. Margar starfsað-
ferðir vorar eru algerlega rangar.
Ýmsir kynnu að spyrja: Er það
ekki hugsanlegt, að Jesú hafi al-
gerlega skjátlast í kenningum sín-
um um guð og menn?
Auðvitað er það ekkert gefinn
hlutur að kenningar hans hljóti
cndilega að vera réttar. Hugsast
gæti að dómur fjöldans væri rétt-
ur, að siðalögmál hans séu ófram-
kvæmanleg og andstæð öllum
náttúrunnar lögum. Ef svo væri,
næði það auðvitað ekki nokkurri
átt, að hvetja til þess unga og
aldna að fylgja þeim. Vér værum
að drýgja ranglæti með því, gefa
steina fyrir brauð. Og enn
heimskulegra væri það, að tilbiðja
þann mann, sem svo herfilega
hefði skjátlast. Ef vér sannfærð-
umst um þetta, ættum vér sem
skjótast að hætta öllu kristnihaldi
og leggja niður jólahátíð vora.
En hvert eigum vér að sækja
sannanirnar eða líkurnar fyrir
þessu með eða mót?
Það er ekki unnt að sannfærast
af neinu, nema reynslunni. Hvort
talar reynslan með eða móti Jesú?
Enska skáldið Bernhard Shaw,
sem ekki þykir neinn trúmaður á
venjulega vísu, hefir tekið svo til
orða, að eini maðurinn, sem kom-
izt hafi með óskertum heiðri
gegnum veraldarstríðið hafi verið
Jesús Kristur. Því að sá heimur,
sem þreif til sverðsins og vildi
vega með sverði til að rétta hluta
sinn, komst svo nærri því að falla
fyrir sverðinu, að orð Jesú hafa
reynzt ónotalega sönn. Heimur,
sem eingöngu leitaði jarðneskra
gæða, hirðulaus um allt annað,
hamslaus af ágirnd og ofurkappi,
hver hafa orðið örlög hans?
Hungur og nekt, fjárkreppa, far-
sóttir og dauði. Ef til vill er þess
vegna ekki svo lítil speki fólgin
í þessum orðum: »Leitið fyrst
guðsrikis og hans réttlætis og þá
mun allt annað veitast yður að
auki«. Því að hvað er guðsríki?
Það kemur fyrst í ljós í sálar-
göfgi mannanna. Þar, sem ekkert
er hirt um það, hvað göfugt er
eða vangöfugt, endar lífið í sorg
og baráttu.
Á sama hátt mun reynslan
einnig kenna oss, að trúin á guð,
föður, er óendanlegt leiðarljós
fyrir þá, sem einu sinni hafa skil-
ið hvað í henni felst, og orðið
snortnir af fegurð hennar. Allir,
sem vantrúaðir hafa verið á það,
að sætla sé að gefa en þiggja,
og hafa þess vegna reynt að kom-
ast höndum yfir sem mest með
því móti að gefa sem minnst,
þeir hafa orðið fyrir vonbrigðum.
Hamingja lífsins hefir aldrei
fylgt auðæfum gullsins, heldur
auðæfum hjartans. Og margir,
sem unnið hafa baki brotnu til að
safna auði fyrir börn sín, hafa
um seinan rekið sig á það, að sá
auður hefir ekki orðið þeim til
blessunar heldur bölvúnar. Aðrir,
sem hafa sótzt eftir frægð og
hlotið hana, hafa fundið litla
gleði í henni að heldur. Allstaðar
hefir því þetta spakmæli reynzt
hamingjudrýgst: Hver, sem vill
verða mikill meðal yðar, hann
skal vera annara þjónn!
Þannig sýnir reynslan að mann-
anna börnum hefir ávallt orðið
það harmabrauð, að brjóta kenn-
ingar Jesú, en ávallt blessunar-
ríkt að fylgja þeim. Það kennir
oss, að vér megum ekki við því
að forsmá fylgd hans og þjón-
ustu. Oss hefir öðlazt sú blessun,
að hljóta hann fyrir leiðtoga eins
og frumburð meðal margra
bræðra. Betur að vér kynnum að
meta og skilja hvílík gjöf heim-
inum var gefin með fæðingu
hans.
öðrum miklum vitringi mann-
kynsins, skáldinu. Brúnó, hefir
verið reistur minnisvarði á þeim
stað, þar sem hann var brenndur.
Á varðann er ritað:
»Bautasteinn yfir Giordanó
Brúnó, reistur honum af þeirri
kynslóð, sem hann dreymdi um«.
Einhverntíma mun sú kynslóð,
sem Jesú dreymdi um, reisa hon-
um þann minnisvarða í menn-
ingu framtíðarinnar, sem sann-
ar það, að kenning hans er veg-
urinn, sannleikux’inn og lífið.
Benjamín Kristjánsson.
IVý stérkosdeg i'jár-
svik i Frakklamli.
Nýlega hefir stórkostlegt fjár-
málahneyksli komizt upp í Frakk-
landi. Höfuðpaurinn er að þessu
sinni danskur, en fjársvikin nema
um 300 milljón frönkum.
Magnns Gislason,
pilturinn, er brauzt út um daginn
í Reykjavík eftir að hafa slegið
i'engavörðinn í rot,' náðist, en
skaut sig í hendi áður. Átti að
flytja hann á Nýja Klepp til
rannsóknar, en var frestað um
stund af þvi að sárið hafðist illa
við. —
JÓLAMESSUR:
Aðfangadagskvöld kl. 6, Akureyi-i.
Jóladag kl. 11 f. h., Akureyri.
Jóladag kl. 2 e. h. Lögmannshlíð.
2. jóladag kl. 12, Glerárþorp.
2. jóladag kl. 2 e. h., Akureyri
(barnaguðsþjónusta).
SAMIÍOMUR A SJÓNARHÆÐ:
1. jóladag, kl. 5 e. h. Guðsþjónusta.
2. jóladag, kl. 5 e. h. Skuggamynda-
sýning: sÆfisaga Jesú Krists«. —
Gamlárskvöld, kl. 11 e. h. Áramótaguðs-
þjónusta. Nýjársdag, kl. 5 e. h. Guðs-
þjónusta.
Nxturkeknar næstu viku:
Sunnudagsnótt: Jón Steffensen.
Mánudagsnótt: Pétur Jónsson.
Þriðjudagsnótt: Vald. Steffensen.
Miðvikudagsnótt: Árni Guðmundsson.
Fimmtudagsnótt: Jón Geirsson.
Föstuda.gsnótfrí Jón Steffensen.
Laugardagsnótt: Pétur Jónsson.
Næsta blað kemur út laugardaginn
milli jóla og nýjárs.
Prédikanir í Aðventkirkjunni:
Jóladaginn kl. 8 síðdegis.
Annan jóladag kl. 5 síðdegis.