Dagur - 29.12.1934, Blaðsíða 2

408

148, tbl.
Greiðsluhallalaus fjárlög
afgreidd frá Alþingi.
9
Ihaldsmenn mæta ekki við þingslif.
Fjárlögin voru afgreidd í sam-
einuðu þingi föstudaginn 21. þ.
m. Atkvæðagreiðslan stóð yfir í
marga klukkutíma, því um 200
breytingatillögur lágu fyrir frá
meiri- og minnihluta fjárveit-
inganefndar og einstökum þing-
mönnum utan stjórnarflokkanna.
Tillögum til hækkunar útgjalda
rigndi niður frá íhaldsmönnum
undir lokin, en breytingartillögur
þeirra voru svo að segja allar
felldar, svo og breytingatillögur
minnihluta fjárveitinganefndar.
Sjálfstæðisflokkurinn greiddi
nær óskiptur atkvæði með öllum
hækkunartillögum einstakra þing-
manna sinna. Bera þær atkvæða-
greiðslur það með sér, að það hef-
ir verið flokksmál Sjálfstæðisfl.
að láta stórfelldar hækkanir á
útgjöldum ríkissjóðsins ná fram
að ganga og afgreiða fjárlögin
með afar miklum greiðsluhalla.
Ef ráðum íhaldsmanna hefði
verið fylgt, var svo komið að lok-
um, að greiðsluhallinn hefði num-
ið hátt á 5. milljón. Er slíkt á-
byi'gðarleysi alveg óverjandi.
Þegar til úrslitaatkvæða-
greiðslu kom um sjálft fjárlaga-
frumvarpið, skiftust íhaldsmenn í
þrennt: sumir þeirra gTeiddu at-
WveeÖi með \>ví, f\<Sviir á m.oiÁ og
allmargir sátu hjá. Var þá íhaldið
allt í molum og vissi ekki sitt
rjúkandi ráð. / í
Fyrir skömmu var skýri frá
því hér í blaðinu, að fyrrv. for-
sætisráðherra, Ásgeir Ásgeirsson,
hefði skýrt frá því í þingræðu, að
þeir Richard Thors og Sveinn
Björnsson hefðu óskað' eftir
einkasölu á saltfiski. Þessi' yfir-
lýsing Ásgeirs fór mjög í taug-
arnar á ólafi Thors og fleiri í-
haldsmönnum, og ætluðu þieir að
reyna að þagga þetta niður., Með-
al annars var »íslendingui’« lát-
inn flytja i jólablaðinu ef.tirfar-
andi klausu:
»Dagur skýrir frá því 20. þ. m.
.... að Ásgeir Ásgeirsson hafi
átt að skýra frá því í þingræðu
nýlega, að Richard Thors og Sv.
Björnsson hafi símað sér, þá
hann var forsætisráðherra, og
þeir staddir i samningaumleitun-
um á Spáni, og óskað eftir að lög-
leidd yrði einkasala á saltfiski.
Eru blöð þessi mjög gleið yfir
þessu. Nú hefir Ásgeir lýst því
yfir í Nýja dagblaðinu að þetta
Sé ósatt«.
Hvað er nú hæft í þessu?
Ásgeir Ásgeirsson svarar því
sjálfur í Nýja dagblaðinu 13. des.
Hann segir:
»Yfirlýsing mín var á þessa
leið:
»Ef tvær breytingartillögur
mínar við 12. grein, a og c, verða)
Nýju fjárlögin sýna um 100
þús. kr. reikningslegan greiðslu-
halla. Til þess að mæta þeim'
greiðsluhalla hefir ríkisstjórnin
heimild til að setja á stofn einka-
sölu á bifreiðum og rafmagns-
tækjum. Þegar á það er litið, hef-
ir þingið raunverulega afgreitt
greiðsluhallalaus fjárlög.
Stefna stjórnarinnar og stjórn-
arflokkanna kemur fram í fjár-
lögunum á þá leið, að reksturs-
kostnaði ríkisins er sem mest
stillt í hóf, en hinsvegar útgjöld
til verklegra framkvæmda aukin
eftir getu, til þess að skapa at-
vinnu í landinu og um leið varan-
leg verðmæti; ennfremur í því að
afla ríkissjóði tekna sem mest
með beinum sköttum og verzlun á
munaðarvörum og öðrum álagn-
ingarháum vörum, en lækka tekj-
ur, sem ríkið hefir fengið með á-
lögum á nauðsynjavörum almenn-
ings.
Stefna íhaldsins var aftur á
móti niðurskurður verklegra
framkvæmda, en að öðra leyti
sægur af hækkunartillögum.
Stefna stjórnarinnar og flokka
hennar sigraði að sjálfsögðu. Af
þvi urðti íhaldsmenn svo fúlir í
skaui. að. eng-inn beirra mætti við
þínglausnir.
Þinginu var slitið kl. 6 síðdeg-
is á laugardaginn var.
samþykktar, þá er hér um að
ræða möguleika fyrir einkasölu
fiskframleiðenda, sem er sams-
konar og sú, sem Richarður
Thors og Sveinn Björnsson sendi-
herra ós/mðu eftir* þegar þeir
voru á Spáni. Þeir sendu mér
akeyti* um að þeir teldu einkaút-
flutning æskilegcm.* í þessari
einkasöluheimild 12. greinar er,
ef brtt. mínar verða samþykktar,
ekki fólgin meiri hætta en í til-
lögu þeirra um einkasölu fisk-
framleiðenda«.
Nú geta menn sjálfir um það
dæmt, hver fari með rangan
fréttaburð í þessu efni, Dagur
eða íslendingur.
Á. Á. skýrir fyrst frá því í
þingræðu, að Richarður Thors og
Sveinn Björnsson hafi sent sér
skeyti frá Spáni, þar sem þeir
hafi »óskað eftir« einkasölu á
saltfiski og teldu einkaútflutning
á þeirri vöru æskilegan. Enn-
fremur segir Á. Á:, að sú einka-
sala, sem þeir óskuðu eftir, hafi
verið »samskonar« og sú, er um
var að ræða í heimild 12. gr. um-
Tædds frumvarps. Síðar staðfest-
ir Á. Á. þessi ummæli sín í Nýja
dagblaðinu. Frá þessari yfirlýs-
ingu skýrir svo Dagur. En ísl.
M I.etuvbr, gerö hér.
Jóhann P. J. Rist
Sveinbjarnarson
frá Botni.
Ifann andaðist að heimili sínu
á Akureyri föstudaginn 21. þ. m.,
á öðru ári yfir áttrætt.
Jóhann var fæddur í Bygg-
garði á Seltjamamesi 31. ágúst
1853, sonur Sveinbjarnar Guð-
mundssonar frá Hvítárvöllum og
Pálínu Regínu Rist.
Föður sinn missti Jóhann á
unga aldri, en móðir hans giftist
í annað sinn Ásgeiri Möller, og
ólst hann upp hjá móður sinni og
stjúpföður á Læk í Leirársveit.
Fyrri kona Jóhanns var Ingi-
björg Jakobsdóttir frá Valdastöð-
um í Kjós, og bjuggu þau í
Hvammi við Hvalfjörð þar til
vorið 1882. Varð hann þá fyrir
þungum harmi eins og margir
fleiri á þeim tíma. Veturinn
hafði verið óvenjulega harður,
svo mikið af fénaði féll, og misl-
ingasótt gekk um vorið og lagði
konu hans og annað barn þeirra
í gröfina. Var hún yfirsetukona
og mun hafa lagt hart að sér til
hjálpar ýmsum i byggðarlaginu.
Flýði hann nú til móður sinnar
að Læk með Lárus son sinn barn-
ungan, sem nú er spítalaráðsmað-
ur á Akureyri og alþekktur í-
þróttakennari. Dvaldi hann þá
ýmist með móður sinni eða á
Akranesi við sjóróðra þar til
sumarið 1887, að hann fluttist
hér noT-ðviY- í Byjafj-örð fyrir á-
eggjan frændkonu sinnar, frú
Þórunnar Stefánsdóttur, konu
síra Jónasar Jónassonar, sem þá
var orðinn prestur í Grundar-
þingum.
Vorið 1889 giftist Jóhann á ný
Þóru Þorkelsdóttur, ekkju Svein-
bjarnar Þorsteinssonar bónda á
Stokkahlöðum. Bjuggu þau fyrst
á Stokkablöðum í eitt ár, frá 1889
—1890, síðan að Bitru í Krækl-
ingahlíð í eitt ár, en fluttust þá
búferlum að Botni í Hrafnagils-
hreppi og bjuggu þar samfleytt í
29 ár, eða frá 1891 til 1920, þá
segir, að' »Ásgeir hafi lýst því
yfir í Nýja dagblaðinu að þetta
sé ósatt«. Það hefir hann aldrei
gert. Þess vegna er það ísl., sem
fer með rangan fréttaburð.
brugðu þau búi fyrir aldurs sak-
ir og fluttu til barna sinna á Ak-
ureyri og hafa búið þar síðan.
Jóhann andaðist hjá fósturdótt-
ur sinni Elínu Friðriksdóttur og
manni hennar Guðlaugi Bjöms-
syni.
Jóhann sál. var ætíð glaður í
lund og skemmtinn í viðræðum
og var því hvers mann hugljúfi,
er honum kynntist. Hann fylgdist
af lífi og sál með öllum hinum
stærri viðburðum, er gerðust í
landinu, fram til hins síðasta, og
var hann þó nær eða alveg blind-
ur síðust árin.
Slíkra manna, sem Jóhann var,
er gott að minnast að lokinni
jarðvist. Við líf hans eru aðeins
bundnar ljúfar minningar.
Vinur.
Zion. Sunnudaginn 30. des. kl. 10 f.h.
Sunnudagaskóli, kl. 8% e. h.: Almenn
samkoma. Gamalárskvöld kl. 11. Al-
menn samkoma- Nýársdag kl. 8% e. h.
Almenn samkoma. Allir velkomnir.
„Eg syng um l>i«
Pólski söngvarinn Jan Kiepura er
orðinn svo kunnur íslenzkum bíógest-
um, að eigi þarf að lýsa honum. Hann
er tekinn fram yfir heimssöngvarann
Tauber, enda er hann meiri leikari og
laglegri maður: hann er »charmör« í
orðsins fyllstu merkingu. Hann er líka
orðinn svo eftirsóttur að hann neitar
að syngja fyrir minna en 20 þúsund
kvónur, núna, þegar allir kvarta um
peningaleysi.
Fólk man hann úr myndinni »1 nótt
eöa aldrei«, sem heillaði bókstaflega
alla veröldina. Á nýársdag sýnir Nýja
Bíó nýja Kiepura-mynd (kl. 5 og kl.
9), sem heitir »Ég syng um þig«, og
talin er fremri hinni fyrrnefndu. Hið
græskulausa fjör er ennþá meira í
þessari mynd, jafnvel svo að hún nálg-
ast að geta heitið gamanmynd, um leið
og hún sýnir gullfagra staði á Italíu
cg hljómlistarborgina Wien og veitir
rnanni unað fagurra ljóða og lága.
Rödd Kiepura er tignarlega heillandi
í lögunum sem hann syngur úr »Aida«
cg þá eigi síður í aðalljóði leiksins,
»Ninon, brostu —«, sem kemur upp
aftur og- aftur í myndinni. Við þetta
bætist, að tekniskur úthúnaður mynd-
arinnar er með því fremsta, sem tek-
izt hefir að gera og hljómblærinn sér-
lega eðlilegur. F.
HHHBHHWmiHWW
C Nýju
Sjafnar handsápurnar
Rósarsápa, Möndlusápa, Baðsápa, Pálma-
sápa, jafnast fyllilega á við beztu erlendar
sápur. — Biðjið um Sjafnar handsápur.
Rangur fréttaburður.