Dagur - 08.06.1944, Side 1

DAGUR
XXVII. árg.
Akureyri, fimmtudaginn 8. júní 1944
23. tbl.
Innrás Bandamanna í Norður-Frakldand.
Brezk-Amerískur her hefur náð öruggri fótfestuá
75 km strandlengju
SENDIHERRAR STORVELDANNA
OSKA ÍSLENDINGUM TIL HAMINGJU
MEÐ ÞJÓÐARATKVÆÐACREIÐSLUNA
Engilsaxnesku ríkin og Noregur tilnefna
sérstaka fulltrúa til þess að vera við-
stadda hátíðahöldin á Þingvöllum
Tilnefningin felur í sér viðurkenningu
á lýðveldinu
gENDIHERRAR stórveldanna hér á landi hafa ritað utanríkis-
ráðherra Islands, Vilhjálmi Þór, bréf, og færa ríkisstjórninni og
þjóðinni, heillaóskir í tilefni af úrslitum þjóðaratkvæðagreiðsl-
nnnar.
MESTI HERNAÐARLEIÐANGUR VER-
ALDARSÖGUNNAR GENGUR VEL
gANDAMENN hófu innrásina í Evrópuvirki Hitlers í dögun sl.
þriðjudagsmorgun. Gengu hersveitir þeirra á land á 75 km.
strandlengju á milli borganna LE HAVRF. og CHERBOURG á
uorðurströnd Frakklands, en fallhlífarhersveitir svifu til jarðar
víða á þessu svæði, sérstaklega við SIGNUÓSA og umhVerfis borg-
ina CAEN, á járnbrautinni miHi Cherbourg og PARÍSAR. —
"" -----------------
ANNALL
DAGS
Föstudaginn 2. júní sl. flutti
Gunnl. Hallgrímsson kennari á
Svalbarðseyri alfarinn af Sval-
barðsströnd til Dalvíkur. Gunn-
laugur hefir verið kennari við
barnaskólann á Svalbarðsströnd
sl. 18 ár og þótt leysa það starf
vel af liendi og notið vinsælda.
Sömuleiðis hefir hann verið odd-
viti sveitarinnar sl. 6 ár, einnig
setið í skattanefnd sveitarinnar
um alllangt skeið, auk ýmsra
fleiri starfa. í tilefni af burtför
Gunnlaugs. var honum haldið
kveðjusamsæti í samkomuhúsi
sveitarinnar 1. þ. m. og tóku þátt'
í því um 120 manns. Stjórnaði
Jón Laxdal bóndi í Meðalheimi
samsætinu, og bauð lieiðursgesti
velkomna. En Benedikt Bald-
vinsson bóndi Efri-Dálksstöðum,
flutti aðalræðuna fyrir minni
Gunnlaugs og þakkaði lionum
störl hans í sveitinni, en Stefán
Stefánsson, bóndi Svalbarði,
flutti minni frúarinnar, Huldu
Vigfúsdóttur. Margar ræður
voru fluttar og sungið á milli,
undir stjórn Finns Kristjánsson-
ar kaupfélagsstjóra, Svalbarðs-
eyri. Kjartan Magnússon, bóndi
í Mógili, form. skólanefndar, til-
kynnti heiðursgestunum, að
ákveðið væri, að láta gera mál-
verk af ákveðnum hluta sveitar-
innar og gefa þeim hjónum, til
minningar um veruþeirraáSval-
barðsströnd. Fór samsæti þetta
fram með hinum mesta virðu-
leik og háttprýði, svo sem þeim
hjónum sómdi. Voru borð blóm-
um prýdd, en veizlusalur fánum
skreyttur.___________
Frá Húsmæðraskólafélagi
Akureyrar
Næstkomandi mánudag, 12.
júní, verður aðalfundur Hús-
mæðraskólafélags Akureyrar
haldinn í Bæjarstjórnarsalnum
kl. 8.30 e. h
Þar verður gerð grein fyrir
hvað gerzt hefir í húsmæðra-
skólamálinu fram að þessum
tíma. Skólinn er þegar tekinn
að rísa af grunni við Þórunnar-
stræti hér ofan við bæinn, á
ljómandi fögrum stað, og því
verki verður ósleitilega haldið
áfram á þessu sumri.____
Hátíðahöldin á Akureyri
17. júní n. k. fara fram á
Ráðhústorgi
gAMKVÆMT upplýsingum,
sem blaðið hefir frá hátíða-
nefndinni hér á Akureyri, verða
hátíðahöldin liér í bænum 17.
júní næstk. á Ráðhússtorgi. —
Verða þar fluttar ræður, söngur,
hljóðfærasláttur o. fl. Ennþá
hefir ekki verið gengið svo frá
dagskrá, að hægt sé að birta hana
hér, en í næsta tbl., 15. júní,
verður dagskráin birt.
Kennaraiundur. Kennatamót. Laug-
ardaginn 10. júní næstk., hefst aðal-
fundur Kennarafélags Eyjafjarðar í
barnaskólanum á Akureyri, kl. 1 e. h.
Kl. 4 sama dag hefst svo ársmót
Samb. norðl barnakennara og stend-
ur væntanlega 2 til 3 daga með er-
indum, umræðufundum og sýningu.
Utanríkisráðuneytið hefir tek-
ið saman greinargerð um að-
draganda lýðveldisstofnunarinn-
ar, uppsagnai'ákvæði sambands-
laganna, ályktun Alþingis 17.
maí 1941 um afnám sambands-
laganna og stofnun lýðveldis,
samþykktir á Alþingi í vetur í
þessum málum, svo og upplýs-
ingar um þátttöku í þjóðarat-
kvæðinu.
Þegar er bráðabirgðaúrslit
þjóðaratkvæðisins voru kunn
orðin úr öllum kjördæmum,
lagði utanríkisráðherra fyrir
sendiherra íslands í Bandaríkj-
Unum, Bretlandi, lijá Noregs-
stjórn, í Sovétríkjunum og Sví-
þjóð, að tilkynna á formlegan
hátt viðkomandi ríkisstjórnum
úrslitin og aðdraganda þeirra.
Urn leið var sendiráðum þessara
ríkja hér á landi tilkynnt hið
sama. og bárust utanríkisráð-
herra kveðjur frá sendiherra
Bretlands, Sovétríkjanna og frá
sendifulltrúa Bandaríkjanna. —
Óska þeir íslenzku ríkisstjórn-
inni til hamingju með úrslitin
og óska hinu væntanlega lýð-
veldi allra heilla.
Sendiherra Bretlands.
Bréfi brezka sendiherrans lýk-
ur á þessa leið:
„í þessu tilefni leyfi eg mér að
færa yður, herra ráðherra, ríkis-
stjórninni óg íslenzku þjóðinni
einlægustu óskir mínar um
áframhaldandi framfarir og far-
sæld landi yðar til handa, og er
það einlæg von mín, að erfiðar
Flugherinn hélt uppi gífurleg-
um loftárásum á strandvirki
Þjóðverja alla nóttina og í birt-
ingu lagði innrásarflotinn, 4000
flutningaskip, ásamt fleiri þús-
aðstæður og óróatímar, er ríkja,
þegar lýðveldið á að endurfæð-
ast, geri eigi annað en að þroska
það og styrkja, svo að það megi
blessast og blómgast á ókomnum
árum.“
Sendiherra Ráðstjórnarríkjanna.
í bréfi sendiherra Ráðstjórn-
arríkjanna segir svo:
,rÞetta ár, og þó einkuin 17.
júní, verður þýðingarmikill
tími í sijgu lands yðar. Eg leyfi
mér, herra ráðherra, að færa
hinni frelsisunnandi þjóð ís-
lands beztu árnaðaróskir mínar
og ósk um farsæla frámtíð."
und innrásarprömmum og öðr-.
um smáskipum, út á sundið og
naut verndar mjög öflugra
brezkra og amerískra flotadeilda.
Um 630 flotafallbyssur héldu
uppi látlausri skothríð á varnar-
virki Þjóðverja, og undir vernd-
arvæng skothríðar þessarar og
þúsunda flugvéla réðust innrás-
arskipin upp að ströndinni og
landganga liðsins hófst. Gekk
hún mjög að óskum, enda þótt
veður væri óstillt og brim tals-
vert. Það er Montgomery hers-
höfðingi sem stjórnar land-
gönguliðinu, Sir Bertram Ram-
say flotaforingi stjórnar flotan-
úm, en T Leigh-Mallory flug-
foringi flughernum. Yfirmaður
alls herafla Bandamanna í hern-
aðaraðgerðum þessum er Dwight
D. Eisenhower hershöfðingi og
er aðstoðarmaður lians Sir Arth-
ur Tedder fíugmarskálkur.
Fregnir af hernaðaraðgerðum
eru ennþá af skornum skammti,
en þó er Ijóst orðið, að landgang-
an sjálf hefir gengið" rnjög að
óskum og hefir tjón Banda-
manna orðið mjög lítið til þessa.
Herskipin gátu þaggað niður í
fjölda mörgum strandvirkjum
Þjóðverja og yfirráð Banda-
manna í lofti hafa verið svo al-
ger, að þýzki flugherinn hefir
hvergi komið nálægt landgöngu-
liðinu.
Þegar þetta er ritað, sækir
Bandamannaherinn inn í land
alls staðar á ströndinni og er
barizt um borgina Caen, 16 km.
inn í landi. Er þar háð skrið-
drekaorrusta. Mikil bjartsýni er
ríkjandi í Jöndum Bandamanna
vegna þessara velheppnuðu
hernaðaraðgerða. Forystumenn
Bandamannaþjóðanna hafa
ávarpað þær í útvarpi. Minna
þeir á, að þótt vel hafi gengið til
þessa, megi menn ekki vera
haldnir of mikilli bjartsýni. —
Mjög harðar orrustur séu vissu-
lega framundan og Bandamenn
verði allir að vera viðbúnir því,
að frelsun meginlandsins undan
oki nazismans muni kosta ægi-
legar blóðfórnir áður en lýkur.
(Framhald á 8. síðu.
Kortið sýnir landéöngusvæði Bandamanna á milli bor£anna Le Havre o£ Cherbourg, sömuleiðis boréina Caen,
sem nú er barizt um. Talið er nú, eitir að innrásin heiir verið éerð, að Þjóðverjar haii frekar búizt við land-
éönétt, þar sem sundið er mjóst, eða yfir Doversund, o£ hafi varnir þeirra verið sterkari þar. Þar sem Erma-
sund er breiðast — milli Lands End og Bretagne — er það ekki méira en 200 km. breitt. Þar sem það er
mjóst — milli Dover og Calais — er það aðeins 35 km,