Dagur - 13.07.1944, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 13. júlí 1944
D A G U R
S
Hjálmar i Villingadal
sjötugur
Hjálmar Þórláksson bóndi í
Villingadal í Eyjafirði varð 70
ára 27. marz síðastliðinn. 1 til-
efni af jrví heimsóttu hann um
kvöldið margir nágrannar hans
og nokkrir aðrir kunningjar. —
Veitti I-Ijálmar gestum sínum
vel, skemmtu menn sér um
nóttina við ræðuhöld, söng, spil
o. fl. — Sveitungar og kunningj-
ar Hjálmars færðu honum að
gjöf vandaðan göngustaf og
fleiri gjafir. Einnig bárust hon-
um mörg skeyti og kvæði.
Hjálmar er Skagfirðirfgur að
ætt og uppruna, fæddur að
Hofi í Vesturdal 27. marz 1874,
er hann af kunnu og merku
fólki kominn.
Móðir Hjálmars var Þórey
Bjarnadóttir að Hofi Hannes-
sonar prests og skálds að Ríp
Bjarnasonar bónda í Djúpadal,
og er það hin kunna Djúpadals-
ætt. Rona Bjarna á Hofi var
Margrét Árnadóttir bónda í
Stokkhólma og víðar, Sigurðs-
sonar. En móðir Margrétar var
Þorbjörg Eiríksdóttir prests að
Staðarbakka, sem var albróðir
séra Hannesar á Ríp. Árni í
Stokkhólma var hinn merkasti
bóndi. — Hann var fjórgiftur og
var Þorbjörg fyrsta kona hans.
Er mikill, ættbálkur kominn út
af Árna.
Faðir Hjalmars var Þorlákur
bóndi að Hofi Hjáhnarsson í
Bakkakoti, Árnasonar sama stað.
Foreldrar Árna vorn Ragnhild-
ur Jónsdóttir prests í Goðdöl-
um Sveinssonar prests sama stað
Pálssonar prests sania stað Sveins-
sonar hins lærða prests að Barði
— og Hjáhnur Steingrímsson frá
Giljum, dóttursonur Hjálms
bónda að Keldulandi, er var og
móðurfaðir séra Jóns prófasts
Steingrímssonar að Prestsbakka.
Laust fyrir síðustu aldamót
byrjaði Hjálmar búskap á jörð-
inni Þorljótsstöðum, sem er
fremsti bær í Vesturdal í Skaga-
firði. Jörðin hafði þá staðið í
eyði í nokkur ár og var heldur
óvistlegt fyrir ungan og efnil'eg-
an bónda að þurfa að byrja á
því að reisa hús og endurbæta
jörðina á annart hátt, en með
iðni og áhuga vanst þetta og
græddist honum fljótt fé. — Það
hefir mér kunnugur sagt, að
margir í dalnum’ hafi orðið stór-
eygðir þegar Hjálmar fyrstur
manna kom með nýtízku Jarð-
vinnsluáhald ,,Plóginn“ til að
bylta um þúfnakollunum í tún-
inu hjá sér. — Árið 1908 fluttist
Hjálmar til Eyjafjarðar og hefir
búið síðan á jyrem fremstu jörð-
um sýslunnar: Hólsgerði og
Villingadölunum, sem eru tvær
jarðir í afskekktum dal er Ijgg-
ur vestur úr Eyjafirði og heitir
Villingadalur.
Þessar jarðir í dalnum hefir
Hjálmar og fjölskylda hans
keypt fyrir nokkru, reist á ann-
arri jörðinni vandað steinhús,
girt báðar jarðirnar af, gert stóra
túnræktun. Hjálmar í Villinga-
dal er margfróður maður og vel
skáldmæltur. Hann er einkar
vinsæll og vel metinn af öllum
er hann þekkja. Hjálmar er ekki
metorðagjarn maður, þykist illa
settur til að geta sinnt opinber-
um störfum fyrir sveit sína, en
aftur á móti öruggur liðsmaður
hverju því máli er talið er til
bóta fyrir hana. Einliver sterk-
asta tilhneiging Hjálmars í líf-
inu ltefir verið að vera uppi á
fjöllum eða í nánd við þau, og
þó að fjallahringurinn hafi
stundum verið þröngur, virðist
það ekki hafa haft áhrif á sjón-
deildarhring hans.
Hjálmar er ágætur ferðamað-
ur og hvað beztur,uppi fjöllum,
enda er hann búinn að fara
margar ferðir hér suður Eyfirð-
ingaveg, suður um Sprengisand
og suður til jökla, bæði sem leið-
sögumaður ferðamanna og einn-
ig sem gangnaforingi á haustin.
Nokkrar ferðir hefi eg farið með
honum í fjárleitir og tel eg hann
með þeim beztu fjárleitarmönn-
um, sem eg til þekki, trúr, full-
hugi við vötn, viðbragsfljótnr og
ráðsnjall ef éitthvað ber út af.
Sundmaður var Hjálmar
ágætur, kenndi hér í sveit sund
um nokkur ár og urðu margir
ungir og efnilegir unglingar, er
lærðu hjá honum, mjög slyngir
í þeirri list á tiltölulega stuttum
tíma.
Að síðustu vil eg segja þetta
fyrir mína hönd og annarra
sveitunga:
Hafðu þökk fyrir stórt og vel
unnið dagsverk.
Sérstaklega þó fyrir það, að
þú lrefir staðið sem útvörður ís-
lenzkrar bændamenningar í full
þrjátíu ár og varið sveit þína fyr-
ir utanaðkomandi sundrungar-
öflum eyðileggingarinnar, og
stendur nú með pálmann í
höndum sem sigurvegari. Að svo
mæltu árnum vér þér allra heilla
í ellinni.
M. Kr.
Hjálmar Þorláksson, Vill ingadal.
Aldni höldur — heill í dag,
heilsum þér með gleðibrag. -
Þakkar sveit og samfélag
sæmdarstarf í þjóðarhag.
Á þinni löngu lífsins braut
ljós og skuggar, gleði og þraut-
þrekið efldu, er þjóðin naut,
þroskuðu sól við dalaskant.
Þú girntist ekki breiða byggð,
við bæ í dalnum hélztu tryggð,
þroskaðir jafnan hreina hyggð,
hreysti, fjör og sanna dyggð.
Aldrei þú þér hreyktir hátt.
Hélzt við grannann friði og sátt.
Yndi glæddi og andans mátt
auðnin við og heiðið blátt.
Marga’ í ferðum drýgðir dáð,
drjúgur bóndi að rækta láð.
Verða seint þau merki máð,
er manndáð skóp og heilbrigð ráð.
Þú miðlaðir okkur mörgum brag,
mæt eru kynni um langan dag.
Hljóttu í elli auðnuhag
ylríkt, fagurt sólarlag.
Frá vini.
Aðalfundur
sambands ísl.
karlakóra.
Aðalfundur Sambands ísl.
karlakóra var haldinn í Félags-
heimili verzlunarmanna, Reykja-
vík, föstudaginn 30. júní. Sóttu
fundinn fulltrúar frá 9 sam-
bandskórum, auk nokkurra for-
rnanna og söngstjóra kóranna. Á
fundinum voru rædd almenn
áhugamál sambandsins, og þó
einkum söngkennsla kóranna,
sem verið bafa ýmsum annmörk-
um bundin síðan Sigurður Birk-
is lét af störfum sem kennari
sambandsins. Voru fúndarmenn
einbuga um, að ráða þyrfti taf-
arlaust fastan söngkennara til
sambandsins, svo að hinir fjöl-
mörgu karlakórar víðs vegar um
landið mættu dafna með eðli-
legum hætti. En til þess að svo
rnætti verða, þyrfti sambandið
að hafa meira fé til umráða en
nú er og þótti fundarmönnum
rétt að beina þeirri áskorun til
Alþingis.'að það veitti samband-
inu ríl’legan styrk á næstu fjár-
lögum. Svofelld tillaga var sam-
þykkt á fundinum:
„Aðalfundur Sambands ísl-
karlakóra skorar á Alþingi að
samþykkja að ríkið launi söng-
kennara fyrir sambandið með
sams konar kjörum og söngmála-
stjóra þjóðkirkjunnar”.
í framkvæmdaráð sambands-
ins voru kosnir:
Ágúst Bjarnason, form., end-
urkosinn. Friðrik Eyfjörð, ritari,
endurkosinn. Jón Eiríksson,
gjaldkeri. — Og meðstjórnedur;
Sr. Garðar Þorsteinsson, Hafnar-
firði. Jón Vigfússon, Seyðisfirði.
Sr. Páll Sigurðsson, Bolungavík.
Þormóður Eyjólfsson, Siglufirði,
allir endurkosnir.
Gluggatjalda
gormar
Kaupfélag Eyfirðinga
Jám- og glorvörudeildin.
Átthagakveðja
17. JÚNÍ 1944.
Á hátíðastund eg hugsa til þín,
mín hjartkæra Norðurbyggð.
Við þína dali og fjöll og f jörð
eg festi bernskunnar tryggð.
Eg vildi eg ætti mér álftanna væng
og álftanna blíðu hljóð
svo eg gæti flogið sem fuglarnir — heim
og fært þér minn hjartans óð.
Þú lifir í mér — eg lifi í þér
eins lengi og hjartað slær.
Þitt fólk er mitt fólk, þitt vor er mitt vor
og vinur hver lítill bær.
Eg geng um heilsa í glaðri þröng
og gleðst með, þó sjáist ei.
Eg hrífst með ljóðum og hlusta'á söng
sem hugumglöð dalsins mey.
Þú mikli dagur, þá ísland allt
er eitt í gleði og þökk,
er sál hver sig beygir á bænarstund
sem barnið, vonsæl og klökk.
Þú finnur ei hreinni hjörtu slá
en í heimkynnum mínum — þar
sem fellur landsins fegursta á
um fjalldali út í mar.
Hulda.
\
Ingvar Gaðjónsson
ÚTGERÐARMAÐUR.
Fæddur 17. júlí 1882. — Dáinn 8. des. 1943.
Sú fregn kom sem skrugga: að hniginn þú værir í valinn,
sem vinsælli flestum og athafnamestur varst talinn
þá lítt yfir hádegi virtist þín æfisól vera,
á vettvangi framkvæmda stór-mikið eftir að gera.
Frá móðurknjám gekkstu, sem fleiri, með tvær hendur tómar,
en tápi og mannviti gæddur, það saga þín rómar,
og settir þér takmarkið langt ofar almannaleiðum,
þar líta má spor þín í torfærum hömrum og skeiðum.
Vér dáum þann stórhug sem glöggt má í framkvæmdum finna,
þá frábæru þrautseigju að berjast og sigur að vinna,
þá drenglund sem meðbræðrum lyfti úr læging og nauðum,
er lífsvonir dánar þú kveiktir hjá sjúkum og snauðum.
Þeir eru ekki fáir sem segja þig bróðurinn bezta,
og bjargvætt í nauðum og höfðingjans kosti með flesta.
Þótt einhverjir þykist á brestina kunna að benda, ,
þá bliknar ei mynd þín, en skýrist og fegrast til enda.
Þótt Ægir þér reyndist og stórgjöfull stundum,
og stjórnin við útveginn jafnan þér léki í mundum,
við íslenzka mold, allt frá bernsku, var hugur þinn bundinn,
og björtustu framtíðardraumar við gróandi lundinn.
Og nú leiztu Kaupang þinn skartklæðum skrýðast — í anda
þar skóg sástu rísa og víðlendu akrana standa,
og raflýstar hallir þar fólki og fénaði valdar,
— svo fátt sé af djörfum og stórfelldum hugsjónum taldar.
En einmitt er stóðstu á foldgnáum frægðanna tindi,
og flest sýndist brosa, er veita má gleði og yndi,
þá burt varstu kvaddur. — Og þá fannst oss skarð fyrir skildi
og skammdegið svartara, vonirnar hrapa í gildi.
En eitt er þó víst: þína minningu dauðinn ei deyðir,
hvert drengilegt afrek þitt gleði í strengina seiðir.
Af kynstofni þínum vér foringja væntum að verki,
þess vormanns, er. fær sé að hef ja og bera þitt merki.
Hve gott er sem drengur að lifa, svo höfðinu halla
á helbeðinn reifur og glaður, á bálið svo falla,
úr öskunni rísandi langt í eilífðar lindum
og landnám sitt hef ja, er ársólin ljómar á tindum.
Davíð Jónsson.