Dagur - 14.09.1944, Blaðsíða 4
4
ÐAGUR
Fimmtudaginn 14. september 1944
DAGUR
Ritatióm: Ingimar Eydcd.
Jóhcmn Frimann.
Haukur Saorrason.
Aígreiðslu og innheimtu annast:
Sigíús Sigvarðsson.
Skríístofa við Kaupvangstorg. — Sími 96.
Bl«Sið kemur út á hverjum fimmtudegi.
Árgangurinn kostar kr. 15.00.
Prentverk Odds Bjömssonar.
Rakað á móti vindi
gÚ SAGA ER SÖGÐ um Símon heitinn Dala-
skáld, að hann hafi einhverju sinni komizt svo
að orði, er hann var að lýsa stúlku.semhannþótt-
ist vera trúlofaður, að hún væri bezta sál, en rak-
aði móti vindi. Lengra var ekki hægt til að
jafna um einfeldni stúlkunnar, enda skildu allir
strax, hvað Símon var að fara.
Slík vinnubrögð, sem Dalaskáldið lýsti svo
meistaralega með þessum fáu orðum, eru ekkert
einsdæmi, þegar fullir fáráðlingar eiga í hlut.
Hitt er furðulegra, þegar menn með fullu verks-
viti og góðum gáfum gæddir að öðru leyti taka
upp á slíkum ósköpum. Þó er það ekki dæma-
laust heldur.
J ÚTVARPSUMRÆÐUNUM sl. mánudags-
kvöld talaði Einar Olgeirsson mjög fjálglega
um hinn brennandi samstarfsvilja kommúnista
við aðra flokka og nauðsyn þess, að friður og
ágætt samstarf tækist í skyndi milli vinnuþega og
framleiðenda f landinu. Auðvitað er þetta hverju
orði sannara, en menn höfðu bara ekki búizt við
því, að heyra fulltrúa þess flokks, sem harðast
allra hefir ávallt gengið fram í því að blása að
glóðum ófriðar og ýfinga milli þessara aðilja,
tala á þessa leið. Að vísu slógu þeir kommúnist-
arnir mjög á sömu strengi fyrir tvennar síðustu
kosningar, að öðru leyti en því, að þá var ekki
talað um frið við framleiðendur, en því háværar
skrafað um nauðsyn samstarfs við aðra vinstri
flokka í landinu, — myndun vinstri stjórnar, eins
og það var orðað. Það leikur ekki á tveim tung-
um, að einmitt þessu skrafi sínu áttu kommúnist-
arnir að þakka fylgisaukningu sína við þær kosn-
ingar. Alþýða manna óskaði einmitt eftir slíku
samstarfi og skildi vel nauðsyn þess, að friður og
samvinna tækist um lausn aðkallandi vandamála,
og þá fyrst og fremst svo, að dýrtíðardraugurinn
yrði kveðinn niður og grundvöllur skapaður fyr-
ir heilbrigt og óhvikult atvinnulíf í landinu í
framtíðinni.
„ÞAÐ ER LANGT síðan þetta var“, og þó
ekki lengra en svo, að alþýða manna ætti vel
að géta munað, hvað gerzt hefir á því tímabili.
Framsóknarflokkurinn lét kommúnistana ganga'
undir próf með þeim árangri, að hverjum heil-
skyggnum manni var ljóst, að allt friðar- og sam-
starfsskraf þeirra var blekking ein og yfirdreps-
skapur. Þeir vildu engan frið og ekkert samstarf,
en allra sízt vildu þeir taka á sig nokkra ábyrgð
með því að leggja til ráðherra í þá vinstri stjórn,
sem þeir höfðu -hrópað svo hátt á fyrir kosning-
arnar. Einar Olgeirsson reyndi á mánudagskvöld-
ið að telja mönnum trú um, að samningatilraun-
irnar hefðu strandað á því, að Framsóknarmenn
hefðu sett þau skilyrði fyrir samstarfinu, að kaup-
gjald launþega yrði lækkað. Allir, sem nokkuð
fylgjast með opinberum málum, vita, að þetta
eru helber ósannindi. Ekkert slíkt skilyrði var
sett að hálfu Framsóknarflokksins. En samninga-
tilraunum þessum lauk á þá leið, svo sem al-
þjóð er kunnugt, að kommúnistar lýstu því yfir,
að þeir væru því aðeins fáanlegir til þess að ganga
til samvinnu við hina flokkana um myndun
vinstri stjórnar, að þeir gengju að fullu og öllu
inn á starfsgrundvöll kommúnistal Minna átti
það ekki að kosta, og þvílíkur var friðarhugur og
samstarfsvilji þeirra þá og ávallt síðanl
KAÐ ER HÆGT að vinna einar kosningar á
hreinum blekkingum. Það hefir reymlan
Sendiherra fslands í Washington
Þegar lítilmagninn beiðist
hjálpar.
pÓLITÍKIN ER ALLTAF söm við
sig og þræðir ekki ávallt beinustu
leiðir einarðlegrar hreinskilni og
drenglyndis. — Segja má, að stund-
um sé stjórnmálamönnunum nokkur
vorkunn, að þeir láta tilganginn helga
meðalið, þegar mikið er í húfi. Og
vissulega er mikið í húfi, þegar um
það er að ræða að tryggja fullan frið
og samstarf milli Bandamanna, meðan
þeir eru sameiginlega að ráða niður-
lögum nazistanna og herveldisins
þýzka. Bretar og Bandaríkjamenn
verða t. d. að þola ým*ar skapraunir
af Rússum án þess að mögla að sinni,
svo að hið geysiþýðingarmikla sam-
starf þeirra fari ekki út um þúfur,
þegar verst gegnir. Þetta er vafalaust
skýringin á því, hve hinni átakanlegu
og hreinskilnislegu dagskipan Sosnkow-
sky hershöfðingja, yfirmanns pólska
hersins í Varsjá, var þunglega tekið í
London og Washington, en í dagskip-
an þessarí kvartaði hershöfðinginn
áþreifanlega sýnt í þessu tilfelli.
Og sjálfsagt er hægt að vinna
aðrar kosningar á blekkingum
og yfirdrepshætti. En það verða
að vera nýjar blekkingar, ný teg-
und yfirdrepsskapar, annars er
hætt við að rakað sé móti vindi.
Og Einar Olgeirsson rakaði
vissulega á móti vindi á mánu-
dagskvöldið, þegar hann leitað-
ist við að telja almenningi trú
um, að sundrungin og vinnu-
ófriðurinn í landinu og aðgerð-
arleysið í dýrtíðarmálunum sé
Framsóknarmönnum að kenna.
En auðheyrt var á tóninum í
ræðu hans, að kommúnistar
þykjast hafa veður af nýjum
kosningum í haust, og bersýni-
lega ætla þeir sér að hefja kosn-
ingaáróður sinn algerlega á
sama grundvelli eins og «íðast,
þrátt fyrir þá átburði, sem gerzt
hafa síðan í stjórnmálasögu okk-
ar. Nú er eftir að vita, hvort síð-
slægjan ódrýgist ekkert í hönd-
unurn á þeirn, ef þeir ætla að
raka henni langt í vindáttina.
Sjálfstæðisflokkurinn má vera
hreykinn af verklægni nýju kær-
ustunnar, engu sfður en Símon
forðum!
yfir því, að Varsjárbúar aéu nú brytj-
aðir niður varnarlausir, án þess að
Bandamenn geri nokkra alvarlega til-
raun til þess að koma þeím til hjálp-
ar. Þó voru þeir hvattir til uppreisn-
arinnar og lofað fullri aðstoð, en þeg-
ar til kom, sviku Rússar það sam-
komulag og neituðu meira að segja
að leyfa Vesturveldunum að hafa
nokkur afnot af rússneskum flugvöll-
um, er þau hugðust koma uppreisnar-
mönnum til hjálpar með flugher sinn.
Og nú hafa pólskar konur snúið sér
til páfa með alveg sams konar kvart-
anir yfir því, að blóðfórnir manna
þeirra, bræðra og sona séu að engu
hafðar, heldur séu þeir miskunnar-
laust og hjólparlaust brytjaðir niður,
einir og yfirgefnir af öllum. En stjórn-
málamennirnir þykjast verða að
daufheyrast við öllum bænaráköllum,
svo að Rússar stökkvi ekki upp ó nef
sér yfir afskiptasemi þeirra.
gTALIN MARSKÁLKUR ar vafa-
laust einhver allra mikilhæfasti
og raunsýnasti stjórnmólamaður sam-
tíðarsögunnar. En hann er kaldrifjað-
ur og síngjarn til hins ýtrasta fyrir
hönd þjóðar sinnar og tekur lítt tillit
til annars en þeirra hagsmuna einna.
Um hann má segja hið sama og sagt
var um Snorra goða forðum, að eng-
inn frýr honum vits, en meira er hann
grunaður um græsku. Vafalaust veit
hann vel, hvað hann er að fara, þeg-
ar hann heldur að sér höndum, með-
an beztu og fórnfúsustu hetjur Pól-
verja eru brytjaðir niður og höfuð-
borg þeirra jöfnuð við jörðu. Sjálfsagt
hefir hann hvorki ’skipt um skoðanir
né tekið annað eðli, síðan hann
stjórnaði rýtingslaginu, sem Rússar
stungu í bak Pólverja, þegar þeir áttu
í þrengstri vök að verjast gegn þýzka
innrásarhernum að vestan órið 1940.
£*N ÞÓTT STJÓRNMÁLAMÖNN-
UM Vesturveldanna sé nokkur
vorkunn, að þeim þyki ill nauðsyn
brjóta hér lög — að þeir verða að
láta svo í svipinn sem þeir viti þetta
ekki — skilja menn það miklu síður,
að íslenzk blöð, sem ekki er vitað að
eigi neinna pólitískra hagsmuna að
gætá í þessu efni, skuli nota tækifær-
ið til þess að svívirða pólsku þjóðina
og óska frelsishetjunum í Varsjá ósig-
urs í uppreisn þeirra. Slík tíðindi hafa
þó raunverulega gerzt og hafa að von-
um hvarvetna vakið undrun, óhug og
viðbjóð allra frelsisunnandi manna.
— 8. þ. m. skrifaði t. d. „Timinn" um
þetta mál m. a.:
(Framhald á 5. slðu).
Kaffl og kaffi er Ivntnl ólíkt.
Hvernig stendur á því, að sunrar konur laga
gott kaffi úr sama kaffi og aðrar laga vont?
Það virðist sannarlega ekki vandasamt verk að
hella á könnuna, og þó tekst þetta svo mjög mis-
jafnlega, eins og þið kannist allar við.
í sumum húsum er kaffið alltaf gott, í öðrum
alltaf vont og í enn öðrum gott annan daginn
en ódrekkandi hinn.
Hvernig má þetta vera?
F.g átti nýlega tal um þetta við húsfreyju
nokkra, sem er ein þeirra, er alltaf lagar gótt kaffi
og mikla reynslu hefir.
„Það er ein gullin regla,“ sagði þessi frú mér,
„sem mér er óhætt að rnæla með, og hún er að
„hella á“ um leið og vatnið sýður. Láta það ekki
sjóða um stund og hella. síðan á, heldur hafa gát
á því og hella á könnuna um leið ög vatnið
sýður“.
Þessa reglu sendi eg sVo á'leiðis til þeirra, er
reyna vilja, og eg vænti þess, að þær kornizt í hóp
þeirra kvenna, sém alltaf og alls staðar er hrósað
fyrir gott kaffi.
Sama regla gildir, þegar te er lagað.
Englendingar eru sagðir manna slyngastir v-ið
að laga te og drekka það afar mikið. Ef þú spyrð-
ir þá, hvernig þeir löguðu te, myndirðu fá sváV
eitthvað á þessa leið:
— Hitaðu teketilinn, láttu í hann eina tesköið
af tei á mann og eina að auki fyrir ketilinn.
Hafðu svo ketilinn fast við vatnspottinn oig
helltu á um leið og sýður. —
Þetta segja þeir um teið, en í kaffigerð. helýl"
eg að við lærum lítið af þeim, því að þar segjast
þeir vilja læra af okkur. •
Reynið nú næst, þegar þið „hellið á“, — eða
„hellið upp á“, eins og surpir segja, þessa gullnú
reglu og vitið, lrver árangurinn verður!
„Puella“.
★
Móðir, geymdu hjarta þitt ungtl
Sú móðir, sem er ung í anda og tilfinningum,
er mikil blessun fyrir börn sín. Hún getur verið
barnaleg með þeim, og tekið þátt í skemmtunum
þeirra og leikjum. Hún verður nokkurs konar
eldri systir fyrir dætur sínar, þegar þær stálpast,
og þær liafa hana að ráðunaut í öllu. Ung stúlka,
sem á slíka móður, mun ekki flana hugsunarlaust
út í hjónabandið. Sú móðir verður bezti vinur og
félagi drengja sinna, og varðveitir þá þannig fyr-
ir illum áhrifum annarra. Þeir verða stoltir af
henni, elska hana, og heimilið verður þeirra kær-
asti staður í heiminum.
★
Hver er meginregla reynds feröamanrvs?
Því minpi farangur, því betra.
★
Kynning.
Þegar þú kynnir mann og konu, þá kynnir þú
manninn fyrir kontinni, nema ef maðurinn er
konungur, forseti eða biskup, þá kynnir þú kon-
una fyrir manninum.
★
Eldhúsið.
Stríðs-terta.
100 gr. smjörlíki. — 3 dl. mjólk. — ^ egg. —
250 gr. sykur. — 375 gr. hveiti. — 2 tesk. hjartar-
salt. — 1 tesk. natron.
Smjörlíkið er linað í skál; hrært með sykrinum
pg einu eggi í senn. Þá er mjólkin hrærð saman
við, en sfðast hveitið og gerduftið.
★
Vingjarnlegt augnaráð gleður
hjartað.
Salómon.