Dagur - 19.10.1944, Blaðsíða 1

— ■ :............... -
ANNÁLL
DAGS
Menntaskólinn á Akureyri var
settur 5. þ. nr. . Skólameistarinn
setti . skólann og ávarpaði nem-
endur.
Nokkrar breytingar hafa orðið
á kennaraliði skólans. Dr. Trausti
Einarsson. og. sr. Magnús Már
Lárusson hverfa frá skólanum til
annarastarfa. Dr. Trausti kennir
við verkfræðideild Háskólans og
sr. Magnús. Már .er þjónaiyli
prestur að Skútustöðum.
í stað þeirra eru komnir tveir
nýir kennarar að skólanum, báð-
ir . frá . Háskólanum í Berkeley,
Californiu. Eru það þeir Ingólf-
ur Aðalbjarnarson B. S. frá
Haínarfirði og Aðalsteinn Sig-
urðsson, B. A., Sölvasonar hér í
bænum. Þá er Brynleifur Tobi-
asson, yfirkennaii, kominn að
skólanum aftur eftir tveggja ára
fjarvistir, og hefir tekið við
kennslu. Stundakennarar í vetur
verða stúdentarnir Páll J. Ardal
cg Steingrímur Sigurðsson. Jón
Sigurgeirsson mun og kenna
þýzku í einni deild.
★
Barnaskóli Akureyrar var sett-
ur 10. þ. m. Settur skólastjóri,
Hannes J. Magnússon setti skól-
ann og flutti ræðu, en Snorri
Sigfússon ávarpaði börnin og
viðstadda foreldi'a. — Um 750
börn verða í skólanum í vetur,
þar af rúmlega hundrað úr efsta
bekknum í húsrúmi í hinu nýja
gagnfræðaskólahúsi. Kristján Sig
son kennari hefir umsjón með
Jreirri deild. Við þessar ráðstaf-
anir hefir rýmkað mjög í barna-
skólahúsinu, en þar var orðið svo
þröngt, að til vandræða horfði.
★
Gagnfræðaskóli Akureyrar var
settur 12. þ. m. Um 190 nemend-
ur stunda þar nám í vetur. Er 1.
bekkur skólans þrískiptur, en
alls starfar skólinn í 7 deildum.
Aðsókn að skólanum hefir farið
ört vaxandi hin síðustu ár, en
aldrei þó sem nú. — í skólasetn-
ingarræðu sinni gat skólastjór-
inn, Þorsteinn M. Jónsson, þess,
að hið nýja skólahús væri nú því
nær fullgert hið innra, þótt eftir
væri að ganga til fulls frá lóð
skólans og múrhúðun byggingar-
innar að utan. Verður byggingin
væntanlega vígð næsta haust. Er
hér um að ræða eitt hið vegleg-
asta skólahús landsins.
Auk Gagn fræðaskólans hefir
Iðnskóli Akureyrar fast aðsetur í
byggingunni með sérstökum
samningi, en 7. bekkur barna-
skólans hefir og til bráðabirgða
fengið 3 stofur í kjallara hússins
til afnota. Er byggingin því not-
uð til fulls nú þegar, og var þó
upphaflega talið, að hún myndi
vel við vöxt.
★
Iðnskólinn á Akureyri var
settur 12. þ. m. Nemendur verða
um 110 í vetur, þar af um 80 iðn-
nemar. Sú breyting er orðin á
kennaraliði skólans, að Halldór
Halldórsson byggingafræðingur
hcfir látið þar af kennslu og
(Framhald á 4. síðu).

XXVII. árg.
Akurévri, fimmtudaginn 19. yóktóber 1944
40 tbl.
Samfylking sjálfstæðismanna og kommúnista um stjórn landsins
Olafur Tliors hefir tilkynnt, að samkomu-
lag sé orðið með Sjálfstæðisflokknum,
Kommúnistaflokknum og Alþýðuflokkn-
um um samstarf á Álþingi og landsstjórn
6 ráðlierra stjórn tekur við í þessari viku
Olafur Thors, form.'Sjálfstæð-
isfloKksins tilkynnti s. 1. þriðju-
dag, að samkomulag væri orðið
milli Sjálfstæðisfl., Kommún- ,
istallokksins og Alþýðuflokksins
um „málefnasamning" til sam- |
starfs á Alþingi og myndun rík- ■
isstjórnar fyrir tilstilli þessara
flokka. Þegar þetta er ritað hefur
ráðherralisti Ólafs ekki verið
jirtnr né heldur gerð opinber-
lcga grein fyrir samningi þessara
flokka. Er búizt við að stjórnin
kynni sig á Alþingi nú um miðjá
vikuna. Það fylgir fregnum þess-
unt, að hver flokkanna leggi til
2 ráðherra. Verði ríkisstjórnin
því skipuð 4 fulltrúum verka-
mannaflokkanna og 2 sjálfstæðis-
mönnum. Ólafur Thors verður
væntanlega forsætisráðherra.
Meðan málefnasamningurinn
svonefndi hefur ekki verið birt-
ur, er ekki unnt að gera sér neina '
grein fyrir því, livað liefur svo
snögglega brúað bilið milli Sjálf-
stæðis- og Kommúnistaflokk-
anna, né heldur leggja neinn
dóm á starfsgrundvöl.l hinnar
nýju ríkisstjórnar. Lausafregnir,
sem um ýms samnirigsatriði
flokkanna ganga manna í milli,
munu flestar óáreiðanlegar og á-
gizkanir einar og ástæðulaust að
hafa þær eftir. Hins vegar er það
begar ljóst, að Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur teygt sig mjög langt til
samkomulagsins, því að ráðgert
er að hann fái aðeins 2 ráðherra
af 6 og verkamannaflokkarnir
tveir hafi 4 ráðherra og jní al-
gjöran meirihluta í ríkisstjórn-
inni. Vekur þetta almenna
furðu, Jrar sem Sjálfstæðisflokk-
urinn er lang-stærsti þingflokk-
urinn og stærri en hinir ISáðir
sanianlagðir. Mun brátt fást úr
því skorið, er starfsgrundvöllur-
inn verður opinber gerr hvort
verkamannaflokkarnir hafa fórn-
að einhverju af málum sínum,
til jjess að ná þessum árangri, eða
hvort gírugljeit Ólafs Thors í
völdin hafa mestu um ráðið.
Hvort heldur réttara kann að
reynast, breytir ekki Jreirri stað-
reynd, að samfylking Jjessi milli
aðilanna sem stigu hrunadansinn
fræga sumarið 1942 og settu
jóðarbúið á heljarþröm, spáir
engu góðu um framtíð hins end-
urreista lýðveldis. Stjórnarferill
Jtess manns, sem mestu hefur á-
orkað um myndun þessarar sam-
fylkingar, er ekki ~slíkur, að
hugsandi menn sjái roða nýs
dags og batnandi tíða við valda-
töku hans. Lítil ástæða er og. til
Jtess að ætla, að inryæti konnn-
únista hafi tekið stórum fram-
BREYTTIR TIMAR
förum \ið Jjessa samninga við
Olaf Thors. Sýnist fremur ástæða
til að ætla, að Jieir áformi nti,
eins og 1942,’ að nota Ólaf
Thors og ístöðnleysi hans og
stefnuleysi Sjálfstæðisflokksins
til þess að koma uþplausnará-
formum sínum enn betur á
framfæri.
Framsóknarmenn starida utan
við Jtessa fylkingu. Hið sarna
munu allir Jjeir, sem hugsa vilja
um þjóðmál með alvöru og ein-
lægni vilja gera. Leynisamningar
þeirra manna, sem vilja halda
dauðahaldi í 19. aldar samkeppn-
ishyggju annars vegar og konnn-
únista, sem vilja ekkert fremur
en fall núverandi þjóðskipulags
sem undirbúning að innleiðingu
austurlenzkrar einræðisstefnu
hins vegar, verða ekki það plagg,
sem hantingja og framtíð þjóð-
legs, frjálslynds og lifandi lýð-.
veldis vejðuv reist^á. -
Þess vegna er bezt fyrir þá, et
slíkt meta^að vera vel á verði.
Sá hópur manna, sent nú hef-
ur tekið við völdunum, er alls
ekki ólíklegur til Jjess að vilja
tryggja sér hald-á stjórnartaum-
num í blíðu og stríðu með nýrri
sókn á hendur sveitum og kaup-
túnum landsins í stíl við herleið-
ingu sumarsins 1942. Fyrir því
skyldu allir, sem úti um land
búa vera vel á verði.
Væntanlega gefst tækifæri til
þess að ræða þessi mál öll nánar
á næstunni, þar eð ráðgert er að
verkföllum létti við tilkomu
stjórnarinnar.
Verður þá' einnig hægt að
greina frá samningaumleitunum
þeim, sem fram fóru til myndun-
ar allra flokka stjórnar, og
tveggja flokka stjórnar og vinnu-
þrögðum þeim sem þar voru
ihpfð í frammi af líálfu-yjálfstæðis
^^tanna og kzjmmúmsta,* ' ' *
m
Þýzka útvarpið tilkynnir, að
Rommel marskálkur hafi látizt
nýlega. Fékk hann höfuðmeiðsli
í Normandí í júní í sumár og
hafa þau nú dregið hann til
bana. Myndin að ofan er tekin,
Jregar frægðarsól Rommels var
hæzt á lofti. Her hans stóð Jrá á
landamærum Egiptalands og
hrun veldis Breta við austanvert
i Miðjarðarhaf virtist yfirvofandi.
| Um það leyti brá hann sér heim
j til Þýzkalands og var vel fagnað,
eins og myndin sýnir.
G’réiSir ríkið byggiogarkosfn-
aði jSkureýrgrspífala?
Frumvarpinu um byggingu ríkisspítala hér verður
sennilega breytt þannig, að hið nýja sjúkrahús verði
eign hæjarins, en ríkið greiði 3/4 byggingarkostnað-
arins og reksturshallann
♦
Nýr skiiður virðist nú vera að komazt á sjúkrahúsmál Norðlend-
inga. Krafan um þátttöku ríkisins í byggingu sjiikrahúss hér á
grundvelli fjórðungsspítala hugmyndarinnar, . sem oft hefir verið
rædd hér í blaðinu, eða lausn málsins á annan þann hátt, sem jafn-
ar það misrétti sem í gildi er milli Reykjavíkur og annara lands-
hluta um sjúkrahrisakost, virðist loksins vera að vinna sér svo mik-
ið fylgi meðal forráðamanna á Alþingi, að von sé um úrlausn á
næstunni.
HITAYEITA OLAFS-
FJARÐAR TEKIN TIL
STARFA
Ólafsfjarðarkauptún hefur
fyrst þorpa og bæja fetað í fót-
spor Reykjavíkur unr hitáveitn-
framkvæmdir. Hitaveita Ólafs-
fjarðar er tekin til starfa. Hcitt
vatn hefur Jregar verið leitt í 18
hús í Jrorpinu og verður lokið
við að leiða vatnið í öll hús
þorpsins fyrir áramót, að því er
segir í fregn er blaðinu hefir lror-
izt frá Ólafsfirði.
Það sem af er hefur hitaveitan
reynst ágætlega
Frumvarp Jringmarins Akur-
eyrar um byggingu ríkisspítala
á Akureyri er kornið til 2. um-
ræðu í Nd. Alþingis.
Telja má víst, að meginefni
frumvarpsins, bygging sjúkra-
húss hér, nái fram að ganga, þótt
óvíst sé, að Jrað verði í því formu
sem ráðgert er í frumvarpinu.
Eins og fyrr getur, er frumvarpið
byggt á fjórðungsspítala hug-
myndinni. Er lesendum Dags
kunnug sú hugmynd, Jrví að
henni mun fyrst hafa verið
hreyft opinberlega hér í blaðinu
og oft rædd síðan. Með fram-
kvæmd þessarar hugmyndar
fengjti aðrir landshlutar sömu
aðstöðu og Reykjavík hefur um
sjúkrahúsmál, en eins og kunn-
ugt er rekur ríkið Landsspítal-
ann, en bæir eins og Akureyri og
Isafjörður reka spítala fyrir eig-
in reikning, með stórtapi á ári
hverju, og eru þó daggjöld hærri
á þessum stöðum en í Reykjavík.
Höfuðstaðurinn rekur hins-
vegar engan spítala og ber Jjar af
(Framhald á 4. síðu).
FYRSTA ISLENZKA
MILLILANDA FLUGVÉL-
IN KOMIN TIL LANDSINS
Catalina-flugbátur Flugfélags
íslands kom til Rvíkur aðfara-
nótt s. 1. mánudags.
Örn Johnson flugmaður flaug
bátnum frá Bandaríkjunum með
aðstoð tveggja íslendinga og
tveggja BandaríkjamaniSit.
Er þetta í fyrsta skipti setn ís-
lendingur stjórnar flugvél vfir
Atlantshaf. Báturinn reyndist,
prýðilega'l alla staði og gekk
ferðin vel. Með komu bátsins
(Framhald á 4. síðu).