Dagur - 09.11.1944, Blaðsíða 4

4
D AGUR
Fimmtudaginn 9. nóvember 1944
DAGUR
Sigraður frambjóðandi.
Rltatjóm: Ingimar EydaL
Jóhann Frímann.
Haukur Snorrason.
Aígreiðslu og Innheimtu annast:
Marinó Pótursson
Skrlístefa við Kaupvangstorg. — Sími 96.
Bl«Cið kemur út á hverjum fimmtudegi.
Árgangurinn kostar kr. 15.00.
Prentverk Odds Bjömssonar.
Ný ríkisstjórn.
jSLENZKA ÞJÓÐIN hefir hlotið nýja ríkis-
stjórn. Nýju ráðherrarnir hafa allsterk'an þing-
meirihluta að baki sér. Þeir hafa gert með sér a 11-
ítarlegan málefnasamning, þar sem allar hættur
og erfiðleikar, sem annars mætti ætla, að beðið
hefðu þjóðarinnar á næstu tímum, eru vegnir —
með fögrum orðum. Stjórninni er það mikill
styrkur, að í henni eiga sæti fulltrúar allra þeirra
aðilja í landinu, sem kunnir eru að því að sjást
sízt fyrir og svífast einskis, þegar þeir eru í stjórn-
arandstöðu, heldur láta ávallt pólitískan stund-
arhagnað sitja í fyrirúmi gegn hag heildarinnar,
þegar því er að skipta. Sannleikurinn er líka sá,
að stjórnmálaástandið í landinu var á þann veg
komið, að tæpast var hugsanlegt, að hér yrði
mynduð nægilega starfhæf og sterk ríkisstjórn til
þess að snúast öfluglega gegn aðsteðjandi vand-
ræðum, án þess að einmitt þessir aðiljar yrðu
knúðir til þess að taka á sig nokkra hlutdeikl í
vanda þeim og ábyrgð, sem f'ylgir vegsemd ráð-
herrastólanna á hverjum tíma. Segja má raunar,
að nýja stjórnin hefði verið ennþá sterkari, ef
annar stærsti þingflokkurinn, Framsóknarflokk-
urinn, hefði ekki verið útilokaður frá stjórnar-
samvinnu, og allt hið pólitíska vald í landinu
hefði þannig náð að snúa bökum saman. Að vísu
má ætla, að stefnuskrá stjórnarinnar hefði þá
ekki verið alveg eins fagurlega orðuð, því að for-
ráðamenn flokksins hefðu sennilega reynzt treg-
ir til að lofa öðru en því, sem einhverjar líkur
bentu til, að við yrði hægt að standa, þegar til
framkvæmdanna og hins óskáldlega raunveru-
leika kæmi.
JPJN JAFNVEL ÞAÐ, að hinir nýju stjórnar-
flokkar hafa þannig sett annan stærsta þing-
flokkinn utangarðs, veikir ekki aðstöðu stjórnar-
innar að verulegu ráði, á meðan skaplega horfir
um framferði hennar og ráðsmennsku að öðru
leyti. Framsóknarmenn eru alls ólíklegir til þess
að efna til mótþróa, óspekta eða uppreisnar gegn
löglegri og þingræðislegri stjórn. Þeir munu
þvert á móti fúsir til að veita henni fulltingi sitt
til þess að framkvæma allt það, sem til góðs mið-
ar og hagsbóta fyrir þjóðarheildina. Á hinn bóg-
inn er ekki nema gott til þess að vita, að til er að-
ilji í landinu, sem fylgjast mun með framferði
stjórnarvaldanna með vakandi gagnrýni og þora
að segja þeim til syndanna, ef þörf gerist — og
snúið er inn á hættulegar eða tvísýnar leiðir.
jjAÐ HEFIR EKKI legið í láginni að undan-
förnu, að þjóðin hefir — af alveg eðlilegum
og sjálfsögðum ástæðum — óskað þess og krafizt,
að mynduð yrði þingragðisstjórn í landinu. Meiri
hluti þingsins hefir nú orðið við þessum almennu
óskum og kröfum — á sína vísu. Það skortir held-
ur ekki, að nýju stjórninni hafi verið vel og sæmi-
lega fagnað. Hin óskyldustu og ólíkustu félög og
samtakaheildir hafa keppzt við að votta henni
þegnskap sinn og lotningu, lýst hástöfum yfir
fylgi sínu við stefnuskrá hénnar og heitið stjórn-
inni fullum stuðningi sínum.samtök hinna róttæk-
ustu verkamanna og félög stórútgerðarmanna og
stríðsgróðahölda virðast í þetta sinn hafa einn og
sama himin höndum tekið. Drottinn láti gott á
vita, að á þeim degi, sem kommúnistar setjast í
fyrsta sinn í ráðherrastóla á íslandi undir forsæti
ekki minna manns en Ólafs Thors, formanns
Sjálfstæðisflokksins, urSu allir Heródesar og
Myndin er af Thomas E. Dewey, frambjóðanda Repúblikana í forseta-
kosningunum s. 1. þriðjudag, fjölskyldu hans og sóknarpresti við sóknar-
kirkju forsetaefnisins í Pawling í New York. Roosevelt sigraði í kosningun-
um svo sem kunnugt er.
Fokdreifar.
Nýir gestir í Laugarskarði.
pYRIR FÁUM DÖGUM var fyrsti
fuglahópurinn fluttur á Andakíl-
inn í Laugarskarði. Traustlegur torf-
garður hefir verið hlaðinn þvert yfir
gilið, og liggur mölborinn gangstígur
eftir honum endilöngum. Ofan við
garðinn myndast talsverð uppistaða
af ylvolgu vatni, en í miðri tjörninni
hefir verið hlaðinn upp dálítill hólmi
úr mold og hraungrýti, og prýða fá-
einar barrviðarhríslur hólmann. Um-
hverfis tjörnina hefir svo verið komið
fyrir bráðabirgðagirðingu undir gras-
brekkunum. — Þótt margt sé þarna
enn ógert, er þó þegar sýnt, að þessi
staður getur orðið fagur og yndisleg-
ur, er fram líða stundr, verði honum
fullur sómi sýndur. Dálítill hópur af
hnakkakertum og þriflegum öndum
syndir nú þarna fram og aftur um
tjörnina og virðist una vel hag sínum.
Síðar verður vafalaust fleiri fuglateg-
undum bætt við. Fjöldi bama hefir
dag hvern safnazt saman umhverfis
tjörnina og virt fuglana fyrir sér með
mikilli ánægju og athygli. Ekki hefi
eg enn séð nokkurt barnanna gera
Pílatusár í ríkinu perluvinir. —
Hér að framan hefir einkum
verið lögð stund á að lýsa því,
sem betur horfir um styrk og að-
stöðu hinnar nýju 'stjórnar. En
því miður er sagan þar með ekki
nema hálfsögð og varla það. En
hér skal þó staðar numið ið
sinni. Kommúnistar munu
hvísla næsta kapitula þeirrar frá-
sagnar í eyru íhaldsmanna næstu
mánuðina, og vísast er, að býsna
óþægilegar staðreyndir muni
segja öllum almenningi í land-
inu síðasta þáttinn talsvert skil-
merkilega áður en iýkur. Ham-
ingjan gefi, að þar með verði
ekki birt sögulokin í stuttri en
átakanlegri harmsögu hins unga
lýðveldis og nýfengna sjálfstæðis
íslenzku þjóðarinnar.
minnstu tilraun til að styggja fuglana
eða hrekkja þá, t. d. með því að kasta
smásteinum eða rusli í vatnið. Það
færi líka einkar vel á því, að einmitt
börnin tækju að sér að vaka yfir þess-
um vinum sínum og gæta þess strang-
lega, að enginn gerði þeim nokkurn
miska. Þá væri fuglunum líka vel
borgið, ef engin sérstök óhöpp kæmu
fyrir og þeim yrði séð fyrir sæmilegri
aðhlynningu að öðru leyti. Þjóðráð
væri að planta sjaldgæfum og fögr-
um íslenzkum jurtum í brekkurnar
þarna umhverfis tjörnina, innan um
runna og skógartré. Við Akureyringar
værum þá sízt öllum heillum horfnir,
ef okkur auðnaðist að skila svo menn-
ingarlegum yndisauka í hendur fram-
tíðarinnar.
Andafyrirbrigði í Samkomu-
húsinu.
DLAÐINU HEFIR BORIZT eftir-
farandi pistill frá „Auditor": —
„Eg fór í leikhúsið á sunnudagskvöld-
ið var og sá hið fræga „Brúðuheim-
ili“ Ibsens á leiksviðinu. Leikfélagið
hefir vafalaust lagt í mikinn kostnað
og tekið á sig mikla áhættu vegna
þessarar leiksýningar, og þökk sé því
fyrir það. Stórbrotnu skáldverki eins
mesta höfuðsnillings leikbókmennta
allrar veraldarinnar að fornu og nýju
hæfir ekkert annað en að allir beztu
kraftar, sem fáanlegir eru á hverjum
stað, séu ',il kvaddir, og ekkert'"spar-
að, sem verða má til þess, að svo veg-
legu og erfiðu verkefni sé skilað með
fullri sæmd. Og hér hefir sannarlega
tekizt vel til á okkar vísu. Frú Alda
Möller leikur aðalhlutverkið af mik-
illi snilld og okkar eigin leikarar
standa sig framar öllum vonum við
hliðina á henni. Sýningin öll er
óvenjulega smekkvísleg og hnitmið-
uð ó okkar mælikvarða, enda hefir
enginn hversdagsmaður eða viðvan-
ingur haft undirbúninginn og leik-
stjórnina á hendi, þar sem frú Gerd
Grieg er. Dugnaður hennar, smekk-
vísi og kunnátta á því sviði er viður-
kennd um öll Norðurlönd, enda vafa-
laust frábær. Allt bar því hér að
sama brunni: frægð höfundar og leik-
(Framhald á 5. slðu).
PARÍSARTÍZKAN í DAG.
Það hefir verið hljótt um Parísartízkuna und-
anfarin fjögur ár.
Tízkan hefir komið úr annarri átt þessi ár, og
fæstum hel'ir komíð París í hug í sambandi við
tízkuna ,1 hinum ýmsti sviðum.
Maður skyldi líka ætla að Parísarbúar hefðu
haft annað að starfa undanfarin ár en að fást við
tízku-teikningar og annað slíkt.
Fn París hefir ekki gleymt frægð sinni sem
tízkuborg.
í öllum hörmungunum, sem stríðið og her-
námið hafa haft í för með sér. hafa tízkusmiðirn
ir ekki verið iðjulausir.
Þeir virðast staðráðnir í því, að reisa við frægð
Parísar sem tízkuborgar og gera hana að miðstöð
tízkunnar að styrjöldinni lokinni.
Nú, eftir að París hefir fengið frelsi sitt aftur,
hafa hirzt greinar um þessi efni í enskuih blöð-
um.
í einni grein segir m. a. svo: „Gagnstætt því,
er búast hefði mátt við, er Parísartízkan í dag
eins glæsileg éins og hún hefir nokkru sinni verið
áður. — Hún er eyð'slusöm bæði á efni og í sniði
og þrátt fyrir skort á efnum hafa tízkuteiknararn-
ir ekki sparað þau á neinu sviði.
Víðar ermar, teknar sarnan með þröngri lín-
ingu um úlnlið' eru mikið notaðar, bæði á kjól-
um og kápum. Pilsin eru höfð víð og efnismikil
og blússurnar teknar saman í mitti með þröngu
belti, svo að pilsvíddin taki sig betur út“.
Þá er sagt frá því að mikið sé notaður perlu- og
„palliettu“-útsaumur á kjóla. — Einnig þykir
ásaumur (application) afar fínn, og er mikið gert
af því að sauma svart, gljáandi flauel á svart ull-
arefni. |
Svarti liturinn er, eins og oft áður, sagður hinn
rík jandi litur og með honum notaðir ýmsir gráir,
bláir og rauðir litir.
Höfuðbúnaðurinn er afar hár, bæði hattar og
„túrmanar", en þeir eru afar vinsælir i París í
haust.
Þá er einnig sagt frá því, að skósólar séu hafðir
afar þykkir — til þess að vega á móti hinum
geysiháa höfuðbúnaði.
Nú ej' eftir að’ vita, hvort þeSi tízka fer víða
um lönd eins og oft áður, — sumir efast, því að
hún er, segja þeir, fyrst og fremst frönsk.
En það má fullyrða, að París hefir ekki gleymt
því, að hún var eitt sinn hin fræga tízkuborg,
þótt hljótt hafi verið um það hin sfðustu ár.
. „Puella“.
★
RÁÐ.
Eg var að ganga upp brekkuna í hvassviðri
miklu á dögunum. Hatturinn minn gerði sig
líklegan til þess að fjúka af mér á hverju augna-
bliki, og varð eg því að halda í hann af öllu afli.
Allt í einu mætti eg frú nokkurri, sem stopp-
að'i mig, þreif af sér hattinn og sagði: „Sjáðu til,
svona skaltu fara með hattinn þinn“. Og hún
sýndi mér, hvernig hún hafði saumað hárkamb
fastan við borðann, sem er innan í hattinum.
,,Svo set eg kambinn fastan í hárið, og hatturinn
rótast ekki“, bætti hún við.
Mér þótti þetta afar snjallt og þakkaði frúnni
heilræðið.
Um leið og við kvöddumst, kallaði hún til
mín: „Blessuð, settu þetta í ,,Dag“, ef einhverjar
fleiri skyldu vera í vandræðum með hattana
sína, þegar hvasst er“.
P.
★