Dagur - 14.12.1944, Blaðsíða 8

8
DAGUR
(Framhald).
Bateman vissi ekki hvort hann ætti að svara játandi eða neitandi
og óskemmtilegast var, að bæði Edward og Jackson virtust hafa
gaman af þessum óvænta fundi.„Það var nógu illt út af fyrir sig, að
vera neyddur til þess að tala við eina manninn á eyjunni, sem hann
hafði verið staðráðinn í að forðast eins og heitan eldinn, en þó
kastaði tólfunum, að þeir skildu leyfa sér að draga dár að lionum.
Og áður en hann hafði ráðrúm til þess að gera upp við sig hvernig
ætti að taka þessum vanda, hélt Jackson áfram samtalinu, eins og
ekkert hefði í skorist.
,;Þér eruð kunngur Mary Longstaffe, er það ekki? Hún er systir
mín.“
Bateman spurði sjálfan.sig að því í hljóði, hvort Arnold Jackson
gæti í rauninni verið svo heimskur að halda, að hann vissi ekki um
feril frægasta svikahrapps Chicagoborgar.
Jackson lagði höndina á öxl Echvards.
„Eg má ekki stanza, Eddi,“ sagði hann. „Eg þarf að flýta mér.
En þið ættuð báðir að koma heim í kvöld og borða með okkur.“
„Það væri ágætt," sagði Edward.
„Þetta er vel boðið,“ sagði Bateman, „en eg hefi hér mjög stutta
viðdvöl, — skipið siglir á morgun, og þér verðið þess vegna að af-
saka þótt eg geti ekki komið.“
„Hvaða vitleysa. Þið fáið ágætan, innlendan mat. Konan mín er
sérfræðingur í þeirri list. Eddi ratar heim. Komið bara svo
snemma, að þið getið notið sólarlagsins."
„Auðvitað komum við,“ sagði Edward.',,Þú helzt ekki við á gisti-
húsinu í kvöld. Þar gengur allt af göflunum ævinlega þegar skip
er í höfn. Heim hjá Jackson getum við spjailað í ró og næði.“
„Eg get ómögulega látið yður fara svo héðan, Hunter, að þér
segið mér ekki nýjustu fréttirnar frá Chicago og af systur minni,“
sagði Jackson, mjög vingjarnlega.
Hann kinkaði kolli og gekk á brott áður en Bateman hafði ráð-
rún til þess að segja meira.
„Það þýðir ekkert að afþakka heimboð á Tahiti. Slíkt er ekki
tekið í mál,“ sagði Edward hlæjandi. „Þar að auki færðu bez.ta
kvöldverð, sem völ er á í landinu."
„Hvað meinar maðurinn með því að segja, að konan sín sé sér-
fræðingur í matartilreiðingu? Mér er nefnilega kunnugt um, að
konan hans er austur í Svisslandi þessa stundina."
„Ojá. Ekki beinlínis á næstu grösum. Og það er orðið langt
síðan hann sá hana. Ætli það sé ekki önnur kona, sem hann var
að tala um?“
Bateman var þögull um stund. Hann var í senn, alvarlegur og
vandræðalegur á svipinn. Þegar hann leit upp, sá hann glettnis-
legt augnaráð vinar síns. Hann stokkroðnaði.
„Arnold Jackson er andstyggileg bulla,“ sagði hann, þykkju-
þungur. „Því miður er eg hræddur um að það sé rétt hjá þér,“
svaraði Edward og brosti.
„Mér er ómögulegt að sjá hvernig nokkur heiðarlegur maður
getur haft nokkuð saman við hann að sælda."
„Ef til vill er eg ekki í tölu heiðarlegra manna.“
„Umgengst þú hann talsvert, Edward?“
„Já talsvert, hann kallar mig bróðurson sinn.“
Bateman hallaði sér áfram í sætinu og leit beint í augu Edwards.
„Og ertu hrifinn af honum?“
„Já, mjög.“
„En veitztu ekki, og vita ekki allir hér, að hann er svikari og
falsari og hefur setið í tugthúsi? Hann ætti að vera rækur gerr úr
hverju siðuðu þjóðfélagi."
Edward horfði á eftir reykhring, frá vindlinum sem hann hélt.
á, leysast upp í tæru, ilmandi loftinu.
„Eg geri ráð fyrir, að hann sé óþokki á sína vísu,“ sagði hann
loksins. „Og eg get varla sagt, að iðrun hans fyrir drýgðar syndir
sé slfk, að hún geti réttíætt vinsamlega kynningu. Hann var fals-
ari og ómerkingur. En eg hefi aldrei fyrir hitt ánægjulegri félaga.
Hann hefur kennt mér allt, sem eg hef numið hér.“
„Hefur hann kennt þér? Ósköp eru að heyra þetta, — og hvað
mætti eg spyrja?"
„Kennt mér að lifa.“
Bateman hló háðslega.
„Dálaglegur lærimeistari. Þáð er þá líklega fyrir hans tilverkn-
að, sem þú kastar frá þér tækifæri til fjár og frama, en dregur
fram lífið með því að mæla baðmullardúk í ómerkilegri búðar-
holu.“
„Persóna mannsins er sérlega aðlaðandi og skemmtileg," sagði
Edward, rólega og góðmótlega. „Kannske skilur þú hvað eg á við
í kvöld.“
„Eg hefi ekki hugsað mér að heimsækja hann í kvöld, ef þú átt
við það. Enginn gæti fengið mig til þess að stíga fæti inn fyrir
þröskuld þessa manns.“
(Framhald),
Fimmtudaginn 14. desember 1944
Það tilkynnist vinum og vandamönnum, að föðursystir mín,
Halldóra Helgadóttir,
andaðist að.heimili mínu, Teigi, 4. þ. m. Jarðarförin fer fram
írá Munkaþverárkirkju laugardaginn 16. þ. m., kl. 1 síðdegis
stundvíslega.
Helga Jónsdóttir.
HJARTANLEGA ÞÖKKUM við öllum þeim, sem heim-
sóttu okkur, færðu okkur gjafir og sendu okkur skeyti í til-
efrú af 25 ára hjúskaparaímæli okkar, hinn 6. desemher sl.
Hóli, Ólafsfirði, 9. desember 1944.
KRISTÍN SIGURÐARDÓTTIR. GÍSLI S. GÍSLASON.
KHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKKHKHKHKHKHKHKHKHKI
bKhKhKhKhKhKhKhKbKhKhKbKhKHKhKhKhWKhKhKhKhKbKbKHKb>(K(
JÓLASKÓRMR
<5£>
eru í bezta úrvali hjá okkur
Kaupfélag Eyfirðinga
SKÓDEILD
KHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKK

í JÓLAMATINN
Svínasteik
Lambasteik
Svínakótellettur
Lambakótellettur
Rjúpur
Kjúldingar
Hangikjöt
| ÁLLS KONAR GRÆNMETI, niðursoðið. Súpur
þurrkaðar og niðursoðnar. Búðingur, ótal
tegundir. Saft, sykuvatn og sósur í búðinga.
PANTIÐ í TÍMA: Hangikjöt, smjörlíki, jarð-
epli og annað það, sem þér getið geymt heima.
SÍÐASTA HEIMSENDING er á ÞQRLÁKSDAG
KJÖTBÍJÐ K.E.A.
Áburðarverksmiðjumálið.
(Framhald af 7. síðu).
7000 X 9/2.25 x 10 = 280
sellur.
Til að framleiða 3150 smál.
með samfelldu álagi þarf aðeins
68 sellur.
Aukastofnkostnaður fyrir 212
sellur, stærra straumskiptisett,
vetnisgeymi og annan útbúnað
mundi verða nálægt 400 000
dollarar.
Orkukostnaður á ári með næt-
urstraumi áætlast á ,f 0.0017 á
kwst. $ 23 800.
Oduikofitnaðiir á ári með samr
felldu álagi, reiknaður á 0.0045
á kwst. 3150 X 3800 x 0.0045
.$ 54 000.
Sparnaður við að nota nætur-
straum: $ 54 000 -f- $ 23 800 —
$ 30 200.
Þessi sparnaður borgar ekki
vexti né afskriftir af $ 400 000
stofnfé.
Eins og að ofangreindar til-
vitnanir bera með sér, eru stað-
hæfingar stjórnarliðsins um lé-
legan undirbúning málsins,
reykský eitt, sett í loft til þess,
að hylja þann megin sannleika,
nð sérjrmðUegur undirhúningur
málsins leiðir það í Ijós, að d-
burðarverksniiðja rikisins yrði
mun betur sett á Oddeyri en við
Elliðadr. Það er þessi staðreynd,
sem stjórnarliðið ekki vill að
verði. almenningi Ijós. Og það er
til þess að hylja hana, sem frum-
varþið er nú stöðvað og stjórn-
inni falið að láta gera nýjan
málamyndaundirbúning að
stofnun vérksmiðjunnar. Það er
næsta sennilegt, að það álit verði
þannig úr garði gert af hálfu
þeirra reykvísku ,,sérfræðinga“,
sem án efa verða til þess valdir,
að áburðarverksmiðja sé hvergi
betur sett en í Reykjavík. Nú er
vald Reykjavíkur ekki svo sijiá-
vaxið í þinginu, að hún gæti
ekki barið málið í gegn frá sín-
um sjónarhól, — livað sem allar
sérl'ræðilegar athuganir segja.
Síður en svo. F.n hitt mun aftur
í móti þykja „praktískara“, að
liylja málið í reykbombu, sem
síðan er látin fæða af sér nýtt
.,sérfræðilegt“ álit, sem betur
lientar hagsmunum Reykjavík-
ur. Allt virðist benda til þess, að
það sé þetta, sem nú vakir fyrir
fulltrúum kommúnista, jafnað-
ar manna og Sjálfstæðisflokksins
(að undanteknum Jóni á Reyni-
stað, sem fyrr segir) í landbúnað-
arnefnd Nd. og í hinum kapps-
fulla málatilbúnaði stjórnar-
flokkanna gegn áburðarverk-
smiðjufrumvarpinu.
Þegar grein var gerð fyrir
frumvarpi fyrrv. atvinnumála-
ráðherra hér í blaðinu í haust,
var því spáð, að Reykjavík
mundi á einhvern hátt reyna að
sporna við því, að stjórn verk-
smiðjunnar veldist þannig, sem
ráð er ^gert.. fyrir í frumvarpinu,
vegna þess, að dreifbýlið mætti
treysta þeim aðilum, sem þar
eru nefndir, til hlutlausrar á-
kvörðunar í málinu, og mundO
þeir láta staðreyndir og hag fyr- <
irtækisins ráða ákvörðunum sín-
um um val verksmiðjustaðar.
Þessi spá er nú orðin að veru-
leikal, svo að dllir landsmenn
mega sjá.
Reykjavik cellar að nota póli-
tiska aðstöðu sina til þess að
knýja sitt mál fram, hvað sem
liður sérfrceðilegum staðreynd-
um eða vilja annarra lands-
manna.
Áburðarverksmiðjumálið er
að þessu leyti ekkert einsdæmi,
þótt að það sé ljóst dæmi um
það, hvernig málefnum byggð-
anna er nú komið á Alþingi.
Sem betur fer er nú að hefjast
almenn vakning um byggðir
landsins, sem miðar að auk-
inni andspyrnu gegn ofurvaldi
Reykjavíkur. Þetta er ekki að-
eins nauðsynlegt vegna hags-
muna einstakra byggðarlaga.
Þetta er þjóðarnauðsyn. Ef hald-
ið verður áfram í því horfi, sem
núverandi stjórnarflokkar sigla,
er stefnt að hruni alls atvinnu-
reksturs úti um land og auknum
fólksflótta til höfuðborgarinnar,
sem þegar er hlutfallslega alltof
mannmörg, og þó hlutfallslega
ennþá áhrifameiri á málefni al-
þjóðar.
Barátan um áburðarverk-
smiðjumálið er einn þáttur þess
leiks. Þetta atriði er öllum 1 jóst
orðið af málatilbúnaði stjórnar-
flokkanna.