Dagur - 11.01.1945, Page 2

2
ÐAGUR
Fimmtudaginn 11. janúar 1945.
Kommúnistar fallast á, að
mestu hátekjurnar séu
undanþegnar skatti
Fyrir jólin lagði ríkisstjórnin
fram fyrsta tekjuöflunarfruxn-
varp sitt, sem fjallar unr tekju-
skattsviðauka á árinu 1945. Er
gert ráð fyrir í greinargerð, að
hinn nýi skattviðauki muni gefa
ríkissjóði um 6 millj. kr. í tekjur.
1 fjárlögunum, sem afgreidd
voru fyrir jólin, var reiknað með
þessum tekjum, þó að tekju-
skattsviðauka-frumvarpið væri
þá ekki tekið fyrir á þinginu og
drægist því fram á næsta ár. Eru
þessi vinnubrögð táknandi íyrir
stjórnarflokkana, að binda þing-
meirililuta í fjárlögum við lög-
gjafaratriði, sem ekki er svo
rnikið sem farið að ræða.
Þessum tekjuskattsviðauka
stjórnarinnar er ætlað að leggj-
ast þannig á, að á skattskyldar
tekjur frá 8 þús. til 16. þús. kr.
íer skatturinn stighækkandi og
er síðan liæstur á tekjustiganum
frá 40 þús. til 125 þús. kr. kr., en
fer síðan lækkandi og fellur al-
veg niður af tekjurn, sem eru
umíram 200 þús. kr.
Konnnúnistar hafa lengi haft
á vörum sér mörg orð og þung
um það að mestu stríðsgróða-
mönnum væri hlíft við skatti,
nema stríðsgróðaskatti. Munu
því flestir þeir, er trúnað hafa
lagt á orðskvaldur kommúnista,
Itafa treyst því, að'á þessu mundi
verða breyting eigi lítil, ef þeir
fengju að ráða skattalöggjöfinni.
Nú hafa kommúnistar komizt í
þessa aðstöðu fyrir tilstilli Ólafs
Thors og meirilxluta Sjálfstæðis-
flokksins,'en þá bregður svo við,
að. kommúnistar, sem sitjá til
liægri handar Ólafi Thors i land-
stjóminni, fallast á, að mestu há-
tekjurnar séu undanþegnar
tekjuskattsviðaukanum, en að
hann skuli aðallega leggjast á
miðlungsstór fyrirtæki.
Kommúnistar eru sýnalega al-
veg horfnir frá þeirri kenningu
sinni, að auknir skattar verði
einkum að leggjast á stórgróða-
fyrirtækin. Það sést á hinu nýja
tekjuöflunarfrumvarpi ríkis-
stjórnarinnar, þar sem tekjur
umfram 200 þús. kr. eru alveg
undanþegnar umræddum. skatti.
Það, sem hér hefir ráðið, er, að
skattviðaukinn hefði komið hart
niður á fyrirtæki forsætisráðherr-
ans, en hann mega sósíalistar
ekki styggja, svo að bræðralagið
geti haldizt eitthvað fyrst um
sinn, á meðan verið er að koma
nýsköpun atvinnuveganna í
kring og tiyggja lýðveldið undir
verndarvæng Stalins!
Önnur stórgróðafyrirtæki
njóta svo góðs af, að Kveldúlfur
er í náðinni hjá sósíalistum.
Enginn þarf þó að ætla, að
kommúnistar vilji ekki hafa
nokkuð fyrir sinn snúð, þ. e.
þjónkun sína við stórgróða-
mennina. Bitlingar þeim til
handa fara um þessar mundir sí-
vaxandi. Þeir fá kröfum sínum
framgengt um fulltrúa í ýmsum
stórnefndum og.í viðskiptaráði.
Áður en kommúnistar komust í
stjórn Ólafs Thors, kváðust þeir
að vísu hafa megna fyrirlitningu
I öllum pójitískum beinum o*
AF SJÓNARHÓLI NORÐLEIVDINGS

„Verkleg ættjarðarást“ —
á pappírnum. . . .
1 síðasta Reykjavíkurbréfi
Morgunblaðsins, senr hingað
hefir borizt, er hvatt til þess, að
þegar ógxeiðara verði um lífs-
þægindi hér á landi, en verið
hefir upp á síðkastið, bregðist
menn svo við, að þeir auki erfiði
sitt eða minnki lífsþægindi með
glöðu geði, til þess að auka fram-
tíðaröryggi þjóðarinnar. Þetta
kallar Morgunblaðið „veiklega
ættjarðarást“. Þetta er ekki illa
til fundið. Framsóknarmenn
hafa lengi haldið því fram, að
framtíðaröryggi þjóðarinnar í
fjárhagslegum efnum væri kom-
ið undir því, að dýrtíðardraug-
urinn væri kveðinn niður. Það
mundi vitaskuld kosta erfiði og
einliverja fórn hjá öllum stétt-
um þjóðfélagsins. Bændur lands-
ins gerðu eina meiriháttar átak-
ið sem gert hefir vei ið í þessa átt
nreð því að falla frá lögheimil-
aðri hækkun afurða sinna á sl.
hausti. Þegnskapur annarra
stétta hefir ekki verið liinn sami.
Enda ekki verið gengið eftir
neinu slíku af þeim flokkum,
sem standa að stjórn landsins um
þessar mundir, sízt af ríkisstjórn-
inni sjálfri. Hún beitti sér ein-
mitt fyrir aukningu dýrtíðarinn-
ar með kaupbaTkun hjá bæst-
launuðu iðnaðarstéttunum. Það
var hennar fyrsta stjórnarathöfn.
Öil stefna í dýrtíðarmálunum
síðan í samræmi við það.
— og í framkvæmdinni.
Þetta var verkleg ættjarðarást
stjórnarflokkanna í framkvæmd.
Þessa dagana er á döfinni mál,
sem sannar e. t. v. ennþá betur,
að það er sitt. bvað, orð og at-
hafnir á sviði verklegs átthaga-
kærleika í hei búðum st jórnarlið-
anna, sumra hvena. — Sama dag-
inn og Morgunblaðið flutti þessa
f jálglegu hugleiðingu, sem að of-
an getur, birti Alþýðublaðið,
annað stærsta blað höfuðstaðar-
ins, J’eitletraðar fyrirsagnir um
stórkostleg verðlagsbrot .ytór-
kaupmanna í Reykjavík.
Þar var skýrt frá því, að um-
boðsmenn þessara stórkaup-
manna í Bandaríkjunum „væru
bitlingum, en síðan Ólafur lyfti
þeim upp í flatsængina ti! sín,
hefir bitlingalyst þeirra aukizt
gífurlega, og þá ekki spurt um
verðleika eða vinnuhæfni bitl-
ingaþega við þau störf, sem þeir
eru ráðriir til.
Það er æ betur og betur að
koma í.ljós, að stjórnarsamvinn-
an er fyrst og fremst verzlunar-
samningur milli sósíalistafor-
ingjanna og stórgróðamanna
þar sem bvor aðilinn um sig
gengst undir að veita hinum ým-
is fríðindí. Meðal margs annars
ber fyrsta tekjuöflunarfrumvarp
ríkisstjórnarinnar vott um þetta,
þar sem mestu hátekjurnar eru
undanþegnar tekjuskattsviðauk-
anum.
Á einhverju hefði nú þjóðinni
riðið meirá en þvllfkum verzlun-
arsanfrijngi.
látnir falsa faktúrur". Verðlags-
stjóri hefði þegar kært eitt fyrir-
tæki fyrir sakadómara og „fleiri
kærur væru í aðsigi“. Jafnframt
'skýrði blaðið svo frá, að „upp-
lýst væri, að fjölmargir þessaia
umboðsmanna (beildsölufyrir-
tækjanna) hefðu brotið fyrirmæl-
in um 5% umboðsjróknun í stór-
um stíl.“
í Morgunblaðinu, því sem að
ofan getur, og út kom þennan
sama dag, var þessarar stórfregn-
ar að engu getið. Nú er það
kunnara en frá þurfi að segja, að
Márgunblaðið er lang umsvifa-
mesta fréttablað landsins. Út-
breiðsla þess byggist fyrst og
frernst á góðum fréttaflutningi.
Frá jressum sjónarbóli blaðsins
var því Jrarng á ferðinni stórfrétt,
sannkallaður bvalreki. Nú
kunna sumir að halda, að frétta-
menn Mbl. hafi nú einu sinni
fengið sér blund á verðinum,
svona um nýjárið, og gleymt að
leita fregna hjá sakadómara
þennan tiltekna dag. Úr því
mundi Jrá bætt í býtið morgun-
inn eftir, eða réttara sagt í næsta
blaði. Það kom út skilvíslega,
eins og Mbl. er vandi, hinn
þriðja í nýjári. Svo undarlega
bregður við þennan dag, að mál-
ið, sem er á hvers manns vörurn
um land allt, er hvergi finnan-
legt enn í 12 síða lesmáli. Get-
sakirnar í garð fréttamannanna
gerast vafasamari. Fjórði janúar
rennur upp og skilar sínu Morg-
unblaði með morgunkaffinu til
höfuðstaðarbúa. Falleg grein um
Hæstarétt er mest áberandi af
hálfu rítstjórnarinnar. Ekkert
orð frá blaðinu um hneykslismál-
ið landfræga. Aðeins greinar-
gerð Viðskiptaráðs um tildrag-
anda Jressara atburða, enda bírtí
útvarpíð hana öllum landslýðn-
um þann dag.
Fréttamennimir saklausir.
Þegar hér er komið málum, er
augljóst, að getsakirnar um það,
að fréttamenn Jressa útbreiddasta
blaðs landsíns og höfuðmálgagns
ríkisstjórnarínnar, hafí sofið á
verðinum, eru óþarfar og órétt-
mætar. Þeir hafa oft sannað, að
þeir eru hínir sómasamlegustu
fréttamenn og skáka oft útvarp-
inu okkar sæla þegar um meiri-
háttar viðburði er að ræða.
Hvaða ósköp valda þá þessu
stóra „gati" í fréttaflutningi
blaðsins? Það er ekki erfitt að
gera sér grein fyrir því. Það er
„innsta ráðið“, sem hefir kippt
í tauminn. Hin „verklega ætt-
jarðarást" innsta hrings Reykja-
víkurvaldsíns að starfi. Það eru
hagsmunír samkeppninnarmarg-
lofuðu, sem tala um sína verk-
legu ást. Það getur verið vanda-
samt verk að semjá herstjórnar-
tilkynningu til lýðsins einmitt
sama daginn og upp kemst um
strákinn Tuma. Það kynni að
liafa óholl áhrif á trú almúgans
á ágætri forystu „allrastétta-
flokksins" að heyra of mikið um
vilja auðugustu manna landsins
til þess að halda lög rfkisins og
fórii?! sri?fíl af „lífsþiiígíndym"
sínum í Reykjavík og New York
fyr.ir verklega ást, sem hingað til
hefir lifað á pappír og prent-
svertu „sjálfstaíðis“blaðanna. —
Verkin tala með ýmsu móti. —
íslendingur okkar hér nyrðra
gat heldur ekki um þessa at-
burði 5. janúar.
Sérstaða byggðanna.
Hinn skörulegi málflutningur
Sjálfstæðisflokksins í þessu
svindilmáji skal nú ekki rakin
lengur að sinni, en í þess stað
vak'in athygli þeirra, semuiti urn
land búa, á sérstöðu Jreirra til
Jressara atburða.
Lesendur blaðsins kunna skil
á margendurtekinni gagnrýni
Jress á skipulagningu verzlunar-
og siglingamála landsins.
Reykjavík er orðin eina inn-
flutningshöfnin. Öllum erlend-
um vörum skipað þar á land
fyrst, og síðan umhlaðið til
hafna úti um land. Hinar beinu
siglingar milli Norðurlands, t.
d„ og erlendra hafna, sem tíðk-
uðust fyrir stríð, hafa algjöilega
lagzt niður. Reykjavík hefir því
verið veitt aðstaða til þess að inn-
heimta ærinn skatt af hverju
einasta stykki, sem til landsins
flytzt, írieð hafnargjöldum, um-
hleðslugjöldum og öðru fargani,
sem af svona verzlunarskipulagi
hlýtzt. Þetta skipulag siglinga- og
innflutningsmála hefir gert það
því nær ókleift fyrir aðra staði,
að reka innflutningsverzlun,
enda hefir hún að mestu lagzt
niður. Þetta hefir átt sinn þátt í
að hleypa ofvextinum í heild-
salastétt lujfuðstaðarins, sem hef-
ir haft fjölmenni fyrir vestan haf
til vörukaupa fyrir sig og náð
til sín drjúgum skerf af innflutn-
ingi landsins, Á þessum tímum
peningaveltu og vöruskorts hér
heima, hefir það þótt skipta
mestu nxáli, að ná í vöru„party",
hvað svo sem það kostaði, Þetta
fólk hefir þannig notað drjúgum
þann skipakost, sem í millilanda-
siglingum er, til þess konar inn-
flutnings og síðan selt frá
Reykjavík til annarra staða á
landinu.
Þessi ófarnaður allur hefir
komið við dýrtíðinni úti um
land svo að tim munar. En heild-
salamálið nýja virðist þó benda
til þess, að hinir beinu skattar,
sem almenningur hefir orðið að
bera af völduiri Jressa skipulags,
hafi ekki þótt nægilegir, heldur
hafi hann einnig orðið að greiða
rífjegan svindilskatt af neyzlu-
vörum sínum í vasa þeirra, sem
ákærðir eru fyrir verðlagsbrot.
Menn veiða að gera sér ljóst
hvaða flokkar og öfl það eru í
þjóðfélaginu, sem höfuðábyrgð
bera á þessari stefnu og hverjir
eiga gengi sitt í þjóðmálum að
einhverju leyti komið undir fjár-
afla þeirrar stéttar, sem hér kem-
ur mest við sögu. Hinn ósköru-
legi málaflutningur Sjálfstæðis-
blaðanna gefur ef til vill ein-
hverja bendingu um það,
hverjir telja sér málið skylt.
Verzlun byggðanna í hendur
byggðanna!
í Jressu efni -er ekki nóg að
hrista höfuðið og hneykslast á
spillingunni og ráðandi ólagi.
Hér er þörf fyrir „verklega átt-
hagaást“ í framkvæmd. Norður-
land og Austurland þurfa að
eignast sína innflutningsmið-
stöðvar. Það þarf að afnema þau
ólög, sem neyða menn til þess að
verzla við ákveðin fyirrtæki eða
ákveðna stétt. Og ekki sízt þarf
að endtnskipuleggja siglinga-
málin. Fjórðungarnir þurfa að
hafa ráð á flutningaskipum til
millilandasiglinga. — Dýrkeypt
reynsla sannar, að engum öðrum
en íbúum byggðanna sjálfum er
treystandi í því efni. Hér er því
jarðvegur fyrir „nýsköpun“, svo
að um munar.
N orðlendingur.

KJÓLATAU
höfum við nú
í fjölbreyttu úrvali
KAUPFÉLAG EYFIRÐINGA
Vef naðar vörudeild

NOTIÐ SJAFNAR-VORUR