Dagur - 21.09.1949, Blaðsíða 1

XXXII. árg.
Altureyri, miðvikuadginn 21. september 1949.
38. tb).
Hundrað þúsundasti farþeginn með
flugvélum Flugfélags íslands
kom hingað
r
1
gær
Brefar fella gengi pundsins um 30 prc.
Félagsfimdur í Sókn,
félagi Framsóknar-
kvenna
Almennur félagsfundur í
hinu nýstofnaða félagi verður
haldinn að „Rotarysal“ KEA
fimmtudaginn 22. sept. kl. 8.30
e. h. — Fundarcfni er að ræða
um vetrarstarfsemina og kosn-
ingarnar. Skorað er á félags-
konur að fylgja nú eftir hinni
glæsilegu félagsstofnun og
sækja fundinn og taka með sér
nýja félaga.
Hafið handavinnu með.
-----------------------*
Mikil aðsókn að sýning-
um „Bláu stjörnunnar44
Leikfélagið Bláa stjarnan úr
Reykjavík hafði frumsýningu á
skemmtiþáttunum Svífur að
hausti á fimmtudagskvöldið og
síðan á hverju kvöldi til sunnu-
dags og tvær sýningar þann dag.
Aðsókn var mikil alla dagana. —
Skemmtun þessi var um margt
nýstárleg, en skemmtiatriði mis-
jöfn og lítið samstæð. Nokkur
atriði ágæt. Eigi er ástæða til
þess að rekja hér sýningu þessa í
löngu máli, en flestum bæjar-
mönnum mun hafa þótt tilbreyt-
ing í þessari reykvísku heimsókn
og kunna gestunum þökk fyrir
komuna.
+■-----------—-----------
í gær flutti ein af flugvélum Flugfélags íslands hundrað þúsund-
asta farþegann, sem ferðast hefir með flugvélum fél. frá stofnun þess,
talið frá þeim tíma, sem fyrirrennari félagsins, Flugfélag Akureyrar
hóf farþegaflug með l-hreyfils Waco-sjóflugvélinni, sem flestir Ak-
ureyringar miuia. Farþeginn er Jófríður Halldórsdóttir, frá Dalvík,
hjúkrunarkona í Reykjavík, en flugvélin var Douglasvélin Glitfaxi
Kom hún hingað á Melgerðisflugvöll um hádegið í gær. Forvígis-
mcnn Flugfélagsins tilkynntu frú Jófríði við komuna á Reykjavík-
urflugvöll, að hún væri 100.000. farþeginn og bauð henni ókeypis far
hingað til Akureyrar og heim aftur, og síðan í för til útlanda og
heim aftur með Gullfaxa, Skymasterflugvél félagsins. Til gamans
má geta þess, að 99.999. farþeginn var Ottó Jónsson menntaskóla-
kennari hér í bæ, en sá 100.001. Jónas Þór verksmiðjustjóri.
Flugfélag íslands á nú 10 flugvélar, sem geta flutt samtals 186 far-
þega. Myndirnar hér að ofan tók Edvard Sigurgeirsson ljósmyndari
á Melgerðisflugvelli í gær, er Glitfaxi var lentur. Efri myndin er af
frú Jófríði Halldórsdóttur, er hún stígur út úr flugvélinni, en neðri
myndin af áhöfn Glitfaxa í þessari ferð. Talið frá hægri: Gunnar
Frederiksson flugstjóri, Sólveig Jónsdóttir flugþerna og Karl Ei-
ríksson flugmaður.
Kosningaskrifstofa
Framsóknar-
flokksins
Nú Jíður óðum að kosning-
um, aðeins mánuður og tveir
dagar til kjördags. Er því áríð-
j andi, að þeir, sem styðja
j Framsóknarfl. í þessum kosn-
S inguni, líti inn á skrifstofuna
! og gefi allar þær upplýsingar,
!sem að gagni geta komið. Sér-
staklega er rétt að athuga, að
þeir, sem vilja neyta kosninga-
réttar utan kjörfundar, eiga
rétt á að greiða atkvæði úr
því að 4 vikur eða styttri tími
er til kjördags. Frá og með 23.
sept. eiga þeir því þcnnan rétt.
Eru það bæði þeir, sem eru á
kjörskrá á Akureyri eða í sýsl-
unni, en eru fjarverandi, og
svo þeir, sem staddir eru á
öðrum hvorum staðnum 25.
sept., en fara síðan burtu. Þeir
geta kosið hjá bæjarfógeta eða
viðkomandi hrcppstjóra áður
en þeir fara. Nauðsynlegar
eru upplýsingar um þá, sem
eru fjarverandi, bæði innan
lands og utan.
Munið, að almennt er nú
talið, að möguleikar Fram-
sóknarflokksins, bæði í sýslu
og bæ, til að vinna tvö ný
þingsæti séu miklir, ef vel er
unnið.
íslenzka krónan felld um 30 prc.
á móti dollar
Sir Stafford Cripps íjármálaráðherra Breta tilkynnti í útvarps-
ræðu á sunnudagskvöldið, að brezka stjórnin hefði ákveðið að fella
gengi sterlingspundsins uin 30%. Cripps lagði, áhcrzlu á það í ræðu
sinni, að stjómin hcfði tckið þessa ákvörðun áður en fulltrúar henn-
ar fóru á þríveldaráðstefnuna í Washington, og hcföi alþjóðagjald-
eyrissjóðnum þá þegar verið send beiðni um það. Flest ríki í Vestur-
Evrópu hafa þegar farið að dæmi Breta og skráð gengi sitt í sama
hlutfalli við pundið og áður. Belgía og Sviss hafa þó ákveðið að
fella ekki gengið.
Nauðsynlegt bjargráð.
Cripps gat þess í upphafi ræðu
sinnar ,að allar fyrri ráðstafanir
stjórnarinnar til efnahagslegrar
viðreisnar og hagstæðs verzlun-
arjöfnuðs við dollaralöndin hefðu
ekki komið að nægilegu haldi, og
þess vegna hefði gengisfelling
pundsins verið óumflýjanleg til
þess að bjarga við utanríkisverzl-
uninni og koma í veg fyrir hrun
og atvinnuleysi i landinu.
Unnið gcgn verðhækkunum og
og launahækkunum.
Þá sagði Cripps, að stjórnin
mundi vinna af alefli gegn öll-
um verðhækkunum neyzluvara
og etnnig beita sér gegn kaup-
hækkunum, þar sem þær gætu
rýrt mjög þann árangur, sem
vonast væri til að gengisfell-
ingin hefði. Hann kvaðst því
vona, að þessar ráðstafanir
hefðu Iítil áhrif til hækkunar
framfærslukostnaði, og hann
varaði menn við því að reyna
að færa sér gengisfellinguna í
nyt í fjárgróðaskyni, því stjóm-
in væri staðráöin í þvi að taka
mjög hart á öllum slíkum til-
Kornvörur hækka.
Cripps lét einnig svo um mælt,
að ekki yrði hjá því komizt að
braúð og kornvörur frá Banda-
ríkjunum og Kanada hækkuðu
eitthvað í verði, enda hefði
stjórnin ákveðið að auka ekki
niðurgreiðslur á þessum vörum.
Sparnaður í ríkisrekstri.
Cripps sagði, að stjórnin
mundi ekki auka niðurgreiðslur
á neinum vörum vegna þessara
ráðstafana en heldur reyna að
di-aga úr þeim, ef fært þætti.
Hins vegar mundi samfara þessu
verða gert sérstakt átak til ,að
minnka reksturskostnað ríkisins.
Mörg lönd fylgja á eftir.
Þótt ekki yrði reynt á neinn
hátt að hafa áhrif á gengi ann-
arra Evrópulanda eftir gengisfall
pundsins, þótti sýnt að mörg Ev-
rópulönd mundu fylgja á eftir.
Fyrsta landið, sem tilkynnti
gengisfall, var Ástralía, og í gær-
ky.ldi höfðu að minnsta kosti 20
lönd tilkynnt, að þau hefðu skráð
gengi sitt í samræmi við pundið.
Gengisskráning ísl.
krónunnar fylgir
pundinu
Á mánudaginn gaf ríkisstjórn
íslands út svohljóðandi tilkynn-
ingu:
„Ríkisstjórnin hefir ákveðið,
að gengi. íslenzkrar krónu gagn-
vart sterlingspundi skuli vera
óbreytt eins og verið hefir, 26,22
íslenzkar krónur í sterlingspundi,
sölugengi, og annarrar erlendrar
myntar í samræmi við það.
Frá 1926 var gengi íslenzkrar
kiónu bundið sterlingspundi og
hélzt svo fram á árið 1939. Vegna
óstöðugs gengis á sterlingspundi
þá og breytingar á viðskiptum
landsins út á við á styrjaldarár-
unum, þótti heppilegra að tengja
íslenzku krónuna að liokkru leyti
dollaragenginu líka, 'og hefir
staðið við svo búið síðan.
Nú er ástandið aftur orðið
þannig, að megnið af útflutnings-
afurðum landsins er selt til Bret-
lands og annarra landa er miða
sitt gengi við sterlignspund, svo
að hækkun á gengi íslenzkrar
krónu gagnvart sterlingspundi
mundi hafa í för með sér tilsvar-
andi lækkun í íslenzkum krónum
á þessum útflutningsvörum, sem
aftur myndi leiða af sér stöðvun
útflutningsins og atvinnuleysi.
Til þess að koma í veg fyrir
þetta, hefir ríkisstjórnin ákveðið
að binda skráningu íslenzku
krónunnar sterlingspundi eins og
var fyrir 1939 og halda genginu á
því óbreyttu, eins og það hefir
verið nú um skeið, ísl. kr. 26,22,
sem sölugengi á einu sterlings-
pundi. Verða nú gefin út um
þetta bráðabirgðalög að fenginni
staðfestingu alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins.