Dagur - 25.01.1950, Blaðsíða 8

8
X
Bagub
Miðvikudaginn 25. janúar 1950
Skattamálavísindi íhaldsins:
Lögfræðingur veit ógjöria, hvað
hann er að skrifa um - vegaverk-
stjóri viil leggja miiljón króna
útsvar á KEA!

Æskulýðsfundurinn:
en ungkrata
Bæjarmálin gleymdust á bæjarmálafundinum!
Rithöfundar íslendings
höfn er haldið uppi með
Islendingur birtir nú i hverju
blaöi sinu árásargreinar á sam-
vinnufélngin i landinu.
Þann 11. janúar skrifar Eggert
Jónsson alllanga og tiltölulega lióg-
væra grein mn „skattfríðindi" sam-
vinnulélaganna. Er greinin auðsjá-
anlega skrifuð eftir pöntun, j>ví að
Eggert greyið hefir ekki kynnt sér
Jj;.ð, sem hann skrifar um og verður
pví greinin ö 11 hin herfilegasta
firra.
Virðist svo, sem einhverjum ná-
komnum blaðinu hafi orðið jretta
ljóst og h v a 11
blaðið til }>ess að
beita fyrir s i
m á 1 s n j a 11 a ra
manni en Eggerti,
j)ví að 10 dögum
seinna br.estur
Karl Friðrikssor
á! Eggert er bar;
1 <> g fræðingur og
frv. ritstjóri. Karl er vegamálastjóri
okkar Norðlendinga og fyrrv. verk-
stjóri Reykjavíkurbæjar! Var hann
}m' sjálfkjiirinn vegna þekkingar
sinnar á skattamálum að gera loka-
hríðina að K.E.A., enda kemst hann
að Jjeirri niðurstöðu, að K.E.A. ætti
að licra í útsvar á aðra milljón kr.
Draumur íhaldsins
Samvinnumenn vita, á hverju
jteir eiga von, ef draumur íhaldsins
um að ná meirihlutaaðstöðu í land-
inu rætist. Karl Friðriksson fer ekki
dult með, hvert hann vill stefna. í
öðrum löndum ltefir einn stjórn-
málaflokkur túlkað alstöðu sína til
samvinnuhreyfingarinnar eins, en
jtað voru nazistar. í Þýzkalandi og
Austurríki, J>ar sem ]>eir náðu völd-
um, voru samvinnufélögin íordæmd
og eyðiltigð, enda var kaupntanna-
lið jrcssára landa ske'leggustu fylgis-
menn nazista. Ætlunin er þó ekki
að drótta nokkru slíku að Karli,
enda hefir ekki birzt enn nema
byrjunin á ritsmíð hans. I-fæfir það
háum og íöngulegum manni að
skrifa langar greinar,
Hið græna tré Eggerts
frá Akri
Eggert Jónsson birtir skáletraða
„miðlunartillögu" í skattamálum
sajnvinnufélaganna. Vill hann að
jiaii verði skattlögð af arði jjeim,
er þau greiði félagsntönnum, en
Jjeir fái að draga hann frá útsvars-
skyldum tekjum. sínum. Eggert
flaskar hér allilla á lögfræðilegu
atriði, og er þó lögfræðin hans
„græna tré“ (Hvernig skyldi hans
visna tré vera?). Flestir vita, að út-
hiutaður aföur af vörukaupum er
vita ekki, að Akureyrar-
vöru- og hafnargjöldum
hvorki skatt- né útsvarsskyldur, ekki
fremur en afsláttur er kaupmaður
gefur 'sinum viðskiptamönnum. —
Crundvallarregla kaupfélaganna er
að útvega félagsmönnum sínum
vörur fyrir sannvirði, og arðurinn,
sem j)au greiða, er endurgreiðsla á
þs í, sent ]>au í bili hafa tekið meir
af félagsmönnum sínum en }>örf
var á, til ]>ess að mæta kostnaði.
Það er hart að þurfa að skýra svona
auðskilið atriði. Aröur, sem úthlut-
aður er félagsihönnum, getur pvi
aldrei orðið tekjuskatts- eða ut-
svarsskyldur. Þaö hlýtur Eggert að
sjá, er hann atliugar málið og viö-
urkennir villu stna.
Hvers vegna greiðir
F isksölusambandið
ekki útsvar?
Ekki heldur getur tekjuafgangur
á sölureikningum innlendra aíurða
orðið skatt- eða útsvarsskyldur, ef
afganginum er úthlutað, því að
niarkmiðið er að láta framleiðand-
ann fá sannvirði fyrir sína vöru.
S. í. F. er rekið á samvinnugrund-
velli og hefir einkarétt á útflutn-
ingi á saltfiski landsmanna. Niður-
jc'fnunarnefnd Reykjavíkur, með
öíuggum íhaldsmeirihluta, lagði út-
svar á [>etta fyrirtæki. Það útsvar
var fellt niður með hæsfaréttar-
dé)mi. Hið andlega ]>roskastig í-
haldsins J>ar var hið sama og hjá
Eggerti og Karlí.
Samvinnustefna er
andstæð sósíalisma
Eggert talar um „samvinnucinok-
un“' og telur hana hreinan sósíal-
isma. Því byrjar hann ekki með að
ráðast á S. 1. F., sem fyrir l'orgöngu
íhaldsins hefir fengið lögverndaðan
tétt einokunar? Er það ef til vill
af þvi að íhaldsmenn ráða ]>ar liig-
um og lofuni? Eða finnst Eggerti
eitthvað göfugra fyrir íslenzkt sam-
vinnuíélag að skipta við Marabotti
en við sambönd erlendra samvinnu-
félaga? Samvinna er ekki sósíalismi,
eins og Eggert lieldur fram. Sam-
vinnustefnan kom fram sem mót-
vægi sé>síalismans. Samvinnan vill
írclsi einstaklingsins. Hún vill ekki
knýja neinn inn fyrir sín vébönd,
nema hann vilji sjálfur. Samvinnu-
hugsjónin telur ]>að vænlcgra fyrir
þroska cinstaklingsins, að hann
fyrir tilstilli frjálsra félagslega sam-
tr.ka geti átt sér framtíðarvon, ef
haitn reynist liðtækur maður.
Sótsvart íhald
Undarlegur hugsunarháttur kem-
ur fram í grein Eggerts. Finnst hon-
Færeyingar eiga sinn Ali-Baba,
eins og Morgunblaðsliðið ís-
lenzka, og birtist mynd þessa víð-
íræga galdramanns í einu viku-
blaðí Þórshafnar. En hann heitir
ekki Ali-Baba þar eins og hér,
heldur Ivar gandakallur. Mun
síðara orðið merkja galdrakarl,
en fyrra nafnið hefur Morgun-
blaðið íslenzka gert frægt, og
mun líklegast að hinn færeyski
Ali-Baba sé heitinn í höfuð hins
íslenzka galdramanns.
um ]>að ótækt, að utanbæjarmenn
skuli vera að þvælast i bænum og
slíta götununt! Er það umþenking-
arvert fyrir kjósendur, að kynna sér
þessar skoðanir. Bærinn á að standa
í stað. Ferðalangar eiga ekki að
þvælast í bænum. Það á að láta þá
greiða útsvar, ef þeir koma i bæ-
inn. Það verður að hanna þeint að
nota bíla í bænum, því að ]>á slita
]>eir götunum enn meir en þó að
þeir gangi á sínum kúskinnsskóm á
þeim.
Falsrök og fáfræði
á hæsta stigi
Og svo eru það bryggjurnar! Það
er sama sagan. Fyrir þær borga
samvinnufélögin ekkert! Er hægt
að trúa því, að slík falsrök eða fá-
fræði verði borin á borð fyrir kjós-
endur á Akureyri? Veit ekki Eggert
það, að kostnaðurinn við höfnina
er greiddur með vöru- og hafnar-
gjöldum, sem leggjast jafnt á vör-
una, hvort sem luin fer endanletía
í bæinn eða í sveitirnar? Akureyrar-
höfn hefir ekki verið haldið uppi
með útsvörurn, heldur mun frekar
hafa runnið fé til btejarins frá höfn-
inni.
Að vega salt!
Það er álitamál, lrvort fáfræðin
eða illgirnin um menn og málefni
er þyngri á metunum í skrifum ís-
lcndings. Sýnt hefir nú verið, hve
öruggur málstaður þessara rithöf-
unda er. Þótt ekki sé út í fleira
farið rúmsins vegna, ]>á er það ekki
a! því, að ckki sé af nógu að taka.
llæði nazistar og kommúnistar
hafa fylgt þeirri rcglu að skeyta
ckki um, hvort málaflutningur sé
sannur eða Ioginn. Bara að endur-
taka lygina nógu oft. Það traust er
borið til Akúreyringa í íslendingi,
að þeir taki lygina fyrir sannleika.
Hin svonefnda „æskulýðsfylk-
ing“ kommúnista efndi til æsku-
lýðsfundar um bæjarmálefni í
Samkomuhúsinu á mánudags-
kvöldið. Buðu þeir ungum jafn-
aðarmöimum að eiga kappræður
við sig á fundinum, en settu
þeim þó harða kosti.
T. d. var lítill frestur til þess að
svara hólmgönguáskoruninni
gefinn, pg kratar máttu sam-
þykkja áð greiða helming húsa-
leigunnar! Aðra flokka vildu
kommúnistar ekki sjá á fundin-
um. Munu ekki hafa treyst sér til
stórræða og talið líklegast að
þeir gætu staðið í hárinu á jafn-
aðarmönnunum. Gáfu kommún-
istar þá skýringu á því, hversu
undarlega var boðað til þessa
fundar, að jafnaðarmannaflokk-
urinn mundi senn dauður og væri
því hver síðastur að ná tali af
honum! Þrátt fyrir þessi hreysti-
yrði fór svo, að kommúnistar áttu
hverfandi lítið fylgi á fundinum
og íáðu ekki feitum hesti frá við-
skiptunum.
Bæjarmálin gleymdust.
Áheyrendum á fundinum, öðr-
um en kommúnistasprautunum,
ber saman um, að fundur þessi
hafi verið nauðaómerkilegur. —
Varð mest kax-p um einstakar
persónur í bænum og innan
verklýðsfélaganna og verðleika
þeirra, en hin raunverulegu bæj-
Eins og rakið er annars staðar i
biaðinu í dag, hefir pað vakið
nokkra furðu í banntm, að ltomm-
linistar höfðu ekki fram til dagsins
í grer birt hina venjulegu skruni-
slefnuskrá u?n bcejarmálefni,
Héldu ýmsir, að þeir mundu nú
láta Alþýðufjokkinn og íhaldiff
eina um skrautáviirpin, enda talið,
að fólk væri farið að sjá í gegnum
glamuryrðin og <>11 st<>ru ioforðin.
En i gær birti !>lað þeirra hér langa
runii kosningaloforða að hætti
hinna flokkanna tveggja og má
naumast í ntilli sjá, hver flokkanna
tclur sér bezt hald í skrumauglýs-
ingum af ]>essu tagi.
Það vekur nokkra athygli, að
armálefni bar lítið á góma. Aðal-
niðurstaða fundarins var að
sanna, að kommúnistar eru nú
orðnir ennþá aumari en kratarn-
ir, og er þá langt jafnað.
Skólar til þess eins,
að „kúlda inni“ ung-
memiin
í málefnayfirlýsingu sinni cða
kostiingaprógrammi láðist íhald-
inu hér að gera grein fyrir stefnu
sinni í skólamálum. En síðasti ís-
lendingur gerði hér nokkra bragar-
bé>t á. Birtir blaðið pistil um þessi
efni og segir þar m. a.:
„Eyðslufé mætti , . . tala itm í
sambandi við skólakastalana, sem
byggðir eru á fáunt árum fyrir mill-
jónatugi til að kúlda þar inni at-
hafnaþrá ungmenna, þangað til
þau verða frábitin lramleiðslustörf-
unt og önuglynd af námsleiða . . .“
Ekki þaut svona í þessum skjá á
„nýsköpunar“-árunum. — Þá voru
skólabyggingar hluti „nýsköpunar-
innár". Athyglisverðast í yfirlýsing-
urtni ‘er það e. t. v„ að skólar Itér
a landi séu byggðir „til þess að
kúlda þar inni“ ungmennin.
Héldu ýmsir, að skólar væru
byggðir til þess að manna og
mennta iólkið, enda þótt dcila
megi um ]>að, hversu vel það tekst
í hinum ýnisu skólum.
kommúnistar gerast nú svo é>-
skammfeilnir að heintta tafarlausar
framkvæmdir við virkjun Laxár.
Hefði þeim \erið sæmra að þcgja
um það mál.'
Ef peirra vilji liefði ráðið, vceri
nú pýðingarlaust að rceða um sltjót-
ar framhveemdir við Laxá. Það er
pátttaka Islands i Marshall-áœtlun-
inni, sem gerir kleift að kaupa vélar
erlendis til afgreiðslu á pessu ári,
og pessi pátttaka tryggir jafnframt
gjaldeyri til kaupanna. Laxárvirkj-
un verður framkvœmd nú á tuest-
unni, prátt fyrir fjörráð komrnun-
ista, vegna pess að fólkið í landinu
hlýddi ekki á liinn erlenda áróður
peirra.
Kommúnisfðr stóðusf ekki mátið
og birfu heila runu kosninga-
loforða í gær
Heimta tafarlausar framkvæmdir við Laxá, vilja
að gieymskan geymi afstöðu þeirra til
Marshall-áætlunar og vélakaupa