Dagur - 18.01.1958, Side 1
Fylgist með því, sem gerist
hér í kringum okkur.
Kaupið Dag. — Sími ÍIGG.
DAGUR
kemur næst út miðviku-
daginn 22. janúar.
4. tbl.
Rætt um bæiarmálin
við Guðmund Guðlaugsson forseta bæjar-
stjórnar Akureyrarkaupstaðar
XLI. árg.
Akureyri, laugardaginn 18. janúar 1958
Þessi skemmtilega mynd er frá Akureyri. Vonandi verður engum ráðgáta að tilgreina nánar staðinn.
Vopnið snýst I höndum árásarmannð
Iðnfyrirtæki SÍS á Akureyri hefðu greitt 8 jnis.
krónum minna til bæjarsjóðs ef þau væru rekin
í hlutafélagsformi að ósk og kröfum íhaldsins
látið gera samanburð á því, hvað
sömu fyrirtæki myndu greiða,
væru þau rekin í hlutafélags-
formi.
Væru nú sömu fyrirtæki út-
sv'arslögð eins og þau væru hluta
félög, en það er marg endurtekin
kral'a íslendings og fleiri blaða
íbaldsins, liefðu tekjur og veltu-
úísvar þeirra orðið kr. 238.000.00
cða kr. 8000.00 lægra en nú er.
Sjálfstæðismenn hampa út-
svarstölum KEA og SÍS, en ncfna
aldrei samvinnuskattinn, sem þó
er hluti af útsvarinu og rennur
beint í bæjarsjóð eins og önnur
útsvör. Þcssi hluti útsvarsins er
aðeins lagður á samvinnufyrir-
tæki og félli auðvitað niður, eí
farið væri eftir óskum íhaldsins.
Menn geta svo velt fyrir sér
þeirri spurningu, af hvaða toga
hin miklu skrif íhaldsblaðanna
um „skattfríðindi“ eru spunnin
og allur sá óhemju þvættingur,
sem út af þessu er lagður á mála-
þingum og í óteljandi blaða-
greinum.
Þeim væri hollt, sem hæst láta
urn „útsvarsfríðindi“ samvinnu-
félaga, að kynna sér betur stað-
reyndirnar í þessum málum, svo
að vopnin snúizt síður í höndum
þeirra.
Jörundur seldur til Sfykkishólms
Hlýtur nafnið Þorsteinn Þorskabítur
Blað Sjálfstæðismanna á Akur-
eyri hefur jafnan lialdið því fram
og lagt út af því á ýmsa vegu,
hvað bæjarssjóði og bæjarfélag-
inu í heikl sé það óhagstætt, að
iðnaður og verzlun sé að miklu
leyti í höndum samvinnumanna.
Það hefur lagt sérstaka áherzlu
á, að væru fyrirtæki KEA og SÍS
í hlutafélagsformi, yrði hér líf-
vænlegt fyrir hvíta menn vegna
lióflcgri útsvara almennt, en
tæplega annars. Þetta stafi af því
að bæjarsjóður nái ekki nema
sáralitlum útsvörum frá slíkum
fyrirtækjum vegna „skattfríð-
inda“, útsvarsþunginn leggist því
með ofurþunga á aðra aðila.
Blaðið hefur látið gera rann-
sókn á því, hvað iðnfyrirtæki
SÍS greiða til bæjarsjóðs Akur-
eyrarkaupstaðar í útsvörum og
re.yndist það vera kr. 24G.000.00
(samvinnuskatturinn aúðvitað
meðtalinn). Ennfremur hefur það
Bilaða brúin
Efri Glerárbrúin við Akureyri
er mjög hættuleg yfirferðar,
vegna þess að handriðið er lagt
út af annars vegar.
Brúin er mjó og liggur yfir
djúpt gljúfur. Ber brýna nauðsyn
til að lagfæra hana hið fyrsta.
Útgerðarfélag í Stykkishólmi,
sem keypt hefur Akureyrartog-
arann Jörund, heitir Þórólfur
Mostraskegg. En hið nýja nafn
togarans er Þorsteinn Þorskabít-
ur.
Jörundur liggur enn á Akur-
eyri, en samkvæmt upplýsingum
frá skrifstofu Guðm. Jörundsson-
ar útgerðarmanns, mun afhend-
ing fara fram einhvern næsta
dag.
í fréttum frá Stykkishólmi seg-
ir að kaupverðið sé um 6,5 millj.
kr., og að skipstjóri verði Einar
Sigurjónsson frá Hafnarfirði, sem
verið hefur með skipið. Ennfrem-
ur að flestir hósetarnir fylgi
honum.
Togarinn Jörundur hefur verið
rekinn hér með glæsibrag, miðað
við flesta aðra togara landsins.
Sextugur varð á mánudaginn
Jón Níelsson, Hvannavöllum 4.
Blaðið sendir honum og fjöl-
skyldu hans beztu afmælisóskir.
Guðmundur Guðlaugsson, for-
seti bæjarstjórnar, er næst efsti
maður á framboðslista Fram-
sóknarmanna við bæjarstjórnar-
kosningarnar á Akureyri. Sneri
blaðið sér til hans og bað hann að
svara nokkrum spurningum þess
um bæjarmálin, og varð hann
fúslega við þeim tilmælum. Guð-
mundur hefur um langt skeið
mjög komið við sögu bæjarmála
og hlotið verðskuldað traust
vegna mannkosta sinna.
Hvernig hyggur þú, að bezt
verði búið að gamla fólkinu?
Víða um lönd er byggt fyrir
gamla fólkið eftir nokkuð öðr-
um hugmyndum en þeim, sem
farið hefur verið eftir hér á landi.
Vil eg þar sérstaklega nefna smá |
húsin, eins til þriggja herbergja
hús, þar sem hið aldraða fólk býr
út af fyrir sig í eins konar hverfi
með meiri eða minni aðstoð við
heimilishaldið og við öryggi
venjulegs gamalmeniahælis að
öðru leyti. Mjög mörgu fólki líð-
ur mun betur þannig, og það get-
ur raunverulega notið starfs-
krafta sinna á þann hátt, sem
gefur lífi þess meira gildi. Eg tek
þetta fram vegna þess sérstak-
lega, að í skipulagi bæjarins, sem
væntanlega verður tekið til með-
ferðar innan skamms, þarf að
ætla slíkri stofnun stað, jafn-
framt því að vinna að málinu á
annan hátt. Þessi smáu byggða-
hverfi eru mjög vinsæl erlendis,
sem hæli fyrir hina öldruðu.
Ilvert er álit þitt á Matthíasar-
húsi og safnahúsi?
Mér er það sérstök ánægja,
segir Guðmundur, að lýsa því yf-
ir, að eg mun leggja þessum mál-
um lið. Mér finnst tími til kom-
inn að Akureyringar geri annað
hús séra Matthíasar á Akureyri
að minjasafni. En hann bjó lengi
að Sigurhæðum og ennfremur í
Aðalstræti 50. Annað þessara
húsa þarf að tryggja bænum til
þessa, á svipaðan hátt og Nonna-
hús. Það er ekki vanzalaust að
draga lengur nauðsynlegan und-
irbúning, því að með hverju ári
sem líður torveldast söfnun
þeirra muna, er safna þarf og nú
munu einkum vera í eigu ætt-
ingjanna. Mér er þó ljóst, að
þetta mál er ekki eingöngu okkar
mál heldur þjóðarinnar allrar,
eins og Matthías var skáld al-
þjóðar. Ríkið mundi því senni-
lega koma til móts við bæinn um
kostnað.
Um safnahús er það að segja,
að við Steindór Steindórsson
höfum borið fra mtillögu um það,
að úr bæjarsjóði verði áætlað að
greiða 50 þús. krónur til safna-
hússins á þessu ári.
Hvernig geðjast þér áætlun og
tillögur bæjarverkfræðings?
Þær eru hinar merkustu,
hversu sem tekst að koma þeim í
framkvæmd. Vil eg sérstaklega
benda á skipulagninguna, sem
gera verður hið fyrsta til að forð-
ast verstu árekstrana í uppbygg-
ingu bæjarins á komandi árum.
Ennfremur gatnagerðina. Göt-
urnar eru bænum til vansæmdar
og verður að stíga stærri spor til
endurbóta, en fært þótti af fjár-
hagsástæðum að þessu sinni við
gerð síðustu fjárhagsáætlunar.
Togaradráttarbrautin?
Hún er eitt af stórmálum þessa
bæjarfélags, og Gúðmundur bæt-
(Framhald á 7. síðu.)
Regnbogavistin
annað kvöld
Framsóknarfgélögin hafa spila-
kvöld að Hótel KEA á morgun
kl. 8.30 e. h. Þar verður spiluð
hin nýja vist, regnbogavistin. —
Henni stjórnar frú Helga Jóns-
dóttir, en Jón Krictinsson dans-
inum á eftir. Stutt ávarp verður
flutt af Sig. Óla Brynjólfssyni.
Allir eru velkmonir. En mönn-
um er bent á að tryggja sér að-
göngumiða í tíma. Þeir eru seldir
á skrifstofu flokksins (Hótel
Goðafoss, sími 1443) í dag og við
innganginn.
xB - B-listinn er listi Framsóknarmanna