Dagur - 24.01.1958, Blaðsíða 7

Föstudaginn 24. janúar 1958
D A G U R
7
GUÐMUNDUR B. ARNASON:
Eitrun fyrir refi o. f 1.
(Niðurlag.)
Mín skoðun er að refunum
verði ekki faekkað að mun, nema
gripið verði til eitursins. Ef í
hverri sveit landsins væru
nokkrir ungir menn, gæddir eig-
inleikum Theódórs Gunnlaugs-
sonar og annarra afburða veiði-
manna: með brennandi áhuga á
refaveiðunum, skarpri og sívak-
andi athugunargáfu og þjálfaðir,
bæði í löngum göngum í
þungri færð, og við að þreyta
fang við harðviðri og hríðarbylji,
þá væri nokkuð öðru máli að
gegna. Mig grunar að þeir vinir
mínir, Theódór Gunnlaugsson,
Guðm. Einarsson og fleiri ágætir
refaveiðimenn, flaski á því, að
þeir haldi aðra sem sig, er þeir
telja að hægt sé að eyða refum
að miklum mun með skotvopnum
einum, gæti þess ekki, að æsku-
lýðurinn, sem nú er að alast upp
í landinu, er ekkert líkur þeim
æskulýð, sem ólst upp á hörðu
árunum, sem yfir landið gengu,
þegar við gömlu mennirnir vor-
um' ungir, fyrir og eftir alda-
mótin 1900. Þá voru ungl-
ingarnir, strax og þeir urðu
nokkurs megnugir, látnir leggja
fram alla orku sína til hjálpar
fullirðna fólkinu við hin daglegu
störf, svo að það yrði ekki undir
í ílfsbaráttunni og brauðstritinu.
Því að þá iifði íslenzka þjóðin
ekki á gjöfum eða lánshjálp góð-
viljaðrar þjóðar. f stað þess að
ungir menn voru þá hertir við
fjárgeymslu — yfirstöður og
beitarhúsagöngur — í harðviðr-
um og hríðum eða við aðdrætti
kornmatar og annarra nauðsynja
heimilanna, er oft skorti á vetr-
um og þeir urðu ýmist að bei'a á
bakinu eða draga á skíðasleðum
yfir erfiða fjallvegi, oft í óveðr-
um og illri færð; stritast mikill
liluti æskumanna landsins nú við
— Fimm skautamemi frá
Akureyri í Noregi
(Framhald af 5. síðu.)
sátu. En þar sem peningar voru
af skornum skammti og þeir
viru nú ekki fyrst og fremst að
hugsa um félagana, keyptu þeir,
eftir vandlega íhugun, 3 blóm,
afar óásjáleg, enda ekki dýr.
Ekki vissu þeir, hvað blómin
hétu, en þau voru ekki ósvipuð
súrum. En að nafni stúlkunnar
komust þeir.
Setti þrjú íslandsmet.
Björn Baldursson, sem er nú-
verandi íslandsmeistari í skauta-
hlaupi, náði eftirfarandi árangri í
Noregsf er ðinni:
500 m. 47,1 sek. (46,6 sek á æf-
ingarmóti).
1500 m. 2,33,1 mín.
3000 m. 5,34,1 mín. (5,27,8 mín.
á æfingarmóti).
5000 m. 9,40,1 mín.
Svo sem skautamenn sjá af
þessu hefur Björn sett 3 íslands-
met og jafnað hið fjórða, og vár
það vel af sér vikið.
að sitja á skólabekkjum vetur
eftir vetur og dreymir þar urn
áframhaldandi setur á mjúkum
hægindum í húsum inni eða bíl-
um. Er nú svo komið, að mjög
skortir á að ungt fólk fáist í
landinu til að draga björg í bú úr
greipum Ægis eða mold jarðar,
þó að íbúatala .landsins hafi auk-
izt um tugþúsundir frá því um
aldamót. En það var draumur
ungu mannanna fyrir og eftir
aldamótin, að skara fram úr í
þeim efnum.En enginnmunverða
sigursæll í viðureign við refi,
nema hann hafi áhuga og þol í
ríkum mæli, auk þess að vera at-
hugul og góð skytta. Það er ekki
heiglum hent að eltast daglangt
við sporlétta refi um fjöll og firn-
indi þessa víðáttumikla lands,
verða stundum að leggjast sveitt-
ir við gren og bíða þar í kalsa-
veðri klukkustundum saman út-
komu refsins. Eða að glíma við
hina óstöðugu veðráttu og hríð-
arbylji, þegar Vetur konungur
ríkir einvaldur yfir landinu. Svo
er eg líka hræddur um, að vegna
hins óhappasæla straums unga
fólksins til Reykjavíkur um
margra ára skeið, muni í mörg-
um sveitum fátt eða ekkert
hæfra, ungra manna, sem gætu
stundað refaveiðar að ráði.
Að lokum vil eg endurtaka og
leggja áherzlu á það, sem eg hef
áður sagt, að því aðeins má búast
við fyllstá árangri af eitrun fyrir
refi, að hún sé framkvæmd af
hinni mestu nákvæmni og sam-
vizkusemi. Eg tel mjög áríðandi
að eitrið sé látið í kjötið volgt, og
ekki látið frjósa fyrr en það hef-
ur brotið sig vel um það. Sömu-
leiðis að það sem eitrað er, sé
látið þar, sem fuglar sjá það ekki
af flugi. Annars þyrftu stjórnar-
völdin naúðsynlega að fá hæfan
mann, með þekkingu á eitrinu og
öllu því er að eitrun lýtur, til að
semja nákvæma reglugerð, láta
síðan prenta hana og senda
hreppstjórum landsins til útbýt-
ingar meðal þeirra er að eitrun-
inni vinna. Ef eitrunin yrði fram-
kvæmd eins vel og kostur er á að
öllu leyti og jafnframt lagt kapp
á að vinna sem flest greni, hygg
eg að refum mundi fljótt fækka.
Ætti þá að hætta eitrun um hríð,
en hækka verðlaun fyrir skotna
refi, og sjá hvort refnum yrði
haldið í skefjum með skotvopn-
um einum saman. Yrði það
hægra, ef það heppnaðist að taka
kúfinn af refastofninum. Því
færri sem refirnir eru, þess veik-
ari verður vörn þeirra.
Og svo aðeins örfá orð um
minkinn, þetta ógeðslega, grimma
og skaðlega meindýr, sem fljót-
færir og skilningslitlir forystu-
menn þjóðarinnar leyfðu inn-
flutning á fyrir allmörgum árum,
þrátt fyrir aðvaranir hins merka
náttúrufræðings Guðmundar
Bárðarsonar. Með því bjuggu
þessir fyrirhyggjulitlu menn ís-
lenzku þjóðinni annað verkefni
og vandamál að leysa, sem eg
óttast að verði jafnvel enn erfið-
ara viðfangs, en eyðing refanna.
Einkum ef því er alltaf skotið á
frest að hefjast verulega handa
við að eyða þessu skaðræðisdýri.
Hafa núverandi stjórnarvöld gert
nokkrar róttækar ráðstafanir til
úti'ýmingar minknum? Eða á að
lofa honum að eyðileggja fugla-
lífið í landinu, leggja í auðn
Paradís andfuglanna við .Mývatn
— eitt af fegurstu fyrirbærum
þessa lands? Og sömuleiðis að
láta hann stórspilla lax- og sil-
ungsveiði í ám og vötnum, áður
en nokkuð raunhæft er aðhafst
til að hindra það? Og gæti þá
ekki farið svo, þegar minkinn fer
að skorta fæðu — þessai' áðui'-
nefndu, mikilvægu landsnytjar
að mestu uppurðar — að mein-
vætturinn komist að því — einn
góðan veðurdag — að það er
hægðarleikur fyrir hann að drepa
unglömb og lifa síðan í „vellyst-
ingum praktuglega“ á nýju
lambakjöti tímum saman? Eg
gæti vel trúað því.
Vegir lokaðir
Á degi hverjum bætir á snjó-
inn og eru vegir um héraðið þvi
nær lokaðir og aðeins færir stór-
um og kröftugum bifreiðum, þar
sem bezt lætur. f bænum er lát-
laust unnið við að halda götunum
opnum og tekst það vonum bet-
ur. Líklegt er talið að enn muni
lítilla breytinga von hvað veðrið
snertir. En í landi hinnar sí-
breytilegu veðráttu, bregðast
vonir manna um veðurfarsbreyt-
ingar, sjaldan lengi.
ísiand aðili að sam-
þykkt uni höfunda-
réttindi
ísland er fyrsta landið af Norð-
urlöndum til að samþykkja al-
þjóðasamþyktina um höfundalétt
(topyright). Áður liöfðu 29 þjóðir
gerst aðilar að þessari alþjóðasam-
þykt, sem saman er á vegum
UNESCO, M'enntunar, vísínda- og
menningarstofnunar Santeinuðu
þjóðanna.
- Stefnuleysi ílialdsins
(Framhald af 1. síðu.)
hréfin fái aftur sitt fyrra verð-
gildi.
Stefna Sjálfstæðismanna í þessu
máli, þ. e. sú, að hræða hluthaf-
anna með ránshefferð vinstri
manna í bænum, cr því alger,
vísvitandi blekking.
Frá Husmæðraskólanuni. —
Námsmeyjar á matreiðslunám-
skeiði Húsmæðraskóla Akureyr-
ar eru beðnai' að mæta í skólan-
um mánud. 27. þ. m. kl. 6.30 e. h.
Hjálpræðisherinn. Sunnudaginn
26. janúar: Kl. 2 sunnudagaskól-
inn. Kl. 16: Helgunarsamkoma.
Kl. 20.30: Almenn samkoma. —
V elkomin.
Kirkjan. Messað í Akureyrar-
kirkju sunnudaginn 26. jan. kl. 2
e. h. Sálmar: 240 — 131 — 346 —
203 — 196. — . S.
Gu'ðspekistúkan Systkina band-
ið. Fundur verður haldinn næstk.
þriðjudag kl. 8.30 e. h. á venju-
legum stað. — Erindi.
Den danske Forening afholder
filmsaften d. 28. januar kl.
21.00 i Hotel KEA’s Lille sal.
Bestyrelsen.
(Framhald af 8. síðu.)
sem leitast stöðugt við að leiða
kjósendur upp á hið háa og bláa
fjall óraunhæfra draumsýna,
sýna þeim þaðan öll ríki veraldar
og þeirra dýrð, af slíkum sjón-
arhól, og hvísla jafnframt í eyra
þeirra: Allt þetta skal eg gefa
þér, ef þú aðeins fellur fram og
tilbiður mig. í stað slíkra aðferða
kjósum við að sýna kjósendum
heiminn eins og hann er, ekki
séður af fjöllum draumóramanna,
heldur aðeins af sjónarhóli raun-
veruleikans, og segja við þá í
einlægni og yfirlætisleysi: Svona
hefur þetta nú gengið til fram að
þessu og varla mun von stökk-
breytinga. En við höfum átt okk-
ar góða og ríka þátt í þeirri þró-
un, sem orðið hefur og viljum
gjarnan eftir beztu getu stuðla
að því, að hún geti haldið áfram,
þrátt fyrir allt það, sem afskeiðis
hefur farið nú upp á síðkastið og
við illa ráðið við, en þó oftast séð
fyrir og varað við í lengstu lög,
- Framsóknarfl. verð-
skuldar traust
(Framhald af 2. síðu.)
mun viðskiptamannanna með rétt-
látri arðskiptingu.
Sjálfstíeðisflokkurinn hefur tekið
upp merki þeirra afla, sent vilja
samvinnufélögin feig. Ýmsir ágætir
menn hér á Akureyri telja sig til
þessa flokks, en eru jafnframt and-
vígir árásunum á samvinnufélög-
in, vegna þess að þeir skilja, að
þxr gera flokki þeirra illt eitt með-
al þess fólks, sem af eigin reynzlu
þekkir kosti samvinnunnar. En
flokksaginn er sterkur og, boðorð-
iu má ekki brjóta, og því verSa
þessi réttsýnni öfl borin ofurliði. —
Og óskiljanlegt er það, jtegar verka-
menn, sjómenn og launafólk Ijá
þcssum flokki auðhyggjumanna at-
kvæði sitt og styður þannig til-
raunir til að naga ræturnar undan
sínum eígin samtökum. Er líkast
því, að hugmyndir þeirra manna
séu hinar sönitt og frant konta í
sétningunni: Ef enginn hýðir okk-
ur lengur, hvers á maður þá að
líta upp til?
Góðir kjósendur!
Nú eru aðeins l'áir dagar eftir
til kosninga. íhugið vel, hvaða
flokk vænlegast er að styðja, svo
að málefnum Akureyrar sé bezt
borgið. Engum má standa á sama
um það, í hverra höndum stjórn
bæjarins verður á næsta kjörtíma-
bili. Róleg yfirvegun á því, liverj-
um skuli greitt atkvæðið, mun
leiða til aukinnar íhlutunar Fram-
■ sóknarflokksins í bæjarstjórn.
®Fundur í drengja-
deild á sunnudaginn
kl. 10.30 f. h. — 6.
sveit, Starungar, og
7. sveit, Finnungar, sjá um
fundinn. — 14 og 15 ára drengir
velkomnir í deildina.
Elzti borgari Húsavíkur, Sig-
urlaug Jakobína Sigurjónsdóttir,
lézt í síðustu viku, 101 árs að
aldi'i. — Helgi Kristjánsson and-
aðist í fyrrinótt 63 ára gamall.
þótt misjafnlega hafi verið mark
á því takandi.
Við, getum óhikað og feimu-
laust bent hvarvetna í kringum
okkur í þessu þjóðfélagi og í
þessum bæ og sagt: þetta höf-
um við þó gert, þetta eru okkar
verk, samvinnumanna og Fram
sóknarmanna. Og ef háttvirtir
kjósendur þykjast sjá önnur og
meiri vegsummerki um störf
og þjónustu annarra flokka og
annarra manna hér í bænum,
þá er svo sem sjálísagt að kjósa
þá en ekki okkur. En við bíð-
um ókvíðnir dómi sögunnar,
reynslunnar, og hins skini-
gædda, ábyrga og óhlutdræga
kjósanda. Við vitum að hann
mun fylgja B-listanum á kjör-
degi, því að hann kann að
greina rétt frá röngu, stað-
reyndir frá blekkingum.
- Hvað sagði Jakob?
(Framhald af 1. síðu.)
fyrst og fremst af gagnkvæmum
skilningi allra flokka á því, að fyrst
og fremst eru við allir, bæjarfull-
trúarnir, Akurcyringar. Landsmála-
pólitík og flokkarigur hefur í flest-
um tilfellum þokað fyrir þeirri stað
reynd, að allir viljum við velferð
okkar bæjarfélags.
Og við höfum borið gæfu til 'kð
ráða fjölmörgum velferðarmálum
bæjarfélagsins til lykta í samein-
ingu og samstarfi alfra fiokka.
Ég hef æðioft heyrt um það tal-
að, sérstaklega í Reykjavík og ann-
ars staðar, þar sem fíokkssjórtarmið
ráða mjög úrslitum mála, að Akur-
eyringar séu skrýtnir fuglar — þaf
sé samstarf allra fiokka í mörgúm
mikilvægustu málefnum, og það
svo allsráðandi, að enginn flokkur
get sérstaklcga þakkað sér það, ef
vel tekst um úrlausn. Þetta er af
pólitískum mönnum talið til van-
þroska okkar í pólitík.
Ég hef hér ekki verið á sama
máli. Ég held því fram, að í bæjar-
pólitík okkar eigi ekki að ráða
nema eitt sjónarmið: framfarir og
hagsæld bæjarfélagsins, og að þar
geti raunar ekki verið mjög mis-
niunandi skoðanir, ef við allir bæj-
arfulltrúar erum sammála um að
láta einstaklingshagnaðinn víkja til
itliðar fyrir hag fjöldans og um
leið hcill bæjarfélagsins.
Þess vegna vil ég að lokum enda
með því, að óska öllum Akureyr-
ingum þess, að bæjarstjórn sú, sem
nú sezt að völdum, megi bera gæfu
til að líta fyrst og fremst á hag
heildarinnar í hverju máli og á
þann hátt stuðla að öruggum vexti
Akureyrarbæjar, öldum og óboru-
um til heilla og blessunar.
Góða nótt!