Dagur - 19.03.1958, Blaðsíða 8

8
Bagub
Miðvikudaginn 19. marz 1958
Vaxandi áhugi fyrir sauðfjárræktinni
Stórar hjarðir, þrátt fyrir sauðfjársjúkdóma og
niðurskurð. - Sauðfjárræktarfélög í flestum
hreppum sýslunnar. - Tveir stofnar í héraðinu
Þegar sauðfjársjúkdómarnir herjuðu mest og niðurskurður
fór fram í stórum landshlutum, létu margir bændur þau orð
falla, að þeir vildu aldrei framar eignast sauðkind. Þótt þessi
orð væru ekkert óeðlileg hér í sýslu, á hinu mikla mjólkur-
framleiðslusvæði og lélega sauðlandi, vom þau þó aðeins
saknaðarorð yfir föllnum stofni, sem var mörgum kærari en
annar lifandi peningur búanda.
Goðafoss bak við klakabrynju. (Ljósm.: K. Hallgrímsson.)
Æskuiýðsheimili templara á Ak.
Hið fyrsta sinnar tegundar á landinu
Brátt kom líka í ljós, að flestir
keyptu fé á ný og hafa fjölgað
því síðan með ári hvei'ju. Sauð-
fjérræktin vii'ðist runnin mönn-
um í merg og blóð og fæstir
sveitabændur geta til þess
hugsað að vera án þessarar bú-
greinar. Enginn ber auðnuleysið
utan á sér eins og sauðlaus bóndi
í réttum’. Vorið verður gleðivana
ef engar ex-u lambærnar og í
skammdeginu er gaman að gefa
grænt hey á garðann. En hvoi't
sem við hugleiðum þetta lengur
eða skemui', er niðui'staðan sú, að
sauðfjáreignin vex öi't.
Fjárræktarfél. starfa í flestum
hreppum á svæði Búnaðarsam-
bands Eyjafjarðar og ræktunar-
ráðunautur sambandsins, Ingi
Garðar Sigurðsson, hefur eftirlit
með þeim og veitir aðstoð eftir
föngum.
Tilgangur þessara félaga er sá,
að finna beztu einstaklinga
hjarðarinp'ar í kynbótaskyni. —
Dómar á sýningum byggjast ein-
göngu á útlitinu, nema um af-
kvæmasýningar sé að í’æða. í
fjárræktarfélögunum eru afurð-
irnar lagðar til grundvallar. —
Flest voru sauðfjárræktai'félögin
stofnuð fyrri hluta vetrar 1954,
en þá þegar voru þó fjögur stai'f-
andi.
í framkvæmdinni er fylgzt
með hvei'jum einstaklingi, allt
frá því að hann kemur af fjalli
um haustið og þar til hann hefur
skilað afurðum sínum á næsta
hausti. Ærnar, sem teknar eru á
skýi'slu, eru vigtaðar að haust-
inu, um miðjan vetur og fyrir
bui'ð. Lömbin eru greinilega
merkt á vorin og vigtuð er þau
koma af fjalli með mæðrum sín-
um haustið eftir, bæði á fæti og
sömuleiðis fallþungi þeirra, sem
lógað er. Þessum atriðum þai'f
auðvitað að fylgja eins nákvæm-
lega og mögulegt er, svo að í'étt-
ar niðurstöður fáist.
I héraðinu eru tveir fjái'stofn-
ar, þingeyskur fjái'stofn og vest-
firzkur. Nokkuð eru skiptar
skoðanir um gæði þeirra, enda
mun hver hafa til síns ágætis
nokkuð. Yfirleitt er þingeyska
féð talið meira ræktað og fi'jó-
s.amara. Vestfii'zka féð er hvað
öðru ólíkara, bæði hvað útlit og
eiginleika snertir og talið órækt-
aðra. Sé svo, ætti að vera auð-
veldara að bæta það nokkuð á
skömmum tíma með heppilegu
úrvali. Það er og talið harðgerð-
ara. Sennilega mun enginn álíta
að annar stofninn sé góður og
hinn illur og afgi’eiða málið sam-
kvæmt því. Enda er það sannast
sagna að einstaklingai-nir í báð-
um hópunum eru hai-la ólíkir
innbyrðis og mörg fjái'kyn að
báðum.
Niðurstöður í eirístökum félög-
um fyrir árið 1956 líta í stórum
dráttum þannig út, samkvæmt
í-eiknuðum kjötþunga eftir
hvei-ja á, sem á skýrslum voru:
ÞINGEYSKI STOFNINN:
* Sauðfjárræktarfélagið Neisti í
Oxnadal vai'ð afurðahæst til
jafnaðai'. Þar skilaði hver ær 28,1
kg. kjöts. Mesta meðalvigt hjá
bónda í félaginu varð hjá Kára
Þorsteinssyni, Þverá," 31,8 kg.
Sauðfjárræktarfélag Árskógs-
hrepps hafði 25,5 kg. meðal kjöt-
þunga undan ánni. Hæsta meðal-
vigt höfðu ær Jóhannesar Krist-
jánssonar, Hellu, 29,4 kg.
Vestri í Svarfaðardal. Meðal-
þungi 25,4 kg. Stefán Björnsson,
Grund, fékk 27,7 kg.
Sauðfjárræktarfélag Ólafsfjarð-
ar. Meðalþungi 24,7 kg. Mest hjá
Sigui'jóni Steinssyni, Þórodds-
stöðum, 28,2 kg.
Vísir Arnarneshreppi. Meðal-
vigt 23,8 kg. Fi'iðrik Magnússon
hæstur með 29,9 kg,
Hnífill GUesibæjarhreppi. Með-
alvigt 23,7 kg. Mest meðalvigt
var hjá Stefáni Halldórssyni,
Hlöðum, 28,3 kg.
Klaufi Svarfaðardal. Meðalvigt
23,2 kg. Hæstur varð Einar Hall-
grímsson, Ui'ðum, með 28,6 kg.
meðalvigt eftir sínar ær.
Víkingur Dalvík. Meðalvigt
21,7 kg. Árni Lárusson var þar
hæstur með 26,8 kg.
Meðaltalið eftir 855 þingeyskar
ær varð 24,47 kg.
vestFjarðastofninn.
Neisti Öxnadal. Meðalvigt 26,9
kg. Hæst hjá Kára Þorsteinssyni,
Þvei'á, 31,6 kg.
Sauðfjárræktarfélag Höfða-
hverfis. Meðalvigt 26,1 kg. Mest
hjá Axel Jóhannessyni, Höfða-
brekku, 28,7 kg.
Sauðfjárræktarfélagið á Sval-
barðsströnd. Meðalvigt 24,0 kg.
Valdimar Ki'istjánsson, Sigluvík,
átti þar afui'ðamestar ær, 33,4 kg.
Og eru það einnig afurðamestu
ærnar í félögunum á því ári.
Vestri Svarfaðardal. Meðalvigt
22,6 kg. Ær Sigurðar Ólafssonar,
Holti, gáfu 24,4 kg.
Freyr í Saui'bæjarlireppi. Með-
alvigt 22,3 kg. Jón og Sigtx-yggur
í Samkomugei'ði áttu afui'ða-
mestar ær, er gáfu 25,7 kg.
Sauðfjárræktarfélag Hólasókn-
ar. Meðalvigt 21,9 kg. Beztu æi'n
ar átti Eiríkur Bjöi-nsson, Arnar-
felli, með 26,3 kg. í kjötafui'ðum.
Víkingur Dalvík. Meðalvigt
21,4 kg. Baldvin Magnússon,
Hrappstaðakoti, var hæstur þar
með 24,5 kg.
Klaufi Svarfaðardal. Meðalvigt
21,2 kg.
Meðalkjötþungi eftir 842 ær af
hinum vestfii'zka stofni var 23,33
kg. eða 1,14 kg. minni en þess
þingeyska.
Aðalfuiidur Barna-
verndarfélagsins
Barnaverndarfélag Akureyrar
hélt aðalfund sinn að þessu sinni
sunnudaginn 9. max'z sl. Eiríkur
Sigurðsson skólastjóri, sem verið
hefur formaður félagsins frá
stofnun félagsins baðst nú undan
endurkosnignu, og var honum
þökkuð ágæt og fórnfús forusta á
undanföi'num ái’um.
Félagið hyggst nú á komandi
sumri, ef fjárfestingai’leyfi fæst,
að hefja byggingu á leikskóla, og
hefur sótt um lóð undir bygging-
unar við Gi'ánufélagsgötu, á milli
Norðui’götu og Hríseyjai'götu. En
leikskólastarfsemi félagsins hef-
ur legið niðri í vetur vegna þess
að hvei'gi fékkst húsnæði fyi'ir
hann. Seinna er í ráði, þegar tök
verða á, að byggja annan leik-
skóla á Noi'ðui'bi'ekkunni.
Um leið og félagið þakkar
ágætan stuðning bæjai'búa, þeg-
ar það hefur fjái'söfnun, heitir
það á stuðning þeiri'a við að
koma upp leikskólum í bænum á
næstu áx'um, og þá meðal annai's
með því að ganga í félagið.
Jóhann Þorkelsson héraðslækn-
ir flutti snjallt og fróðlegt ei'indi
á fundinum um heilsuvei'nd
barna.
Formaður félagsins, í stað Ei-
ríks Sigui’ðssonai', var kosinn
Theódór Daníelsson kennai'i, en
aði'ir í stjói-n þess ei'u: Séra Pét-
ur Sigui'geii'sson, Elísabet Eiríks-
dóttir, Jón J. Þorsteinsson og
Hannes J. Magnússon.
Að Hótel Vax'ðboi'g hafa templ-
arar á Akureyri rekið æskulýðs-
heimili síðan haustið 1953, og
munu þeir vera upphafsmenn að
slíkri starfsemi hér á landi. Til
högunin hefur jafnan verið með
þeim hætti, að á vetrum hefur
öllum herbei'gjum hússins, sem
til þess eru hæf, verið breytt í
leikstofui', þar sem ýmiss konar
leiktækjum hefur vex-ið komið
fyrir, svo sem knattborði, tennis-
borði, bobbi, spilum og töflum.
Einnig er þar lesstofa og gott
bókasafn, sem lánað er úr til
lestui's í húsinu.
Á vegum Æskulýðsheimilisins
hafa svo farið fram námskeið í
ýmsu, svo sem í dansi, leii'mótun,
útskui'ði, hjálp í viðlögum,
hjúkrun, föndri, kaðalvinnu,
tágavinnu, útskux’ði. og meðferð
olíulita, ljósmyndagerð, flugmó-
delgerð, plast- og leðurvinnu o.
s. fl'V.
Aðgangur að leikstofunum og
lesstofunni hefur ætíð verið
ókeypis, en þátttakendur í nám-
skeiðunum hafa oftast greitt
efnið og einhvern hluta kennsl-
unnar. Annan kostnað, sem af
þessu leiðir, svo sem húsnæði,
ljós, hita, ræstingu og umsjón
með stai-fseminni hafa templarar
gi'eitt. í sambandi við námskeið
þessi hafa margir unglingar feng-
ið áhuga fyi'ir gagnlegum og
skemmtilegum tómstundastörf-
um, og mai'gir þeirra hafa haldið
þeim áfi-am, t. d. stofnuðu di'eng-
ii', sem voru á flugmódelnám-
skeiðum á síðastliðnum vetri, fé-
lagsskap, ef þeir nefna Módel-
klúbb Akureyrar. í vetur hafa
þeir ókeypis aðgang að hei'bergi
í Varðboi-g og vinna þar að
áhugamáli sínu. í vetur hafa
nokkrir menntaskólanemendur
haft „leshring11 í Varðborg.
Vegna mikillar aðsóknar að
les- og leikstofunum hefur orðið
að miða aðganginn við aldur. í
vetur er heimilið opið á þriðju-
daga og föstudaga kl. 5—7 fyrir
böi-n í 4., 5. og 6. bekkjum
bai-naskólanna og kl. 8—10 fyrir
unglinga.
Nú stendur yfir námskeið í
meðferð olíulita og er það full-
skipað. Námskeið í leirmótun
hefst þegar næg þátttaka fæst.
Verður þar kennd undirstaðan í
gerð ýmsra „keramik“-hluta. —
Þetta er einstakt tækifæi'i til að
læra þessa vinsælu tómstunda-
vinnu. Þeir, sem hafa hug á nám-
skeiðinu ættu sem alli-a fyrst að
snúa sér til Ti'yggva Þoi'steins-
sonai’. Hann er til viðtals.í Vax'ð-
borg á þx'iðjadaga og föstudaga
kl. 5—7 og kl. 8—10. (Sími 1481.)
Eins og áður er sagt er Æsku-
lýðsheimilið að Varðborg hið
fyi'sta, sinnar tegundar, hér á
landi. Nú er svipuð starfsemi
rekin í Reykjavík, Hafnarfirði og
íi fsafii'ði. Á hún hvarvetna vax-
andi vinsældum að fagna, enda
er hún til hins mesta gagns fyrir
æskulýð bæjanna, sem gatan
lokkar oftast meii'a en góðu hófi
gegnir.
Bastvinna í Æskulýðsheimilinu. — Kennari Sigríður Skaptadóttir.