Dagur - 29.03.1958, Blaðsíða 2
2
D A G U R
Laugardgainn 29. marz 1951
GOLD MEDAL
hveitið
er viðurkennt fyrir
GÆÐI.
Fæst í
VOKUHUSINU H.F.
VÆNTANLEGT
Steinlausar rúsínur
LIBBY’S ávextir
í dósum.
Blandaðir í l/l og V> dós.
Pt'rur í 1/1 og ]/2 dósum
Ferskjur í 1/1 og ]/2 dós.
VÖRUÍIÚSIÐ H.F.
TÍL
Sjónaukar
Myndavélar
Myndaalbúin
Bakpokar
Tjöld, 2 og 4 manna
Svefnpokar
Seðlaveski
Veiðistengur og lijól
Manntöfl
Reiðhjól
karla og kvcnna
Jdrn- og glervörudeild
Prófarkapappír
Reikningsstrikaðar
ar
kir
Stórar og smáar.
TIL SOLU
■vegna brottflutnings, skáp-
ur, skrifborð, náttborð og
dívan.
Tækifærisverð ef samið er
strax.
SÍMI 1997.
Járn- og glervörudeild
Amerísk bifreið til sölu
model 1954, lítið keyrð.
SÍMI 1651.
HREINGERNINGAR
Tökum að okkur hrein
gerningu.
Uppl. i sima 1271.
Guðmundur Jóhannsson.
Skjaiatöskur
Járn- og glervörudeild
Poilabuxurnar
eru kömnar.
Verð frá kr. 89.75.
Verzl. Ásbyrgi li.f.
GAMACHÍUR
?'ir ull.
Verð frá kr. 62.00.
Verzl. Ásbyrgi h.f.
Húsnæði til leigu
hentugt sem iðnaðar eða
lagerpláss.
Ingvar Eiriksson.
Sími 1313.
Fyrir stúlkur:
Undirfatnaður
Náttföt
Náttkjólar
Sokkabandabelti
Sokkar, m teg.
Hanzkar
Veski
Fyrir drengi:
Skyrtur, hv., misl. J
Slaufur, hv. og sv.
Bindi
NæiTöt
Náttföt
Sokkar
Belti
Vasaklútar
Vandaðar vörur. - Sanngjarnt verð.
Til sölu er
6—9 hesta Albinvél, ný
uppgerð.
Upplýsingar á sunnudag-
inn i sima 2343.
íbúð óskast
2—3 herbergi og eldlnis, 14.
maí í vor.
Fyrirframgreiðsla ef óskað
er.
UppL á afgr. Dags.
Barnavagn til sölu
mjög lítið notaður, kostaði
nýr 1800 kr. sl. sumar. Selst
á 1200.00 kr.
Uppl. i sima 1497.
Rafmagnshjólsög
Vefnaðarvörudeild
til sölu. Hentug fyrir iðn
aðarmenn eða sveitaheimili
Uppl. i sima 1276
eftir kl. 7.
Karlmannsreiðhjól
í óskilum.
Uppl. i síma 2486, milli
kl. 7 og 8 á kvöldin.
Vil kaupa notað
UPPSLÁTTARTIMBUR
Tilboð um magn, stærð og
\ ei'ð leggist inn á afgr. Dags
fyrir 10. apríl, merkt:
,,Timbur“.
Ávaxtasett
Kökuföt
Skálar
Tertuföt
Öskubakkar
Véla- og búsáhaldadeilc
íwen Terasaki:
Þitt land er mitf land
(Framhald.)
Vorið al941 var Terry sendur
aftur til Washington og gerður að
1. sendiráðsritara. Bróðir hans,
Taro, var nú orðinn forstjóri
Deirrar deildar utanríkisráðu-
neytisins, sem fór með mál varð-
andi Bandaríkin. Vildi hann
koma Terry í stöðu þessa, til þess
að hann gæti aðstoðað Nomura
endiherra við það að koma á
friðsamlegu samkomulagi við
Bandaríkjamenn og hindra hern-
aðarsinnana frá því að skaða þá
samninga, sem gerðir kynnu að
verða.
Sambúð Japans og Bandaríkja-
manna hafði stöðugt farið versn-
andi, en Nomura var kunnur fyr-
að vera mjög frjálslyndur í
skoðunum, og þar sem hann var
þar að auki mjög vinveittur
Bandaríkjunum, þá vonaði jap-
nska stjórnin, að honum myndi
fremur öðrum takast að ná sam-
komulagi. En refsiaðgerðir
Roosevelts forseta gegn Japan í
efnahagsmálum höfðu komið sér
mjög illa, og auk þess höfðu jap-
önsku hernaðarsinnarnir sín
áhrif í Washington. Þeir höfðu
bundið stýrið fast og sigldu í þá
átt, að til átaka hlaut að koma.
Þeir höfðu unnið, er þeir köstuðu
í fyrsta sinn hinum blóðugu
stríðsteningum í Mansjúríu árið
1931. í næsta teningskastinu, árið
1937, þá töpuðu þeir. Þessi 4 ár
höfðu kostað óhemju mikið, og
japanski herinn var nú bókstaf-
lega strandaður í Kína. Nú
eygðu þeir möguleika til þess að
rétta sinn hlut. Áform þeirra var
að leggja undir sig Suðaustur-
Asíu, og þeir gerðu ekki ráð fyr-
ir, að Bandaríkjamenn væru
færir um að leggja alvarlegar
hindranir í veginn, ef þeim
heppnaðist þriðja kastið — að
koma bandaríska flotanum að
óvörum og eyðileggja hann.
Samningaviðræður halda áfram
í Washington allt þetta sumar, en
enginn vai'ð árangur. Bæði No-
mura og hinn sérlegi sendimaður,
Kurusu, sem sendur var honum
til aðstoðar, gerðu allt hvað þeir
gátu. En þeir höfðu ekkert um-
boð til að bjóða brottflutning
japanska hersins frá Kína eða
gera aðrar þær tilslakanir, sem
Bandai'íkjamenn kröfðust, svo að
í rauninni höfðu þeir harla lítið
upp á að bjóða í viðræðunum.
Þann 16. október, á meðan
samningaviðræðurnar stóðu enn
yfir, þá urðu stjórnarskipti í
Japan. Konoye fursti lét af völd-
um, en ráðuneyti hans hafði ver-
ið tiltölulega hófsamt. Við tók
Tojo, og í ráðuneyti hans voru
hernaðarsinnarnir allsráðandi. —
Bróðir Terrys alét strax af satrfi
sínu sem stjórnandi Bandaríkja-
máladeildar utanríkisráðuneytis-
ins, og Nomura sendiherra sím-
aði til Tokíó, að væri land hans
að búast til þess að leggja út í
eitthvert ævintýri utan venju-
legra stjórnmálaleiða, þá myndi
hann líka segja starfi sínu lausu.
Hann fékk skorinort svar og
skipun um að halda áfram samn-
ingaviðræðum og vera búinn að
komast að einhverju samkomu-
lagi fyrir 29. nóvember. Nomura
leizt ekkert á þennan tiltekna
frest. Hann svaraði með skeyti:
„Eg er heiðarlegur maður. Eg
neita að eiga nokkurn þátt í
svikum og tvöíledni. .. . “ Um
leið baðst hann lausnar frá Starfi.
Það kom ekkert svar frá Tókíó.
Terry var nánasti samstarfs-
maður Nomura. Hann hafði
þrælað nótt sem nýtan dag og
haldið sér vakandi með kaffi og
vindlingum. Því meir sem sortn-
aði í lofti, því örvæntingarfyllri
varð hann. Hann fann, að ógæfan
nálgaðist óðfluga og ákvað að
reyna öll hugsanleg ráð til þess
að bægja henni frá.
Síðustu daga nóvembermánað-
ar var enn ekki sjáanleg nein von
um samkomulag, og þá var tekið
að ræða djarflegt áform í sendi-
ráðinu. Tijo var ekki æðsti valda
maðurinn í Japan. Hví ekki
leggja til við Roosevelt forseta,
að hann símsendi friðaráskorun
beint til keisarans, hins eina
manns í Japan, sem enn hafði
vald til þess að stöðva hernaðar-
sinnana? Keisarinn blandaði sér
að vísu sjaldan í stjórnmál, en
ókvæði hann a<ý gera það, væri
enginn ofi á, að allir japanskir
stjórnmálamenn, einnig hermála-
ráðuneytið, myndu lúta vilja
hans.
Samþykkt var að reyna þetta,
og Terry var falin framkvæmdin.
Hann tókst þetta á hendur, þótt
honum væri Ijóst, að ef upp
kæmist, yrði hann talinn land-
ráðamaður. „Þetta getur kostað
þig lífið,“ sögðu vinir hans, „og
ekki aðeins þjtt iitddur alla íjiil-
skyldu þíná/' ’*
Fyrst varð Terry að fá ein-
hvern meðalgöngumann. Hann
sneri sér til dr. E. Stanley Jones,
hins kunna meþódista, sem var
einn af vinum Roosevelts.
Þann 3. des. gekk dr. Jones á
fund forsetans og skýrði honum
frá tillögunni.
Roosevelt fékk strax áhuga á
málinu. „En þetta er ekki svo
einfalt," sagði hann. „Eg get ekki
farið á símstöðina og sagzt ætla
að senda skeyti til Japanskeis-
ara.“ Hann hugsaði sig um sem
snöggvast. „En eg get sent það til
Grew. Hann er sendiherra og á
rétt á því að fá viðtal. Hann get-
ur skilað þessu milliliðalaust til
keisarans."
Er dr. Jones var að fara, bætti
forsetinn við: „Segið unga Jap-
anuanum, hr. Terrasaki, frá mér,
að eg virði hugrekki hans. Eg
skal aldrei segja frá því, hvaða
þátt hann hefur átt í þessu máli.
Beyndarmál hans er vel geymt
hjá mér.“
Símskeytið var langt, og það
var ekki sent fyrr en 5. desember
— tveim dögum áður en heimur-
(Framhald á 7. síðu.)