Dagur - 26.04.1958, Síða 7

Laugardaginn 28. apríl 1958
D AGUR
irólíir sumar og vetur
(Framhald af 8. síðu.)
að meðgjöf bæjarsjóðs á hvert
bað nemur kr. 2.30.
Að meðaltali sóttu tæp 3%
Akureyringa sundlaugina dag
hvern, eða um 1% meira en
Reykvíkingar sækja sína tvo
sundstaði.
Meðgjöf bæjarfélagsins með
sundstaðnum nemur um kr. 1.84
þús. kr. Arið 1955, er sundlaugin
var síðast rekin í heilt ár með
Þitt land er milt land
(Framhald af 2. síðu.)
Saipan sem hæst, og hinir jap-
önsku grannar okkar í Odawara
voru mjög hnuggnir. Á hverju
kvöldi settist fólkið við útvarps-
tækin og hlustaði með öndina í
hálsinum á meðan þulurinn las
iiinn daglega nafnalista þeirra
flugmanna, sem viljandi og sam
kvæmt fyrirskipun höfðy rennt
flugvélum sínum beint á ársar-
mörkin. Það var varla hægt að
þverfóta um járnbrautarstöð
bæjarins fyrir endalausum röð-
um af sjúkrabörum, sem í voru
særðir hermenn, sem fara áttu í
sjúkrahús í nágrenninu. Farþeg
ar, sem biðu á stöðinni, gengu
milli hinna særðu, hneigðu sig
djúp og sögðu: „Gokuro sarna!
— „Þökk!“
Á hverjum degi fékk eg sann-
anir fyrir því, hve vonlaust
ástandið var orðið. Eg sá 10—12
ára stráka afferma járnbrautar-
vagna. Verksmiðjurnar voru
fullar af börnum, og þau fengust
þar við að framleiða hina ýmsu
vörur, allt frá einkennisbúning-
um til flugvélahluta. Starfið var
skipulagt með aðstoð skólanna
og þaðan komu börnin í hóp
hvern morgun undir leiðsögu
kennaranna. Makó hefði undir
venjulegum kringumstæðum
áreiðanlega verið tekin til ein-
hvers starfs, en eftir hin löngu
veikindi hennar í Tókíó, höfðum
við tekið hana úr skólanum og
fengið henni einkakennara. Hún
var því ekki á nemendaskrá
neins skóla, en tæki einhver að
spyrja, þá höfðum við séð við
því. Við höfðum samið við vin
okkar einn, sem átti verksmiðju,
er nauðsynleg var landvörnun-
um. Hann hafði sett nafn Makóar
á nafnalistann meðal starfsfólks
verksmiðjunnar.
Hillur allar í verzlunum voru
nú auðar orðnar, og skammtur
nauðsynjanna varð minni með
hverjum degi. Stundum fengum
við bókstaflega ekkei-t. Þá varð
Kikuya, stúlkan okkar, að aka af
stað til þess að útvega mat. Þess-
ar ferðir hennar stóðu venjulega
daglangt. Hún fór með lest út í
s-veit og gekk svo marga kíló-
metra, frá einum bæ til annars.
Hún var hin geðugasta stúlka, og
hún var sjálf alin upp í sveit. —
Þetta dugði henni oft til þess að
ná í eitthvað ætilegt, ef slíkt var
annars fáanlegt nokkurs staðar.
En hún kom líka oft heim seint á
kvöldin, uppgefin og allslaus.
(Framhald.)
mla fyrirkomulaginu, voru 110
þús. kr. greiddar úr bæjarsjóði
Akureyrar, sem halli vegna
reksturs sundlaugarinnar.
Þau íþróttalegu verkefni, sem
hér bíða úrlausnar, er fullnaðar-
smíði skálans í Hlíðarfjalli, smíði
búningsklefa og áhorfendastúku
við leikvanginn, skipulagning
framtíðaræfingasvæða íþróttafé-
laganna og uppsetning tæknilegs
útbúnaðar til þess að viðhalda
skautasvell og skautabraut.
Ilverjar eru hciztu fréttir úr
næstu sveitum og sýslum?
För mín var einnig gerð til
Húsavíkur, en þar er nú unnið
að innréttingum í búnings- og
baðklefum sundlaugar kaupstað
arins. Sundstaður þessi verður
hinn vandaðasti. Þegar innrétt-
ingum er lokið, vantar 300 metra
röraleiðslu og dælu til þess að
unnt verði að þrýsta heitu vatni
neðan úr fjöru og til laugarinnar.
Húsvíkingar eru nú orðnir
langeygðir eftir lokum fram-
kvæmda við þennan sundstað, en
eg hef bent þeim á, að fram-
kvæmdir við suma sundstaði
hefur tekið rúm 10 ár og mikil-
yægt að taka slík mannvirki í
notkun vönduð og fullgerð. Þá er
einnig langt komið að reisa leik-
fimisal við hið myndarlega barna
skólahús, sem nú er í smíðum í
Ilúsavík.
skólahús það, sem Menntaskólinn
starfar nú í og var byggt yfir
gagnfræðaskóla í byrjun aldar-
innar. Þegar nú eru byggð hin
svokölluðu félagsheimili, þá verð
ur of mörgum starsýnt á dans-
samkomurnar, sem smalað er til
með töluðum og prentuðum aug-
lýsingum, og oft fer nokkuð orð-
spor af, en hið kyrrlátara og yf-
irlætisminna félagsstarf, sem
ekki er hægt að fara með langt
frá starfsvettvangi sveitaheimila
eins hrepps, gleymist um of, en í
því liggur megin kjarninn og að
honum verður að hlú.
Eg skoðaði Freyvang nú í
fyrsta sinni eftir að húsið var
tekið í notkun og var hrifinn að
sjá vistlega umgengni. Hið vand-
aða hús og forstaða hússins
leggjast hér á eitt að náðst hefur
góð umgengni.
Reksturskostnaður félagsheim-
iia er töluverður, sérstaklega þar
sem eigi nýtur jarðhita, en þó
þekki eg ekkert félagsheimili, þar
stm reksturskostnaðurinn hefur
orðið eigendum sá baggi, að hann
hafi sligað þá.
Eg er sannfærður um, að eftir
því sem árin líða og félagssam-
tökum lærist að notfæra sér
möguleika félagsheimilanna tii
aukinnar fræðslu og samgleði, þá
mun innan veggja þeirra mynd-
ast skóli hins starfandi fólks —
þess annað heimili, sagði íþrótta-
fulltrúinn að lokum. — E. D.
Með sundlauginni og leikfimi-
húsinu eignast Húsvík sín fyrstu
íþróttamannvirki. Leikfimi hefur
verið kennd í erfiðri aðstöðu í
litlum sal í samkomuhúsi kaup-
staðarins. Ennþá á Húsavík eng-
an íþróttavöil, en nú mun nær
ákveðið af bæjarstjórn, að fá
hluta úr Húsavíkurtúni inn:
kaupstaðnum, undir gras- og
malarvöll.
Það er undravert hvað í Húsa-
vík hefur oft verið þróttmikið
íþróttalíf, þrátt fyrir vantandi
íþróttaaðstöðu.
Er eg dvaldi í Húsavík var ný
afstaðið skíðamót, bæði skólanna
og svo héraðsins, en skautaiðk-
anir voru enn miklar. Þar var
hópur unglinga við iðkun ís-
knattleikjar. Börn og unglingar
Húsavík eru sérlega táp- og
þróttmikil.
Flest félög í Húsavík, ásamt
bæjarstjórninni, hafa tilnefnt
fulltrúa til þess að athuga um
stofnun félags til þess að reisa
nýtt eða endurbæta gamla sam-
komuhúsið. Sat eg fund með
'þessum fulltrúum.
Félagsiieimilin ?
Eg verð þess var, að mikið er
rætt hér á Akureyri og í Eyja-
firði um félagsheimilin, sem reist
hafa verið og er verið að reisa í
hreppunum þrem í framanverð-
um Eyjafirði. Marga hneyksla
þessar framkvæmdir. Mönnum
sézt yfir það, að í þessum þrem
hreppum voru fyrr meir starf-
í ækt 3 samkomuhús og að það er
ekkert nýtt, að stórt sé byggt hér
við Eyjafjörð, t. d. má telja fram
Kirkjan. Messað í Akureyrar-
kirkju næstk. sunnudag kl. 2 e. h.
(Sumarkoman.) Sálmar: 510 —
219 — 507 — 506 — 511. — P. S.
8.30 e. h.
Áskriftarsími og afgreiðsla
Tímans á Akureyri er 1166.
Dýralæknar. Helgidagavakt um
helgina og næturvakt næstu
viku: Ágúst Þorleifsson, sími
2462.
Dagur fæst keyptur í Sölu-
turninum, Ilverfisgötu 1, Rvík.
Munið barnaskemmtunina í
Samkomuhúsinu á morgun,
sunnudaginnn 27. apríl, kl. 2 og
kl. 5 e. h. Mörg góð skemmti-
atriði. — Kvenfélagið Hlíf.
Dregið var á sumardaginn
fyrsta (24. þ. m.) í happdrætti
IV. sv. skáta. — Upp komu þessi
númer: 1. vinningur nr. 273. —
2. vinningur nr. 79. — 3. vinning-
ur nr. 64. — 4. vinningur nr. 357.
— 5. vinningur. nr. 314. — Vinn
inga skal vitjað til Eiríks Þor
kelssonar, Brekkugötu 35.
Frá happdrætti Kvenfél. „Hlíf“.
Þessi númer hlutu vinning: Nr.
419 mynd, nr. 272 dúkur, nr. 399
bók, nr. 346 ávaxtastell, nr. 2
veggteppi. — Vinningarnir sækist
til Helgu Ingimarsdóttur, Kaup-
vangsstr. 23. Birt án ábyrgðar.)
Frá Skíðaráði Akurcyrar. —
Brunkeppni Skíðamóts Akureyr-
ar, sem frestað var vegna veðurs,
fer fram í Hlíðarfjalli í dag kl. 4
e. h. Farið verður frá Hótel KEA
kl. 1.30 e. h.
Mishermi. í blaðinu Degi í dag
er það mishermt, að eg sem hlut-
hafi hafi lýst mig fylgjandi til-
lögu Braga Sigurjónssonar á Ut-
gerðarfélagsfundinum á mið-
vikudaginn. — Eg sagði: Að í
sporum þeirra, sem tillagan
beindist að, hefði eg síður en svo
verið henni andvígur efnislega.
2.3. apríl 1958.
Sveinn Bjarriason.
Næturlæknar: Föstud. 25. Ól-
af Ólafsson, sími 1211. — Laug-
ard. 26. Erlendur Konráðsson. —
Sunnud. 27. Sami. — Mánud. 28.
Bjarni Rafnar. — Þriðjud. 29.
Sigurður Ólason.
Þann 20. marz sl. burt kallaðist
af þessum heimi Jón Kristján
Jónsson, fyrrv. bóndi í Holtakoti,
Ljósavatnshreppi, 72 ára að aldri.
Jón Kristján var sonur Jóns
Jóhannssonar, bróður Björns Jó-
hannssonar bónda á Ljósavatni,
föður þeirra Þórhalls smíðakenn-
ara á Laugum og Tómasar kaup-
manns á Akureyri. Móðir Jóns
hét Mekkín Jóhannesdóttir, ætt-
uð úr Þingeyjarsýslu. Þau Jón
Jóhannsson og Mekkín áttu, auk
Jóns Kristjáns, dóttur,Ingibjörgu
að nafni. Hún var gift Grími
bónda Friðrikssyni á Rauðá,
bróður Jónasar frá Hriflu og
Kristjáns og Friðriku ljósmóður
í Fremstafelli. Ingibjörg var um
áratugi rausnarhúsfreyja á
Rauðá, en er önduð fyrir nokkr-
um árum. Jón Kristján var gift-
ur Sigríði Friðriksd. frá Skógar-
seli. Var hún systir hins merka
fræðimanns Sigurgeirs bóka-
varðar í Reykjavík. Systir áttu
þau, Sigríður og Sigurgeir, sem
María hét. Var hún mörg ár hjá
Sigríði systur sinni og manni
hennar í Holtakoti, og andaðist
þar 1928. Þau, Jón og Sigríður
eignuðust þrjú börn, tvær dætur,
Guðrúnu og Emilíu, og einn son,
Jón að nafni. Hefur hann byggt
myndarlegt nýbýli í Glaumbæj-
arlandi í Reykjadal, er hann
nefnir Grundargil.
Fyrir nokkrum árum hættu
Jón og Sigríður búskap í Ilolta-
koti. Fluttist þá Sigríður að
Grundargili til Jóns sonar síns,
en Jón Kristján dvaldi hjá
frændum og vinum til skiptis.
En einhvern veginn var það
svo, að þegar Jón Kristján var
búinn að farga öllum sínum
skepnum og yfirgefa Kotið —
jörðina sem hann hafði erjað með
svo mikilli árvekni til fjölda ára,
þá var eins og fram kæmi í lífi
hans rótarslit. Honum gekk illa
ð eira lengi á sama stað. Hann
vantaði hestinn sinn, kindurnar
sínar og kýrnar. Lífsstarf hans
hafði verið, að sinna um þessa
málleysingja, og gert það af hinni
mestu kostgæfni. Eg minnist þess
ekki, að hafa séð betur fóðrað
búfé, né þriflegar um gengið, e.n
hjá Jóni í Holtakoti. Enda bar
Jón aldrei neinn rudda fyrir sín-
ar skepnur. Það er í minnum haft
hvernig Jón í Holtakoti gat æfin-
lega undantekningarlaust náð
heyi sínu óhröktu og grænu í
garð, þótt hey væru hrakin í
stórum stíl hjá öðrúm bændum.
Það var nokkuð föst regla, að Jón
Holtakoti byrjaði slátt hálfum
mánuði á undan öðrum. Og eftir
að hann byrjaði heyskapinn, var
þrotiaus vinna. Aldrei litið af
heyinu fyrr en það var komið í
hlöðu.
Jón í Holtakoti var árdegis-
maður. Það var sjaldan sem
hann leyfði sólinni að fara á fæt-
ur á undan sér. Vor og sumar var
Jón oft búinn að vinna góða
stund áður en geislar morgun-
sólarinnar hrundu yfir landið. —
Jón í Holtakoti var vel gerður frá
náttúrunnar hendi. Þrekmikill og
vel greindur. Hann var mikill
skapmaður en hreinlyndur. Og ef
honum mislíkaði við einhvern
var hann ekki myrkur í máli.
Jón í Koti var hann kallaður
daglegu tali.
Það var gott að koma í Kotið til
þeirra, Jóns og Sigríðar. Það var
hlýtt kot. Þar sat hin íslenzka
gestrisni í hásæti. Þar var enginn
hlutur fastur, sem horfði tii
greiðasemi. Við Ljósvetningar
þökkum og munum þær viðtök
ur.
Það er von mín, að Jón í Koti
finni nýja jörð og nýjan himinn,
þar sem bíða næg störf við hans
hæfi.
Sig. Geirfinnsson.
Sagt á síðasta ári
„Það er betra að gera tilraunir
með Rússana en sprengjurnar. . “
Gaitskell, formaður brezka
Verkamannaflokksins.
*
„Flest sjálfsmorð eru framin
með hníf og gaffli. . . . “
Næringarfræðingurinn Walter
Seitz.
-K
„Happasæll stjórnmálamaður
verður að geta sagt fyrir atburði
morgundagsins, næstu viku og
næsta árs — og hann verður auk
þess að vera fær um að gefa
skynsamlegar skýringar á því,
hvers vegna forspárnar rættust
ekki. . . . “
Winston Churchill.
-K
„Það er ekki hægt að flýja £rá
nútíðinni í fortíðina — heldur
aðeins inn í framtíðina. .. . “
Rithöfundurinn George Orwell.
-K
„Það er oft mjög erfitt að vera
á sama tíma bæði mannþekkjari
og mannvinur. . . . “
Rithöf. Thornton Wilder.
-K
„Sá er munurinn á karli og
konu, að konan horfir líka á
kvensokka án innihalds. . . . “
Kvikmyndaleikarinn Robert
Mitchum.
„Verkurinn í höfðinu er venju-
legast verstur á morgnana, ef
maður hefur ekki notað það
kvöldið áður. . . . “
Kvikmyndaleikarinn: Bob Hope.
í í>v. :rt X
i. a 11S s HO"!
Herbergi til leigu
í Gránufélagsgötu 16.