Dagur - 13.08.1958, Blaðsíða 8
8
Baguk
Miðvikudaginn 13. ágúst 1958
Skipslíkan vilnar um mikinn hagleik
Hafið bið séð tosarann í glussa Vélad. KEA?
Undanfai-na daga hafa margir
vegfarendur numið staðar við
giugga Véla- og'búsáhaldadeild-
ar KEA hér á Akureyri og virt
fyrir sér lítinn togara, sem þar er
í glerkassa. Á honum er nafnið
Kaldbakur EA 1 og þetta er lík-
an af elzta togaranum frá Akur-
eyri. En hvergi er þess getið hver
höfundur sé eða eigandi þessa
grips og væri heldur ekki forvitn
isefni ef þetta væri ekki það völ-
undarsmíð, sem raun ber þó
vitni. Er það furðu lítið yfirlæti
að þeim hagleiksmanni, er þetta
likan gerði, að láta hvergi nafns
síns getið í þessu sambandi.
En á engan hátt er það sóma-
samlegt að láta liggja í láginni
hvaðan þessi fagri gripur er og
hvers vegna hann er þarna sýnd-
ur.
Fimm ára vinna.
Maður að nafni Aðalgeir Guð-
mundsson, vélamaður á togaran-
um Harðbak og fyrrverandi skip-
verji á Kaldbak, gerði hlut þenn-
an og hefur smíðað hann á síð-
astliðnum 5 árum í hjáverkum.
Fyrir skömmu lagði hann síðustu
hönd á verkið og gaf Sæmundi
skipstjóra Auðunssyni, fyrrver-
andi skipstjóra sínum þennan
smíðisgrip. Er þetta fágæt gjöf og'
fögur. Bolur skipsins er úr góðri
furu, en auk þess var smíðað úr
öðrum efnum, svo sem silfri,
kopar, eir og járni.
Þetta líkan vitnar um frábær-
an hagleik og furðulega ná-
kvæmni. Það er, samkvæmt um-
sögn þeirra, sem vel mega um
vita, svo rétt og hárnákvæm eft-
irlíking af togaranum Kaldbak,
og í réttum hlutföllum, að það
eykur mjög á gildi þess.
Byrjaði á brúnni.
Aðalgeir Guðmundsson er Ak-
ureyringur og á heima í Ránar-
götu 4, en er ættaður frá Saur-
brúargerði í Grýtubakkahreppi.
Blaðið hitti hann sem snöggvast
að máli og frétti þá, að fremur
óvenjulega hefði verið farið að
við smíðina. Byrjað var á að
smíða brúna undan Grænlands
strönd og smám saman tók þetta
viðfangsefni að sækja fast á og
hefur svo verið þar til smíðinni.
var lokið, en hún hefur að mestu
farið fram um borð í tómstund-
um.
Fólki er bent á, að enn er litli
Kaldbakur í glugganum og ætti
það að veita honum verðuga eft-
irtekt. Þetta er ekki aðeins fall-
egur hlutur í búðarglugga, og af
þeim er margt, heldur er þetta
frábærlega fágurgerður hlutur,
sem sjómaður hefur unnið að
síðustu 5 árin af frábærum hag-
leik.
Aðalgeir Guðmundsson.
Kjarnorkukafbátiirinn Nautilus fór 2928 km.
á f jórum sólarhringum
Anderson skipherra á banda-
ríska kjarnorkukafbátnum Naut-
ilus, sagði á fundi með blaða-
mönnum í Hvíta húsinu sl. föstu-
dag, en þangað fór hann til að
taka á móti einu æðsta heiðurs-
merki úr hendi Eisenhowers for-
seta, að Nautilus hefði farið frá
Pearl Harbour á Hawaii 23. júlí,
siglt um Beringssund, inn í
Norður-íshafið. Skipið stakk sér
undir ísinn út af Point Barrow í
Alaska og kom í auðan sjó milli
Grænlands og Svalbarða fyrra
mánudag. Hinn kröftugi og
kjarnorkubúni kafbátur, Nautil-
us, fór 2928 km. undir ísnum og
tók sú ferð undir ísbreiðunni 4
sólarhringa.
Hafdýpið á Norðurheimskaut-
inu reyndist 4000 m. eða nokkuð
meira en álitið hafði verið. Þar
var siglt á 130 m. dýpi. Þá sást ís-
inn uppi yfir eins og skýjaflókar.
Ferð þessi er frækileg og enn
eitt vitni um hugvit og áræði.
Kexverksmiðjan Lorelei flyzt í ný
húsakynni við Glerárgötu
Vélakostur bættur og afköst aukin
Verksmiðjan hefur starfað tæp 5 ár
SÍÐASTE. laugnrdag var blaða-
mönmmí og tleifi gestum boðið að
skoða nýtt og vandað verksmiðju-
hús, sem Kcxverksmiðjan Lorelei
hefur reist yfir starfsemi sína. Jafn-
framt gafst tækifæri til þess að
kynnast hinum fjölbreytilégti fram-
leiðslutegundum verksmiðjunnar,
sem starfað hefur um nærfellt fimm
ára skeið, ávallt undir framkvæmda-
stjórn Guðmundar Tómassonar.
Hið nýja lnis stendur utarlega
við Glerárgötu hér í bæ og cr í hví-
vetna hið vistlegasta hús. Eru salar-
kynni nimgóð og mjög björt, og
vinnuskilyrði starfsfólksins því á-
gæt. Byrjað var á byggingunni í
ágústmánuði í fyrra, og er neðsta
hæð hússins að mestu lokið, og er
þegar búið að koma þar fyrir bök-
unarofnum og öðrum útbúnaði, er
Jtarf til kexframleiðslunnar. Múr-
arameistari við bygginguna er Bj.
Rósantsson, trésmíðameistari Böðv-
ar Ténnasson og rafvirkjameistari
Indriði Helgason.
Kexverksmiðjan byrjaði fremur
smátt í upphafi, en hefur vaxið
veruega á fimm ára starfsbraut
sinni. Eru nú framleiddar Jtar mun
fleiri tegundir af kexi cn var í byrj-
un, og er enn von nýrra kextegunda
frá Lorelei á 'komandi hausti, enda
hefur verksmiðjan verið búin nýj-
um og afkastamiklum vélum. Um
nokkurra vikna skeið hefur starfað
hjá verksmiðjunni hollenzkur sér-
fræðingur, sem verið hefur til ráðu-
neytis um framleiðslu og rekstur
verksmiðjunnar, og hefur hann
kennt nýjar vinnuaðferðir og lagt á
ráðin um breytingar, Jtar scm Jteirra
var þiirf. Forráðamenn verksmiðj-
unnar gera sér vonir um að geta í
framtíöinni framleitt kex til út-
flutnings, ef svo fer, að afköst verk-
smiðjunnar vaxi enn nokkúð.
Meiri liluta árs starfa í Lorelei
um 18—20 manns, og hefur verk-
smiðjan greitt hátt á aðra milljón
kré)iia i vihriulaun, síðan hún té)k
til stárfa og fram -tiLþessa dags.
Ýmis tíðindi úr nágrannabyggðum
Leifshúsum 11. ágúst.
Vorið var mjög kalt, og er maí
talinn einn allra kaldasti maí-
mánuður, er komið hefur um
langt árabil. Spretta var því lengi
mjög lítil, eða fram yfir miðjan
júní. En eftir 20. júní spratt ákaf-
lega ört, svo að sláttur hófst hér
yfirleitt um mánaðamót jún. júlí.
Miklir þurrkar voru frá því að
sláttui' hófst og fram til 23. júlí,
varð því nýting heyja afbragðs
góð þann tíma.
Allmargir bændur hér í sveit
luku alveg við að hirða fyrri slátt
af túnunum á þessu tímabili, en
aðrir áttu enn nokkurt hey úti
þegar .tók fyrir þurrkinn, og náð-
ist Jiað hey ekki fyrr en rétt fyrir
síðustu helgi.
Töðufall í fyrri slætti er um
Jiað bil í meðallagi, Jió tæplega
það sums staðar, enda bar allvíða
á kali í túnum.
Mjög hægt hefur sprottið upp,
vegna þrálátra kulda, og eru því
horfur á að heyfengur bænda hér
í hreppi verði nokkru minni en
undanfarin tvö sumur.
Kai’töflur voru settar fremur
seint í jörð hér í vor, eða um og
eftir mánaðamót maí og júní. —
Þrátt fyrir kuldana lítur Jió ekki
sem verst út með kartöflusprettu.
En vitanlega veltur á Jiví, hvoi't
næturfrost gerir í þessum mán-
uði eða fyrst í sept. En sú hætta
vofir alltaf yfir hér, einkum Jieg-
ar jafn loftkalt er eins og nú.
(Framhald á 7. síðu.)
Sjálfboðaliðar reisa sæluhús í Herðubreiðarlindum.
(Ljósmynd: Kr. Hallgrímsson.)
Sæluhúsið í Herðubreiðarlindum
gert nær fokhelf um síðastl. helgi
Ferðafélagið á Akureyri
vinnur ötullega að byggingu
sæluhúss í Herðubreiðarlindum.
Um helgina 19.-—20. júlí sl. fór
15 manna hópur -sjálfboðaliða
Jiangað austur og var þá g'runn-
Líkan Aðalgeir af Kaldbak. — ('Ljósmynd: Kr. Hallgrímsson.)
Búíð é salfi 263,255 tn.
Heildaraflinn 129.5 jnis. málum og tn. rnmni en
á sama tíma í fyrra. Búið að salta helmingi meira
Á land hafa borizt samtals
443.861 mál og tunnur miðað við
síðustu helgi. Víðir II frá Garði
er enn aflahæstur með 7002 mál
og tunnur, Snæfell Akureyri er
annað í röðinni með 5871 og
Jiriðja er Grundfirðingur II með
5796 mál og tunnur.
Fimm önnur skip eru komin
yfir 5 Jiús., þau eru: Haförn,
Hafnarfirði, 5496, Jökull, Ólafs
vík, 5479, Björg, Eskifirði, 5341,
Þorsteinn Þorskabítur, Stykkis-
hólmi, 5143 og Faxaborg, Hafn-
arf., með 5022 mál og tunnur.
Norðanátt hamlar nú veiðum
og liggja skipin í höfn.
Glæpamet í Bretlandi
Um þessar mundir sitja um
25.000 fangar í brezkum fangels-
um, og er það met þar í landi á
Jiessari öld. Hafa stjórnarvöld þar
miklar áhyggjur af því, hve
glæpum fei' ört fjölgandi meðal
æskulýðsins. Er talið í Bretlandi,
að glæpum ungmenna 14—17 ára
hafi fjölgað um 25% tvö síðustu
ur steyptur að 48 m2 sæluhúsi.
Um verzlunarmannahelgina
var svo flutt Jiangað timbur á
þremur bifreiðum, og þá flugu
þeir bræður, Tryggvi og Jóhann
Helgasynir Jiangað austur og
settu upp vindpoka við flugvöll-
inn í Grafarlöndum, sem eru þar
litlu norðar.
En um síðustu helgi fór enn
hópur manna austur og reisti
húsið og klæddi, svo að það er nú
nær fokhelt. í því er skáli, eld-
hús, geymsla og anddyri niðri, en
svefnloft uppi. Og enn verður að
leggja land undir fót og vinna við
húsið. Er ferð ráðgerð um næstu
helgi og sjálfboðaliðar vel þegnir.
Rétt við sæluhúsið er sjálfgerð
flugbraut 20x300 m. Sú braut
mun bráðlega verða reynd. Með
henni opnast tækifæri til skjótra
ferða í hin fögru lönd, sem kennd
eru við Herðubreið.
DAGUR
kemur næst út miðvikudag-
inn 20. ágúst.