Dagur - 20.08.1958, Síða 2

2
D A G U R
Miðvikudaginn 20. ágúst 1958
!ir framfíðarmöguleikar í Húsavík
Viðtal við Askel Einarsson bæjarstjóra
UR ERLENDUM BLOÐUM
Þégar Áskell Einarsson, hinn
nýi bæjarstjóri í Húsavík, var
hér nýlega á ferð, náði blaðið tal
af honum sem snöggvast og átti
við hann eftirfarandi samtal.
Mikil síldarsöltun?
Já, í Húsavík eru 3 söltunar-
stöðvar og miklu meiri söltun en
í fyrra. En tölur um síldarsöltun
færðu ekki hjá mér, því að þegar
blaðið þitt kemur út vona eg að
þær verði orðnar miklu hærri en
nú í dag. Sex bátar frá kaup-
staðnum eru gerðir út á síld og
hafa þeir flestir aflað mjög sæmi-
lega. Ennfremur hefur aflast vel
á handfæri og fiskurinn veiddur
á nærliggjandi miðum.
Helztu framkvæmdir í landi?
Fyrst má geta þess, að mörg
hús eru í smíðum, ennfremur
stór og myndarlegur skóli, unnið
er að gatnagerð og sett var niður
ker við hafnargarðinn. Vonir
standa til að hægt verði að steypa
önnur tvö ker til viðbótar og er
áætlað að hafnargarðurinn verði
lengdur næstu tvö ár um 50
metra. Yfir stendur viðgerð á
gömlu hafnarbryggjunni. Og
bæjarstjórinn bætir við, að af
þessari mjög lauslegu upptaln-
ingu megi sjá að í Húsavík sé
töluvert athafnalíf. Svo höfum
við auðvitað margt fleira í
hyggju, svo sem stækkun á hrað-
frystihúsi Fiskiðjuvers Húsavík-
ur og stondur sú framkvæmd
fyrir dyrum.
Hvað líður hitaveitunni?
Mikill áhugi er fyrir því að fá
hitaveitu fyrir bæinn og nota til
þess heita vatnið á Hveravöllum
:í Reykjahverfi. Sigurður Thor-
oddsen verkfræðingur vinnur nú
að áætlun um hitaveituna og
liggur hún væntanlega fyrir í
haust. Á Hveravöllum er um 80
lítrar á sek. af 100 stiga heitu
vatni. En talrö er að Húsavík
þurfi um 15 sek.lítra eða rúmlega
það. Leiðslan frá hverasvæðinu
>sr 18 km. og reiknað með að
vatnið hafi um 80 stiga hita kom-
:ið til Húsavíkur. Ef hitaveita
kemst í framkvæmd, sem þyrfti
að verða sem allra fyrst, myndi
hún gjörbreyta bænum og gera
hann að einum eftirsóttasta stað
fandsins.
Hvað líður rannsóknum á
vinnslu úr kísillcir þar eystra?
Athuganir fara fram á kísilúr-
Skiníaxi,
tjmarit Ungmennafélags íslands,
2. hefti 1958, er komið út. Hefst
það á greininni Lýðræðið og
unga fólkið, eftir ritstjórann,
Guðm. G. Hpgalín. Þá er grein
uni Bjarna M. Gíslason fimmtug-
an, önnur um bókmenntir og fé-
fagsmál, kveðjuorð um Stein
arr skáld og Ijóð eftir hann, við-
töl við Stefán Ól. Jónsson um
starfsíþróttir og Þorstein Einars-
son um ungmennafélögin og
íþróttirnar og minningargrein um
Brynleif Tobiasson. — Enn má
nefna skákþótt, íþróttafréttir og
fleira.
vinnslu í Aðaldal og við Mývatn.
Miðar þeim vel áleiðis svo jafn-
vel er talað um byggingu verk-
smiðju næsta vor. Allt er þetta
þó í athugun ennþó. Bæjar- og
héraðsbúar fylgjast með þessu
máli af áhuga og líta björtum
augum á nýja atvinnugrein, ef
svo fer sem nú horfir um fram-
kvæmdir.
Fleira stórt ó dagskrá?
Mælingar fara fram á Jökulsá
á Fjöllum í sumar og áætlanir um
virkjun Dettifoss með stóriðnað
fyrir augum. Rannsóknir á þessu
sviði eru hinar nauðsynlegustu,
því að sennilega væri orka Jök-
ulsár sterkasta aflið, ef beizlað
verður, til að skapa jafnvægi í
byggð landsins.
í Námaskarði eru líka orku-
lindir?
Já, rannsósknir á Reykjahlíð-
arsvæðinu og ennfremur Þeista-
reykjum eru aðkallandi. Þegar
hinn stórvirki bor var keyptur,
sá eini sinnar tegundar hér á
landi, var það haft í huga að
hann yrði notaður við boranair í
Námaskarði. Hann hefur þegar
reynst, þjóðhagslega séð, mjög
arðbær, enda er hver sek.lítri af
heitu vatni hundraða þúsunda
króna virði (virtur á eina milljón
í Reykjavík). Aðeins með djúp-
borun er hægt að ganga úr
skugga um möguleika jarðhita-
svæðanna. Með tilliti til stað-
setningar þungavatnsframleiðslu,
er hin mesta nauðsyn á, að rann-
Sundmót Iléraðssamb. Stranda-
manna fór fram 20. júlí sl. að
Klúku í Bjarnarfirði.
Keppendur voru aðeins frá einu
félagi, Sundfélaginu Gretti.
Helztu úrslit:
50 m. bringusund drengja.
(Bikarkeppni.)
1. Ingimundur Ingimundars. 46,2
sek.
2. Sigvaldi Ingimundars. 47,0 sek.
Ingimundur vann bikarinn í
annað sinn í röð.
50 m. frjálsaðferð kvenna.
1. Hulda Sigurðardóttii' 51,2 sek.
2. Ásdís Ingimundard. 54,9 sek.
4x50 m. bringuboðsund kvenna.
('Bikarkeppni.)
1. Sveit Sundfél. Grettis 3 mín.
53,0 sek.
Grettir vann bikarinn í annað
sinn í röð.
í sveitinni voru: Sóley Guð-
mannsdóttir, Erna Arngrímsdótt-
ir, Ásdi's Ingimundardóttir og
Hulda Sigurðardóttir.
í hinni sveitinni voru stúlkur
frá Hólmavík og Drangsnesi.
4x50 m. bringuboðsund karla.
('Bikarkeppni.)
1. A-sveit Grettis 2 mín. 58,7 sek.
sökuð séu þau jarðhitasvæði, sem
til greina geta komið í því sam-
bandi. Það er hart fyrir Norð-
lendinga að missa af'möguleika
til hagnýtingar jarðhitans vegna
vöntunar ó rannsóknum. Eg held
að nú sé fyllilega tímabært að
ráðast í kaup á nýjum djúpbor
vegna jarðhitans á jarðhitasvæð-
um Norðurlands. Iiér ber ríkis-
valdinu að hafa foi'göngu og
Norðlendingum að knýja fast á
að í þetta verði ráðizt.
Sýnist þér Húsavík framtíðar-
bær?
Já, Húsavík á mikla framtíðar-
möguleika. Útgerðarskilyrði eru
góð. Landhelgisstækkunin 1952
virðist hafa haft mikla þýðingu
fyrir þann atvinnuveg. Eflaust á
hin nýja landhelgisstækkun eftir
að lyfta útgeroinni til enn aukins
vegs. Einn bátur, Hagbarður,
stundaði vetrarveiðar heima síð-
ustu vertíðir. Sjómenn telja, að í
skjóli nýju landhelginnar skapizt
þau skilyrði vetrarútgerðar, að
stærri bátar hætti að fara til
Suðurlands á vctrarvertíðir, svo
sem nú tíðkast. Vonandi er að svo
geti orðið. Verði farið inn á þá
braut að hagnýta orkulindir hér-
aðsins, og eg hef trú á að það
verði gert í framtíðinni, þá verð-
ur Húsavíkurbær í röð fjölmenn-
ari og blómlegri bæja á íslandi.
Blaðið þakkar viðtalið, óskar
nýja bæjarstjóranum, Áskatli
Einarssyni heilla í starfi og vonar
að sem flestar góðar óskir rætist,
Húsavík til hagsældar.
í sveitinni voru: Ingimar Elías-
son, Sigvaldi Ingimundarson,
Ingimundur Ingimundarson og
Baldur Sigurðsson.
Grettir vann bikarinn nú í 3ja
sinn í röð og þar með til fullrar
eignar.
50. m. bringusund karla.
(Bikarkeppni.)
1. Baldur Sigurðsson 45,3 sek.
2. Jón Sigurðsson 45,9 sek.
100 m. frjáls aðferð karla.
(Bikarkeppni.)
1. Ingimundur Ingimundarson
1. mín. 37,8 sek.
2. Baldur Sigurðsson 1 mín 44,7
sek.
Baldur var síðasti handhafi
bikarsins.
Fjölmenni var á mótinu. Á eftir
fóru fram tvær knattspyrnu-
keppnir. Fyrri leikur á milli liða
úr Áj-nes- og Kaldrananeshi'epp-
um móti Hólmavíkur-og-Kirkju-
bólsh'reppum.
Leikui'inn varð jafn, eða 3 og
3 mörk.
Seinni leikurinn var á milli
Árneshrepps og Kaldrananeshr.
og sigi'uðu þeir síðarnefndu
með 2:0. I.
Villiminkaplágan víðar cn liér.
Frá Guðbrandsdölum í Noregi
fréttist, að vatnamerðirnir geri
þar ljótan usla í ám og veiði-
vötnum. Hefur Stangarveiði-
mannafélagið á t Litlahamri
ákveðið að hefja allsherjarsókn
gegn merðinum og skorar á
veiðimenn að fylkja öfluðu liði
gegn þessum fjanda.
Þýzkar konur starfa og strita.
Vesturþýzkt kvennasamband
skýrir frá þessu: Af 6,5 milljón-
um starfskvenna í V.-Þýzkalandi
eru 2,5 milljónir mæður. Auk
fastastarfsins verða þær einnig að
sjá um hús og heimili. Til sveita
vinna konurnar allt að því 13
stundir daglega. Hjá þeim er
einnig mest heilsuleysi, og eru
ferfalt fleiri konur en menn
orðnar ófærar til vinnu á 55—56
ára aldri.
Svíar saddir og þyrstir.
Talið er að í fyrra hafi Svíar
etið og drukkið fyrir nærri því 13
milljarða norskra króna. Af kjöti
og fleski hesthúsuðu þeir 345.000
smálostir og 765.000 smálestir af
kartöflum, kökúr fyrir 340. millj.
króna og sælgæti fyrir 890'millj.
Kaffi drukku þeir fyrir 900 millj.
og 1300 millj. ruku út í loftið! —
Auk þess drukku Svíar brenni-
vín fyj-ir 1,8 milljarð króna og vín
fyrir 20 milljónir. — Og allt er
þetta miðað við norskar ki’ónur,
en 1 noi'sk króna er 2,28 ísl.
Blindir fá sýn?
Kona sem hefur vei'ið blind í
18 ár, kvað nú sjá ofurlitla glætu
með því að nota eins konar rat-
sjár-tæki (,,i'adar“) með leiðslum
upp í heilann. Þetta hefur gefið
amerískum læknum von um, að
áður en 5 ár séu liðin, muni hafa
heppnast að veita öllum blindum
ofurlitla sjónarglætu. Leiða má
rafhvata að þeim hluta sjóntaug-
arinnai', sem liggur inn í heilann.
Einn læknanna segir að heila-
frumur skoi'pni ekki eins og
vöðvafrumur, og megi því endur-
lífga þær.
Norðmenn verða að stunda
fiskvciðar á öllum höfum.
í erindi sem Finnur Dcvold
hélt fyrir skömmu í Áiasundi,
hélt hann því eindregið fram, að
Nörðmenn þyrftu að stunda
fiskveiðar á öllum höfum, og að
margt af skipum í fiskveiðaflota
Noi’ðmanna séu vel til þess hæf,
hvar sem er. Hann benti samtím-
is á, að nú eigi Japanar nýtízku
togara, 1000 smálesta, og þeir hafi
tryggt sér frjálsa fisksölu til
Brazilíu, þótt landsmenn þar
þurfi sjálfir að gi-eiða fyrir fisk-
sölu sína.
Af togai-agerðum taldi Devold
togara með skutvörpu betri en
hina með vöi'puna á hlið. Rússar
segðu t. d. að síldveiðar hefðu
gengið fi'emur illa með vöi'pu á
hlið, en er þeir hófu veiðar með
skutvöi'pu, fengju þeir oft 20
smál. og meira á stundarfjórð-
ungi.
„í svælu og reyk. . . .“.
„Við siglu Ki'istján sjóli stóð í
svælu og reyk,‘‘ var eitt sinn
sungið um Kristján IV. Og enn er
reykur yfir Danmörku! Er talið,
að þar hafi verið reyktir 4 mill-
jai'ðar vindlinga í fyrra. Verða
þetta 870 vindlingar á hvei'n
Dana. Annai's er talið, að Danir
reyki helzt vindla!
700 gi'. silungur fyrir
flúnkurnýjan bíl.
Jölsti-avatn í Sygna- og Firða-
fylki í Noregi er hálf stærð Þing-
vallavatns, en aflangt og fremur
mjótt. Umhverfis það er fögur
sveit, og mjög fjölfarinn bílvegur
sveita milli með vatninu austan-
verðu. Sunnudag einn í fyrra
mánuði var stofnað til kappveiða
á stöng í vatninu, og voi'u 1.
verðlaun spánnýr bíll, um
30.000 kr. virði.
Fólk sti-eymdi að úr öllum átt-
um, bæði keppendur og áhorf-
endui', og var að lokum um 8000
manns þarna samankomnir. —
Veiðimenn komu langt að, jafn-
vel úr öðrum fylkjum, með
stangir sínar og ánamaðka. Og
síðan hófst veiðin frá Skeiði, sem
er aðalmiðstöð sveitarinnai'. —•
Voru þar samankomnir full 300
bílar og.véltæki. Og mikill var
spenningurinn!
Sigurvegarinn fékk 700 gi’amma
silung — og bílinn! Veiði hinna
var enn smávaxnari. Tveir
Jölstringar fengu 1. og 4. verð-
laun, en 2. og 3. hlutu utansveit-
armenn. — Þótti keppni þessi
takast vel. — Enda var veður
gott, og vegir prýðilegir! — v.
Dagur
ungmemiafélaganna
Þótt ekki þyki tíðindum sæta
að messað sé að Glæsibæ í sam-
nefndum hreppi, svo sem gert
var á sunnudaginn var, mun sá
siður hvei-gi hafa fest í'ætur eða
verið upp tekinn að halda árleg-
an hátíðisdag kirkju og ung-
mennafélaga, nema í Möðru-
vallaklaustursprestakalli.
Ungmennafélögin í pi’estakall-
inu hafa daginn til skiptis og sjá
um undii'búning og hefur svo
verið fi'á því að kirkja og æsku-
fóllc innan ungmennafélaganna
tóku um þetta ákvörðun.
Dagur ungmennafélaganna fer
í stórum dráttum þannig fram, a5
fyrst er hlýtt á guðsþjónustu, því
næst eru stundaðar íþróttir og
leikir og að því búnu er sameig-
inlegt borðhald og eru þar flutt-
ar í-æður og sungið. Að lokum er
svo stiginn dans.
Þessar samkomui' eru mjög
fjölsóttar, sérstaklega af ungu
fólki og þar hefur aldrei drukk-
inn maður sézt.
Á þetta er bent sem fyrirmynd
í starfi kirkju og ungs fólks, en
ekki hugmynd, því að þessir fjöl-
mennu dagar, sem nefndii' hafa
vei-ið dagar ungmennafélaganna,
eru staðreynd undanfarin 7 ár og
munu hvergi tíðkaðir annai's
staðar á þennan hátt.
E. D.
Sundmóí í Strandðsýsiu